Veba Belirtileri Nasıl Olur?

Veba Belirtileri Nasıl Olur?​

Pandeminin hayatımıza girmesiyle birlikte şu anda yaygın olmayan veba gibi birçok bulaşıcı hastalık gündem oldu. Arama motorlarında veba belirtileri nasıl olur sorusu araştırılmaya başlandı. Peki veba da covid19 virüsü gibi bulaşabilir mi?

Sizler için derledik.
Veba vücudunuzun bir çok bölümüne tutunabilir. Vücudunuzdaki tutunduğu bölümlere bağlı olarak hıyarcıklı, septisemik ve pnömonik olmak üzere üç ana tür de görülebilir. Veba belirtileri ve semptomları vebanın türüne göre değişiklik gösterebilmektedir.

Veba Belirtileri Nasıl Olur? Hıyarcıklı Veba

Hıyarcıklı Veba​

Hıyarcıklı veba türü en yaygın görülen veba çeşididir. Hisarcı veba ismi, enfekte olduktan sonraki ilk hafta içinde gelişen şişmiş lenf düğümlerinden (bubolar) almaktadır. Bubolar aşağıdaki gibi gözükebilir:

• Kasık, koltuk altı veya boyunda görülür.
• Bir tavuk yumurtası kadar büyüyebilir
• Dokunduğunuz zaman sertlik hissedersiniz

Diğer hıyarcıklı veba belirtileri ve semptomları aşağıdaki gibidir:

• Ani başlayan ateş ve titreme
• Baş ağrısı
• Yorgunlu veya halsizlik
• Kas ağrıları

Septisemik Veba​

Bakteriler kan dolaşımında çoğaldığında Septisemik veba ortaya çıkmaktadır. Septisemik Veba Belirtileri ve semptomları aşağıdaki gibidir:

• Ateş ve titreme
• Aşırı kilo kaybı
• Karın ağrısı, ishal ve kusma
• Ağızdan gelen kan, burundan veya rektumdan gelen kan
• Cilt altında kanama
• Ani Şoklar
• Ekstremitelerde (Kollar ve Bacaklarda), çoğunlukla parmaklarınızda, ayak parmaklarınızda ve burnunuzda kararma ve doku ölümü görülmesi (Kangren)

Veba Belirtileri Nasıl Olur? Pnömonik Veba

Pnömonik Veba​

Pnömonik veba özellikle akciğerleri etkilemektedir. En az görülen veba türü olmasına rağme en tehlikelisidir. Bunun nedeni öksürük damlacıkları yoluyla covid19 gibi insandan insana bulaşabilmektedir. Belirtiler ve semptomlar enfeksiyondan sadece birkaç saat sonra bile başlayabilmektir. Pnömonik veba Belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Kanlı mukuslu öksürük (Kanlı Nalgam)
• Nefes almada zorluk
• Mide bulantısı ve kusma
• Yüksek ateş
• Baş ağrısı
• Zayıflık
• Göğüste ağrı

Pnömonik veba çok hızlı bir şekilde ilerler. Enfeksiyondan sonraki iki gün içinde solunum yetmezliğine ve şoka neden olabilir. Pnömonik veba, belirti ve semptomların ilk ortaya çıkmasından sonraki bir gün içerisinde antibiyotiklerle tedavi edilmelidir. Aksi takdirde bu enfeksiyon ölümcül olabilir.

Veba da Ne zaman Doktora Görünmeli​

Önceki yazımızda veba belirtileri nasıl olur sorususunu sizler için derlenmiştir. Veba belirtileri ni hissetmeye başlarsanız ve vebanın meydana geldiği bilinen bir bölgede bulunduysanız acilen tıbbi yardım almanız gerekir. Hastalığın ciddi komplikasyonlarında ölüm ile sonuçlanmmaması için ilaç tedavisi gereklidir.

Veba en çok Afrika’nın kırsal ve yarı kırsal kesimlerinde (özellikle Afrika adası Madagaskar), Güney Amerika ve Asya’da görülmektedir.

Veba Belirtileri Nasıl Olur? Veba Virüsüne Genel Bakış​

Pireler tarafından bulaşan ciddi bir bakteriyel enfeksiyon olan Veba hastalığına ya neden Yersinia pestis organizması neden oluyor. Bu organizma yaygın olarak Afrika, Asya ve Amerika Birleşik Devletleri’nin kırsal ve yarı kırsal bölgelerinde bulunan küçük kemirgenlerde üzerinde yaşamaktadırlar. Pirelere vasıtasıyla kemirgen hayvanlara ve insanlara bulaşmaktadır. Hastalığın bulaşması için sadece taşıyıcı ile dokunması veya hava yoluyla temas edilmesi yeterli olur.

Orta çağda Kara Ölüm olarak bilinen veba hastalığı, bugün dünyada yılda 5.000’den daha az kişide rastlanmaktadır. Veba günümüzde antibiyotiklerle tedavi edilmezse ölümcül sonuçlara neden olabilmektedir. En yaygın görülen veba türü, kasık, koltuk altı veya boyunda şişkinlik gösteren ve hassas lenf düğümlerinin şişmesi dir. Lenf düğümlerinin şişmesi bubotik veya bubo olarak da adlandırılmaktadır. Covid19 gibi hapşırma, öksürme ile ortaya çıkan damlacıklardan insandan insana bulaşabilmektedir.

