iltasyazilim
FD Üye
Kolesterol vücudumuzda bolca bulunan maddelerden biridir Kimileri sadece kanda olduğuna inansa da aslında hayvansal olan tüm hücrelerde bulunur İhtiyacımız olan kolesterol ise yağ sindirimini sağlamak için hormonlara, D vitamini üretimine ve mide asiti üretimine yardımcı olur
Bu açıdan bakınca aslında kolesterol kötü değildir Aynı zamanda bir hastalıkta değildir Kolesterol kimi zaman vücudumuza yararlı iken kimi zaman zararlı olabiliyor Yararlı ve zararlı olması vücudun hangi tip (LDL HDL) kolesterol ile uğraştığına göre belirlenir
HDL – Highdensity lipoprotein (Yüksek Yoğunluklu Lipoprotein)
Kolesterollerin atardamar plakasında birikmesine engel olan bu HDL kolesterolü aynı zamanda kardiyovasküler yani kalp hastalıklarını önlemeye yardımcı olur HDL iyidir
LDL – Lowdensity lipoprotein (Düşük Yoğunluklu Lipoprotein)
Kötü kolesterol da denilen LDL ise kanınızda dolaşır ve damarları daraltabilir Bu olay sonucunda eğer bu damarlar kalp veya beyin civarında ise bu sefer pıhtı oluşup kalp krizi veya inme geçirebiliriz
Özellikle yüksek miktarda yağ içeren besinler tükettiğimizde LDL seviyesi artar Buna “Yüksek Kolesterol veya hiperkolesterolemi hiperlipidemi adıda verilebilir LDL seviyesinin artması ya da HDL seviyesinin düşmesi sonucu kan damarlarında yağ birikimi artar Bu birikimler arterlerden yeterince kan akmasını önlediği için başta kalp ve beyin olmak üzere tüm vücut için tehlikeli bir durum oluşturur
Yüksek Kolesterol Belirtileri Nelerdir?
Yüksek kolesterolün gözle görülebilir belirtileri neredeyse yoktur Bu durum yüksek kolesterolü daha da tehlikeli bir hale getirmektedir Çoğu durumda acil durumlara neden olur Örneğin kalp krizi ya da inme Bu tür acil durumlar yüksek kolesterol sonucu arterlerde plak oluşana kadar gerçekleşmez Bu yüzden tehlike çanları çalmadan semptomları aramakla uğraşmayın
Kolesterolünüzün yüksek olup olmadığını öğrenmenin tek yolu kan testleridir Yüksek kolesterol olmayan birinde (20 yaş üzeri) her kilogram başına 240 mg kolesterolün bulunması normaldir
Eğer ailenizdeki bireylere daha önce yüksek kolesterol tanısı konmuşsa, yüksek tansiyonunuz varsa, fazla kiloluysanız, sigara ve türevlerini kullanıyorsanız yada genetik olarak yüksek kolesterole sebep olan hiperkolesterolemi taşıyıcısı iseniz 20 yaşınızdan sonra her 4 – 6 yılda bir kan testleri yapmanızı öneririz
Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) araştırmalarına göre normal bireylerin kan testlerindeki değerler öyle olmalı:
LDL Kolesterol: 100 mg dL’den daha az
HDL Kolesterol: 60 mg dL’den daha fazla
Trigliseritler: 150 mg dL’den daha az olmalı
Bunun yanı sıra toplam kolesterolünüzün; 200 – 239 mg dL arasında olması “Üst Sınırda olduğu ayrıca 240 ve üzeri ise “Yüksek olarak kabul edilir
LDL Kolesterolü: 130 – 159 mg dL arasında “Üst Sınırda ve 160 mg dL ve üstündeyse “Yüksek olarak kabul edilir
HDL Kolesterolü: 40 mgdL’nin altında olduğu zaman ise “Fakir olarak kabul edilir
Yüksek Kolesterolün Neden Olduğu Sağlık Sorunları
1 Koroner Kalp (Arter) Hastalığı
Yüksek tansiyon sonucu da oluşabilen Kalp hastalığının belirtileri arasında mide bulantısı, göğüs ağrısı (angina) aşırı yorgunluk, nefes darlığı, boyun çene, üst karın ve sırt ağrısı, ekstremitelerinizde hissizlik veya soğukluk bulunmaktadır
2 İnme
