Fatır Suresi 32 ve 33. Ayetler

32 Sonra Kitabı kullarımızdan seçtiklerimize miras kıldık (55) Artık onlardan kimi kendi nefsine zulmeder, kimi kendi orta yoldadır, kimi de Allah'ın izniyle hayırlarda yarışıröne geçer İşte bu, büyük fazlın(56) kendisidir

33 Adn cennetleri (onlarındır) ; oraya girerler; (57) orada altından bileziklerle ve incirlerle süslenirler Ve orada onların elbiseleri de ipektir

AÇIKLAMA


55 Burada, Allah'ın Hz Peygamber'den (sa) sonra Kitab'ı ulaştırmaları için, kendilerini Kitab'a varis kıldığı Müslümanlara işaret olunmaktadır Allah'ın son kitabı Kur'anı Kerim, tüm insanlığa gönderilmiştir Fakat ona ve Rasülullah'ın (sa) getirdiği talimatlara sadece bu yüce kitabı okuyan ve onunla amel eden kimseler varis olurlar

56 Yani, Müslümanların hepsi bir değildir Bu yüzden onlar üç grupta değerlendirilmiştir:

a) Allah'a ve Rasûlullah'a (sa) iman ettiği halde talimatlara uymayanlarBunlar kendi nefislerine zulmetmektedirler Mümindirler ama asi olmayıp, günahkardırlar İmanları zayıftır, fakat kalben ve zihnen kafir olmadıkları gibi münafık da değildirler Kendi nefislerine zulmettiklerinden ötürü suç işlemişlerdir, ama Allah'ın kitabına varis olanların dışında tutulmamışlardır Ancak asiler, münafıklar, kalben ve zihnen kafir olanlar varis olamazlar Çoğunluğu bu gruptakiler oluşturmaktadırlar

b) Orta yolu tutanlarBunlar varis olmanın şartlarını tam değil, yaklaşık olarak yerine getirenlerdir Bu kimseler Allah'ın emirlerine riayet etmeye ve Rasûlullah'ın (sa) talimatlarına uymaya gayret göstermelerine rağmen, gevşek davranır ve günah işlerler Onların hayatlarında iyilik de, kötülük de bulunmaktadır Sayıları birinci gruptan az, üçüncü gruptan çoktur

c) İyilik için çalışan ve yine iyilik için birbirleriyle yarışanlarBu insanlar Kitab'a varis olanların başında gelirler Çünkü varis olmanın tüm vecibelerini gereğince yerine getirirler Kitab'a ve Sünnet'e uyar, insanlara tebliğ etmekte gayret gösterir ve dini mübin için fedakarlık, hatta kendilerini kurban etmek için öne geçmeye çalışırlar Böyle insanlar, bile bile günah işlemezler Fakat günah işledikleri takdirde pişman olarak Allah'dan bağışlanma dilerler Bunlar birinci ve ikinci gruptan az oldukları için en son zikredilmişlerdir Aslında verasetin şartlarını hakkıyla yerine getiren bu insanlar, birinci sırayla şereflenmişlerdir İşte bu büyük bir fazilettircümlesi ile en yakın cümle arasında bir ilişki kurmaya çalışarak, bu cümle ümmetin iyiliği için yarışan ve ümmetin en makbul olan insanlarına işaret eder Şayet yukarıdaki cümleyi tüm paragrafa dahil edersek, o zaman bu, Kur'an'ı ve Rasûlullah'ın (sa) talimatlarını kabul eden herkes için fazilettir

57 Müfessirlerden bir grup, mezkur cümlenin, en yakın cümleyle bir ilişkisi olduğunu söylemişlerdir Yani, iyilik için yarışanlar en faziletlidir ve sadece onlar cennete gireceklerdir Diğer iki grup hakkında ise, onların kendi hallerini düzeltmeleri ve iyilikte yarışanlardan olmaları için susmuşlardır Bu husus üzerinde Zemahşeri ısrarla durmuş ve İmam Razi'de kendisini onaylamıştır

