Vurmak vurmaktır

Vurmak vurmaktır


Bir Zamanlar dayakla çocuğu disiplin etmek çocuk yetiştirmenin doğal bir parçasıydı Lüzum evlerde anne babalar göre uygulansın, gerekse okullarda öğretmenler tarafından uygulansın çocuğa atılan dayak “cennetten çıkma kabul edilirdi Günümüzde çocuk dövmenin, biz bunu “maddi istismar olarak tanımlıyoruz ama, çocuklar (veya uygulanan herhangi bir birey) üzerindeki olumsuz psikolojik etkileri bundan böyle bilinmekte Bugün bu yazıda dikkat sürüklemek istediğim konu, bir takım anne babalar kadar “hafifçe dövme olarak nitelendirilen disiplin uygulamaları

Doğrusu epeyce şaşılacak; içinden gelerek ve planlayarak çocuk sahibi olmuş, sosyoidareli seviyesi yüksek, kendileri eğitimli olan ve çocuk eğitiminden de anlayan (ya da anlıyor görünen), aklı selim insanlardan duyuyoruz ara sıra: “vallahi beni pek fazla kızdırdı fakat poposuna şöyle bir tane indiriverdim ya da ara sıra epeyce kendinden emin: “efendim bir haylazlık yaptığı süre, özellikle kendisine zarar verecek bir davranışta bulunduğu vakit bunun zararlı olduğunu açıklamak için şöyle eline bir iki kez vuruyorum lakin acıtmadan Şayet de bedenen zarar vermediği için, psikolojik olarak ta negatif bir etkisi olmayacağı sayılan bu disiplin uygulamaları gerçekte ciddi anlamda hatalı anne baba tutumlarıdır

Çocuklarımıza bu hayatta bilgi vermek istediğimiz şeylerden biri öfke dürtülerimizi nasıl yoklama etmemiz gerektiği olmalıdır Dövme eylemini bana kalırsa gerçekleştirerek bunu elbetteki öğretemeyiz Çocuklarımıza bu davranışla öğrettiğimiz tek şey vurmanın makul bir tavır olduğudur Onların algıladığı “büyükler çocuklara ya da güçlüler zayıflara vurabilirler mesajlarıdır Çocuklar için büyükleri özellikle de doğruluk timsali olarak gördükleri anne babaları ne yaparsa doğrudur ve onlar anne babalarını taklit ederek büyür ve gelişirler Bir kız çocuğu annesinin topuklu ayakkabılarını giymeye meraklıdır; bir erkek çocuğu babasını traş olurken görür ve kendisi de traş olma oyununu oynamaya başlar Aynen bu örneklerde olduğu gibi çocuklar elbetteki dövme davranışlarını da taklit etmeye başlarlar Bunu oyunlarında kullanır, daha sonra da hakiki hayata geçirerek arkadaşları veya kardeşleri, yani özellikle kendinden ufak veya çelimsiz olanlar üzerinde uygulamaya başlarlar, yani tıpkı anne babasının yaptığı gibi Böylece davranış problemleri baş gösterebilir “Bu çocuk kardeşiyle hiç geçinemiyorlar başlar, yuvaya ya da okula gidiyorsa “huysuz çocuk, ahenksiz çocuk gibi etiketler edinmeye başlayabilir Hayata yuva döneminden bu şekilde başlamış bir çocuk için sosyal güçlükler birbirini kovalayabilir Bu akıcılık elbetteki tüm “hafif derecede dayak yemiş çocuklar için geçerlidir demek yanlış olur fakat bu alıcı bir risk tekrar tekrar ayrıca de yüksek bir muhtemelen vardır

Hem çocukların edindiği bir başka mesaj da problemlerin kaba kuvvetle çözülmesinin uygun olduğudur Apaçık bir sorun varsa bunu çözmenin yollarından biri de vurmak olabilir, neden olmasın, zaten anne babası da bu yolu kullanmaktadır Yapılan araştırmalara tarafından dayakla büyümüş çocuklar yetişkin olduklarında çocuklarını büyütürken bu yöntemi kullanırlar Böylece bu döngü nesillerce devam edip durur

