Yuşa Aleyhisselam
HzYuşa
HzYuşa Hayatı
srailoğullarına gonderilen peygamberlerden Musa aleyhisselamdan sonra gonderilmiş olup Musa aleyhisselamın yeğeni veya vekiliydi İsmi Yuşa olup, Hıristiyanlar YeşU diyorlar Yusuf aleyhisselamın neslinden gelen NUnun oğludur Annesi Musa aleyhisselamın kız kardeşidir Yuşa aleyhisselam Musa aleyhisselama bildirilen dinin esaslarını insanlara tebliğ etti
Mısırda doğan Yuşa aleyhisselam, Musa aleyhisselamın husUsi talebesi, halis hizmet gorucusu ve en yakın dostlarındandı Musa aleyhisselam Firavunun zulmu uzerine Allahu tealanın emriyle kendine inanan ve tabi olanlarla birlikte Mısırdan Tih Sahrasına hicret ederken Yuşa aleyhisselam da onunla beraber bulundu Musa aleyhisselamın Hızır aleyhisselamla goruşmek uzere cıktığı yolculukta onunla beraber bulundu Musa aleyhisselam Hızır aleyhisselamla karşılaşınca Yuşa aleyhisselam geriye dondu
Allahu teala, Musa aleyhisselamın kavmine Arzı MevUdu (Filistin ve Şam bolgesini) ihsan edeceğini bildirdi Fakat İsrailoğulları o beldelerde zalim ve zorba bir kavim olan Amalikalıların bulunduğunu ileri surerek gitmek istemediler Allahu teala Musa aleyhisselama vahyedip:
Ey Musa! Ben burayı sizin icin memleket ve yerleşme yeri olarak yazdım; takdir ettim Oraya git ve duşmanlardan kim varsa onlarla harp et Zira onlara karşı sizin yardımcınız benim Kavminden her koldan bir temsilci (nakib) sec al Onlar vefakar ve itaatkar olsunlar buyurdu
Bunun uzerine Musa aleyhisselam her bir koldan iyi haber toplayan, sozunde sadık ve vefakar birer temsilci secti Bunları Eriha Şehri ve ahalisi hakkında bilgi toplamak icin gonderdi Aralarında Yuşa bin NUnun da bulunduğu haber toplamakla vazifeli kimseler Erihaya gittiler O belde ahalisinin iri cusseli, cok kuvvetli ve kalabalık olduğunu gorunce korktular Geriye donup kavimlerine gorduklerini anlatarak onların harbe gitmelerine mani oldular Musa aleyhisselamın kavmi, gelen temsilcilerin anlattıklarını dinleyip harp etmekten vaz gectiler İclerine korku duşup, feryada başladılar: Keşke Mısırda olseydik Yahut burada olsek de, Allah bizi o zalimlerin memleketine sokmasa, yoksa hanımlarımız, cocuklarımız ve mallarımız ganimet olarak kalacak dediler
Temsilciler icinde bulunan, Allahu tealanın kendilerinden İsmet ve tevfik ile haber verdiği Yuşa bin NUn ile Kalib bin Yukna ise kavimlerine gelip, Eriha beldesi ahalisinin kotu hallerinden bahsetmediler Diğer kabilelerden o belde ahalisi hakkındaki haberleri duyanlara ise korkulacak birşey olmadığını, Allahu tealanın yardım ve inayetiyle Erihanın fethedileceğini bildirip, Musa aleyhisselama yardımcı olmaya calıştılar Onlara dediler ki:
