Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Kaşkar Tufan Hanlığı (Çağatay) Hakkında Data
KaşgarTufan (Çağatay) Hanlığı
KaşgarTufan (Çağatay) Hanlığı hakkında data
KaşgarTufan Hanlığı hakkında genel bilgi
KaşgarTufan Hanlığı ile ilgili data
KaşgarTufan (Çağatay) Hanlığı
Onbeşinci yüzyılın başlarında, Doğu Türkistan ve eski Uygur bölgesinde, Çağatay Hanedanı hüküm sürüyordu Bunlar Müslümanlığı benimsemiş ve Müslüman olmayan Oyrat ve Kalmuklarla savaşmakta, cihad etmekteydiler
Çağatayların hükümdarı Veyiz Han,14181428 yılları aralarında bir yanlamasına iktidarı sürdürüyor, bir yana da sulandırma kanalları açarak tarımı geliştirmeye çalışıyordu Kaşgar, Yarkent ve Hotan çevresine iyice hâkimdi
Veyis Han 1429'da öldü ve oğulları Esen Buğa ile Yunus Beğ arasında taht kavgası başladı Dikte Doğlat Seyyid Ali, Esen Buğa'yı destekledi ve Esen Buğa tahta çıktı Alim ve edib olan kardeşi Yunus Beğ ise Timuroğulları'ndan Uluğ Beğ'e sığındı
Yunus Beğ, tahttan vazgeçmemişti ve fethetmek için fırsat kolluyordu Esen Buğa 1462'de ölünce aradığı fırsatı buldu ve Timurlu Ebu Said han' ın desteği ile bütün batı Çağatay bölgesini ele geçirdi Fakat Kaşgar, Yarkent ve Hotan civarı, şeklen Çağatay Hanına bağlı olan Türk Doğlat ailesinin elinde kaldı
Timurlu Ebu Said ölünce oğulları birbirine düştüler Bu kavgalara Yunus Han da karıştı 1484'de Taşkent'i Timurlulardan alarak başkentini Tufan'dan buraya nakletti 1486'da ölen Yunus Han'ın yerine oğlu Ahmet han geçti Oyratlara ve Kalmuklara karşısında başarılı seferler yapan Ahmed Han, Kaşgar ve Yenihisar'ı ülkesine kattı Kendisi Aksu ve Turfan'da, yeni Eski Uygur bölgesinde hüküm sürüyor, kardeşi Mahmud Han ise Taşkent'te oturuyor, ülkenin batı bölgesini yöneticilik ediyordu
Bu sırada, Mahmud Han'a emrindeki ve onun hizmetinde yer alan Muhammed Şıbanî Türkistan'da hanlığını ilân etti ve Semerkant'a girdi Bunun üzerine Ahmed Han ve Mahmud Han kardeşler kuvvetlerini birleştirerek Şıbanî'nin üzerine yürüdüler Ama önceki bölümde de gördüğümüz gibi bu savaşta Şibanî şampiyon geldi, Ahmed ve Mahmud Han kardeşleri tutsak aldı Şıbanî, Taşkent ve Sayram'ı ülkesine kattıktan sonra esir kardeşleri bağımsızlık bıraktı Ahmed Han 1503'te öldü ve yerine oğlu Mansur geçti Mansur,Uygur Hanı olarak tanınıyor, Kaşgar, Yarkent ve Hokand'ı kardeşi Said Han idare ediyordu İki kardeş İslâmiyeti yaymak için uğraş harcadılar
Uygur (Turfan) Hanı Mansur, 1543'te öldükten sonradan taht kavgalara başladı ve Çin de bu kargaşalığı körükledi Fakat, zayıflayarak da olsa, Turfan Hanlığı ya da Sultanlığı uzun vakit devam etti
Hanlığın Kaşgar koluna hükmeden Said Han'dan sonradan, yerine oğlu Abdürreşit geçti (1565) Lakin, Doğlatların, KırgızKazakların saldırılarına uğrayan hanlık gitgide küçülüyordu ve 16 yüzyılın sonunda Kaşgar'dan ibaret kalmıştı Bu bölge de Mançu sülalesi zamanında (16441911) Çin'e bağlandı Fakat ayaklanmalar devam etti
1866'da Yakub Bey'in başlattığı isyan, Türkistan'a özgür kazandırmak amacına yönelikti Yakub Bey, Atalık Gaziunvanı ile anılır Çin'e bağımlılığı reddederek kendini Kaşgar Hanı duyuru etmişti Doğudan Çinliler, kuzeyden Ruslar, güneyden İngilizler Doğu Türkistan'ı korkutma ediyordu
Yakub Han, bu devletler kendisine her türlü vaadde bulunur, bir yanlamasına da ülkesini işgal etmek için fırsat kollarlarken, belli başlı bağlanacağı devletin Osmanlı İmparatorluğu olacağını biliyordu ve 1870'te elçiler göndererek Sultan Abdülaziz'e bağlılığını bildirdi Osmanlılar Kaşgar'a askerî öğretmenler ve bir tedarik silâh göndermekten diğer bir yardım yapamadılar Çünkü kendi durumları da iyi değildi
Yakub Han, 1877'de öldü ve direniş kırıldı Çinliler bu tarihte KaşgarTurfan (Çağatay) Hanlığı'nı topraklarına kattılar ve bu bölgeye Yeni Fethedilmiş Ülkeanlamına gelen Sinkiang (Sincan) adını verdiler *
