Ülkemizin Coğrafi Özellikleri

Ülkemizin Coğrafi Özellikleri,


Türkiye Kuzey Yarım Küre ’de, eski dünya karalarının birbirine en çok yaklaştıkları stratejik bir bölgede yer alır Buna alt olarak matematiksel ve özel konumu ülkenin sosyal, politik ve idareli durumu üstünde etkili olmaktadır

Türkiye ’nin Matematiksel Konumu

Türkiye 36° 42° Kuzey enlemleri, 26°45° Doğu boylamları aralarında yer alır Buna yan olarak;

Türkiye dört mevsimin belirgin olarak yaşandığı ılıman kuşakta yer alır
Güneş ışınları sene içinde düz zeminlere tepede olan gelmez bu nedenle yatay düzleme dik duran cisimlerin gölge boyları sıfır olmaz
Ülkenin doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık vakit farkı vardır

Türkiye ’nin Özel Konumu

Türkiye ’nin eski dünya karaları olan Asya ve Avrupa kıtalarında toprakları bulunur Üç tarafı denizlerle kenarlı yarımada özelliği taşır Ortalama yüksekliği pozitif olup (1130 m), doruk batıdan doğuya doğru artar Yakın jeolojik zamanda oluştuğundan kırıklı arazisi fazladır böylece tektonik depremler sık görülür Maden çeşitleri fazladır Ortadoğu ve Asya petrollerine yakınlığı, boğazlara sahip olması jeopolitik önemini artırır

Türkiye ’yi Çevreleyen Denizler

Karadeniz

Sularının Özellikleri

Karadeniz, bol su taşıyan akarsularla beslendiğinden ve bol yağışlı bir bölgede bulunduğundan su seviyesi yüksektir

Bulunduğu enlem sebebiyle suların sıcaklığı Akdeniz sularına kadar daha düşüktür

Derinlerde kükürtlü hidrojen gazının bulunması, 200 m ’nin altındaki derinliklerde deniz canlılarının yaşamını engeller

Tuzluluk oranı, %o 18 ’dir

Akıntılar

Karadeniz ’in su seviyesinin yüksek ve tuzluluk oranının düşük olması nedeniyle Karadeniz ’den Marmara Denizi ’ne doğru bir üst akış bulunmaktadır Marmara Denizi ’nden de Karadeniz ’e içten daha alçak akıntı bulunur

Kıyı Tipi

Karadeniz ’in Anadolu kıyıları, dağlar kıyıya paralel uzandığından genel olarak düşey ve yüksek kıyılar şeklindedir Boylu Boyunca kıyı tipi özelliğindedir böylece, Anadolu kıyılarının hakiki uzunluğu ile kuş uçuşu uzunluğu arasındaki ayrım azdır

Marmara Denizi

Sularının Özellikleri

Marmara Denizi sularının özelliği bakımından, Akdeniz ile Karadeniz arasında bir geçiş özelliği gösterir Karadeniz ’den olan üstteki sızıntı sebebiyle yüzeyde %o 23 tuzluluk oranı, Akdeniz ’den olan alt akıntının etkisiyle derinlerde %o 36 civarındadır

Akıntılar

Akdeniz ’in tuz suları alt sızıntı ile Karadeniz ’in eksik tuz suları ise üst akış ile Marmara Denizi sularına karışır

Kıyı Tipi

Marmara Denizi kıyılarında birdenbire fazla kıyı tipi görülmektedir Örneğin, İstanbul ve Çanakkale Boğazı kıyılarında ria kıyı tipi, İzmitYalova aralarında enine kıyı tipi, kuzey kıyılarında limanlı kıyı tipi görülür

Ege Denizi

Sularının Özellikleri

Sularının özellikleri bakımından Akdeniz ’e benzerlik gösterir Tuzluluk oranı, Ege Denizi ’nin kuzeyinde takriben %o33, güneyinde ise yaklaşık %o 37 dir

Akıntılar

Akdeniz ’in tuz suları daha alçak akış ile Ege Denizi sularına karışmaktadır Karadeniz ’den ise Ege Denizi ’ne doğru üstteki akış bulunmaktadır

Kıyı Tipi

Ege Denizi ’nin Edremit – Kuşadası arası, dağlar kıyıya dik uzandığından enine kıyı tipindedir Güneybatı Anadolu kıyıları ise (Bodrum, Marmaris, Datça) ria tipi kıyılardır




Akdeniz

Sularının Özellikleri

Akdeniz sularının sıcaklığı diğer denizlerimizden daha yüksektir

Bulunduğu enlem sebebiyle sıcaklık ve buharlaşma fazladır Buna bağlı olarak, tuzluluk oranı %o 36 ilse %o 39 arasında değişir

Akıntılar

Akdeniz ’in çok tuz yoğun suları dip sızıntı ile Marmara Denizi ’ne ulaşır

Kıyı Tipi

Akdeniz ’in Anadolu Kıyıları genlikle uzunlamasına kıyı özelliğindedir Finike – Kaş arasında Dalmaçya kıyı tipi görülür

Türkiye ’nin Sınırları ve Komşuları

Türkiye ’nin kara ve deniz sınırlarının toplam uzunluğu yaklaşık 11000 km ’dir Burada Türkiye ’nin kara sınırları ve komşuları incelenecektir

Sınırları

Türkiye ’nin kara sınırları takriben 2753 km ’dir Irak ve İran sınırları doğal hudut özelliği taşımaktadır Öteki sınırlarımız yer yer bazı engellerden geçseler bile büyük çoğunluğu politik sınır özelliğindedir En uzun sınırımız 877 km ’lik Suriye, en kısa sınırımız 18 km ’lik Nahçıvan sınırıdır

Komşuları

Asya ile Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan bir köprü özelliğindeki Türkiye, Asya ’da Gürcistan, Ermenistan, Nahçıvan, İran, Irak, Suriye, Avrupa ’da Yunanistan ve Bulgaristan ile hudut komşusudur *