Ey İsrailoğulları! Cebbarların (zalimlerin) şehrinin kapısından hemen girin (onların vucutlarının buyukluğunden korkmayın Biz onları gidip gorduk ve oğrendik Onların bedenleri buyuk ve kuvvetli fakat kalpleri zayıftır Sizinle harp etmeye rUhi metanetleri yoktur) Bir defa kapıdan girdiniz mi (Allahu tealanın vad ettiği yardımın size gelmesiyle) elbette siz galiblerden olursunuz Siz gercekten inanan, Allahu tealanın vadini tasdik eden kimseler iseniz, (Allahu tealanın kudretine, size yardım edeceği hakkındaki vadine, Musa aleyhisselamın peygamber olduğuna inanıyor, iman ediyorsanız, duşmanların boy ve cusselerine bakarak aldanmayınız Onlardan korkmayınız Size ilahi yardımın geleceği husUsunda ve butun her halinizde) Allahu tealaya tevekkul ediniz (Ona itimad ediniz Yalnız Ona guveniniz ve cihaddan geri durmayınzı) (Maide sUresi: 23)
Fakat İsrailoğulları onların soylediklerine inanmadılar ve Musa aleyhisselamın nasihatlerine uymadılar Yuşa bin NUn ve Kalib bin Yukna aleyhimesselamı taş ve sopalarla oldurmek istediler
İsrailoğulları Yuşa bin NUn ve Kalib bin Yuknayı taşlayıp, Musa aleyhisselama karşı gelerek Allahu tealaya isyan edince Musa aleyhisselam uzuldu Allahu teala İsrailoğullarını kırk sene muddetle Arzı MevUd denilen bolgeye girmelerini haram kıldığını ve onların Tih Sahrasından cıkamıyacaklarını bildirdi Biz harbe gitmeyiz diyerek isyan eden kimseler kırk sene muddetle Tih Sahrasında şaşkın bir halde dolaştılar Kırk sene icinde olduler Kırk senenin sonuna doğru Harun aleyhisselam ve ondan uc sene sonra da kardeşi Musa aleyhisselam vefat etti
Musa aleyhisselam vefat ederken yerine Yuşa aleyhisselamı halife bıraktı Allahu teala Yuşa aleyhisselamı da İsrailoğullarına peygamber olarak vazifelendirdi Bu sırada Musa aleyhisselama karşı cıkıp; Biz harbe gitmeyiz diyen kimseler olmuş, onların yerlerine oğulları ve torunları coğalmıştı Allahu teala Yuşa aleyhisselama İsrailoğullarını toplayıp Tih Sahrasından cıkarmasını ve Arzı MevUd denilen bolgeye gidip cebbarlarla (zalimlerle) harp etmesini emretti
Yuşa aleyhisselam İsrailoğullarını toplayarak Eriha şehrini kuşattı Kuşatma altı ay surdu Nihayet bir Cuma gunu Akşam uzeri mucizeler gostererek şehri fethetti Yuşa aleyhisselam ve Ona inananlar Erihayı fethettikten sonra İlya (Eyliya) şehrini de aldılar Bu şehrin Yuşa aleyhisselam tarafından fethedildiğini duyan cevre şehirlerin hukumdarlarından beşi bir araya gelip İsrailoğullarıyla topluca savaşa girdiler Sonunda hepsi de yenilerek hezimete uğradılar
Yuşa aleyhisselam Eriha ve İlya şehirlerini ve civarını fethettikten sonra Belka şehri uzerine yurudu Belka şehrini de fethedip, Belak adındaki hukumdarını ve İsmi Azam duasını bildiği halde Yuşa aleyhisselamın ordusuna karşı beddua etmeye teşebbus eden, fakat ibret icin dili goğsu uzerine sarkık kalan Belam bin BaUrayı oldurdu Boylece Belka şehri de fethedilmiş oldu
