Astronominin diğer bilimlerle ilişkisi
Astronomiye Evrendeki Cisimlerin Incelenmesi Gozuyle Bakarsak, Onu Hemen Fizik Ve Kimya Gibi Temel Bilimlerle Ilişkilendirebiliriz Yeryuzunde Yapılması Mumkun Olmayan Fizik Ve Kimya Deneyleri Icin Gok Cisimleri Mukemmel Laboratuarlardır Eğer Astronomiyi, Uzay Teknolojisi Acısından Ele Alırsak, Yer Yorungesindeki Uzay Istasyonları Ve Oralarda Yapılan Deneyler Yine Fizik, Kimya, Biyoloji Gibi Disiplinlere Buyuk Faydalar Sağlamaktadır Bu Bildiride, Ilk Ve Orta oğretimde Fen Derslerine, Astronominin Katkıları, Astronomi Yardımıyla, Kavranılması Zor Bazı Fizik Yasalarının oğrencilere Model Ve Gorsel Malzeme Ile Anlatılması Amaclanmaktadır orneğin Yercekimi, Mevsimlerin Oluşumu Gibi Fiziksel Olaylar Formuller Yerine Gorerek, Modeller Yapılarak Anlatıldığında Daha Iyi Anlaşılmaktadır oğrencinin Astronomiye Olan Ilgisi Arttıkca, Temel Bilimleri Sorgulamakta, Kendisine oğretilenlerin Yanında, Kendisinin De oğrenmek Istediği Konuları Araştırmaya Yonlendirmektedir
1 Giriş
Yaklaşık 15 Milyar Yıl once Oluşan Evrenin Evrimine Kısaca Bakacak Olursak, şunları Gormekteyiz: 15 Milyar Yıl onceki Buyuk Patlamadan (big Bang) Hemen Sonra Fiziksel Evrim Diyebileceğimiz Surecte Temel Tanecikler (proton, Elektron, Notron Ve Atomaltı Parcacıklar) Ve Ilk Atomlar (hidrojen Ve Helyum) Oluşmuştur Bu Yapılar Fizik Biliminin Temel Malzemelerini Oluşturmaktadır Bu Fiziksel Evrimden Hemen Sonra Yıldızların Oluşumu Ile Evrenin Kimyasal Evrimi Başlamıştır Bu Aşamada Ağır Elementler Ve Periyodik Cetvelin Diğer Elementleri Oluşmuştur cunku Hidrojen Ve Helyum Dışındaki Diğer Elementler Yıldızlarda Enerji uretimi Ve Yıldız olumleri Esnasında Oluşmaktadır Boylece Kimya Biliminin Temel Malzemeleri De Evrendeki Yerini Almıştır
Samanyolu Gokadamız Ise Yaklaşık 12 Milyar Yıl once, Ikinci Veya ucuncu Kuşak Yıldızı Olan Guneş’imiz De Yaklaşık 5 Milyar Yıl once Samonyolu’ndaki Yuzlerce Milyar Yıldızdan Biri Olarak Evrendeki Yerini Almıştır
Dunyamız Ise 45 Milyar Yıl once Guneş Sistemi'nin Bir uyesi Olarak Oluşmaya Başlamış, Gecirdiği Jeolojik Evrim Sonucunda Bugunku Halini Almıştır 2 Milyar Yıl once Tek Hucreli, 600 Milyon Yıl once Ise cok Hucreli Yaşamın Başlamasıyla, Yeryuzunde Biyolojik Evrim Başlamıştır
Astronomiye Bu Evrimler Zinciri Acısından Bakarsak, Astronomi; Fizik, Kimya, Jeoloji, Biyoloji Ve Bir Bilim Dili Olan Matematik Ve Geometri Gibi Disiplinleri Bunyesinde Toplayan Bir “bilimsel Disiplinler Topluluğudur Bu Nedenle Fen Bilimlerini Astronomiden Ayrı Duşunmek Mumkun Değildir
Evrenin Evrim Surecine Baktığımızda Doğanın Yasalarının Evrenin Her Yerinde Aynı Olduğunu Goruruz Bu Nedenle Yeryuzundeki Ve Gokyuzundeki Olayları Aynı Yontemlerle Inceliyor Ve oğreniyoruz
Fen Bilimlerinin Doğuşunda Ve Gelişmesinde Deney Ve Gozlem cok onemlidir Doğa Yasalarını Deney Ve Gozlemlerle Inceler Ve Sonucları Matematiksel Olarak Formule Ederiz Leonardo Da Vinci’nin (14521519) şu Sozleri Deney Ve Gozlemin onemini Acıkca Ortaya Koymaktadır: “bilimsel Bir Sorunu Incelemek Icin once Bir Dizi Deney Duzenlerim Sonra Yapacağım Deneyin Nicin şoyle Değil De Boyle Yapılması Gerektiğini Nedenleri Ile Acıklarım Doğa Yasalarının Incelenmesinde Izlenmesi Gereken Yol
