Yozgat Sürmelisi

Yozgat Sürmelisi Yozgat şehri 1760 yılı başlarında Bozok Yaylasının, yeşillik, etrafı ormanlarla taraflı içinde binbir çeşitlilik kuşun ötüştüğü bir sahada kurulurken; Yozgat halkı o vakit sözde göçebe ve sürülerini besleyerek hayvancılıkla uğraşır, hayatlarını bu yoldan sağlarlardı Bozok yaylasında otlayan bu sürülerin birini de Sürmeli Bey adında bir Türkmen Yörüğü otlatırdı Insanlar tarafından sevilen bu yanık sesli halk ozanı elinde kavalı, sırtında sazı Yozgat'tan Akdağmadeni'ne uzanan ormanların içinde sürüsünün içinde dolaşırdı Ara Sıra bir çamın dibine rastlanır Sazının tellerini konuşturur bazen bir derenin kenarında kavalını çalar, aşık olduğu gönlünün sevgilisini düşünürdü O sevgili oysa güzelliği Bozok yayla'sına yayılmış, ahu gözlü, sürmeli kaşlı, ayyüzlü bir dilberdi Babası bir Türkmen beyi idi ve fazla sert bir adamdı Sürmeli Bey, ailesini salarak, babasından sevdiğini istetir, mağrur adam, kızını bir çobana vermeye yanaşmaz Araya beyler, ağalar girer lakin gereksiz yere, bir türlü gönlü olmaz kızın babasının ve iki sevgili birleşemezler Üzüntüsünden sürüsünü bırakan Sürmeli Bey alır sazını eline beş çamlar mevkiinde kendine bir dergah kurar Aşkını, yanık türküleriyle dağlara ağaçlara anlatır Küser otağına, obasına ve Akdağlar'a dek uzanan çamların arkasında onu bir daha görebilen olmaz Acıklı kavalına üflediğ, işli sazına söylettiği nameler kalır geriye doğru O gün bu gündür dillerde yankılanır Sürmeli Bey'in türküleri SÜRMELİ KIZIN ÖYKÜSÜ Sürmeli Yozgat'ta yaşanmış Türk Ahali Edebiyatının en hoş örneklerinden birisidir Yozgat Sürmelilerinin ortaya çıkışı 19 yy sonlarında İkinci Cihan Harbinin sona erdiği dönemdir Hepsi 96 beyittir Sürmeli hoş gözlü sevgiliye bir hitaptır Önceden genç kızlar dıştan çıkarken gözlerine sürme çekerlerdi ve gözleri daha çekici olurdu Bol feracelerinin içinde yalnızca gözleri görünürdü kızların Yozgat Sürmelileri yaşanmış öykülerin getirdiği birer sevda, hatta karasevda türküleridir Bu bir hemen olan sürmeli gözlere görüntü, yüreklerde büyük aşklara kara sevdalara başlanmış olur kor düşen yürekler sessiz sessiz yanar, ateşini genişletir ve ağızlardan sürmelinin sözleri olarak dökülür Söylenen sözlerde acı vardır, hasret vardır, gurbet vardır Sürmelileri dinlerken bu kadar duygulanmamızın sebebi bu sürmeli öykülerinde yakaladığımız duyguların kendimizde de bir yeri, bir acısının olmasındandır Özet Olarak kendi aşklarımızı, hasretimizi buluruz Yozgat Sürmelilerinde Sürmeli Beyin en tanınmış türküsü ; Of ooof ! Yozgat seni delik delik anam delerim Kalbur olur toprağını anam elerim Vay vay anam sürmelim Eğer sürmelini yitirirsen anam Koyun olur peşin sıra melerim Vay vay anam sürmelim Of oof ! Çamlığın ardında bir yuva yaptım Yuvamın içinde sürü otlattım Ben sürmelimi gurbete attım Vay vay anam sürmelim Yozgat türkülerinde hasret, sevda ve hepsinden daha fazla yayla ve plato ile ilgili konular işlenmiştir Yozgat’ı en iyi anlatan “Türkü Yozgat Sürmelisidir Sürmeli Türküsünden bir dörtlük şöyledir Dersini almış da ediyor ezber Sürmeli gözlerin sürmeyi neyler Bu tasa beni iflah etmez del eyler Benim tasa çekmeye dermanım mı var