Yonca Diyeti

Yonca Diyeti

Hacettepe Üniversitesi'nin hazırladığı Türkler'e özel dört yapraklı yonca diyeti: Günde iki porsiyon süt ürünü, dört köfte büyüklüğünde et çeşidi, beş porsiyon meyvesebze ve her öğün bir dilim ekmek

Gıda piramidine muhalif olarak geliştirilen 'dört yapraklı yonca' mutfağımıza has özellikler taşıyor

Hacettepe Üniversitesi ve Sıhhat Bakanlığı, Türklere özel gıda programı hazırladı Diğer ülkelerin tersine besin piramidi yerine dört yapraklı yoncayı öneren komite, Türklerin yanlışlarını ortaya koyup yeni kurallar belirliyor

Öğünlerde bir dilim ekmek mutlaka yenmeli
Beş porsiyon meyve ve sebze, dinç beslenmenin birincil kuralı
Her gün dört köfte büyüklüğünde et çeşidi yemek yemek şart
Herkesin günde 2 porsiyon süt ürünü tüketmesi gerekiyor

Türk usulü beslenme programı
Hacettepe Üniversitesi özel bir beslenme rehberi hazırladı Besin piramidine alternatif olan 'yonca' Türklerin alışkanlıklarına tarafından hazırlanan ilk kılavuz

Artık ülkemize özgü bir beslenme rehberi var; 'Gıda Yoncası' 1992 yılında Roma'da Dünya Sıhhat Örgütü ve Yiyecek Tarım Örgütü katılımı ile düzenlenen gıda konferansında üye ülkeler, Ulusal Gıda ve Gıda Eylem Planlarını hazırlamaya başlamıştı Irk sağlığı sorunları ve toplumumuzun besin alışkanlıklarını değerlendirerek değerli hocam Prof Dr Türkan Kutluay Merdol başkanlığında Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğretim üyeleri, Sıhhat Bakanlığı Esas Sağlık Durumu Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile birlikte ülkemiz için gıda rehberini geliştirdi Sağlıklı beslenme açısından kılavuz niteliğindeki bu kıymetli bilgileri, ilk kere sizlerle paylaşacağım Rehber 65 sayfadan oluşuyor Fakat sizler için kolay uygulanabilecek, hayat kalitenizi artıracak önemli mesajları özetlemeye çalışacağım Beslenme rehberinin temel amacı; sağlığın korunması ve hastalıkların önlenmesi Besin eğitiminde bilincinin nasıl kazandırılacağı da rehberde adım adım anlatılıyor Neden besin yoncası? Ülkeler beslenme rehberlerini hazırlarken genelde besin piramitlerini kullanır Piramidin anlamı, tabandaki besinleri daha pozitif tüketmek, yukarıya çıktıkça daha az tüketilecek besinleri belirlemektir Her ülke kendi yemek alışkanlıkları ve pişirme koşullarına kadar piramitte şansın dönmesi yapmaktadır Ülkemizde besin üretimi ve beslenme koşulları göz önüne alındığında besinler dört yapraklı yonca ile gruplandırılmış ve bunun daha dinç olacağı düşünülmüştür Yonca ne anlama gelmektedir? Yonca şansı, dolayısıyla mutluluğu simgelemektedir Yoncanın yaprakları yürek biçiminde gösterilmiştir Bu şart kalp sağlığını ve sevgiyi anlatmaktadır Yaprak 'tatmin edici ve dengelenmiş beslenme' ve zeytin dalları ile çevrelenmiştir Zeytin dalları, barışı ve Akdeniz diyetinin önemli unsuru olan zeytinyağını temsil ettiği için seçilmiştir Yoncanın yapraklarında beslenme grupları görülmektedir Üst yaprakta Türk halkının tatmin edici miktarda tüketmediği süt ve süt ürünleri yer almaktadır İkinci grup etyumurtakurubaklagil, üçüncü grup sebze ve meyve, son grup ise ekmek ve tahılı kapsıyor

İki Porsiyon Süt Ürünü
* Süt ürünleri denilince aklımıza süt, yoğurt ve peynir çeşitleri gelmelidir Bu besinlerden protein, kalsiyum, fosfor, B2 ve B12 vitamini alınmaktadır Jurnal olarak yetişkinler 2 porsiyon, hamileler ve emziren anneler ile menopoz sonrası dönemi yaşayan kadınlar 34 porsiyon süt ya da süt ürünü tüketmelidir Bir su bardağı (200 cc) süt ya da yoğurt; 2 su bardağı ayran ya da 2 kibrit kutusu büyüklüğü peynir, bir porsiyon süt ve süt ürününe denktir Komite, ishal tedavisinde yoğurt veya tuzlu ayran tüketilmesinin yaşam kurtarıcı olduğunu vurgulamaktadır Az yağlı veya yağsız süt ürünlerinin tercih edilmesi de yerinde görülüyor

