Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Yeraltı sularının yıpratma şekilleri, yeraltı sularının biriktirme şekilleri
Yeraltısuları kalker,jips,kayatuzu,dolomit ve tebeşir gibi karstik maddelerin yaygın olduğu yerlerde aşındırma ve biriktirme şekillerinin oluşmasına sebep olurlarBu şekillerin tümüne karstik şekiller denir
A AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ:
Karstik maddelerin su içerisinde çözünmesiyle meydana gelirÇözünmeyi suyun sıcaklığı ve su içerisindeki karbondioksit miktarı etkiler
1 LAPYA:Karstik şekillerin en küçüğüdürTaşlar üstünde çukurları oluklar ve deliklerden oluşurEn büyükleri 3040 cm çapındadırlar
2 DOLİN:Karstik ova ve platolar üstünde çoğalan erime çukurlardırÇapları 200 m ye ulaşabilir
3 UVALAolinlerin genişleyip birleşmesiyle oluşmuşlardır
4 POLYE:Özellikle tektonik çanaklarda dolin ve uvalaların genişleyip bir ova görünümü alması sonucu oluşurlarÇapları 12 km yi bulabilirBazı polyelerin tabanlarında yağışlı mevsimde göl oluşur
5 ÂMÂ VADİ:Vadi tabanı dere vadisinde olduğu gibi sürekli iniş göstermezAşınmanın sona erdiği yerde vadinin önü kesilir
6 DÜDEN:Karstik bölgelerde yüzey sularının yeraltına battığı yada çıktığı yerlere denirSu yutan yada Su meydana çıkan isimleride verilir
7 OBRUKolin çaplarının ve derinliklerinin artmasıyla oluştukları gibi, karstik mağaraların çökmesiyle de oluşurlarMersin ’deki Cennet ve Cehennem obrukları epeyce meşhurdur
8 MAĞARA:Yeraltına sızan sular burada kolay çözünebilen kayaları çözer ve zamanla burada mağaralar oluşturur
Ülkemiz mağaralar bakımından epeyce zengindirTokat Ballıca Mağarası,Gümüşhane Karaca Mağarası Antalya Karain Mağarası, Alanya Damlataş Mağarası epeyce ünlü mağaralarımızdır
B BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ:
Su da çözünen maddelerin her tarafta çökelmesiyle karstik birikim şekilleri oluşur
1 Travertenler:Karstik suların yeryüzüne çıktıkları yerlerde içerisindeki karbondioksitin uçup,bünyelerindeki karstik maddelerin birikmesiyle oluşurDenizli yakınlarındaki Pamukkale travertenleri çok hoş örnektir
2 Sarkıt Dikit ve Sütunlar:Mağara tavanlarından sızan suların içerisindeki karstik malzemelerin çökelmesiyle sarkıtlar mağara tabanlarında çökelmesiyle dikitler oluşurSarkıt ve dikitlerin birleşmesiyle sütunlar meydana gelir *
Yeraltısuları kalker,jips,kayatuzu,dolomit ve tebeşir gibi karstik maddelerin yaygın olduğu yerlerde aşındırma ve biriktirme şekillerinin oluşmasına sebep olurlarBu şekillerin tümüne karstik şekiller denir
A AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ:
Karstik maddelerin su içerisinde çözünmesiyle meydana gelirÇözünmeyi suyun sıcaklığı ve su içerisindeki karbondioksit miktarı etkiler
1 LAPYA:Karstik şekillerin en küçüğüdürTaşlar üstünde çukurları oluklar ve deliklerden oluşurEn büyükleri 3040 cm çapındadırlar
2 DOLİN:Karstik ova ve platolar üstünde çoğalan erime çukurlardırÇapları 200 m ye ulaşabilir
3 UVALAolinlerin genişleyip birleşmesiyle oluşmuşlardır
4 POLYE:Özellikle tektonik çanaklarda dolin ve uvalaların genişleyip bir ova görünümü alması sonucu oluşurlarÇapları 12 km yi bulabilirBazı polyelerin tabanlarında yağışlı mevsimde göl oluşur
5 ÂMÂ VADİ:Vadi tabanı dere vadisinde olduğu gibi sürekli iniş göstermezAşınmanın sona erdiği yerde vadinin önü kesilir
6 DÜDEN:Karstik bölgelerde yüzey sularının yeraltına battığı yada çıktığı yerlere denirSu yutan yada Su meydana çıkan isimleride verilir
7 OBRUKolin çaplarının ve derinliklerinin artmasıyla oluştukları gibi, karstik mağaraların çökmesiyle de oluşurlarMersin ’deki Cennet ve Cehennem obrukları epeyce meşhurdur
8 MAĞARA:Yeraltına sızan sular burada kolay çözünebilen kayaları çözer ve zamanla burada mağaralar oluşturur
Ülkemiz mağaralar bakımından epeyce zengindirTokat Ballıca Mağarası,Gümüşhane Karaca Mağarası Antalya Karain Mağarası, Alanya Damlataş Mağarası epeyce ünlü mağaralarımızdır
B BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ:
Su da çözünen maddelerin her tarafta çökelmesiyle karstik birikim şekilleri oluşur
1 Travertenler:Karstik suların yeryüzüne çıktıkları yerlerde içerisindeki karbondioksitin uçup,bünyelerindeki karstik maddelerin birikmesiyle oluşurDenizli yakınlarındaki Pamukkale travertenleri çok hoş örnektir
2 Sarkıt Dikit ve Sütunlar:Mağara tavanlarından sızan suların içerisindeki karstik malzemelerin çökelmesiyle sarkıtlar mağara tabanlarında çökelmesiyle dikitler oluşurSarkıt ve dikitlerin birleşmesiyle sütunlar meydana gelir *
