BESLENMEDE ŞEKER VE YAĞLARIN NOKTASI
Beslenmede gaye, bireyin yaşı, cinsiyeti, fizikî aktivitesi ve içinde bulunduğu fizyolojik duruma nazaran gereksinimi olan güç ve besin öğelerini kâfi ve istikrarlı ölçülerde almasıdır. Et, süt, tahıl, zerzevat ve meyve kümesinde mekan alan besinler vücudun gereksinim duyduğu 50’ye yakın besin öğesini içerirken, yağların ve şekerlerin protein, vitamin ve mineral üzere besleyici kıymeti yoktur. O nedenle yağlar ve şekerler sporcu, er, emekçi üzere kuvvet harcaması ziyade olan şahıslara ve kilo almak isteyenlere önerilmektedir.
Yemekler zati yağ ile pişirilmektedir. Et, süt, yoğurt, peynir, yumurta ve yağlı tohumların içerisinde de yağ bulunmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; kızartma süreçlerinden kaçınmak, ekmeğe yağ sürmemek, zeytinyağı bile olsa çok ölçüde kullanmamaktır. Şeker açısından durumu değerlendirirsek; birtakım şekerler besinlerde doğal olarak bulunurlar (meyvelerde fruktoz, sütte laktoz, tahıllarda nişasta gibi). Kimileri ise (Örnek: Çay şekeri) sonradan ek edilirler. Kaynağı ne olursa olsun, vücut gerçekte bu farkı anlamaz. Vücut, kan şekerinin tümünü birebir anda kuvvete çeviremez. Kan şekeri seviyesi olağanın üzerine çıktığında; insülin bu çokça şekerin depolanması için karaciğer, kas ve öteki hücreleri uyarır. Glikozun bir kısmı, kas ve karaciğerde glikojen biçiminde depolanır. Gereksiniminden ziyade kuvvet tüketimi durumunda vücut, bir kısım glikozu vücut yağına çevirir. O halde tatlılardan biraz uzak durmakta yarar vardır. Tatlıların tüketim sıklığına ve ölçüsüne dikkat etmek, ağır ve şerbetli tatlılar mahalline; sütlü ve meyveli tatlıları tercih etmek daha sağlıklı olacaktır.
Süratle ve derhal kana karışan, saflaştırılmış ve rafine şeker içeren besinler kan şekerinde ani bir dalgalanmaya neden olurlar. Diyabetliler başta olmak üzere, şeker tadından vazgeçemeyen, iştahını baskılayamayan ve formuna kıymet veren bireyler ve aileleri için alternatif olarak yapay tatlandırıcıların kullanılması daha tutarlı görülmektedir. İçeceklerde ve tatlıların içerisinde inançla ve rahatlıkla kullanılabilecek olan bu yapay tatlandırıcıların güç bedeli yok yahut göz arkası edilecek kadar düşüktür. Kan şekeri üzerinde de olumsuz tesir yaratmamaları nedeniyle saflaştırılmış ve rafine şeker konumuna tercih edilmeleri daha sağlıklı olacaktır.
Örnek olarak; her gün 2 şekerli olarak içilen 3 adet çay 72 kkal. güç vermektedir. Göz arkası edilecek kadar az görünen bu güç harcanmadığı taktirde insana bir senede 3.75 kg tartı kazandırmaktadır. Tartı çok değişken bir kavramdır, gün içerisinde bile baskülde 1 - 2 kg farklılıkla karşılaşılmaktadır. Lakin 10 sene mühletince bu formda içilen çay 37.5 kg olarak geri dönmektedir. İşte size obezite ve beraberinde 40’ı aşkın hastalık için çıkartılan bir davetiye. Halbuki o çayların içerisine yapay tatlandırıcı atıldığı durumlarda böylesi bir sorun ortaya çıkmamaktadır. Bu nedenle haddinden fazla şeker ve yağ tüketiminden kaçınmakta yarar vardır.
