İstanbul'da Etkisini Gösteren Sis, Sağlığı Tehdit Ediyor

Geçtiğimiz birkaç gündür İstanbul’da görülen ağır sis, kent içi ulaşımı olumsuz etkiledi. Bilhassa Üsküdar, Kadıköy, Beşiktaş ve Sarıyer civarlarında ağırlaşan sis Bakırköy, Zeytinburnu, Beylikdüzü ve Büyükçekmece ilçelerinde de ağır formda tesirli oldu. Sis her ne kadar ulaşım konusunda olumsuz sonuçlara yol açsa da, birebir vakitte hoş manzaralara sahne olarak sinematografik anlar yaşattı.

Birkaç gündür İstanbul’un güzellikleriyle birlikte hoş fotoğraflarda gördüğümüz bu sisin yalnızca görsel bir olaydan ibaret olmadığını biliyor muydunuz? Enversiyon ismi verilen bir meteorolojik olay kapsamında ortaya çıkan ve hava kirliliğinin sisle birlikte görüldüğü bu hava olayına “smog” deniliyor.

Ölümlere yol açabilecek bir hava olayı


Meteoroloji Genel Müdürlüğü geçtiğimiz gün gece saatlerinde enversiyon risk haritası yayınladı. Bu haritada İstanbul’da enversiyonun yüksek şiddette olduğu görüldü. Her ne kadar yalnızca sis görülse ve bir ziyanı olmadığı düşünülse de, bilhassa hava kirliliğini hapsetmesi ve ağırlaştırması sebebiyle insan sıhhatine ziyanlı bir olay. Enversiyon ve sebep olduğu hava kirliliği sonucunda yaşanan ölümlerle ilgili tarihe geçen üç olay var.

Bu olaylardan birincisi Belçika’nın Meuse vadisinde 1930 yılında yaşanan bir olay. Bu olayda 63 kişi ölmüş ve yüzlerce kişi de hastalanmış. İkinci olay ise ABD’nin Pensilvanya eyaletinde 1948 yılında yaşanmış. 20 kişi ölmüş, 6 bin kişi hastalanmış. Üçüncüsü de Britanya’nın başşehri Londra’da 1952 yılında yaşanmış. İnanması güç lakin, 4 bin kişi ölmüş ve 10 kişi de hastalanmış. Ayrıyeten bu olayların hepsi de sonbahar yahut kış mevsiminde yaşanmış. İstanbul Hava Kalitesi İzleme Merkezi’nin web sitesinde yer alan bilgilere nazaran bu sisin, yani “smog”un kolay bir hava olayı olmadığı anlaşılıyor.

Kimyasal çorba


Yerküre ile atmosferdeki sıcak hava katmanının ortasında sıkışıp kalan kirli hava, yerkürenin çabucak üzerinde bir katman oluşmasına sebep oluyor. Bu hava olayına ait açıklama yapan Çocuk Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Elif Dağlı, smog ismi verilen olayın akciğer ve kalp hastalığı olanlar için tehlike oluşturduğunu söyledi. Dağlı, akciğerleri gelişmeye devam ettiği için çocukların da smogdan olumsuz etkilenebileceğini belirtti.

Smogu kimyasal çorba olarak tanımlayan Dağlı, “Sanayi, trafik, inşaat kirleticileri ile çöp, odun- kömür yakılması sonucu havaya mikroskobik tanecikler karışır. Fosil yakıtlarının yanmasından açığa çıkan yer ozonu, sanayi faaliyetleri ile sülfür dioksit ve karbon monoksit de gaz olarak havaya karışır. Bu kimyasal çorbaya, meteorolojik değişikliklerin de katkısı olur. Sis ve durağan hava bu gazların ve taneciklerin ziyanını arttırır. Kişinin yaşı, sıhhat durumu, yaşadığı bölge, kimyasallara maruz kaldığı mühlete bağlı olarak belirtiler ortaya çıkabilir” sözlerine yer verdi.