Cocuklarda Suca Donuşebilen Problemler

Hırsızlık

Cocukların, ilkokula başlayana kadar başkalarına ait olan eşyaları izinsiz alması
hırsızlık olarak kabul edilmez Cunku mulkiyet kavramı gercek anlamı ile ancak 7–8
yaşından sonra gelişir
Okul oncesi donemde cocuk, sevdiği bir oyuncağın kendisine ait olup olmadığını
duşunmediği gibi, oyuncağın değeri hakkında da bir fikri yoktur Coğu zaman kendisindeki
oyuncağı bırakıp, başkasının elindeki oyuncağı ister, aldıktan sonra da geri vermek istemez
Bazen de annesine, babasına ya da evdeki başka birine ait saat, makyaj malzemesi, toka, takı
gibi eşyaları alır ve saklar
Birkac kardeşi olan veya dede, nine, hala gibi yakınlarla birlikte yaşanan ailelerde
cocuk paylaşma davranışını cok cabuk oğrenirKekini kardeşinle paylaş, elindeki şekerin
birine de ablana ver gibi uyarılarla cocuk kendisinde olanları paylaşmayı oğrenir
Başkalarına ait olanların da paylaşılabileceğini duşunur Yine kalabalık ve sosyoekonomik
seviyesi duşuk ailelerde kardeşlerin eşyalarının ortak kullanılması cocuktaki mulkiyet, sahip
olma duygularının yerleşmesini zorlaştırır Yatılı okullar, cocuk yuvaları gibi kurumlarda
bulunan cocuklarda da bu duygunun kazanılması zor olmaktadır
Hırsızlığın nedenleri arasında, yukarıda belirtilen mulkiyet duygusunun gelişmemesi,
yetersizlik ve değersizlik duygusu ve başkalarını kıskanma yer almaktadırKendisine ait olmayan bir şeyi izinsiz alan sekiz yaşındaki bir cocuk, genellikle
yaşıtlarından daha az populer bir cocuktur Bu davranışı da duygusal boşluğu, doyumsuzluğu
doldurmak icin yapmış olabilir Ya da sevilen bir cocuğun eşyasını izinsiz alarak ona zarar
vermek, onu uzmek istemiş olabilir
Ergenlik cağının başları ( 12–13 yaşlarında) cocuğun her yonden değişim yaşadığı bir
donemdir Bu donemde cocuk kendini kanıtlamak, kabul ettirmek icin hırsızlık yapabilir
Yaşıtlarının ve belki de cetelerin baskısı ile hırsızlığa yonelebilir Bunu yaparak cesaretini de
gosterir Yine bu donemde beğenilmek, guzel gorunmek, ihtiyaclarını karşılamak icin yeterli
paraya sahip olmayan cocuk, hırsızlık yolu ile bunu gercekleştirmek isteyebilir
Bazı durumlarda cocuk, yetişkinlerin ilgisini cekmek icin “Ben de varım diyerek
kendini gostermek icin hırsızlığa başvurabilir Annebaba yoksunluğu, sevgi yetersizliği,
hırsızlığa neden olabilir
Cocuk başka bir konuya ofkelenmiştir, oc alma, odeşme ya da otoriteye tavır alma
şeklini hırsızlık yaparak gosterebilir
Cocuğun model aldığı kişiler hırsızlık yapıyor ya da bu konuda olumsuz bir tutum
icinde olmuyor, olayları gormezlikten geliyorsa hırsızlık gorulme olasılığı daha yuksek olur
Orneğin cocuk ilkokul doneminde arkadaşının silgisini cok beğenmiş ve eve getirmiştir
Anne bunu gormezlikten geldiğinde ya da “Zaten o cocuk zengin iyi yapmışın, boşver annesi