Veba Belirtileri Nasıl Olur?

Veba Nasıl Bulaşır?​

Veba bakterisi olan Yersinia pestis, daha önce taşıyıcı olan hayvanlarla beslenen pire ısırıkları yoluyla insanlara bulaşır. Yersinia pestis bakterisi aşağıdaki hayvanlarda bulunur.

• Fareler
• Sincaplar
• Tavşanlar
• Çayır köpekleri
• Tarla fareleri

Cildimizdeki küçük bir yara taşıyıcı bir hayvanın kanıyla temas ettiğinde, bakteriler vücudumuza girebilir.

Akciğerleri etkileyen pnömonik veba, hasta bir hayvan yada insanın öksürdüğü bulaşıcı damlacıkların solunmasıyla da covid19 gibi bulaşabilmektedir.

Vebanın Risk Faktörleri Nelerdir?​

Günümüzde veba görülme riski çok düşüktür. Dünyada her yıl sadece birkaç bin kişide veba pozitif çıkmaktadır. Ancak yaşadığınız ve seyahat ettiğiniz bölgeye, işinize ve hobilerinize bağlı olarak veba bulaşma riski alabilmektedir.

Veba Nerelerde Görülür?​

Günümüzde veba salgınları en çok aşırı kalabalık kötü sağlık koşullarına sahip yerlerde yoğun olarak görülmektedir. Buna ek olarak yüksek kemirgen popülasyonuna sahip olan kırsal ve yarı kırsal alanlarda da yaygın olarak görülmektedir. En fazla sayıda taşıyıcı insan Afrika bölgesinde özellikle Afrika’nın Madagaskar adasında meydana görülmektedir. Ancak tarihte veba hastalığı, Asya ve Güney Amerika’nın bazı bölgelerinde de insanlara da bulaşmıştır.

Amerika Birleşik Devletleri’nde ise veba nadir gözükür, ancak başta New Mexico, Arizona, California ve Colorado olmak üzere birçok batı ve güneybatı eyaletinde görüldüğü bilinmektedir.

Veba Belirtileri Nasıl Olur?

İş​

Veteriner hekimlerin ve yardımcılarının veba bulaşmış olabilecek evcil kedi ve köpeklerle temas etme riski daha yüksektir. Vebalı hayvanların yaygın olduğu bölgelerde açık havada çalışan insanlar da vebaya yakalanma riski bulunmaktadır.

Veba Belirtileri Nasıl Olur? Hobiler

Hobiler​

Veba bulaşmış hayvanların yaşadığı alanlarda kamp yapmak, avlanmak veya yürüyüş yapmak, enfekte bir pire tarafından ısırılma riskinizi artırabilir.

Vebaya Yakalanmanı Sonuçları​

Veba komplikasyonları aşağıdaki gibidir:

• 1.Ölüm. Hızlı antibiyotik tedavisi alan çoğu insan, hıyarcıklı vebadan kurtulur. Tedavi edilmeyen veba yüksek ölüm oranına sahiptir.
• 2.Kangren. El ve ayak parmaklarınızın küçük kan damarlarındaki kan pıhtıları kan akışını bozabilmektedir. Bu da o dokunun ölmesinden kaynaklanmaktadır.Kangren sonucunda el ve ayak parmaklarınızın ölen kısımlarının çıkarılması kesilmesi yani (ampute) gerekebilir.
• 3.Menenjit. Veba hastalığın nadiren ,beynindeki ve omuriliğin çevreleyen zarların iltihaplanmasına neden olabilir. (menenjit)

Veba Aşisi Varmı?​

Veba hastalığı için şu anda etkili bir aşı mevcut değildir. Ancak bilim adamları bir aşı üzerinde çalışma yürütmektedir.

Veba Hastaliğından Korunma Yolları Nelerdir? Veba Belirtileri Nasıl Olur?

Veba Hastaliğından Korunma Yolları Nelerdir?​

Veba riski altında olduğunuzu düşünüyorsanız veya vebaya maruz kaldıysanız, antibiyotikler enfeksiyonu önlemeye yardımcı olabilir. Veba salgınlarının meydana geldiği bölgelerde yaşıyorsanız veya vakit geçiriyorsanız aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz:

• Evinizi kemirgenlere karşı dayanıklı hale getirin. Çalı, kaya, yakacak odun ve hurda yığınları gibi yuvalama yapilabilecek alanları kaldırın. Evcil hayvan mamalarını kemirgenlerin kolayca ulaşabileceği açık alanlarda bırakmayın. Eğer bir kemirgen istilasını ile karşı karşıya kalırsanız, bunu kontrol altına almak için adımlar atın.
• Evcil hayvanlarınızı pirelerden uzak tutun. Hangi pire kontrol ürünlerinin en iyi sonucu vereceğini veterinerlere sorabilirsiniz.
• Eldiven giyin. Potansiyel olarak taşıyıcı olan hayvanlarla uğraşırken, cildinizin zararlı bakteriler den korunmasını sağlar.
• Böcek ilacı kullanın. Özellikle büyük kemirgenlerin yoğun olduğu olduğu bölgelerde dikkatli olun. Bu bölgelerde dışarıda vakit geçirirken çocuklarınızı ve evcil hayvanlarınızı yakından denetleyin. Böcek ilacı kullanın.