Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Ameliyat Öncesinde Beslenme
Her ameliyat mecburî olsun ya da olmasın, hastayı gerilime sokar. Şayet ameliyat evvelce belirlenmişse hastanın beslenme durumu dikkatli bir formda takip edilmeli ve denetim altına alınarak desteklenmelidir. Ameliyattan evvel beslenmesi ve besin depoları güzel durumda olan bir hastanın güzelleşme süreci de süratli olacaktır. Hastanın beslenme durumuyla ilgili ameliyattan evvel bir diyetisyenle görüşmesi, ameliyattan sonra iştahın zayıf olduğu durumda diyetisyenin hastanın beslenmesini kolaylaştıracak tedbirler almasına yardımcı olacaktır.
Hastanın beslenmesinin desteklenmesi umumide hastaya muhtaçlığına nazaran ek, protein, karbonhidrat, vitamin ve minerallerle zenginleştirilmesi ile sağlanır. Proteinler ekseriyetle yaraların güzelleşmesi, dokuların inşası ve kan imalatı için gereklidir. Karbonhidratlar ise glikojene çevrilerek depolanır ve ameliyat sonrası hastanın kuvvet muhtaçlığının ziyade olduğu ve iştahının saklı olduğu durumda gereksinimlerini karşılamak için yararlı olacaktır. B öbeği vitaminler hızlanan metabolik faaliyetler için, A,C vitaminleri ve çinko yara uygunlaşması için, D vitamini kalsiyumun emilimi için ve K vitamini de kanın pıhtılaşabilmesi için gerekli olacaktır. Demir kan imalatı, kalsiyum ile fosfor kemiklerin sıhhati ve öbür mineraller de vücuttaki, likit, asit-baz ve elektrolit istikrarı için gereklidir.
Çokça kilolu bireylerde ise ameliyat öncesi kilo verilmesini sağlamak, ameliyat risklerini azaltabilmek ve hastanın beslenme durumunu denetim altında tutmak için değerlidir. Çokça yağ dokusu ameliyat için olumsuz bir faktördür zira vücut dokusu arttıkça enfeksiyon riski de artacaktır, başkaca yağ dokusunun anesteziyi tutma eğilimi yüksektir.
Birden fazla durumda hastadan ameliyattan bir gece evvel besin tüketimini sonlandırması istenir. Besin tüketimi sonlandırılarak midenin boş olması sağlanır ve ameliyat sırasında oluşabilecek regürjitasyon ile akciğerlere aspirasyon riski azaltılmaktadır. Şayet gastrointestinal bir cerrahi teşebbüs yapılacaksa, birkaç gün öncesinden düşük yoğunluklu bir diyet programlanabilir.
Ameliyat Sonrasında Beslenme
Postoperatif beslenme programının hedefi ameliyat sonrası hastanın hızlanmış metabolik faaliyetlerinin gereksinim duyduğu kuvvet ve besin öğelerinin tam olarak karşılanarak süratle güzelleşmenin sağlanmasıdır. Umumiyetle büyük ameliyatları takip eden 24 saat boyunca hastalar yalnızca intravenöz solüsyonla beslenmektedir. Bu solüsyonlar ekseriyetle su, dekstroz, elektrolitler, vitaminler ve medikal ilaçları içerir. Ameliyat sonrası bir hastanın ortalama güç muhtaçlığı kilogram başına 35 ile 45 kalori arasındadır bu da 70 kilogramlık bir birey için günlük yaklaşık 3000 kalori demektir ki bu kuvvet muhtaçlığını solüsyonlarla karşılamak zordur. Münasebetiyle hasta oral beslenmeye geçemediği sürece günlük kuvvet açığı oluşacaktır. Aradaki kuvvet açığını karşılamak için vücuttaki yağ depoları kullanılır lakin en kısa hengamda güç alımı arttırılmalıdır. Aksi takdirde uzun periyodik kuvvet açığında vücudun kas dokularında da yıkımlar oluşacaktır.
Proteinler vücut dokularının prodüksiyonunda, ödemin denetiminde, yağların taşınmasında, şokların engellenmesinde, enfeksiyonlara karşı direnç sağlanmasında gerekli olduğu için operasyon sonrası gereksinimi artar, hasebiyle günlük 80-100gr. Protein içeren bir diyet önerilebilir. Ayrıyeten ekstra mineral ve vitaminde gerekebilir.