KaşgarTufan (Çağatay) Hanlığı
KaşgarTufan (Çağatay) Hanlığı hakkında data
KaşgarTufan Hanlığı hakkında genel bilgi
KaşgarTufan Hanlığı ile ilgili data
KaşgarTufan (Çağatay) Hanlığı
Onbeşinci yüzyılın başlarında, Doğu Türkistan ve eski Uygur bölgesinde, Çağatay Hanedanı hüküm sürüyordu Bunlar Müslümanlığı benimsemiş ve Müslüman olmayan Oyrat ve Kalmuklarla savaşmakta, cihad etmekteydiler
Çağatayların hükümdarı Veyiz Han,14181428 yılları aralarında bir yanlamasına iktidarı sürdürüyor, bir yana da sulandırma kanalları açarak tarımı geliştirmeye çalışıyordu Kaşgar, Yarkent ve Hotan çevresine iyice hâkimdi
Veyis Han 1429'da öldü ve oğulları Esen Buğa ile Yunus Beğ arasında taht kavgası başladı Dikte Doğlat Seyyid Ali, Esen Buğa'yı destekledi ve Esen Buğa tahta çıktı Alim ve edib olan kardeşi Yunus Beğ ise Timuroğulları'ndan Uluğ Beğ'e sığındı
Yunus Beğ, tahttan vazgeçmemişti ve fethetmek için fırsat kolluyordu Esen Buğa 1462'de ölünce aradığı fırsatı buldu ve Timurlu Ebu Said han' ın desteği ile bütün batı Çağatay bölgesini ele geçirdi Fakat Kaşgar, Yarkent ve Hotan civarı, şeklen Çağatay Hanına bağlı olan Türk Doğlat ailesinin elinde kaldı
Timurlu Ebu Said ölünce oğulları birbirine düştüler Bu kavgalara Yunus Han da karıştı 1484'de Taşkent'i Timurlulardan alarak başkentini Tufan'dan buraya nakletti 1486'da ölen Yunus Han'ın yerine oğlu Ahmet han geçti Oyratlara ve Kalmuklara karşısında başarılı seferler yapan Ahmed Han, Kaşgar ve Yenihisar'ı ülkesine kattı Kendisi Aksu ve Turfan'da, yeni Eski Uygur bölgesinde hüküm sürüyor, kardeşi Mahmud Han ise Taşkent'te oturuyor, ülkenin batı bölgesini yöneticilik ediyordu
Bu sırada, Mahmud Han'a emrindeki ve onun hizmetinde yer alan Muhammed Şıbanî Türkistan'da hanlığını ilân etti ve Semerkant'a girdi Bunun üzerine Ahmed Han ve Mahmud Han kardeşler kuvvetlerini birleştirerek Şıbanî'nin üzerine yürüdüler Ama önceki bölümde de gördüğümüz gibi bu savaşta Şibanî şampiyon geldi, Ahmed ve Mahmud Han kardeşleri tutsak aldı Şıbanî, Taşkent ve Sayram'ı ülkesine kattıktan sonra esir kardeşleri bağımsızlık bıraktı Ahmed Han 1503'te öldü ve yerine oğlu Mansur geçti Mansur,Uygur Hanı olarak tanınıyor, Kaşgar, Yarkent ve Hokand'ı kardeşi Said Han idare ediyordu İki kardeş İslâmiyeti yaymak için uğraş harcadılar
Uygur (Turfan) Hanı Mansur, 1543'te öldükten sonradan taht kavgalara başladı ve Çin de bu kargaşalığı körükledi Fakat, zayıflayarak da olsa, Turfan Hanlığı ya da Sultanlığı uzun vakit devam etti
Hanlığın Kaşgar koluna hükmeden Said Han'dan sonradan, yerine oğlu Abdürreşit geçti (1565) Lakin, Doğlatların, KırgızKazakların saldırılarına uğrayan hanlık gitgide küçülüyordu ve 16 yüzyılın sonunda Kaşgar'dan ibaret kalmıştı Bu bölge de Mançu sülalesi zamanında (16441911) Çin'e bağlandı Fakat ayaklanmalar devam etti
1866'da Yakub Bey'in başlattığı isyan, Türkistan'a özgür kazandırmak amacına yönelikti Yakub Bey, Atalık Gaziunvanı ile anılır Çin'e bağımlılığı reddederek kendini Kaşgar Hanı duyuru etmişti Doğudan Çinliler, kuzeyden Ruslar, güneyden İngilizler Doğu Türkistan'ı korkutma ediyordu
Yakub Han, bu devletler kendisine her türlü vaadde bulunur, bir yanlamasına da ülkesini işgal etmek için fırsat kollarlarken, belli başlı bağlanacağı devletin Osmanlı İmparatorluğu olacağını biliyordu ve 1870'te elçiler göndererek Sultan Abdülaziz'e bağlılığını bildirdi Osmanlılar Kaşgar'a askerî öğretmenler ve bir tedarik silâh göndermekten diğer bir yardım yapamadılar Çünkü kendi durumları da iyi değildi
Yakub Han, 1877'de öldü ve direniş kırıldı Çinliler bu tarihte KaşgarTurfan (Çağatay) Hanlığı'nı topraklarına kattılar ve bu bölgeye Yeni Fethedilmiş Ülkeanlamına gelen Sinkiang (Sincan) adını verdiler *