bir tane daha alsın dediğinde cocuk bu davranışı normal kabul eder ve başka bir sefere
sınıftan kalem getirir, başka bir gun para, spor malzemesi gibi eşyalarla bu işi alışkanlık
haline getirir
Annebaba cocuğunun başka birine ait bir şeyi aldığını oğrenince “Bunu nasıl
yaparsın, hicbir şey oğretemedim mi sana, şimdi bir duyan olsa ne yaparız gibi sozlerle
uzuntulerini belli eder, kendilerini kucuk duşurulmuş hisseder Kendi iclerinde de
cocuklarına iyi ahlaklı olmayı oğretemedikleri icin kaygı ve uzuntu yaşar
Başlangıcta cocukla sakin bir şekilde konuşmak zor olabilir Yinede annebaba her
zamanki gibi soğukkanlı ve sabırlı davranmaya ozen gostermeli, bu tip problemlerin
cozumunun zaman alacağını unutmamalıdır
Oncelikle probleme neden olan faktorler araştırılmalı, cocukla bu konuda acık
konuşulmalıdır Kesinlikle cocuğu “Hırsız, sana artık guvenim kalmadı, sen artık başladın mı
her zaman yaparsın gibi damgalayıcı, suclayıcı ifadelerden uzak kalmalıdır Cocuğun değer
verdiği kişiler hakkında “Senin o bir işe yaramayan arkadaşların gibi oldun işte, sen onlarla
arkadaşlığa devam edersen bir gun hep birlikte hapishanede olacaksınız şeklinde cocuğu
daha cok sinirlendirecek ve aileden uzaklaşıp akran grubuna yaklaştıracak yaklaşımlardan
kacınılmalıdır
Cocuğun başkasına ait bir şeyi izinsiz aldığını oğrenince, onun bu davranışının yanlış
bir şey olduğunu anlamasını sağlamak icin, basit acıklamalar, ornekler vermeli, cocuğu
utandırmaktan, onunla alay etmekten kacınılmalıdır
Cocuğa her konuda olduğu gibi bu konuda da doğru ornek olunmalıdır Orneğin tatil
donuşu otelde ne kadar havlu, şampuan vb eşya varsa hepsini toplayıp getiren bir babaya
cocuğun “Baba bunlar bizim mi? sorusuna “Aman o kadar para veriyoruz bizim tabi diye
cevap vermek ya da gun bitiminde şezlongda unutulmuş havluyu “Git oğlum şunu getir
kullanırız, bak guzelmiş şeklindeki hırsızlığa yonelik davranışları cok kotu orneklerdir
Cocuğa ceza, ozellikle de bedensel ceza uygulamak durumu iyileştirmek yerine daha
kotu hale getirir Bu yuzden cocuğun cezalandırılması yerine onun probleminin cozumunde
yanında olduğunu hissettirerek, destekleyici bir yaklaşımla iyileştirmeye calışmak gerekirBaşkasına ait bir şeyi aldığı anlaşılan cocuk, başkalarının yanında bunu itiraf etmesi
icin zorlanmamalı ya da aldığını geri vermeleri istenmemelidir Bu durum cocukta utanc ve
kızgınlık duygularına neden olur
Cocuğun temel ihtiyacları zamanında karşılanmalı, belli miktarlarda harclıklar
verilmeli, kimseyle kıyaslama yapılmamalıdır Annebaba cocuğuna zaman ayırmalı,
arkadaşlarını tanımalı, iletişimi hicbir zaman bozmamalıdır Cocuğun guven duygusu, sevgi
sozleri ve davranışları ile onaylanarak geliştirilmelidir
Hırsızlık davranışı sık gorulmeye başlandığında mutlaka bir uzmana danışarak, bu
olumsuz davranış altında yatan nedenlerin ortaya cıkarılması sağlanmalıdır

