Atom Modelleri Ve Gelişimi

Atom Modellerinin Gelişimi,
atom modellerinin tarihsel gelişimi,
Atom Modelleri Ve Tarihsel Gelişimi

Thomson Atom Modeli :

(1902) uzumlu kek şeklindeki atom modeli;
Thomson atom altı parcacıklar uzerinde calışmalar yaparken icat ettiği katot tupu yardımıyla 1887 yılında elektronu keşfinden sonra kendi atom modelini ortaya attı Thomson'a gore Atom dışı tamamen pozitif yuklu bir kure olup ve negatif yuklu olan elektronlar ise kek icerisindeki gomulu uzumler gibi bu kure icerisine gomulmuş haldedir

Rutherford Atom Modeli:

(1911) guneş sistemine benzeyen atom modeli;
Thomson'm modeline pek inanmayan Rutherford unlu alfa sacılması deneyi ile kimya tarihine nukleer atom kavramım sokarak yeni cığır acmıştır İnce altın levhayı radyoaktif atomların yayınladıkları alfa ışınlarıyla bombardımana tabii tutan Lord Ernest Rutherford gozlemlerine ve deneylerinin sonuclarına dayanarak, atomun Thomson tarafından hayal edilmiş fon statik topluluk olamayacağına hukmetti Ve atomun yapısını, topta gezegenlerin Guneş'in etrafında gravitasyon kuvvetinin etkisiyle dolandıkları gibi gibi elektronlum da pozitif yuklu bir cekirdeğin etrafında elektriksel cekim kuvvetinin etkisi alanda dolanmakta olduğu dinamik bir model olarak acıkladı

Bohr Atom Modeli :

(1913) kuvantum teorisinin sahneye cıkışı;
Rutherford atom modeli uzerinde kafa yoran Danishy;markalı fizikci Niels Bohr, klasik fizik gereği cekirdeğin etrafında dolanan elektronların ivmeli hareketlerinden dolayı, enerji kaybederek cekirdeğe duşmeleri gerektiğini duşundu Ama hic de boyle olmamakta ve atom kararlılığını muhafaza etmektedir Bohr atomun bu karalılığını;
1 Elektron hareketlerinin ancak belirli yorungeler (enerji seviyeleri) uzerinde mumkun olmasıyla,
2 Elektronun, bir yorungeden bir başkasına gecişini ise belirli bir miktarda (bir kuvantum miktarında) bir enerji kazanmasına (ya da kaybetmesine) bağlı olduğuna, ve
3 Bir atomda, elektronların daha da alana duşmeyecekleri bir en alt enerji duzeyinin var olmasıyla acıklamaktadır

De Broglie'un Atom Modeli:

(1923) Broglie'un dalga modeli;
Bohr?n atom modeli elektonların yorungeler arası gecişlerin mumkun kılan ?enerji (kuvantum) sıcramaları? acıklamakta yetersiz kalmaktaydı Bunun cozumu Fransız fizikcisi Prens Victor De Broglie tarafından teklif edildi De Broglie bilinen bazı taneciklerin uygun koşullar altında tıpkı elektromanyetik radyasyonlar gibi, bazen de elektromanyetik radyasyonların uygun şartlarda tıpkı birer tanecik gibi davranabileceklerini duşunerek elektronlara bir sanal dalga?nın eşlik ettiği one surerek bir model teklif etti Bu modele gore farklı elektron yorungelerini cekirdeğin etrafında kapalı dalga halkaları oluşturmaktaydılar

Born'un Atom Modeli :


(1927) olasılık kavramına dayanan atom modeli;
Almanya'lı kuramsal bir fizik;ci olan Born Heisenberg'in belirsizlik ilke katlamakla beraber bir takım olasılık ve istatistiki hesapar neticesinde bir elektronun uzaydaki yerini yaklaşık olarak hesap etmenin mumkun olabileceğini one surdu Born Schrodinger'in dalga denklemini olasılık acısından yorumlayarak dalga mekaniği ile kuvantum teorisi arasında bir bağıntı kurdu Boylece elektronun uzayın bir noktasında bulunması ihtimalinin hesaplanabileceğini gostermiş oldu