Müfessirlerin çoğu ise, mezkur cümlenin tüm paragrafa dahil edilmesi görüşündedirler Yani, hesaba çekilmeden ve hesaba çekildikten ve cezalarını çektikten sonra bu üç grup da cennete girecektir Ayetin siyak ve sibakından da böyle anlaşılıyor Çünkü ilerideki ayetlerde Kitab'a varis olanların karşılığında, başka bir gruptan, yani cehenneme giren kafirlerden bahsedilmektedir

Bu husus, Kur'an'a inanan bir kimsenin Cennete ve Kur'an'a inanmaktan imtina eden bir kimsenin de Cehenneme gireceğini gösteriyor İmam Ahmet, İbn Cerir, İbn Ebi Hatim, Taberi, Beyhakî ve bazı muhaddislerin naklettiklerine göre, Hz Ebu Derda (ra) Rasûlullah'dan (sa) şöyle bir rivayette bulunmuştur:

Rasûlullah dedi ki: İyilikte ileri gidenler ve başarıya ulaşanlar, kendilerine hiç hesap sorulmadan Cennete gireceklerdir Orta yolu tutanlar hesaba çekileceklerdir, ama hesapları kolay olacaktır Diğerleri yani nefislerine zulmedenler ise hesabın sonuna kadar bekletilecekler ve daha sonra Allah onlara rahmet edecektir Böylece bunlar da Cennete girecek ve Bizi sıkıntı ve kederden kurtaran Allah'a hamdolsundiyeceklerdir

Bu hadisde, ehli imanın üç grubunun da ayrı ayrı sonlarını bildiren Hz Peygamber (sa) , bu ayeti izah etmiş olmaktadır Kolay hesap; orta yolu tutanların toplu olarak hesaba çekilecekleri ve yaptıklarından tek tek sorgulanmayacakları anlamına gelmektedir Fakat kafirler, bunların tam aksine yaptıklarından ayrı ayrı sorgulanacak ve ceza göreceklerdir Bu ceza onların inkârlarına karşılıktır Ayrıca işledikleri suçların cezasını da çekeceklerdir Müminler ise, iyi ya da kötü yaptıkları amellerden topluca hesaba çekilecek ve her kötü amelinden ayrı ayrı cezalandırılmayacaklardır Müminlerden nefislerine zulmeden kimseler hesap süresi bitene kadar mahşer meydanında bekleyeceklerdir Yani cehenneme girmeyecek, sadece ceza gününün şiddeti içinde uzun bir süre (Kimbilir kaç asırlık bir uzunlukta olacaktır) bekletilerek cezalandırılacaklardır Ancak, Allah, hesap süresi bitince onlara merhamet ederek bu kullarımı da Cennete götüründiyecektir Bu konu hakkında muhaddisler sahabeden (Hz Ömer, Hz Osman, İbn Mes'ud, İbn Abbas, Hz Aişe, Ebu Said b Hudri, Berra b Azib) birçok rivayetler nakletmişlerdir Sahabe böylesine nazik konularda Rasûlullah'dan (sa) işitmedikleri birşeyi söylemezlerdi

Bundan kendi nefislerine zulmeden kimselerin, Cehenneme hiç gitmeyecekleri ve hesap bitene kadar bekleyecekleri anlaşılmamalıdır Çünkü Kur'anı Kerim ve hadislerde ehli iman bile olsa bazı suçları işleyenlerin cehenneme gitmekten kurtulamayacakları beyan olunmuştur Sözgelimi bir mümin başka bir mümini kasten öldürürse Cehenneme gider Bunu Allah Teâla bildirmiştir Yine örneğin Kur'an'da Allah'ın emrettiği veraset kanununa muhalefet edenler, faiz alanlar, ateş ehlidenilerek cehenneme gönderilecektir Bunların dışında hadislere göre büyük günahları işleyenler de aynı akibete uğrayacaklardır
TefhimulKuran