Evden ve Okuldan Kacma

Cocuklar bazen macera yaşamak, bazen de kendini kanıtlamak gibi farklı nedenlerle
izinsiz olarak evden veya okuldan uzaklaşıp, kacabilirler
Evden okuldan kacma filmlerde, kitaplarda gunluk konuşmalarda anlatılırken sanki
daha rahat bir hayata kavuşulacağı duşuncesi one cıkar
İlk zamanlar guzel bir havada arkadaşları ile okula gitmeyip, dolaşmaya cıkan bir
cocuk fark edilmez ve uyarılmazsa hoşuna giden bu durumu devam ettirmek isteyebilir
Aslında gerek evden kacmalar, gerekse okuldan kacmalarda, cocuk yeni bir duruma
koşmamakta, tam tersine var olan problemlerinden kacmaktadır
Ergenlik cağındaki cocuklar, evde ve okulda gordukleri baskı, şiddet, aşağılayıcı
davranışlar, taciz, huzursuzluk ve başarısızlıklardan kurtulmak amacı ile kacarlar Kendini
kabul ettirme cabasındaki gence karşı yetişkinlerin tutum ve davranışlarının onemi buyuktur
Sevilmediğini, değer verilmediğini duşunen cocuk bunları bulabileceğini duşunduğu ortama
gider
Yine aile yaşantısındaki duzensizlikler, kardeşler arasında belirgin bir ayırımcılığın
yapılması, cocuğun temel ihtiyaclarının karşılanmaması da cocuğu dış cevreye yonlendirir
Kacan cocuklar, uyuşturucu, alkol, fuhuş, aclık, hırsızlık, şiddet dolu bir hayata adım
atmaktadırlar Cunku cocuk savunmasız ve caresizdir Sokaklarda da cocuğun bu
zayıflığından faydalanacak cok kişi vardır
Ulkemizde cok acıdır ki evden kacma yaşı 1213 yaşa kadar arasına duşmuştur
Bilincsiz yapılan evliliklerin sonucunda ciftlerin birbirleri ile problemleri, alkol, kumar,
ekonomik sıkıntılar, cok cocuk, ilgisizlik gibi nedenler cocuğun bu problemler icinde
boğulmasına neden olur ve cocuk kacarak bunlardan kurtulacağını duşunur Boyle yaparak
ailesini de cezalandırmak, dikkatlerini cekmek ister,
Evden ya da okuldan kacan cocuk cok fazla arkadaşı olmayan, destek ve ilgi
gormeyen yalnız cocuklardır “Zaten kimsenin umurunda değilim, beni kimse sevmiyor
gibi duşunceleri de olabilir
Kalabalık sınıflar, okul yonetiminin baskıcı tutumu, oğretmenin anlayışsız ve zorlayıcı
olması, okul icin istenen malzemelerin ya da paranın aile tarafından karşılanmaması,
programın cok yoğun olması ve okulun fiziksel koşullarının kotu olması cocuğu okuldan
kacmaya itebilir Okuldaki arkadaş grubunun da kacmayı desteklemesi sonucu kacma
gercekleşirEğer cocuk ailesi ile catışmalarında kacma fikrinden bahsediyorsa, onunla mutlaka
konuşmak gerekir Cocuğa yaşadığı problemler hakkında sorular sorarak onu bu
duşuncelerden kurtarmak gerekir Cocuğun evde veya okulda karşılaştığı baskılar, onu
mutsuz eden veya korkutan olaylar tespit edilip, cozum yolları aranmalıdır
Cocuğa aşırı baskılı, yasak dolu, şiddet dolu bir hayat yerine demokratik, tutarlı,
hoşgorulu, dinleyen, değer veren sevgi ve guven dolu bir hayat verilmelidir Tabi ki cocuğun
her dediği yapılacak, değildir Ancak cocuğa bir konuda yasak konuluyorsa nedenleri
anlatılmalı, kurallar hazırlanırken onun da fikri alınmalı “Sen ne anlarsın, senden mi
oğreneceğiz gibi yıkıcı eleştirilerden uzak kalmalıdır
Okullarda da ders saatleri dışında cocukların farklı gelişimsel ozelliklerini
destekleyecek, faaliyetlere yer vererek cocuğun okula ilgisi artırılmalı, okul zevkli hale
donuşturulmelidir Cocuk arkadaşlarının yanında azarlanmamalı, kucuk duşurucu
hareketlerden uzak kalmalıdır
Evden ve okuldan kacma davranışını tekrarlayan cocuklar icin mutlaka bir uzmandan
yardım istenmeli, ailenin iletişim kanalları acılmalıdır Unutulmaması gereken şey kacma
davranışı genellikle bir yardım cağrısıdır, umutsuzluk ve mutsuzluk icindeki cocuk bu yolu
kurtuluş olarak gorur