ATOM MODELLERİ

Bugun bildiğimiz atom bilgisi, teorik ve deneysel konularda yıllardır surekli yapılan calışmaların butunudur Calışmalar sonucunda atomun varlıgıı kesin bilgi halini aldıktan sonra, onları daha yakından tanımak, ozellikleri ile ilgili araştırma ve incelemeler yapmak icin modeller tasarlanmaya başlanmıştır Model, bir konu ya da olayın anlaşılmasını kolaylaştırmak amacıyla tasarlanır, ancak olayın gercek niteliğini belirtmez

Atom modelleri; ilim adamları tarafından hayal edilmiş tablolardan ibarettir Bunlar atomu doğrudan doğruya gozlemleyerek yapılan tasanlar Değildir En sade atom modelinde atomlar, ici dolu esnek kure olarak kail edilir Şimdi atom modellerini inceleyelim

111 DALTON ATOM MODELİ

Sabit oranlar kanunu ve katlı oranlar kanunu olarak gorduğumuz bileşiki terdeki kutlesel ilişkilere bakarak 1803 yılında John Dalton, maddelerin cok cok kucuk yapı taşlarının topluluğu halinde bulunduğu, fikrini ileri surdu

Dalton atom teorisi olarak ortaya konulan temel ozellikler şunlardır;

1 Maddelerin ozelliklerini gosteren birim parcacıklar atomlar veya atom gruplarıdır
2 Aynı cins elementlerin atomları birbirleriyle tamamen aynıdır
3 Atomlar ici dolu kurelerdir
4 Farklı cins atomlar farklı kutlelidir
5 Maddenin en kucuk yapıtaşı atomdur Atomlar parcalanamaz
6 Atomlar belli sayılarda birleşerek molekulleri oluştururlar

Orneğin, 1 atom X ile l atom Y?den XY, l atom X ile 2 atom Y den XY2 bileşiği oluşur Oluşan bileşikler ise standart ozellikteki molekuller topluluğudur
Atomla ilgili gunumuzdeki bilgiler dikkate alındığında Dalton atom modelindeki eksikliklere ek olarak uc onemli yanlış hemen fark edilir

1 Atomlar, ici dolu kureler değildir Boşluklu yapıdadırlar
2 Aynı cins elementlerin atomları tam olarak aynı değildir Kutleleri farklı (İzotop) olanları vardır
3 Maddelerin en kucuk parcasının atom olduğu ve atomların parcalanamaz olduğu doğru değildir Radyoaktif olaylarda atomlar parcalanarak daha farklı kimyasal ozellikte başka atomlara ayrışabilir; proton, notron, elektron gibi parcacıklar sacabilirler


12 THOMSON ATOM MODELİ

Dalton atom modelinde () yuklu elektronlardan ve (+) yuklu protonlardan soz edilmemişti Yapılan deneyler yardımıyla, katot ışınlarından elektronun, kanal ışınlarından protonun varlığı ortaya konulmuştu Bu bilgiler ışığında Thomson'un atomla İlgili fikirlerini aşağıdaki şekilde ozetleyebiliriz

1 Protonlar ve notronlar yuklu parcacıklardır Bunlar yuk bakımından eşit, işaretce zıttırlar Proton + 1 birim yuke; elektron ise l birim yuke eşittir
2 Notr bir atomda proton sayısı elektron sayısına eşit olduğundan yukler toplamı sıfırdır
3 Atom yarıcapı 108 cm olan bir kure şeklindedir Soz konusu kure icerisinde proton ve elektronlar atomda rast gele yerlerde bulunurlar Elektronun kure icindeki dağılımı uzumun kek icindeki dağılımına benzer
4 Elektronların kutlesi ihmal edilebilecek kadar kucuktur Bu nedenle atomun ağırlığını buyuk olcude protonlar teşkil eder

Notron denilen parcacıklardan bahsedilmemesi Thomson Atom teorisinin eksiklerinden biridir Proton ve elektronların atomda rastgele yerlere bulunduğu İddiası ise teorinin hatalı yonudur