Eriha, İlya ve Belka şehirlerinin fethedilmesinden sonra Arzı MevUd diye bilinen Filistin ve Şam diyarı da peyderpey İsrailoğullarının eline gecti Fetihler yedi sene devam edip Kudus şehri de Yuşa aleyhisselam ve ona inananlar tarafından fethedildi Bu bolgedeki diğer şehirleri de fetheden Yuşa aleyhisselam batıda beş şehre gidip orayı da duşmanlardan aldı Daha sonra Şam diyarına giderek orada yerleşmiş otuz bir hukumdarlığın beldelerini zaptetti Putperest ve Allahu tealaya isyan eden hukumdarları oldurtup memleketlerini İsrailoğulları arasında taksim etti İsrailoğullarını Arzı MevUda yerleştiren Yuşa aleyhisselam, onlara Musa aleyhisselama nazil olan Tevratı okudu ve hukumlerini acıkladı Onların Allahu tealaya iman ve ibadet uzere kalmalarına calıştı
Yuşa aleyhisselam, Musa aleyhisselamın vefatından sonra yirmi yedi yıl insanlara Allahu tealanın emirlerini bildirdi Omrunun sonuna doğru hastalandı Yerine Kalib bin Yuknayı halife tayin etti Yuz yirmi yedi yaşında vefat etti Kabrinin NablUs veya Haleb yakınındaki Mearre şehrinde olduğu rivayet edilir
Yuşa aleyhisselam İstanbula hic gelmedi Beykoz Tepesinde ziyaret edilmekte olan kabrin Yuşa peygambere ait olduğu soyleniyorsa da tarihi bilgilere uygun değildir Bu bir veli veya havarilerden birine ait olabilir Boyle ise yine kıymetlidir Kabrin Yuşa peygambere ait olup olmadığını kesin olarak soylemek uygun değildir
Yuşa aleyhisselam karayağız, orta boylu, guzel yuzlu, iri gozlu, yassı goğuslu bir gorunuşe sahipti Yuzunun guzelliği Yusuf aleyhisselama cok benzerdi CesUr, kahraman, yiğit, harp taktik ve tekniğinde maharet sahibiydi Musa aleyhisselama gonderilen Tevratın hukumleriyle amel edip, insanlara tebliğ etmekle vazifelendirilmişti Tefsir alimleri Maide sUresi 23 ayetinde bildirilen Allahu tealaya iman edip, Ondan korkanlardan iki kimseden birisinin ve Kehf sUresi 6065 ayetlerinde bildirilen Musa aleyhisselamın Hızır aleyhisselamla goruşmek uzere yolculuk ettiği sırada yanında bulunan gencin Yuşa aleyhisselam olduğunu bildirmişlerdir
Yuşa aleyhisselamın mucizeleri
1 Yuşa aleyhisselam, Erihayı fethetmek uzere İsrailoğullarını topladı Yolculuk esnasında Şeria (Urdun) Nehrinin suları cok olduğu icin gecemediler Nehrin ustunde kopru de yoktu Yuşa aleyhisselam dua edince Şeria Nehrinden bir yol acıldı İsrailoğulları o yoldan gectikten sonra sular tekrar eskisi gibi akmaya devam etti
2 Bir şehrin fethi esnasında kuşatma uzun surmuştu Butun calışmalara rağmen surlarda gedik acılmamıştı Yuşa aleyhisselam dua etti Allahu tealanın kudretiyle yer sarsılıp kalenin surları yıkıldı Yuşa aleyhisselam ve ona inananlar şehre girip fethettiler
3 Yuşa aleyhisselam Kudus şehrini fethetmek icin muhasara etti Bir Cuma gunu akşam uzeri guneş batarken, guneşin bir muddet daha batmaması icin Allahu tealaya yalvardı: Ey Allahım! Guneşi geri al! diye dua etti Allahu tealanın emri ve takdiri ile batmak uzere olan guneş yukseldi Bir muddet daha gunduz devam edip Kudus fethedildikten sonra battı
Ahmed bin Hanbelin Musnedinde bildirdiği hadisi şerifte; Guneş hicbir kimse icin batmaktan alıkonulmaz Ancak Beyti Mukaddesi fethetmek icin gittiği gecelerden birinde Yuşa aleyhisselam icin batmaktan alıkondu buyuruldu