Cinsel Problemler

Diğer gelişimler gibi cinsel gelişim de sağlıklı ve surekli devam eden bir gelişimdir
Cocuk, vucudunda meydana gelen değişiklikleri merak eder ve keşfetmeye calışır 34
yaşları cinsellikle ilgili soruların başladığı donemdir Cocuk nasıl dunyaya geldiğini, farklı
cinsteki kardeşinin cinsel organının neden farklı olduğunu, erkeklerin neden ayakta, kızların
ise oturarak ciş yaptığını sorar Burada annebabanın tutumları, cocuğun sorusuna cevap
verme şekli cok onemlidir Cocuğa kızarak, ofkelenerek cevap vermek cok yanlıştır Bu
tutum cocuklarda cinsel problemlere neden olabilmektedir
Cocukta sağlıklı bir cinsel gelişimin sağlanabilmesi icin, cocuğun sorduğu sorulara
anlaşılır ve doğru cevap vermek, cinselliğin kotu bir şey olmadığını anlatmak gerekir Zaten
cocuk ilkokula başladığı donemde cinselliğe olan merakı azalacak, ilgi alanına farklı konular
girecektir Cinsellikle ilgili soru soran cocuğu yetişkin dikkatle dinlemeli ve ne sorduğunu
tam olarak anladıktan sonra yanıtlamalıdır Fazla ya da eksik bilgi ya da geciştirme davranışı
cocuğun ilgisini canlı tutacak, onu başka kaynaklardan bilgi edinmeye itecektir Yetişkine
duyduğu guven duygusu da sarsılacaktır

Masturbasyon

Bebeklik ve erken cocukluk cağlarında ozellikle uykuya dalma ya da uyanma
sırasında cocuğun cinsel organı ile oynayarak doyuma ulaşmasına “masturbasyon denir
Cocuk banyo ve tuvaletten sonra temizlenme sırasında cinsel organına olan temastan haz
duyar ve bu hazzı yeniden yaşamak icin masturbasyona başvurabilir
Masturbasyonun arada bir gorulmesi, bir problem değildir Aşırı olması ve sureklilik
kazanması cocuğun onemli ruhsal gerilimlerin veya doyum ihtiyacının belirtisi kabul edilir
Bazı cocuklar yere uzanıp ileri geri surtunerek ya da buyuk bir dolgu oyuncağının
uzerine oturup surtunerek, kendini uyarır Nefes nefese kalır, terler ve cinsel doyum elde
eder Bu durumu goren anne panik icinde, cocuğa sert tepkiler gosterir Gosterilen tepkilerin annenin bilincli olmasıyla da cok onemli ilişkisi vardır Anne kulaktan duyma bilgilerle
cocuğunun ileride cinsellik meraklısı biri olacağından korkar Cocuğu azarlar, dover,
korkutur Boylelikle cozeceğini duşunduğu problemi, cocuk gizli gizli yapmasına neden
olarak artırır
Yeni bir kardeşin doğumu ve ilgi azlığı gibi nedenlerde cocukta kendi kendini
uyararak doyum sağlamaya calışır Kimi zaman da kaşıntıya yol acan genital rahatsızlıklar,
cocuğun bu uyarıdan hoşlanıp devam etmesine neden olur Cok sıkı pantolonlar da
surtunmeye neden olacağından masturbasyon başlangıcı olabilir
Masturbasyonun bir davranış bozukluğu olmaması icin cocuğa cinsel eğitim doğru
verilmeli, “Pipinle oynarsan duşer ya da cocuğun olmaz “Gibi yanlış bilgilerle cocuk
korkutulmamalıdır
Bebeklik ve cocukluk doneminde cocuk yalnız bırakılmamalıdır (Ozellikle uykuya
dalarken ve uyanınca ) Cocuk uykuya dalıncaya kadar yanında kalıp, yanında kitap okumak
yararlı olacaktır Uykuya geciş esnasında ellerin yorganın uzerinde kalmasına dikkat
edilmelidir Yine cocuk tek başına televizyon izlerken, oyun oynarken ara sıra kontrol
edilmeli, boyle bir davranış gorulurse cok fazla tepki gostermeden dikkati başka bir yone
cekilmelidir
Cocuğun temizliğine, sağlık problemleri olup olmadığına dikkat etmek gerekir
Cocuğun sağlık problemi varsa mutlaka tedavi edilmelidir
Cocuğa bu davranışından dolayı, kendini suclu hissettirecek baskılar
uygulanmamalıdır Bu, cocukta değersizlik ve nefret duyguları oluşturur
Ozetle soylemek gerekirse cocukta ara sıra gorulen masturbasyon davranış bozukluğu
değildir Ancak aşırı gorulmeye başlamışsa, bu durumu gormezlikten gelmek de yanlıştır
Cozum bulmak icin bir uzmandan yardım alınmalıdır