Postoperatif hastalarda barsak sesleri peristaltizimin en değerli göstergesidir. Başlangıçta hastaya buz küpleri verilebilir, şayet tolere ediliyorsa likit bir diyetle başlanır. Likit diyetten sıradan bir beslenmeye geçiş bazen aşama aşama olabildiği üzere bazen de hastanın durumu ve ameliyatın cinsine nazaran süratli bir formda olabilir. Ameliyat sonrası bir hasta umumide 1 ile 4 gün arsında olağan beslenmesine başlayabilir. Şayet hasta yemek tüketemiyorsa parenteral yahut enteral beslenme gerekebilir.
Bazen gastrik operasyon geçirmiş hastalarda yemek yedikten 15-30 dakika sonra dumping sendromu gelişebilir. Bu durum baş dönmesi, halsizlik, kramp, kusma ve ishal üzere semptomlarla kendisini gösterebilir. Bunun nedeni besinlerin mideden ince barsaklara süratli bir halde ilerlemesidir. Bu süratli geçişin tesiri ile insülin salınımında da süratli bir artışa neden olmaktadır. Dumping sendromunu engellemek için karbonhidrattan kısıtlı, protein ve yağdan güçlü bir beslenmeye geçmek gereklidir. Karbonhidratlar mideyi protein ve yağa orantıyla çok daha süratli bir formda terk ederler. Yemeklerle birlikte likit tüketilmemeli ya da en çokça likit tüketimi yarım bardak olmalıdır. Böylelikle mide hacmini likit ile doldurmak konumuna gerekli besin öğeleriyle doldurulmuş olur. Yemekten 30 dakika sonra likit tüketilebilir. Öğün sayısı arttırılarak midenin şiddetli doldurulmasından kaçınılmalı, az ve sık beslenme sağlanmalıdır. Gastrik operasyonlardan sonra kimi hastalar sütü tolere edemeyebilir binaenaleyh hastanın durumuna nazaran süt önerilmelidir.
Ameliyat sonrası hastanın besin tüketimi yakından takip edilmelidir. Zira hastanın beslenmesi güzelleşme sürecinde çok değerli rol oynamaktadır. Hastanın iştahı kapandığında bu durum diyetisyen tarafından gözlenmeli ve hastanın sindirimine ve iştahına münasebetli bir beslenme usulü seçilerek hastanın iyileşebilmesi için gereksinimleri karşılanmalıdır. Hasta oral yolla beslenirken besinleri yavaş tüketmesi ve hava yutmasını engellemek için gerekli ihtarların yapılması sağlanarak oluşabilecek abdominal distansiyon ve ağrıların önüne geçilmelidir.
Her ameliyat mecburî olsun ya da olmasın, hastayı gerilime sokar. Şayet ameliyat evvelce belirlenmişse hastanın beslenme durumu dikkatli bir formda takip edilmeli ve denetim altına alınarak desteklenmelidir. Ameliyattan evvel beslenmesi ve besin depoları güzel durumda olan bir hastanın güzelleşme süreci de süratli olacaktır. Hastanın beslenme durumuyla ilgili ameliyattan evvel bir diyetisyenle görüşmesi, ameliyattan sonra iştahın zayıf olduğu durumda diyetisyenin hastanın beslenmesini kolaylaştıracak tedbirler almasına yardımcı olacaktır.
Hastanın beslenmesinin desteklenmesi umumide hastaya muhtaçlığına nazaran ek, protein, karbonhidrat, vitamin ve minerallerle zenginleştirilmesi ile sağlanır. Proteinler ekseriyetle yaraların güzelleşmesi, dokuların inşası ve kan imalatı için gereklidir. Karbonhidratlar ise glikojene çevrilerek depolanır ve ameliyat sonrası hastanın kuvvet muhtaçlığının ziyade olduğu ve iştahının saklı olduğu durumda gereksinimlerini karşılamak için yararlı olacaktır. B öbeği vitaminler hızlanan metabolik faaliyetler için, A,C vitaminleri ve çinko yara uygunlaşması için, D vitamini kalsiyumun emilimi için ve K vitamini de kanın pıhtılaşabilmesi için gerekli olacaktır. Demir kan imalatı, kalsiyum ile fosfor kemiklerin sıhhati ve öbür mineraller de vücuttaki, likit, asit-baz ve elektrolit istikrarı için gereklidir.
Çokça kilolu bireylerde ise ameliyat öncesi kilo verilmesini sağlamak, ameliyat risklerini azaltabilmek ve hastanın beslenme durumunu denetim altında tutmak için değerlidir. Çokça yağ dokusu ameliyat için olumsuz bir faktördür zira vücut dokusu arttıkça enfeksiyon riski de artacaktır, başkaca yağ dokusunun anesteziyi tutma eğilimi yüksektir.