HzYuşa
HzYuşa Hayatı
srailoğullarına gonderilen peygamberlerden Musa aleyhisselamdan sonra gonderilmiş olup Musa aleyhisselamın yeğeni veya vekiliydi İsmi Yuşa olup, Hıristiyanlar YeşU diyorlar Yusuf aleyhisselamın neslinden gelen NUnun oğludur Annesi Musa aleyhisselamın kız kardeşidir Yuşa aleyhisselam Musa aleyhisselama bildirilen dinin esaslarını insanlara tebliğ etti
Mısırda doğan Yuşa aleyhisselam, Musa aleyhisselamın husUsi talebesi, halis hizmet gorucusu ve en yakın dostlarındandı Musa aleyhisselam Firavunun zulmu uzerine Allahu tealanın emriyle kendine inanan ve tabi olanlarla birlikte Mısırdan Tih Sahrasına hicret ederken Yuşa aleyhisselam da onunla beraber bulundu Musa aleyhisselamın Hızır aleyhisselamla goruşmek uzere cıktığı yolculukta onunla beraber bulundu Musa aleyhisselam Hızır aleyhisselamla karşılaşınca Yuşa aleyhisselam geriye dondu
Allahu teala, Musa aleyhisselamın kavmine Arzı MevUdu (Filistin ve Şam bolgesini) ihsan edeceğini bildirdi Fakat İsrailoğulları o beldelerde zalim ve zorba bir kavim olan Amalikalıların bulunduğunu ileri surerek gitmek istemediler Allahu teala Musa aleyhisselama vahyedip:
Ey Musa! Ben burayı sizin icin memleket ve yerleşme yeri olarak yazdım; takdir ettim Oraya git ve duşmanlardan kim varsa onlarla harp et Zira onlara karşı sizin yardımcınız benim Kavminden her koldan bir temsilci (nakib) sec al Onlar vefakar ve itaatkar olsunlar buyurdu
Bunun uzerine Musa aleyhisselam her bir koldan iyi haber toplayan, sozunde sadık ve vefakar birer temsilci secti Bunları Eriha Şehri ve ahalisi hakkında bilgi toplamak icin gonderdi Aralarında Yuşa bin NUnun da bulunduğu haber toplamakla vazifeli kimseler Erihaya gittiler O belde ahalisinin iri cusseli, cok kuvvetli ve kalabalık olduğunu gorunce korktular Geriye donup kavimlerine gorduklerini anlatarak onların harbe gitmelerine mani oldular Musa aleyhisselamın kavmi, gelen temsilcilerin anlattıklarını dinleyip harp etmekten vaz gectiler İclerine korku duşup, feryada başladılar: Keşke Mısırda olseydik Yahut burada olsek de, Allah bizi o zalimlerin memleketine sokmasa, yoksa hanımlarımız, cocuklarımız ve mallarımız ganimet olarak kalacak dediler
Temsilciler icinde bulunan, Allahu tealanın kendilerinden İsmet ve tevfik ile haber verdiği Yuşa bin NUn ile Kalib bin Yukna ise kavimlerine gelip, Eriha beldesi ahalisinin kotu hallerinden bahsetmediler Diğer kabilelerden o belde ahalisi hakkındaki haberleri duyanlara ise korkulacak birşey olmadığını, Allahu tealanın yardım ve inayetiyle Erihanın fethedileceğini bildirip, Musa aleyhisselama yardımcı olmaya calıştılar Onlara dediler ki:
Ey İsrailoğulları! Cebbarların (zalimlerin) şehrinin kapısından hemen girin (onların vucutlarının buyukluğunden korkmayın Biz onları gidip gorduk ve oğrendik Onların bedenleri buyuk ve kuvvetli fakat kalpleri zayıftır Sizinle harp etmeye rUhi metanetleri yoktur) Bir defa kapıdan girdiniz mi (Allahu tealanın vad ettiği yardımın size gelmesiyle) elbette siz galiblerden olursunuz Siz gercekten inanan, Allahu tealanın vadini tasdik eden kimseler iseniz, (Allahu tealanın kudretine, size yardım edeceği hakkındaki vadine, Musa aleyhisselamın peygamber olduğuna inanıyor, iman ediyorsanız, duşmanların boy ve cusselerine bakarak aldanmayınız Onlardan korkmayınız Size ilahi yardımın geleceği husUsunda ve butun her halinizde) Allahu tealaya tevekkul ediniz (Ona itimad ediniz Yalnız Ona guveniniz ve cihaddan geri durmayınzı) (Maide sUresi: 23)
Fakat İsrailoğulları onların soylediklerine inanmadılar ve Musa aleyhisselamın nasihatlerine uymadılar Yuşa bin NUn ve Kalib bin Yukna aleyhimesselamı taş ve sopalarla oldurmek istediler
İsrailoğulları Yuşa bin NUn ve Kalib bin Yuknayı taşlayıp, Musa aleyhisselama karşı gelerek Allahu tealaya isyan edince Musa aleyhisselam uzuldu Allahu teala İsrailoğullarını kırk sene muddetle Arzı MevUd denilen bolgeye girmelerini haram kıldığını ve onların Tih Sahrasından cıkamıyacaklarını bildirdi Biz harbe gitmeyiz diyerek isyan eden kimseler kırk sene muddetle Tih Sahrasında şaşkın bir halde dolaştılar Kırk sene icinde olduler Kırk senenin sonuna doğru Harun aleyhisselam ve ondan uc sene sonra da kardeşi Musa aleyhisselam vefat etti
Musa aleyhisselam vefat ederken yerine Yuşa aleyhisselamı halife bıraktı Allahu teala Yuşa aleyhisselamı da İsrailoğullarına peygamber olarak vazifelendirdi Bu sırada Musa aleyhisselama karşı cıkıp; Biz harbe gitmeyiz diyen kimseler olmuş, onların yerlerine oğulları ve torunları coğalmıştı Allahu teala Yuşa aleyhisselama İsrailoğullarını toplayıp Tih Sahrasından cıkarmasını ve Arzı MevUd denilen bolgeye gidip cebbarlarla (zalimlerle) harp etmesini emretti
Yuşa aleyhisselam İsrailoğullarını toplayarak Eriha şehrini kuşattı Kuşatma altı ay surdu Nihayet bir Cuma gunu Akşam uzeri mucizeler gostererek şehri fethetti Yuşa aleyhisselam ve Ona inananlar Erihayı fethettikten sonra İlya (Eyliya) şehrini de aldılar Bu şehrin Yuşa aleyhisselam tarafından fethedildiğini duyan cevre şehirlerin hukumdarlarından beşi bir araya gelip İsrailoğullarıyla topluca savaşa girdiler Sonunda hepsi de yenilerek hezimete uğradılar
Yuşa aleyhisselam Eriha ve İlya şehirlerini ve civarını fethettikten sonra Belka şehri uzerine yurudu Belka şehrini de fethedip, Belak adındaki hukumdarını ve İsmi Azam duasını bildiği halde Yuşa aleyhisselamın ordusuna karşı beddua etmeye teşebbus eden, fakat ibret icin dili goğsu uzerine sarkık kalan Belam bin BaUrayı oldurdu Boylece Belka şehri de fethedilmiş oldu
