Cocuklardaki Fobiler

Cocuklardaki Fobiler

Cocukların boceklerden hayvanlardan canavarlardan ya da yeni ortamlara girmekten dışlanmaktan annebabalarını kaybetmekten korkmaları sık gorulen durumlardır

Cocukların bu korkularının hangi hallerde normal olarak değerlendirildiğini genellikle hangi yaşlarda nelerden korktuklarını annebaba olarak korkular konusunda nasıl davranmanız ve ne zaman uzman yardımı almanız gerektiğini biliyor musunuz?

Hangi durumlarda korku normal dışı olarak kabul edilir?

Tum cocuklar yaşamlarının bir noktasında bazı korkular yaşarlar ve bu durum genellikle gelişimin normal bir parcası olarak değerlendirilir

Aşağıdaki durumlarda cocuğun korkusu profesyonel yardım gerektiren normal dışı bir durum olarak değerlendirilir:

Korkunun kalıcılık gostermesi

Cocuğun korktuğu şey ile takıntı halinde meşgul olması ve bunun da normal yaşamını engellemesi

Cocuğun tum cabalara rağmen hicbir şekilde rahatlatılamaması veya dikkatinin korkusundan uzaklaştırılamaması

Mantık dışı bir korkunun varlığı

Bir korkunun mantık dışı olup olmadığı cocuğun yaşı ve gelişim duzeyine gore değerlendirilir Orneğin 2 yaşında bir cocuğun tuvalete oturmaktan korkması normaldir ancak 8 yaşında bir cocuğun tuvalete oturmaktan korkması mantık dışıdır

Cocuklar hangi yaşlarda nelerden korkarlar?

02 yaş arası cocukların annebaba veya bakım veren kişiden ayrılma korkusu yaşaması seslerden duşmekten hayvanlardan ve boceklerden tuvaleti kullanmaktan banyodan korkması ve yatma zamanına ilişkin basit korkularının olması normaldir

Okul oncesi donemdeki cocuklar arasında hayvan ve boceklerden korkma canavar ve hayaletlerden korkma kaybolma korkusu annebabanın ayrılması veya annebabadan birini kaybetmekten korkma ve yatma zamanına ilişkin bazı korkular yaygın olarak gorulur

Okul cağındaki kucuk cocuklarda ayrılık korkuları seslerden duşmekten yeni ortamlardan (ozellikle okula başlama) korkma ve yatma zamanına ilişkin korkular; daha buyuk cocuklarda ise sosyal olarak reddedilme korkusu savaş yeni durumlar ve hırsızlardan korkma yaygın olarak gorulur

Ergenlik doneminde ise hırsızlar yeni ortamlar (lise ya da universiteye başlamak gibi) savaş annebabanın boşanması ve cinsellikle ilgili korkuların gorulmesi normaldir

Korkuların ortaya cıkmasında etkili olan durumlar var mıdır?

Stres zamanlarında (kardeş gelmesi taşınma boşanma ailede olum vb) cocukların korkuları hangi yaşta olurlarsa olsunlar artabilir Ayrıca suya duşmek sıcak bir şeye dokunmak veya kopek tarafından kovalanmak gibi tetikleyici bir olayın ardından korkuların gelişmesi de mumkundur

Bazı cocuklar nesnelere hatta bazen cok aşina oldukları nesnelere karşı dahi diğer cocuklara kıyasla daha korkulu bir yaklaşım gosterirler Bu durum genellikle cocuğun mizacı ile ilgilidir Ayrıca annebabanın kaygılı veya korkulu bir yapıya sahip olması veya olaylar ya da nesneler karşısında aşırı tepki gosterme eğiliminde olması halinde cocukların da benzer durumlarda benzer tepkileri sergileme olasılığı yuksektir

Annebabalar nasıl davranmalıdırlar?

Cocuğunuzun duygularına ve korkularına saygı gosterin “Bebek misin? “Bunda korkacak ne var? gibi cocuğun korkusunu kucumseyen sozler veya korktuğu şeyleri denemek ve gormezden gelmek fayda sağlamayacaktır

Neden korktuğunu sorun ve sonra bu konuda onunla konuşun Ozellikle tetikleyici bir olayın varlığında bu konuşma yararlı olacaktır

Aşırı korumacı davranmayın ve korktuğu her şeyden kacınmasına izin vermeyin ancak aynı zamanda da korktuğu şeyi denemesini istemeyin ya da korktuğu bir şeyi yapmaya zorlamayın

Aşırı tepki vermeyin fazla ilgi gostermeniz korkunun pekişmesine yol acabilir

Cocuğunuz korkusunun ustesinden gelmeyi oğrenirken ona destek olun Orneğin cocuğunuz yeni bir okula başlamaktan korkuyorsa “yeni okula başlamaktan korktuğunu biliyorum ve belki arkadaş edinememekten de korkuyorsun ama başladıktan sonra kendini daha iyi hissedeceğini duşunuyorum gibi sozlerle duygularını anladığınızı belli edin Daha once her zaman arkadaş edinebildiğini hatırlatın ve okula başladıktan sonra da onu yureklendirmeye devam edin Yeni insanlara nasıl yaklaşacağı ve kendini nasıl tanıtacağı konusunda rol canlandırmaları yapmanız da yardımcı olabilir

Gecmişte korktuğu ancak artık korkmadığı başka şeyleri hatırlatın

Korkuları ile yuzleşmesi icin yardımcı olmak uzere onu rahatlatın ve guven verin Unutmayın ki cocuğunuza korktuğu her şeyden kacınmasını oğretmeniz uzun vadede onun acısından yararlı olmayacaktır

Ne zaman uzman yardımı almalısınız?

Korkunun fobiye donuştuğunu duşunuyorsanız yani cocuğunuz tum guvencelerinize ve cabalarınıza yanıt vermiyorsa dikkatini korkusundan uzaklaştıramıyorsa ve korkuları gelişimini veya gunluk yaşamını engellemeye başladıysa bir cocuk ve ergen psikiyatrından profesyonel yardım almalısınız