* Et ve et yerine geçenler deyince, kırmızı et, balık, hindi, tavuk etleri, kuru baklagiller, cevizfındık ve fıstık aklımıza gelmelidir Bu grup ile bireyler protein, demir, çinko, magnezyum, B6, B1, B12 ve A vitamini alır Beslenme rehberinde her gün, iyi kalitedeki protein kaynaklarını tüketmemiz gerektiği belirtilmektedir Günde en az 4 köfte değin et çeşidi ya da bir tabak kuru baklagil yemeği tüketmek, haftada asgari iki kere balık yemek yemek gerekiyor Salam, sosis gibi yiyeceklerden vazgeçemeyenler, mutlaka C vitaminin yönünden varlıklı domates, portakal, kivi, yeşil biber gibi besinlerle E vitamini taşıyan koyu yeşil yapraklı sebzeleri beraber yemeli Dinç bireyler her gün bir yumurta tüketebilir Oysa kalpdamar hastalığı olanların ya da bu riski taşıyanların haftada 2 kere yumurta yemesi daha yerinde Çünkü yumurtada bulunan lesitin maddesi beyin fonksiyonu için önemlidir Ayrıca yumurtanın sebze ve tahıllarla beraber tüketilmesinin, kandaki kolesterol üzerine olumsuz etkisi de yoktur Et tüketiminin düşük olduğu ülkemizde, protein kaynağı olan kuru baklagiller haftada 45 kere, C vitamininden varlıklı besinlerle birlikte yenmelidir

* Sebze ve meyveler, yüksek oranda su ve düşük oranda protein, karbonhidrat ve yağ içermeleri sebebiyle sağlıklı beslenmenin manâlı parçasıdır Antioksidanlar, nebati kimyasallar, perhiz lifi gibi yardımsever bileşikleri içermeleri sebebiyle, kronik hastalıklara karşısında koruyucu nitelik taşıyıp vücudun zararlı maddelerden temizlenmesini (detoksifikasyon) sağlamaktadır bu nedenle bir gün içerisinde mutlaka koyu sarı (havuç, patates), koyu yeşil (ıspanak, marul, kıvırcık, pazı, semizotu) ve nişastalı (patates, bezelye) olan sebzeleri tüketmek gerekir Mevsimine uygun meyve yemek çok sağlıklıdır Komite, günde 5 porsiyon sebzemeyve yemek gerektiğini bildirmiştir Bunun iki porsiyonu yeşil yapraklı sebze, portakal, limon ve domates olmalıdır

En İyi Tahıl, Bulgur
* Ekmek ve tahıl ürünleri saflaştırılmadığı sürece B12 dışarıda tüm B grubu vitaminleri, karışık karbonhidratları, perhiz lifini ve bitkisel proteinleri içerir Hem tahıllar bir miktar yağ içerir ve bu yağ da E vitamininden zengindir En iyi tahıl kaynağı ülkemizde de çok kullanılan bulgurdur Kepeğinden ayrılmamış makarna, pirinç, erişte ve ekmekler de manâlı kaynaklardır Az hareketli ve kilolu bireyler günde 3 ince dilim ekmek (75 g), çok hareketli, zayıf olan bireyler 9 dilim ekmek tüketebilir Tahıl ürünleri her gün, her öğün alınmalıdır Protein ve vitamin içeriğinin artırılması için tahıllar, kuru baklagil ve süt ürünleri ile beraber tüketilmelidir

* Vücudun savunma sisteminin güçlenmesi için tek bir antioksidan öğeden fazla miktarda edinmek tesir yapmaz Bunun yerine iki ya da üç antioksidan öğenin alımı daha uygundur Yani vücudun savunma sistemi oysa beslenmede çeşitlilik sağlandığı süre optimal düzeyde olmaktadır

* Metabolizmanın düzenli çalışması için minimum 3 öğün beslenme tüketilmesi dinç bulunuyor Öğünler arasında 45 saat bulunmalı

* Uzun ve sağlıklı yaşamın anahtarı, boya uygun ceset ağırlığının korunmasıdır Jurnal enerji alımının kontrolü ve düzenli fiziki aktivite yapmak önemlidir Her gün 30 dakikalık yürüyüş yapmak zorunlu

* Süratli kilo kaybından kaçının Çünkü daimi sonuçlar için kilo kaybının yavaş olması gerekiyor Komitenin önerisi haftada 0,51,0 kg zayıflanması yönünde

* Yemeğin lezzetine bakmadan tuz eklemeyin İyotlu tuzlu kullanın Kurul günde çeyrek nehir kaşığı iyotlu tuz kullanımının yeterli olacağı kanısında

* Içki konusunda da manâlı bir dikkat var Alkolün sindirim enzimlerini bozduğu, karaciğer ve beyin üstünde olumsuz etkileri olduğu biliniyor Kalp sağlığını gözetmek nedeniyle içki tüketiminin özendirme edilmemesi gerektiği vurgulanıyor Eğer alkol tüketecekseniz günde 2 kadehi geçirmeyin İçkinizi yemek yemek yerken alın Böylece alkolün emilmesini azaltabilirsiniz
*