Bu eğitimli aileler çocuklarına sevgi göstermenin çocuğun özgüven gelişimi açısından ne kadar manâlı olduğunu bilirler Bu sevgiyi de gerçekte verebiliyor olabilirler Ama bazen belki bilinçli olur ya de kendilerine etken olamayarak vurmalarına “ben çocuğumu seviyorum ve ona bu sevgimi gösteriyorum, arada sırada vurmalarım onu hiç etkilemez derler Biz buna psikolojide “rasyonalizasyon veya haklı sonuç savunma mekanizması diyoruz Adı üzerinde yaptıkları yanlışı rasyonalize ederler Bu savunma bir takım çocuklar için içten olabilir Lakin çocuklar kendilerini acıtan bir mesajı, bir de gerçekleşen dövme davranışı hiddet doluysa sevgi mesajından daha artı alırlar ve akıllarında daha fazla kalır Hayatta en sevdiklerinden gelen böyle bir mesaj çocukların kafasını karıştırır, anne babaya karşısında duydukları güveni sarsar Dolayısıyla hayata ve insanlara karşısında duydukları güven de sarsılır, bundan böyle dimdik durdukları zemin kayganlaşır, otorite aleyhinde nefret duyan aciz çocuklar haline gelirler Ne de olsa en sevdikleri böyle şeyler yapabiliyorsa cümbür cemaat yapabilir öte yandan özgüvenleri ve kendilerine olan saygıları da sarsılır Çünkü bu cins bir tutum elbetteki gülümseyerek yapılmaz Dövme davranışıyla birlikte çok olası yapılan öteki yanlışlardan biri de kullanılan sözlerdir Mesela “seni yaramaz, başbelası çocuk gibi yaftalar, “bak anında içten içten davranmaya başlamazsan seni bırakıp giderim; “bak bir daha seni hiç sevmem, annen olmam gibi sözler de vurmalara eklenince çocuk için fazla daha pozitif yıkıcı olur elbetteki Çocuk anne babası ilk kez almak üzere etrafındaki kişiler onu nasıl algılıyorsa o da kendisini böylece algılar Keza çocuk yetiştirmedeki en büyük hatadır şayet de “sadece iyi çocuk olduğu süre sevilebileceği yahut sevilmeye değer olmadığı mesajı Çocuk anne babası tarafından daima ve her koşulda sevileceğini fakat bir takım davranışlarının yerinde olmayabileceği ve bu davranışlarının kabul görmeyeceği lakin sevilmeye devam edileceği gerçeğini içine sindirerek büyümelidir

Psikolojik anlamda düşünüldüğünde dayağın hafifi ağırı olmaz bedenen ta olmaz doğrusu “Hafif dayak yöntemi kullanılmaya devam edilip te, bundan böyle çocuk sözel olarak denetim edilemedikçe gittikçe ağırlaşmaya başlayabilir Hangi noktada bundan böyle elin ayarının kaçtığını anne baba kendisi bile farkedemeyebilir

Ayrıca işin diğer taraftan ahlak yönü var İster erişkin olsun, isterse de çocuk olsun bir insanın vücudu kendisine aittir Anne baba edinmek çocuğun vücudunun da sahibi edinmek ve bu vücuda istediğini yapma hakkına sahip edinmek anlamına gelmez Çocuğun vücudu kendisine aittir Onu en hoş şekilde göstermek onun en doğal hakkıdır Ufacık elleri, ayakları, ufacık vücutları vurulmak için değil “keşfetmek için vardır

Hiçbir çocuk, hiçbir davranış vurulmayı haketmez Mutlaka ve mutlaka doğruları öğretmek için vurmaktan başka bir yöntem defalarca vardır Bir dürüst asla bir yanlışla öğretilemez Eğer siz de vuran anne babalardan biri iseniz annelik babalık yöntemlerinizi gözden geçirmelisiniz Başta kişilik yapınızı, altta yatan nedenleri düşünebilirseniz: Dürtüsel yani dürtülerine hakim olamayarak bu davranışları sergileyen birer anne baba olabilirsiniz; çocuğun dönemsel gelişimlerini veya kapasitesini bilmiyor olabilirsiniz; eğer dayak hafifse zarar vermez diye düşünüyor olabilirsiniz kendinizi çok ivedi kaybediyor olabilirsiniz, vb O süre yapacağınız şey kolay: hemen dayakla çocuk yetiştirmeye bir son verip profesyonel takviye alarak annelik babalık becerilerinizi geliştirebilirsiniz Siz de çocuklarınızla sorunları ortak hürmet ve sevgi çerçevesinde çözebilirsiniz *