Yüksek tansiyon sonucu damarlarda oluşan plaklar yüzünden beyne giden kan miktarının azalması sonucu oluşur Belirtileri arasında ani denge ve koordinasyon kaybı, ani baş dönmesi, yüz asimetrsinin bozulması (tek tarafa sarkmış göz kapağı ve ağız), yüz – kol – bacakta hissizlik, bulanık görme, çift görme, kararmış görme ve ani şiddetli baş ağrısı gibi belirtileri mevcut
3 Kalp Krizi
İnmede olduğu gibi yine damarlar kolesterolün oluşturduğu plaklar yüzünden tıkanınca kalp kasına akan kan akışında sorun oluşur Bunun sonucu oksijen ve besin maddelerden mahrum olmasına neden olur Buna iskemi adı verilir İskemi sonucu yeterli beslenemeyen kalp hücreleri ölmeye başlar Buna ise “Kalp Krizi ya da tıbbi adıyla miyokard enfaktüsü denilir
Kalp Krizi Belirtileri: Solunum zorluğu, kaygı ve tedirginlik hissi, baş dönmesi, aşırı yorgunluk, mide bulantısı, mide ekşimesi
Not: Kalp krizi acil bir durumdur Kalp hasarından sonraki ilk birkaç saat içinde tedaviye başlanmazsa geri dönülemez hasara yol açabilir
4 Periferik arter hastalığı
Atardamar duvarlarında meydana gelen plaklar sonucu ortaya çıkan Periferik Arter Hastalığı (PAD) sonucu böbreklere, kollara, karın bölgesine, bacaklara ve ayaklara kan akışı engellenir Erken belirtileri arasında kasılma, yorgunluk, bacak ve ayaklarda rahatsızlık, egzersiz sırasında bacaklarda aşırı ağrı oluşması bulunur İlerleyen dönemlerde ise farklı belirtiler karşımıza çıkar Bunlar: Bacak ve ayak kısmındaki ciltte incelme, parlama; Kan eksikliğinden dolayı oluşan kangren; bacak ve ayaklarda iyileşmeyen ya da çok yavaş iyileşen ülserler; ayak parmaklarında yanma hissi; parmakların mavimsi bir renge bürünmeleri gibi belirtileri vardır
Not: PAD dikkat edilmesi gereken bir hastalıktır PAD aynı zamanda kalp krizine, felce ya da uzuv ampütasyonlarına (organların kesilmesi) neden olabilir
Yüksek kolesterol, erken evrelerde semptomlara neden olmadığından, iyi bir yaşam tarzı seçimi yapmak önemlidir Sağlıklı bir diyet seçin, bir egzersiz rutini tutun ve düzenli olarak kolesterol düzeylerini kan testleri aracılığıyla kontrol edin
Kaynakça:
cdcgovdhdspdatastatisticsfactsheetsfscholesterolhtm
Bu açıdan bakınca aslında kolesterol kötü değildir Aynı zamanda bir hastalıkta değildir Kolesterol kimi zaman vücudumuza yararlı iken kimi zaman zararlı olabiliyor Yararlı ve zararlı olması vücudun hangi tip (LDL HDL) kolesterol ile uğraştığına göre belirlenir
HDL – Highdensity lipoprotein (Yüksek Yoğunluklu Lipoprotein)
Kolesterollerin atardamar plakasında birikmesine engel olan bu HDL kolesterolü aynı zamanda kardiyovasküler yani kalp hastalıklarını önlemeye yardımcı olur HDL iyidir
LDL – Lowdensity lipoprotein (Düşük Yoğunluklu Lipoprotein)
Kötü kolesterol da denilen LDL ise kanınızda dolaşır ve damarları daraltabilir Bu olay sonucunda eğer bu damarlar kalp veya beyin civarında ise bu sefer pıhtı oluşup kalp krizi veya inme geçirebiliriz
Özellikle yüksek miktarda yağ içeren besinler tükettiğimizde LDL seviyesi artar Buna “Yüksek Kolesterol veya hiperkolesterolemi hiperlipidemi adıda verilebilir LDL seviyesinin artması ya da HDL seviyesinin düşmesi sonucu kan damarlarında yağ birikimi artar Bu birikimler arterlerden yeterince kan akmasını önlediği için başta kalp ve beyin olmak üzere tüm vücut için tehlikeli bir durum oluşturur
Yüksek Kolesterol Belirtileri Nelerdir?
