Bebek ve Cocuklarda İştahsızlık

Bebek ve Cocuklarda İştahsızlık
Bebek Ve Coklarınızdaki iştahsızlık
Cocuklardaki İştahsızlığın Nedeni Nedir?

imagesbebekvecocuklardaistahsizlik5af7862e7cb18
İştahsızlık, bebek ve cocukların sıkca yaşadığı annelerin ise oldukca şikayetci olduğu durumlardan birisi Coğu zaman gercek bir şikayet olmasa da bazen de bir rahatsızlığın belirtisi olabiliyor Konunun iyi araştırılması gerektiğini soyleyen ProfDr Benal Buyukgebiz, iştahsızlık konusuyla ilgili annelere onemli bilgiler verdiİştahsızlık nedir ve neden onemlidir?
İştahsızlık, cocuğun ağız yoluyla beslenmesinde karşılaşılanyaşanan isteksizlik durumudur Soz konusu isteksizlik nedeniyle cocuğun yeterli ve dengeli beslenmesi zorlaşır Bu nedenle de iştahsızlık beslenmeyle ilişkili pek cok durum icin risk doğurur ve onemli sorunlar ortaya cıkar İştahsızlık cocukluk yaş grubunda annebabalar tarafından en cok dile getirilen ve doktorların en sık karşılaştıkları bir durumdur Tum cocukların % 25–40, buyume geriliği olanların % 80 ’ininde iştahsızlık yakınması vardır Ancak, cocukluk yaş grubunda hemen hemen butun hastalıkların seyrinde de iştahsızlık bir belirti olarak ortaya cıkar Bu nedenle doktorun soz konusu iştahsızlığın organik bir hastalıkla ilişkili olup olmadığını mutlaka araştırması gerekir
İştahsızlık coğu zaman, gercek bir şikayet değildir!
Annebabalar ozellikle de anneler, kendilerinin uygun gorduğu miktarda yiyecek tuketmeyen cocukları icin “iştahsız kararını verebiliyorlar Burada onemli olan annebabalar tarafından dile getirilen bu şikayetin, goreceli mi yoksa gercek mi olduğunun ortaya konmasıdır Bu amacla kullanılabilecek en iyi yontem, cocuğun sağlıklı sınırlarda buyumesini surdurup surdurmediğinin kontrol edilmesidir Eğer iştahsız cocukta buyume geriliği gelişmişse sorun onemlidir, mutlaka nedenlerinin araştırılması ve tedavi edilmesi gerekir
İştahsızlığın nedenleri farklı olabilir
İştahsızlık şikayetiyle doktora başvuran her cocuğun beslenme becerileri, besin tercihleri, annebaba ilişkisi, aile ici etkileşim sabırla irdelenmeli ve en uygun cozum hep birlikte uretilmeli Organik bir hastalık tespit edilmişse, doktor oncelikle bunu tedavi etmeli Sut cocukluğu ve erken cocukluk yaş gruplarında en onemli ve en sık neden, bozulmuş annecocuk ilişkisi ve yanlış davranış modellerinin benimsenmesidir Annebabalar oncelikle kendi davranışlarını, tepkilerini irdelemeli, doğru modelleri benimsemelidir
İştahsız cocuğu bekleyen tehlikeler nelerdir?
İştahsız cocuğu bekleyen ilk tehlike yetersiz kilo artışıdır Cocuk, yeterli kaloriproteinvitamin ve mineral alamadığı icin vucut ağırlığı artışı az ve yetersiz olur Az beslenen cocuk az kilo alır, az buyur Oysaki buyume cocukluk yaş grubunu simgeleyen en onemli biyolojik fonksiyondur Bilindiği gibi anne karnında başlayan buyume ergenlik donemi sonunda durur Bu durumda cocuk, erişkin ozelliği kazanmış olur Buyume başlıca iki yonde gercekleşir Bunlardan biri vucut ağırlığı artışıdır Cocuğun kilo alması takip edilir Diğeri ise boy uzunluğunun artışıdır ki bu da boyu olculerek izlenir Coğu anne cocuğunun iştahsız olduğunu duşunur Bu nedenle eğer bebeğinizin boy ve kilo alışı yeterliyse yani bebeğiniz sağlıklı cocuklar icin belirlenmiş olan normal boy ve vucut ağırlığı dağılımı icinde ise endişe etmeyin Ancak iştahsızlık bir aydan daha uzun surecek olursa bu yonden değerlendirilmesi gerekir Coğu zaman annelere bizim onerdiğimiz besinleri bizim istediğimiz miktarlarda tuketmelerini istiyoruz Oysa ki cocukların da aile sofrasına hazırlanan yiyecekler arasından secme ozgurlukleri de olmalıdır Her cocuk her şeyi yemeyebilir Bu durumda besin grupları icinde tuketmedikleri varsa o zaman onemlilik kazanır Orneğin sut icmiyor ama yoğurt, ayran ve peynir tuketiyorsa sorun yoktur Meyve ve sebzeler de aynı grup icinde duşunulmelidir Cocuk bazı meyveleri ve bazı sebzeleri seviyorsa yine sorun yoktur Ya da meyveleri cok seviyor ama sebze yemiyorsa bu da kabul edilebilir