Homoseksuellik ve Lezbiyenlik

Kız ve erkek cocuklar, beden yapıları, cinsel ic salgı bezleri ( hormonlar ) bakımından
ayrı yaratılmışlardır Cocuklar yapılarında var olan cinsel donanımları doğrultusunda
gelişirler Cocuk kendi kimliğinin ozelliklerine gore desteklendiğinde cinsiyetine uygun
davranışlar geliştirir
Cocuğun anne karnında cinsiyeti belirlendikten sonra yetişkinler ona uygun
davranışlar geliştirirler Cocuğun cinsiyetine uygun kıyafetler ve eşyalar alırlar Kızlar daha
cok suslenir, daha nazlandırılır, erkek cocuklar daha dayanıklı olsunlar diye biraz sertce
sevilirler Erkek cocuk ağlarken “Erkek adamsın hic ağlanır mı? diye susturulur Kızlar,
“Benim cici kızım, guzel kızım diye sevilirken erkekler “benim aslan oğlum, yakışıklı
oğlum diye sevilir
Cocuğun cinsel kimliğini kazanmasında annebaba cok onemlidir Cocuklarla annebaba
arasındaki ilişki ne kadar iyi ise ozdeşim de o denli kolay oluşur Annenin baskılı, sert
goruntusu karşısında, babanın pasif ve silik kaldığı bir ortamda buyuyen erkek cocuk, kendi
cinsel kimliğinden uzaklaşarak, guvensiz bir kişilik geliştirebilir Yine cocuğun yakın
cevresindeki teyze, amca, hala, dayı gibi kişilerin davranışları da cocuğa model olma
konusunda onemlidir
Karşı cins yerine kendi cinsinden olan kişilere karşı cinsel ilginin olmasına
homoseksuellik denir Lezbiyenlik ise kızlarla kızların ilişki kurmasına denirBazı anneler erkek cocuklarına karşı aşırı duşkunlukleri nedeniyle onları yanlarından
hic ayırmaz, kız gibi giydirip, kız gibi davranırlar Bunun sonucu cocukta da yanlış cinsel
kimlik eğilimleri olabilir
Cocuğa alınan oyuncaklar, kıyafetler de onemlidir Oğlunun sacını uzatıp toka takan
kızının saclarını hep kısa kestiren anneler bilincsizce davranmış olurlar
Homoseksuellik ve lezbiyenlik eğilimleri annebaba sevgisinden ve ilgisinden uzak,
yanlış cinsel eğitim verilmiş, yanlış model olunmuş cocuklarda daha cok goruleceğinden bu
konulara ozen gosterilmelidir Evde kazanılan cinsel kimlikler, cevrede pekişerek gelişir
Cocuğun karşı cinsle arkadaşlığına izin verilmeli, grup faaliyetlerine
yonlendirilmelidir Genellikle cinsel salgı bezlerinin de buna sebep olduğu duşunulerek,
cocukta yanlış cinsel kimlik davranışları gozlendiğinde bir uzmana başvurulmalıdır