Birden fazla durumda hastadan ameliyattan bir gece evvel besin tüketimini sonlandırması istenir. Besin tüketimi sonlandırılarak midenin boş olması sağlanır ve ameliyat sırasında oluşabilecek regürjitasyon ile akciğerlere aspirasyon riski azaltılmaktadır. Şayet gastrointestinal bir cerrahi teşebbüs yapılacaksa, birkaç gün öncesinden düşük yoğunluklu bir diyet programlanabilir.
Ameliyat Sonrasında Beslenme
Postoperatif beslenme programının hedefi ameliyat sonrası hastanın hızlanmış metabolik faaliyetlerinin gereksinim duyduğu kuvvet ve besin öğelerinin tam olarak karşılanarak süratle güzelleşmenin sağlanmasıdır. Umumiyetle büyük ameliyatları takip eden 24 saat boyunca hastalar yalnızca intravenöz solüsyonla beslenmektedir. Bu solüsyonlar ekseriyetle su, dekstroz, elektrolitler, vitaminler ve medikal ilaçları içerir. Ameliyat sonrası bir hastanın ortalama güç muhtaçlığı kilogram başına 35 ile 45 kalori arasındadır bu da 70 kilogramlık bir birey için günlük yaklaşık 3000 kalori demektir ki bu kuvvet muhtaçlığını solüsyonlarla karşılamak zordur. Münasebetiyle hasta oral beslenmeye geçemediği sürece günlük kuvvet açığı oluşacaktır. Aradaki kuvvet açığını karşılamak için vücuttaki yağ depoları kullanılır lakin en kısa hengamda güç alımı arttırılmalıdır. Aksi takdirde uzun periyodik kuvvet açığında vücudun kas dokularında da yıkımlar oluşacaktır.
Proteinler vücut dokularının prodüksiyonunda, ödemin denetiminde, yağların taşınmasında, şokların engellenmesinde, enfeksiyonlara karşı direnç sağlanmasında gerekli olduğu için operasyon sonrası gereksinimi artar, hasebiyle günlük 80-100gr. Protein içeren bir diyet önerilebilir. Ayrıyeten ekstra mineral ve vitaminde gerekebilir.
Postoperatif hastalarda barsak sesleri peristaltizimin en değerli göstergesidir. Başlangıçta hastaya buz küpleri verilebilir, şayet tolere ediliyorsa likit bir diyetle başlanır. Likit diyetten sıradan bir beslenmeye geçiş bazen aşama aşama olabildiği üzere bazen de hastanın durumu ve ameliyatın cinsine nazaran süratli bir formda olabilir. Ameliyat sonrası bir hasta umumide 1 ile 4 gün arsında olağan beslenmesine başlayabilir. Şayet hasta yemek tüketemiyorsa parenteral yahut enteral beslenme gerekebilir.
Bazen gastrik operasyon geçirmiş hastalarda yemek yedikten 15-30 dakika sonra dumping sendromu gelişebilir. Bu durum baş dönmesi, halsizlik, kramp, kusma ve ishal üzere semptomlarla kendisini gösterebilir. Bunun nedeni besinlerin mideden ince barsaklara süratli bir halde ilerlemesidir. Bu süratli geçişin tesiri ile insülin salınımında da süratli bir artışa neden olmaktadır. Dumping sendromunu engellemek için karbonhidrattan kısıtlı, protein ve yağdan güçlü bir beslenmeye geçmek gereklidir. Karbonhidratlar mideyi protein ve yağa orantıyla çok daha süratli bir formda terk ederler. Yemeklerle birlikte likit tüketilmemeli ya da en çokça likit tüketimi yarım bardak olmalıdır. Böylelikle mide hacmini likit ile doldurmak konumuna gerekli besin öğeleriyle doldurulmuş olur. Yemekten 30 dakika sonra likit tüketilebilir. Öğün sayısı arttırılarak midenin şiddetli doldurulmasından kaçınılmalı, az ve sık beslenme sağlanmalıdır. Gastrik operasyonlardan sonra kimi hastalar sütü tolere edemeyebilir binaenaleyh hastanın durumuna nazaran süt önerilmelidir.
Ameliyat sonrası hastanın besin tüketimi yakından takip edilmelidir. Zira hastanın beslenmesi güzelleşme sürecinde çok değerli rol oynamaktadır. Hastanın iştahı kapandığında bu durum diyetisyen tarafından gözlenmeli ve hastanın sindirimine ve iştahına münasebetli bir beslenme usulü seçilerek hastanın iyileşebilmesi için gereksinimleri karşılanmalıdır. Hasta oral yolla beslenirken besinleri yavaş tüketmesi ve hava yutmasını engellemek için gerekli ihtarların yapılması sağlanarak oluşabilecek abdominal distansiyon ve ağrıların önüne geçilmelidir.