İştahsızlık nedeniyle yeterli beslenemeyen cocukta kısa sure icinde ilk ortaya cıkan sorun kilo almada yetersizliktir Bu durum uzun surecek olursa boy uzunluğu artışı da yetersiz olur Boyu akranlarına gore daha geriden gider İştahsızlık bazen daha da ağır ve uzun sureli olup, cocuğun kilo almasına engel olduğu gibi kilo kaybetmesine de yol acabilir Bu durumda konu daha da onem kazanır İştahsız cocuk doktora muracaat ettiğinde mutlaka vucut ağırlığı ve boy uzunluğu değerlendirilmeli, beslenme yetersizliği gelişip gelişmediği belirlenmelidir

Bazı durumlarda da yine beslenmenin yetersizliğine bağlı olmak uzere, cocukta bazı vitamin ve minerallerin eksikliğine bağlı ozel belirtiler de gelişebilir Bu nedenle iştahsızlığın derecesi, suresi cok onemlidir İlk donemde vitamin ve minerallerin vucut depoları kullanılarak belirtilerin ortaya cıkması onlenir ama uzun sureli olursa, depolar tukenir ve ihtiyacını karşılayamayan cocukta soz konusu vitamin veya mineralin eksikliğine bağlı belirtiler ortaya cıkar

İştahsızlığın beslenme ve hastalıklara karşı direncli olma ile yakın ilişki vardır Yetersiz beslenmiş cocuklarda bağışıklık sistemi zayıf duşer ve bu cocuklar başta mikrobik hastalıklar olmak uzere hastalıklara daha yatkındırlar Daha sık ateşli enfeksiyon hastalığı gecirirler Yine yapılan calışmalar, iştahsızlık nedeniyle yeterli ve dengeli beslenemeyen cocuklarda algılama, duygulanım sorunlarının daha sık gorulduğunu gostermiştir Bu cocukların akademik başarıları da daha duşuk olur

İştahsız cocuk ne zaman doktora danışılmalıdır?
İştahsızlık bir aydan uzun suruyorsa, cocuk kilo kaybederse, son 36 ayda kilo almadıysa, boyu uzamıyor veya yetersiz uzuyorsa, kilo ya da boyda persentil (boy ve ağırlık değerleri) kaybı olduysa, hastalık belirtileri varsa, besinleri oğurup kusuyorsa uzmanına danışılmalıdır Ayrıca kilo kaybı, ateş, ağrı, yutma gucluğu, karın ağrısı, sık ateşlenme, tekrarlayan oksuruk, ishal, kabızlık, duşuk doğum ağırlığı hikayesi varsa veya gelişirse yine cocuğun uzman tarafından değerlendirilmesi gerekir
Cocuk, yemek istemediği zamanlarda ne yapılmalı?
Cocuk yemek istemediği zaman annebaba buna duygusal veveya eylemsel olarak abartılı tepkiler gostermemeli Diğer bir ifade ile, annebaba bu nedenle cocuğun ilgisini cekebilecek davranışlar gostermemeli Cocuk bu nedenle annebabanın ilgisini cektiğini oğrenmemelli Daha sonra sadece ilgi cekebilmek icin bile besin reddine başvurabilir Yemek istemeyebilir Annebaba kararlı ve dikkatli olmalı, bu durumun yanlış davranış modeline donuşmesine yol acmamalı
Annebabalara oneriler
Her oğun icin uygunmakul bir sure belirleyin
Oğun kuralları oluşturun
Daima azmakul miktarda porsiyonlar verin
Sofrada sohbet edin ve buna cocuğunuzu da dahil edin
Masadaki davranışlarını sık sık ovun
Belirlenen kuralların ucuncu defa bozulması durumunda kuralları tekrar belirleyin
Sure bitiminde yemeği sonlandırın
Son yemeğini bitirmezse, tatlı veya kola vermeyin Bunu cezalandırmak amacıyla yapmayın “Tatlı, yemekten sonra yenir gibi bir acıklama en uygun olanıdır Yemek yenmediğine gore tatlı da doğal olarak yenemiyordur Burada cocuğa mesaj verilmiş ama cezalandırılma soz konusu olmamıştır
Atıştırmaaburcubur alımını kurala bağlayın ve sınırlayın
Daima, masada yemek yedirin
İştahsızlığa karşı pratik yaklaşımlar
Daima morali iyi iken yemek verin
Hangi oğunde daha iştahlı ise, bu oğunu dikkatli değerlendirin
Oğunlerden once yuruyuşe cıkarın Acık hava acıktırır ve iştahı acar, bağırsak hareketliliğini arttırır
Yemek ortamını temiz ve duzenli tutun
Tabakların renkli ve sevimli olmasını tercih edin
Kucuk tabak kullanın Eğer daha fazla yemek yemek isterse ikinci tabağı verin Cocuğun tabağına cok fazla besin koymayın Gozunu korkutmayın Tabağına konan yemegi bitirmesi onun da moralini yukseltecek, kendini iyi hissetmesini sağlayacaktır
Yavaş ve cok ciğnemesini destekleyin
Yemeği ılık tutun
Gece yatarken bir şeyler yemek istiyorsa, kaloriden zengin besinleri tercih edin
Duşuk kalorili yiyecekleri kısıtlayın İştahı kapatabilirler
Boş kalori kaynaklarını azaltın
ProfDr Benal Buyukgebiz