Kilo fazlalığı ve şişmanlık sorunu sadece yetişkinleri tehdit etmiyor
Osman MUFTUOĞLU
Araştırmalar, kilo fazlalığı ve şişmanlık sorununun cocuklarımızı da tehdit edecek boyutlara ulaştığını gosteriyor
Cocuklarımız neden aşırı kilolu veya şişman hale geliyor sorusunun cevabı ‘uc yanlış’ta gizli: Yanlış beslenme, yeterinden az bedensel hareket, genetik eğilim
COCUKLARIMIZIN bedensel fonksiyonlarını yerine getirebilmeleri, ama aynı zamanda buyume ve gelişmelerini aralıksız surdurebilmeleri icin karbonhidrat, protein ve yağları dengeli bir şekilde ve ihtiyacları kadar almaları gerekiyor Ne karbonhidratlar (unlu ve tatlı besinler, sebzeler ve meyveler), ne proteinler (et ve et urunleri, sut ve sut urunleri), ne de yağlar (hayvansal ve bitkisel yağlar) cocuklarınızın ihtiyacı olan besin oğelerini tek başlarına icermezler Cocukların sadece mevcudu korumak ve tamir etmek icin değil, buyumek icin de proteinlere, ozellikle biyolojik değeri yuksek proteinlere ihtiyacları vardır Onlara gunluk aktivitelerinin gerektirdiği enerjiyi karşılayacak kadar enerjiyi ve buyumelerini surdurebilecek kadar proteini aynı anda iceren bir ‘besin planı’ gerekiyor
Cocukların enerji ihtiyaclarının yaşları ve cinslerine gore değiştiğini de unutmamalı, onlara yeteri kadar enerjiyi de sağlamalısınız Enerji ihtiyaclarını karşılarken kalorileri abartır, aşırıya kacarsanız ya da aldıkları kalorinin gerektirdiği kadar bedensel aktiviteyi yapmadıklarını gozden kacırırsanız cocuklarınızın fazla kilolu olmalarını kacınılmazdır Genetik bazı sorunların, bazı hastalıkların (troid bezi yetmezliği, bobrek ustu bezlerinin aşırı calışması gibi) da cocuklarınızı şişmanlatması mumkundur
COCUĞUNUZU FAZLA KİLODAN KORUMAK İCİN NE YAPABİLİRSİNİZ
İyi ornek olun: Cocuklarınınız yiyecek tercihlerini belirlerken sizi ornek almaktadır Once siz doğru ve dengeli beslenerek onlara yol gosterin
Olumlu ve yapıcı davranın: Kilolu cocuklarınızı eleştirmeyin, motive edin Oğretmeyin, fark ettirin Doğru ve dengeli beslenmenin sağlıklı kalmaya yardım ettiğini hissettirin
Fast food urunleri onleyin: Sağlıklı besinleri satın almayı, lezzetli ve doğru pişirmeyi, keyifli yemek yemeyi zevkli bir uğraşı haline getiririn
Birlikte yemek yiyin: Yemek sofralarına mutlaka onları da oturtun Yemekleri uzun ve keyifli aile sohbetlerine donuşturun Yemek yemenin hem bir haz, hem de vazgecilmez bir ihtiyac olduğunu farkettirin
Porsiyonları kucultun: Daha kucuk porsiyonları daha yavaş ve uzun uzun ciğneyerek tuketme alışkanlığı edinmelerine yardımcı olun Yiyecek ve icecek secimlerinde kucuk porsiyonlara yoneltin
Kahvaltıyı atlamayın: Gerekiyorsa biraz daha erken kalkarak kahvaltı hazırlamayı, onlarla birlikte kahvaltı yapayı, iyi bir kahvaltı ile cocuklarınızı gune zinde ve formda başlatmayı bir alışkanlık haline getirin Kahvaltı yapmayan cocuklar daha kolay şişmanlıyor, daha zor oğreniyor ve ruh sağlıkları daha kolay bozuluyor
Fiziksel aktiviteye yonlendirin: Onlarla birlikte yapabileceğiniz eğlenceli aktiviteler yaratın Birlikte yuruyuş, bisiklet gezisi veya bahcede futbol oyunu planlayın Kalıcı fiziksel aktivite alışkanlığı edinmeleri icin tenise, yuzmeye, kayak veya top oyunlarına yonlendirin Sporcu sorumluluğu edinmelerini sağlamaya calışın
Bazı cumleleri kullanmayın: Diyet yapmak, kalorileri saymak, her sabah veya akşam koşmak, tatlıları, tuzluları, dondurmaları yasaklamak, kekleri, pastaları, borekleri, corekleri unutmak… Bu ve benzeri cumleleri kendinize yasaklayın
Hicbir kilo azaltıcı desteği kullandırmayın: Cocuklar icin kullanımına musaade edilen herhangi bir guvenli destek bulunmamaktadır Receteli olarak kullanımına izin verilen ve kilo azaltmada kullanılan ilacların 16 yaşından kucuk cocuklarda kullanılması onerilmemektedir
Okul beslenmesini takip altında alın: Okulda verilen yemeklerin, okul kantininden aldıkları atıştırmaların sağlıklı besinler olup olmadığını izlemeye calışın Okulda yeterince hareketli olup olmadıklarını rehber oğretmenlerden izleyin
