

Böbrek taşı, tıpta "nephrolithiasis" ya da , "urolithiasis" olarak bilinen, böbreklerde biriken sert madensel hususlara verilen isimdir.
Kalsiyum, oksalat, yahut ürik asit üzere unsurlar idrar içerisinde sıradanda beklenenden daha yüksek yoğunlukta bulunursa böbrek taşı oluşur. Bu hususlar kristaller halinde böbrekte çökelebilir ve vakit içerisinde büyüyerek böbrek taşını meydana getirir.
Risk etmenleri
Birtakım illetler ve alışkanlıklar bir insanda böbrek taşı oluşum riskini tetikler. Bilhassa hayatında daha evvel kalsiyum taşı olan bir hastanın tekrar taş illetine sahip olma riski daha yüksektir. Geçmişte taş illeti olan hastalarda 2. kere taş oluşma mümkünlüğü bir yıl içerisinde %15 , 10 yıl içerisinde % 80 dir.
Gut hastalarında ve idrarında yüksek ürik asit bulunanlarda böbrek taşı riski ziyadedir. Ayrıyeten kristallerin oluşumuna yol açan birtakım ilaçlar taş illeti riskini artırır. Sık yahut daima ishal durumunda, ya da likit kaybı sonucu ağır, asidik idrar çıkaran şahıslarda böbrek taşı gelişebilir.
Taşı oluşturan kesin neden bilinmemekle birlikte risk faktörleri şunlardır:
Sık idrar yolu enfeksiyonu
Böbrekteki yapısal bozukluklar
Böbrek marazı olanlar (renal tübüler asidoz, kistik böbrek illeti...)
Beslenme alışkanlıkları
Zayıf likit alımı
Sıcak iklim kuşağında yaşamak
Hiperkalsiüri, sistinüri, hiperokzalüri, hiperürikozüri
Birtakım ilaçlar (asetazolamide, anti viral ilaçlar....)
Kimi bağırsak illetleri (inflamatuar bağırsak illeti...)
Genetik faktörler
Geçirilmiş bağırsak ameliyatları ( jejono ileal by-pass )
Metabolik illetler (örn. Hiperparatiroidizm, gut marazı...)
Tedbire Yollar:Taş oluşumunda beslenme alışkanlıklarının de rolü büyüktür. Beslenme sistemine dikkat ederek büyük ölçüde taş oluşumunu önlemek mümkün.
En önemli su olmak kaydıyla bol ölçüde (günde 2,5 litre) likit almak..
Kola, gazoz üzere asitli içecekleri tüketmemek.
Çay, kahve tüketimini azaltmak.
Greyfurt suyu ve elma suyunun taş marazı riskini arttırabilir. Öte yandan saf limon suyu kollayıcıdır.
Süt ve süt eserlerinin hiç tüketilmemesi taş oluşum riskini arttırır. Kalsiyumdan mahrum diyetler uygulanmamalıdır. Süt, yoğurt, peynir üzere besinler makul ölçülerde tüketilmelidir.
Bol lifli besinleri tercih edin.
Yüksek oksalat içeren pancar, soya eserleri, çikolata, kakao, kuru incir, karabiber, fındık,badem,susam,susam yağı,tatlı patates,bamya,lahana, maydanoz, haşhaş tohumu, ıspanak, çilek, böğürtlen vs besinleri şiddetli tüketmemek.
Taş illeti olanlarına alkol, ançuez, sardalya, sakatat, kuru bakliyat, mantar, ıspanak, kuşkonmaz, karnabahar ve et tüketimini kısıtlaması.
Tuz tasarrufunu azaltmak.
Aç karnına yoğurt suyu içmek.
Vücudu terli bırakmamak.
Ölçüsüz soğuk su içmemek.
Çıplak ayakla konuma basmamak.
Islak saçlarla dışarı çıkmamak.
Bol bol hareket edip vücudu incitmeyecek halde egzersiz yapmak.