Zihin Engelli Birey ve Özel Eğitim

Zihin Engelli Birey ve Özel Eğitim Her çocuk bir diğerinden farklıdır Her çocuğun kendine özgü bedensel,bilişsel,sosyal ve duygusal bir yapısı vardır Bazı çocuklar bilişsel davranışlarda,duyuşsal özelliklerde,irtibat becerilerinde ve motor işlevlerde yeteneksizlik göstermektedir Bu gelişim alanlarındaki bir veya pat diye artı yetersizlik çocuğu negatif yönde etkileyebilmektedir Gelişim alanlarındaki yetersizliklerinden nedeniyle olumsuz yönde etkilenen çocuklarda genel eğitim hizmetleri beceriksiz kalmakta ve özel eğitim hizmetlerine gereksinim duyulmaktadır Özel Eğitim, ortalama öğrenci özelliklerinden kayda değer derecede farklılaşan öğrencilere sağlanan kişisel olarak tasarlanmış ve bireyin egemen yaşama olasılığını en üst düzeye çıkarmayı hedefleyen eğitim hizmetlerinin bir bütünü olarak açıklama edilmektedir Özel eğitim gerektiren, bir diğer deyişle özel gereksinimli öğrenciler, hafıza engelliler,öğrenme güçlüğü olanlar,şehvetli ve davranış bozukluğu olanlar,somut yetersizliği olanlar,hissi ve tutum bozukluğu olanlar,tavır ve dil sorunlular,işitme engelliler,üstün zekalılar ve üstün yeteneği olan öğrenciler şeklinde gruplara ayrılmaktadır Düşünce engelli çocuklar,engelli çocuklar içerisinde en popüler gruptur bununla beraber bu çocukların toplum göre yeterince tanındığı söylenemez Hatta bu çocuklara ilişkin bazı hayali ön adalet ve inançlar vardır Genel Olarak toplum içerisinde düşünce engelli çocuklar homojen bir grup olarak düşünülmektedir Bir De zihin engelli denilince akla ağır vakalar gelmektedir Ancak hafıza engelli çocuklar allah vergisi getirdikleri kalıtsal özelliklere,sağlanan tıbbi tedavi,eğitim ve çevre olanaklarına ast olarak kendi içlerinde manâlı kişisel farklılıklar gösterirler Bu farklılıklar içerisinde fikir engellilerin büyük bir bölümünü yaşıtlarından hafif derecede gerilik bildiren çocuk ve gençler oluşturmaktadır Bunlar kolaylıkla farkına varılamazlar Bu durumda gereklilik duydukları özel hizmet ve eğitim olanaklarından yararlanamazlar böylece us engellilik durumunun tanımlanması kayda değer olmaktadır Düşünce engelliliğinin ne seslenmek olduğunu incelersek AAMR (American Assocation Mental Retardation) olarak bilinen komitenin “gerizekalılık terimini kullanarak yaptığı tasvir ön plana çıkmaktadır; “Gerizekalılık halihazırdaki işlevlerde manâlı sınırlılıklar göstermektir Bu zihinsel işlevlerde önemli derecede normal altı, bunu yanı sıra zihinsel işlevlerle ilişkili uyumsal maharet alanlarından (irtibat,özbakım,konut yaşamı,sosyal beceriler,toplumsal yararlılık,kendini yönetme,sıhhat ve emniyet,fonksiyonel akademik beceriler,manâsız zaman ve meslek) iki ya da daha fazlasında sınırlılıklar gösterme durumudur Gerizekalılık 18 yaşından önce ortaya çıkmaktadır Tanımdan da anlaşıldığı gibi us engelli bireylerin özel eğitim ihtiyaçları işlevsel akademik beceriler ve egemen yaşam becerileri üzerinde yoğunlaşmaktadır Işlevsel akademik becerilerde işlevsellikten amaçlanan öğretilecek bilgi ve becerilerin birey için jurnal yaşamda,evde,toplumda ve çevrede işe yarar olması ve kullanılabilir olmasıdır Bağımsız yaşam becerileri ise bireyin başkalarına bağımlı olmadan yaşamını sürdürmesi için zorunlu olan becerileri içermektedir Günlük hayat becerileri, bağımsız hayat becerileri zarfında bulunan bireyin kendisi ve çevresi ile ilgili becerilerden oluşmaktadır Günlük yaşam becerileri yiyecek hazırlama,depolama,atama,temizlik yapma,yemek yemek pişirme,bulaşık yıkama,elbise yıkama,ütüleme,dikme,seyahat etme,satın alma,doktora gitme,marketten kullanım gibi yaşamı sürdürebilmek için zorunlu olan bütün işlevler ve keza postane,banka gibi toplum kaynaklarını kullanmayı içermektedir Zihin engelli kişi, içinde yaşadığı toplumda aralıksız etkileşim içerisindedir Akıl engelli birey kendisini ifade edebildiği ve kendi ihtiyaçlarını bağımsız olarak karşılayabildiği düzeyde toplum içerisinde egemen olarak yaşayabilmesi ve kabul görmesi laf konusudur Bunun, için bireyin jurnal yaşam becerilerini kazanabilmesi gerekmektedir Sıradan çocuklar, annebaba gibi modeller veya onlara belli fırsatlar aracılığıyla gelişim evreleri içinde jurnal hayat becerilerini kazanabilmektedir Buna rağmen hafıza engelli çocuklar, genelde bayağı çocuklara belli fırsatlara sahip bulunamamaktadır Çünkü aileler fikir engelli çocuğun jurnal yaşam becerilerini nasıl kazanabileceğine ilişkin tatmin edici bilgiye sahip değildirler Aileler düşünce engelli çocukların bu nesil becerileri yapmaları yerine genel olarak onlar için kendileri yapmaktadır Zihinsel yeteneksizlik dek annebaba ve çevrenin negatif tutumları ve sistemli yaşantıların sağlanamaması,hafıza engelli çocukların günlük yaşam becerilerini kazanabilmelerini etkileyebilmekte ve geciktirebilmektedirBu yüzden fikir engelli çocukların jurnal yaşam becerilerini kazanabilmeleri özel birtakım düzenlemeleri gerektirmektedir Hakkı Oğur Kaynaklar Erdi Kanbaş