Osman MUFTUOĞLU
Araştırmalar, kilo fazlalığı ve şişmanlık sorununun cocuklarımızı da tehdit edecek boyutlara ulaştığını gosteriyor
Cocuklarımız neden aşırı kilolu veya şişman hale geliyor sorusunun cevabı ‘uc yanlış’ta gizli: Yanlış beslenme, yeterinden az bedensel hareket, genetik eğilim
COCUKLARIMIZIN bedensel fonksiyonlarını yerine getirebilmeleri, ama aynı zamanda buyume ve gelişmelerini aralıksız surdurebilmeleri icin karbonhidrat, protein ve yağları dengeli bir şekilde ve ihtiyacları kadar almaları gerekiyor Ne karbonhidratlar (unlu ve tatlı besinler, sebzeler ve meyveler), ne proteinler (et ve et urunleri, sut ve sut urunleri), ne de yağlar (hayvansal ve bitkisel yağlar) cocuklarınızın ihtiyacı olan besin oğelerini tek başlarına icermezler Cocukların sadece mevcudu korumak ve tamir etmek icin değil, buyumek icin de proteinlere, ozellikle biyolojik değeri yuksek proteinlere ihtiyacları vardır Onlara gunluk aktivitelerinin gerektirdiği enerjiyi karşılayacak kadar enerjiyi ve buyumelerini surdurebilecek kadar proteini aynı anda iceren bir ‘besin planı’ gerekiyor
Cocukların enerji ihtiyaclarının yaşları ve cinslerine gore değiştiğini de unutmamalı, onlara yeteri kadar enerjiyi de sağlamalısınız Enerji ihtiyaclarını karşılarken kalorileri abartır, aşırıya kacarsanız ya da aldıkları kalorinin gerektirdiği kadar bedensel aktiviteyi yapmadıklarını gozden kacırırsanız cocuklarınızın fazla kilolu olmalarını kacınılmazdır Genetik bazı sorunların, bazı hastalıkların (troid bezi yetmezliği, bobrek ustu bezlerinin aşırı calışması gibi) da cocuklarınızı şişmanlatması mumkundur
COCUĞUNUZU FAZLA KİLODAN KORUMAK İCİN NE YAPABİLİRSİNİZ
İyi ornek olun: Cocuklarınınız yiyecek tercihlerini belirlerken sizi ornek almaktadır Once siz doğru ve dengeli beslenerek onlara yol gosterin
Olumlu ve yapıcı davranın: Kilolu cocuklarınızı eleştirmeyin, motive edin Oğretmeyin, fark ettirin Doğru ve dengeli beslenmenin sağlıklı kalmaya yardım ettiğini hissettirin
Fast food urunleri onleyin: Sağlıklı besinleri satın almayı, lezzetli ve doğru pişirmeyi, keyifli yemek yemeyi zevkli bir uğraşı haline getiririn
Birlikte yemek yiyin: Yemek sofralarına mutlaka onları da oturtun Yemekleri uzun ve keyifli aile sohbetlerine donuşturun Yemek yemenin hem bir haz, hem de vazgecilmez bir ihtiyac olduğunu farkettirin
Porsiyonları kucultun: Daha kucuk porsiyonları daha yavaş ve uzun uzun ciğneyerek tuketme alışkanlığı edinmelerine yardımcı olun Yiyecek ve icecek secimlerinde kucuk porsiyonlara yoneltin
Kahvaltıyı atlamayın: Gerekiyorsa biraz daha erken kalkarak kahvaltı hazırlamayı, onlarla birlikte kahvaltı yapayı, iyi bir kahvaltı ile cocuklarınızı gune zinde ve formda başlatmayı bir alışkanlık haline getirin Kahvaltı yapmayan cocuklar daha kolay şişmanlıyor, daha zor oğreniyor ve ruh sağlıkları daha kolay bozuluyor
Fiziksel aktiviteye yonlendirin: Onlarla birlikte yapabileceğiniz eğlenceli aktiviteler yaratın Birlikte yuruyuş, bisiklet gezisi veya bahcede futbol oyunu planlayın Kalıcı fiziksel aktivite alışkanlığı edinmeleri icin tenise, yuzmeye, kayak veya top oyunlarına yonlendirin Sporcu sorumluluğu edinmelerini sağlamaya calışın
Bazı cumleleri kullanmayın: Diyet yapmak, kalorileri saymak, her sabah veya akşam koşmak, tatlıları, tuzluları, dondurmaları yasaklamak, kekleri, pastaları, borekleri, corekleri unutmak… Bu ve benzeri cumleleri kendinize yasaklayın
Hicbir kilo azaltıcı desteği kullandırmayın: Cocuklar icin kullanımına musaade edilen herhangi bir guvenli destek bulunmamaktadır Receteli olarak kullanımına izin verilen ve kilo azaltmada kullanılan ilacların 16 yaşından kucuk cocuklarda kullanılması onerilmemektedir
Okul beslenmesini takip altında alın: Okulda verilen yemeklerin, okul kantininden aldıkları atıştırmaların sağlıklı besinler olup olmadığını izlemeye calışın Okulda yeterince hareketli olup olmadıklarını rehber oğretmenlerden izleyin