Yüksek kolesterolün gözle görülebilir belirtileri neredeyse yoktur Bu durum yüksek kolesterolü daha da tehlikeli bir hale getirmektedir Çoğu durumda acil durumlara neden olur Örneğin kalp krizi ya da inme Bu tür acil durumlar yüksek kolesterol sonucu arterlerde plak oluşana kadar gerçekleşmez Bu yüzden tehlike çanları çalmadan semptomları aramakla uğraşmayın
Kolesterolünüzün yüksek olup olmadığını öğrenmenin tek yolu kan testleridir Yüksek kolesterol olmayan birinde (20 yaş üzeri) her kilogram başına 240 mg kolesterolün bulunması normaldir
Eğer ailenizdeki bireylere daha önce yüksek kolesterol tanısı konmuşsa, yüksek tansiyonunuz varsa, fazla kiloluysanız, sigara ve türevlerini kullanıyorsanız yada genetik olarak yüksek kolesterole sebep olan hiperkolesterolemi taşıyıcısı iseniz 20 yaşınızdan sonra her 4 – 6 yılda bir kan testleri yapmanızı öneririz
Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) araştırmalarına göre normal bireylerin kan testlerindeki değerler öyle olmalı:
LDL Kolesterol: 100 mg dL’den daha az
HDL Kolesterol: 60 mg dL’den daha fazla
Trigliseritler: 150 mg dL’den daha az olmalı
Bunun yanı sıra toplam kolesterolünüzün; 200 – 239 mg dL arasında olması “Üst Sınırda olduğu ayrıca 240 ve üzeri ise “Yüksek olarak kabul edilir
LDL Kolesterolü: 130 – 159 mg dL arasında “Üst Sınırda ve 160 mg dL ve üstündeyse “Yüksek olarak kabul edilir
HDL Kolesterolü: 40 mgdL’nin altında olduğu zaman ise “Fakir olarak kabul edilir
Yüksek Kolesterolün Neden Olduğu Sağlık Sorunları
1 Koroner Kalp (Arter) Hastalığı
Yüksek tansiyon sonucu da oluşabilen Kalp hastalığının belirtileri arasında mide bulantısı, göğüs ağrısı (angina) aşırı yorgunluk, nefes darlığı, boyun çene, üst karın ve sırt ağrısı, ekstremitelerinizde hissizlik veya soğukluk bulunmaktadır
2 İnme
Yüksek tansiyon sonucu damarlarda oluşan plaklar yüzünden beyne giden kan miktarının azalması sonucu oluşur Belirtileri arasında ani denge ve koordinasyon kaybı, ani baş dönmesi, yüz asimetrsinin bozulması (tek tarafa sarkmış göz kapağı ve ağız), yüz – kol – bacakta hissizlik, bulanık görme, çift görme, kararmış görme ve ani şiddetli baş ağrısı gibi belirtileri mevcut
3 Kalp Krizi
İnmede olduğu gibi yine damarlar kolesterolün oluşturduğu plaklar yüzünden tıkanınca kalp kasına akan kan akışında sorun oluşur Bunun sonucu oksijen ve besin maddelerden mahrum olmasına neden olur Buna iskemi adı verilir İskemi sonucu yeterli beslenemeyen kalp hücreleri ölmeye başlar Buna ise “Kalp Krizi ya da tıbbi adıyla miyokard enfaktüsü denilir
Kalp Krizi Belirtileri: Solunum zorluğu, kaygı ve tedirginlik hissi, baş dönmesi, aşırı yorgunluk, mide bulantısı, mide ekşimesi
Not: Kalp krizi acil bir durumdur Kalp hasarından sonraki ilk birkaç saat içinde tedaviye başlanmazsa geri dönülemez hasara yol açabilir
4 Periferik arter hastalığı
Atardamar duvarlarında meydana gelen plaklar sonucu ortaya çıkan Periferik Arter Hastalığı (PAD) sonucu böbreklere, kollara, karın bölgesine, bacaklara ve ayaklara kan akışı engellenir Erken belirtileri arasında kasılma, yorgunluk, bacak ve ayaklarda rahatsızlık, egzersiz sırasında bacaklarda aşırı ağrı oluşması bulunur İlerleyen dönemlerde ise farklı belirtiler karşımıza çıkar Bunlar: Bacak ve ayak kısmındaki ciltte incelme, parlama; Kan eksikliğinden dolayı oluşan kangren; bacak ve ayaklarda iyileşmeyen ya da çok yavaş iyileşen ülserler; ayak parmaklarında yanma hissi; parmakların mavimsi bir renge bürünmeleri gibi belirtileri vardır
Not: PAD dikkat edilmesi gereken bir hastalıktır PAD aynı zamanda kalp krizine, felce ya da uzuv ampütasyonlarına (organların kesilmesi) neden olabilir
Yüksek kolesterol, erken evrelerde semptomlara neden olmadığından, iyi bir yaşam tarzı seçimi yapmak önemlidir Sağlıklı bir diyet seçin, bir egzersiz rutini tutun ve düzenli olarak kolesterol düzeylerini kan testleri aracılığıyla kontrol edin
Kaynakça:
cdcgovdhdspdatastatisticsfactsheetsfscholesterolhtm