Hulusi Gulsecen
Astronomiye Evrendeki Cisimlerin Incelenmesi Gozuyle Bakarsak, Onu Hemen Fizik Ve Kimya Gibi Temel Bilimlerle Ilişkilendirebiliriz Yeryuzunde Yapılması Mumkun Olmayan Fizik Ve Kimya Deneyleri Icin Gok Cisimleri Mukemmel Laboratuarlardır Eğer Astronomiyi, Uzay Teknolojisi Acısından Ele Alırsak, Yer Yorungesindeki Uzay Istasyonları Ve Oralarda Yapılan Deneyler Yine Fizik, Kimya, Biyoloji Gibi Disiplinlere Buyuk Faydalar Sağlamaktadır Bu Bildiride, Ilk Ve Orta oğretimde Fen Derslerine, Astronominin Katkıları, Astronomi Yardımıyla, Kavranılması Zor Bazı Fizik Yasalarının oğrencilere Model Ve Gorsel Malzeme Ile Anlatılması Amaclanmaktadır orneğin Yercekimi, Mevsimlerin Oluşumu Gibi Fiziksel Olaylar Formuller Yerine Gorerek, Modeller Yapılarak Anlatıldığında Daha Iyi Anlaşılmaktadır oğrencinin Astronomiye Olan Ilgisi Arttıkca, Temel Bilimleri Sorgulamakta, Kendisine oğretilenlerin Yanında, Kendisinin De oğrenmek Istediği Konuları Araştırmaya Yonlendirmektedir
1 Giriş
Yaklaşık 15 Milyar Yıl once Oluşan Evrenin Evrimine Kısaca Bakacak Olursak, şunları Gormekteyiz: 15 Milyar Yıl onceki Buyuk Patlamadan (big Bang) Hemen Sonra Fiziksel Evrim Diyebileceğimiz Surecte Temel Tanecikler (proton, Elektron, Notron Ve Atomaltı Parcacıklar) Ve Ilk Atomlar (hidrojen Ve Helyum) Oluşmuştur Bu Yapılar Fizik Biliminin Temel Malzemelerini Oluşturmaktadır Bu Fiziksel Evrimden Hemen Sonra Yıldızların Oluşumu Ile Evrenin Kimyasal Evrimi Başlamıştır Bu Aşamada Ağır Elementler Ve Periyodik Cetvelin Diğer Elementleri Oluşmuştur cunku Hidrojen Ve Helyum Dışındaki Diğer Elementler Yıldızlarda Enerji uretimi Ve Yıldız olumleri Esnasında Oluşmaktadır Boylece Kimya Biliminin Temel Malzemeleri De Evrendeki Yerini Almıştır
Samanyolu Gokadamız Ise Yaklaşık 12 Milyar Yıl once, Ikinci Veya ucuncu Kuşak Yıldızı Olan Guneş’imiz De Yaklaşık 5 Milyar Yıl once Samonyolu’ndaki Yuzlerce Milyar Yıldızdan Biri Olarak Evrendeki Yerini Almıştır
Dunyamız Ise 45 Milyar Yıl once Guneş Sistemi'nin Bir uyesi Olarak Oluşmaya Başlamış, Gecirdiği Jeolojik Evrim Sonucunda Bugunku Halini Almıştır 2 Milyar Yıl once Tek Hucreli, 600 Milyon Yıl once Ise cok Hucreli Yaşamın Başlamasıyla, Yeryuzunde Biyolojik Evrim Başlamıştır
Astronomiye Bu Evrimler Zinciri Acısından Bakarsak, Astronomi; Fizik, Kimya, Jeoloji, Biyoloji Ve Bir Bilim Dili Olan Matematik Ve Geometri Gibi Disiplinleri Bunyesinde Toplayan Bir “bilimsel Disiplinler Topluluğudur Bu Nedenle Fen Bilimlerini Astronomiden Ayrı Duşunmek Mumkun Değildir
Evrenin Evrim Surecine Baktığımızda Doğanın Yasalarının Evrenin Her Yerinde Aynı Olduğunu Goruruz Bu Nedenle Yeryuzundeki Ve Gokyuzundeki Olayları Aynı Yontemlerle Inceliyor Ve oğreniyoruz
Fen Bilimlerinin Doğuşunda Ve Gelişmesinde Deney Ve Gozlem cok onemlidir Doğa Yasalarını Deney Ve Gozlemlerle Inceler Ve Sonucları Matematiksel Olarak Formule Ederiz Leonardo Da Vinci’nin (14521519) şu Sozleri Deney Ve Gozlemin onemini Acıkca Ortaya Koymaktadır: “bilimsel Bir Sorunu Incelemek Icin once Bir Dizi Deney Duzenlerim Sonra Yapacağım Deneyin Nicin şoyle Değil De Boyle Yapılması Gerektiğini Nedenleri Ile Acıklarım Doğa Yasalarının Incelenmesinde Izlenmesi Gereken Yol
Hulusi Gulsecen