Eriha, İlya ve Belka şehirlerinin fethedilmesinden sonra Arzı MevUd diye bilinen Filistin ve Şam diyarı da peyderpey İsrailoğullarının eline gecti Fetihler yedi sene devam edip Kudus şehri de Yuşa aleyhisselam ve ona inananlar tarafından fethedildi Bu bolgedeki diğer şehirleri de fetheden Yuşa aleyhisselam batıda beş şehre gidip orayı da duşmanlardan aldı Daha sonra Şam diyarına giderek orada yerleşmiş otuz bir hukumdarlığın beldelerini zaptetti Putperest ve Allahu tealaya isyan eden hukumdarları oldurtup memleketlerini İsrailoğulları arasında taksim etti İsrailoğullarını Arzı MevUda yerleştiren Yuşa aleyhisselam, onlara Musa aleyhisselama nazil olan Tevratı okudu ve hukumlerini acıkladı Onların Allahu tealaya iman ve ibadet uzere kalmalarına calıştı
Yuşa aleyhisselam, Musa aleyhisselamın vefatından sonra yirmi yedi yıl insanlara Allahu tealanın emirlerini bildirdi Omrunun sonuna doğru hastalandı Yerine Kalib bin Yuknayı halife tayin etti Yuz yirmi yedi yaşında vefat etti Kabrinin NablUs veya Haleb yakınındaki Mearre şehrinde olduğu rivayet edilir
Yuşa aleyhisselam İstanbula hic gelmedi Beykoz Tepesinde ziyaret edilmekte olan kabrin Yuşa peygambere ait olduğu soyleniyorsa da tarihi bilgilere uygun değildir Bu bir veli veya havarilerden birine ait olabilir Boyle ise yine kıymetlidir Kabrin Yuşa peygambere ait olup olmadığını kesin olarak soylemek uygun değildir
Yuşa aleyhisselam karayağız, orta boylu, guzel yuzlu, iri gozlu, yassı goğuslu bir gorunuşe sahipti Yuzunun guzelliği Yusuf aleyhisselama cok benzerdi CesUr, kahraman, yiğit, harp taktik ve tekniğinde maharet sahibiydi Musa aleyhisselama gonderilen Tevratın hukumleriyle amel edip, insanlara tebliğ etmekle vazifelendirilmişti Tefsir alimleri Maide sUresi 23 ayetinde bildirilen Allahu tealaya iman edip, Ondan korkanlardan iki kimseden birisinin ve Kehf sUresi 6065 ayetlerinde bildirilen Musa aleyhisselamın Hızır aleyhisselamla goruşmek uzere yolculuk ettiği sırada yanında bulunan gencin Yuşa aleyhisselam olduğunu bildirmişlerdir
Yuşa aleyhisselamın mucizeleri
1 Yuşa aleyhisselam, Erihayı fethetmek uzere İsrailoğullarını topladı Yolculuk esnasında Şeria (Urdun) Nehrinin suları cok olduğu icin gecemediler Nehrin ustunde kopru de yoktu Yuşa aleyhisselam dua edince Şeria Nehrinden bir yol acıldı İsrailoğulları o yoldan gectikten sonra sular tekrar eskisi gibi akmaya devam etti
2 Bir şehrin fethi esnasında kuşatma uzun surmuştu Butun calışmalara rağmen surlarda gedik acılmamıştı Yuşa aleyhisselam dua etti Allahu tealanın kudretiyle yer sarsılıp kalenin surları yıkıldı Yuşa aleyhisselam ve ona inananlar şehre girip fethettiler
3 Yuşa aleyhisselam Kudus şehrini fethetmek icin muhasara etti Bir Cuma gunu akşam uzeri guneş batarken, guneşin bir muddet daha batmaması icin Allahu tealaya yalvardı: Ey Allahım! Guneşi geri al! diye dua etti Allahu tealanın emri ve takdiri ile batmak uzere olan guneş yukseldi Bir muddet daha gunduz devam edip Kudus fethedildikten sonra battı
Ahmed bin Hanbelin Musnedinde bildirdiği hadisi şerifte; Guneş hicbir kimse icin batmaktan alıkonulmaz Ancak Beyti Mukaddesi fethetmek icin gittiği gecelerden birinde Yuşa aleyhisselam icin batmaktan alıkondu buyuruldu