iltasyazilim
FD Üye
Varsayım Ne aramak Hakkında Bilgi
Pratikle doğrulanması gereken kuramsal öneri
Bilim, pratik doğrulanmalardan sezinlenen varsayımların yeni deneylere yol açmasıyla gelişmiştir Herhangi bir tahmin, pratikle doğrulanarak hakikat ve geçerlik kazanır Bilimsel tahmin, tanıtlanmış bir olgular dizisiyle temellenir, varbulunan bütün öteki bilimsel olgularla da ahenk içindedir ve doğrulukları kesinleşmiş bilimsel bilgilere asla zıt düşemez Eğer bu nitelikleri taşımıyorsa zaten bilimsel varsayım değildir Bir varsayımın doğrulanması için gerekli şartlar veya bilgiler az önce hazırlanmış bulunmayabilir, bu durumda bilimsel çaba o varsayımın doğrulanabilmesi için gerekli koşulların hazırlanmasına yönelir Hemen Şimdi doğrulanmadığı halde gerekli şartlar ve bilgiler hazırlanınca doğrulanabilecek olan varsayımlar, daha önce elde edilmiş bilimsel vargılarla değerlendirilir ve temellendirilir Tahmin deyimi, mantık terimi olarak, bilhassa matematikte vargı deyimi karşıtı olarak kabul edilen önermeyi dilegetirir Denek bilimlerde, deneyin denetimiyle bağlantılı olarak şimdilik kabul edilen önermeyi bildirir Deneyde Kullanılan bilimlerde bilginler, araştırmalarına açtırmak için, bir varsayımdan yola çıkmak zorundadırlar Çünkü, varılması gereken sonucu elde yapabilmek için o sonucun ön tasarımlarına sahibolmak gerekir Deneyde Kullanılan bilimlerde varsayımlar, değişik yollardan çıkarsanabilir Örneğin Kepler, Mars yıldızının yörüngesinin elips şeklinde olduğu yolundaki varsayımını Mars yıldızını (gezegenini N) gözlem ’lerken saptamıştı Claude Bernard kürar maddesinin canlı örgenliği zehirleyerek öldürdüğü yolundaki varsayımını yaptığı deney ’lerden çıkarmıştı Arkhimedes (Arşimet) ’in, sudaki bir cismin yer değiştirttiği suyun oylumu (hacmi N) değin kendi ağırlığını yitireceği yolundaki varsayımını, hamamda yıkanırken kurnadaki suya batırdığı tastan sezi ’nlediği söylenir Fleming, kimi mikroplar üstünde deneyimler (deneyler N) yaparken bir tesadüf olarak küflenen bir tüpte mikrop bulunmadığını görüp küfsel penisilin ’in mikropları öldürdüğü yolundaki varsayımını bulmuştu Ne var fakat, görüldüğü gibi, sezgiler ve rastlantılar bile, bilimsel araştırmalar sırasında ortaya çıkmıştır ve bilimsel çalışmaların ürünüdür Kimi yerde yanlış varsayımlar bile yardımsever olur, içten varsayımlar hatalı varsayımları dışındalayarak elde edilir Yine yukardaki örneklerde görüldüğü gibi, varsayımlar, defalarca reel olaylardan çıkarılmışlardır, metafizikçilerle idealistlerin doğasütü varsayımları gibi düş ürünü değildirler Bu yüzden varsayım, bilimsel öngörü olarak da nitelenir
Bilgilenme sürecinde ilkin düşünsel kavramlar oluşturulur Bu kavramlardan yargılar, uslamlamalar türetilir Kavramların, yargıların, uslamlamaların karmaşık çağrışımı, bilginin en üstün aşamaları olan varsayım ’larla varsayım ’ları oluşturur Yasaların ipucu olan varsayımlar, deneylerle, eşdeyişle pratikle doğrulanır Çünkü, gerçeğin tek yanılmaz ölçütü pratiktir Varsayımlar, pratikle doğrulandıklarında hipotez, eşdeyişle ilimsel yasa adını alırlar Kimi varsayımlar yadsınırken kimileri de bilimlerin kıymetli bilimsel bulguları arasına katılırlar Bilimsel birikim böylelikle artar ve yeni varsayımlara yol açar *