Beslenmede gaye, bireyin yaşı, cinsiyeti, fizikî aktivitesi ve içinde bulunduğu fizyolojik duruma nazaran gereksinimi olan güç ve besin öğelerini kâfi ve istikrarlı ölçülerde almasıdır. Et, süt, tahıl, zerzevat ve meyve kümesinde mekan alan besinler vücudun gereksinim duyduğu 50’ye yakın besin öğesini içerirken, yağların ve şekerlerin protein, vitamin ve mineral üzere besleyici kıymeti yoktur. O nedenle yağlar ve şekerler sporcu, er, emekçi üzere kuvvet harcaması ziyade olan şahıslara ve kilo almak isteyenlere önerilmektedir.
Yemekler zati yağ ile pişirilmektedir. Et, süt, yoğurt, peynir, yumurta ve yağlı tohumların içerisinde de yağ bulunmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; kızartma süreçlerinden kaçınmak, ekmeğe yağ sürmemek, zeytinyağı bile olsa çok ölçüde kullanmamaktır. Şeker açısından durumu değerlendirirsek; birtakım şekerler besinlerde doğal olarak bulunurlar (meyvelerde fruktoz, sütte laktoz, tahıllarda nişasta gibi). Kimileri ise (Örnek: Çay şekeri) sonradan ek edilirler. Kaynağı ne olursa olsun, vücut gerçekte bu farkı anlamaz. Vücut, kan şekerinin tümünü birebir anda kuvvete çeviremez. Kan şekeri seviyesi olağanın üzerine çıktığında; insülin bu çokça şekerin depolanması için karaciğer, kas ve öteki hücreleri uyarır. Glikozun bir kısmı, kas ve karaciğerde glikojen biçiminde depolanır. Gereksiniminden ziyade kuvvet tüketimi durumunda vücut, bir kısım glikozu vücut yağına çevirir. O halde tatlılardan biraz uzak durmakta yarar vardır. Tatlıların tüketim sıklığına ve ölçüsüne dikkat etmek, ağır ve şerbetli tatlılar mahalline; sütlü ve meyveli tatlıları tercih etmek daha sağlıklı olacaktır.
Süratle ve derhal kana karışan, saflaştırılmış ve rafine şeker içeren besinler kan şekerinde ani bir dalgalanmaya neden olurlar. Diyabetliler başta olmak üzere, şeker tadından vazgeçemeyen, iştahını baskılayamayan ve formuna kıymet veren bireyler ve aileleri için alternatif olarak yapay tatlandırıcıların kullanılması daha tutarlı görülmektedir. İçeceklerde ve tatlıların içerisinde inançla ve rahatlıkla kullanılabilecek olan bu yapay tatlandırıcıların güç bedeli yok yahut göz arkası edilecek kadar düşüktür. Kan şekeri üzerinde de olumsuz tesir yaratmamaları nedeniyle saflaştırılmış ve rafine şeker konumuna tercih edilmeleri daha sağlıklı olacaktır.
Örnek olarak; her gün 2 şekerli olarak içilen 3 adet çay 72 kkal. güç vermektedir. Göz arkası edilecek kadar az görünen bu güç harcanmadığı taktirde insana bir senede 3.75 kg tartı kazandırmaktadır. Tartı çok değişken bir kavramdır, gün içerisinde bile baskülde 1 - 2 kg farklılıkla karşılaşılmaktadır. Lakin 10 sene mühletince bu formda içilen çay 37.5 kg olarak geri dönmektedir. İşte size obezite ve beraberinde 40’ı aşkın hastalık için çıkartılan bir davetiye. Halbuki o çayların içerisine yapay tatlandırıcı atıldığı durumlarda böylesi bir sorun ortaya çıkmamaktadır. Bu nedenle haddinden fazla şeker ve yağ tüketiminden kaçınmakta yarar vardır.