Pratikle doğrulanması gereken kuramsal öneri
Bilim, pratik doğrulanmalardan sezinlenen varsayımların yeni deneylere yol açmasıyla gelişmiştir Herhangi bir tahmin, pratikle doğrulanarak hakikat ve geçerlik kazanır Bilimsel tahmin, tanıtlanmış bir olgular dizisiyle temellenir, varbulunan bütün öteki bilimsel olgularla da ahenk içindedir ve doğrulukları kesinleşmiş bilimsel bilgilere asla zıt düşemez Eğer bu nitelikleri taşımıyorsa zaten bilimsel varsayım değildir Bir varsayımın doğrulanması için gerekli şartlar veya bilgiler az önce hazırlanmış bulunmayabilir, bu durumda bilimsel çaba o varsayımın doğrulanabilmesi için gerekli koşulların hazırlanmasına yönelir Hemen Şimdi doğrulanmadığı halde gerekli şartlar ve bilgiler hazırlanınca doğrulanabilecek olan varsayımlar, daha önce elde edilmiş bilimsel vargılarla değerlendirilir ve temellendirilir Tahmin deyimi, mantık terimi olarak, bilhassa matematikte vargı deyimi karşıtı olarak kabul edilen önermeyi dilegetirir Denek bilimlerde, deneyin denetimiyle bağlantılı olarak şimdilik kabul edilen önermeyi bildirir Deneyde Kullanılan bilimlerde bilginler, araştırmalarına açtırmak için, bir varsayımdan yola çıkmak zorundadırlar Çünkü, varılması gereken sonucu elde yapabilmek için o sonucun ön tasarımlarına sahibolmak gerekir Deneyde Kullanılan bilimlerde varsayımlar, değişik yollardan çıkarsanabilir Örneğin Kepler, Mars yıldızının yörüngesinin elips şeklinde olduğu yolundaki varsayımını Mars yıldızını (gezegenini N) gözlem ’lerken saptamıştı Claude Bernard kürar maddesinin canlı örgenliği zehirleyerek öldürdüğü yolundaki varsayımını yaptığı deney ’lerden çıkarmıştı Arkhimedes (Arşimet) ’in, sudaki bir cismin yer değiştirttiği suyun oylumu (hacmi N) değin kendi ağırlığını yitireceği yolundaki varsayımını, hamamda yıkanırken kurnadaki suya batırdığı tastan sezi ’nlediği söylenir Fleming, kimi mikroplar üstünde deneyimler (deneyler N) yaparken bir tesadüf olarak küflenen bir tüpte mikrop bulunmadığını görüp küfsel penisilin ’in mikropları öldürdüğü yolundaki varsayımını bulmuştu Ne var fakat, görüldüğü gibi, sezgiler ve rastlantılar bile, bilimsel araştırmalar sırasında ortaya çıkmıştır ve bilimsel çalışmaların ürünüdür Kimi yerde yanlış varsayımlar bile yardımsever olur, içten varsayımlar hatalı varsayımları dışındalayarak elde edilir Yine yukardaki örneklerde görüldüğü gibi, varsayımlar, defalarca reel olaylardan çıkarılmışlardır, metafizikçilerle idealistlerin doğasütü varsayımları gibi düş ürünü değildirler Bu yüzden varsayım, bilimsel öngörü olarak da nitelenir
Bilgilenme sürecinde ilkin düşünsel kavramlar oluşturulur Bu kavramlardan yargılar, uslamlamalar türetilir Kavramların, yargıların, uslamlamaların karmaşık çağrışımı, bilginin en üstün aşamaları olan varsayım ’larla varsayım ’ları oluşturur Yasaların ipucu olan varsayımlar, deneylerle, eşdeyişle pratikle doğrulanır Çünkü, gerçeğin tek yanılmaz ölçütü pratiktir Varsayımlar, pratikle doğrulandıklarında hipotez, eşdeyişle ilimsel yasa adını alırlar Kimi varsayımlar yadsınırken kimileri de bilimlerin kıymetli bilimsel bulguları arasına katılırlar Bilimsel birikim böylelikle artar ve yeni varsayımlara yol açar *
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.