iltasyazilim
FD Üye
Ulama ,Ulama nedir,Ulama örnekleri,Ulama örnekleri nedir,Türkçe'de yer alan ulama özellikleri
ULAMA
Diksiyonun özelliklerinden biri de ulamadır çoğunlukla tanımlarsak bir kelimenin sonundaki sessiz harfin ardından gelen kelimenin sesli harfle birleştirilerek seslendirilmesine ulama diyoruz Ulama söz akışına pürüzsüzlük ve tatlılık verir Yerinde ulama ile yapılan konuşmalarda ya da seslendirmelerde ses bir nehrin akışı gibi ağırbaşlı ve düzenli olarak ilerler
Türkçe'de yer alan ulama özellikleri:
1Sessiz harfle biten bir kelimenin son harfi sesli harfle başlayan yanındaki kelimenin birincil harfiyle birleşir
Yazıda:
Akşam oldu
Elimden aldı
Konuşmada:
Akşamoldu
Elimdefren balatasıdı
2 Orijinal yapılarında b,c,d,gharfleriyle biten kelimeler vardır Bunlar yalın kaldıklarında p, ç, t, kya dönüşürler Yazı dilinde sonlarına ek aldıklarında yumuşak konumlarına dönerler
Örneğin Arapça orijiniyle kitabTürkçe'de kitapşeklinde yazılır Ama yayına ilave aldığında kitabımörneğinde olduğu gibi p, bye dönüşür(süreksiz sert ünsüzlerin yumuşaması kuralı)Hitabe dilinde ise ulama bu kurala paralel olarak benzer kelimeyi bir sonraki kelime ile ilişkilendirir Yazı dilinde sert olan harf ulama ile yumuşar
Yazı Dilinde İfadesi:
(Mahmud) Mahmut evlendi
(Mes'ud) Mesut oldu
(Kitab) Kitap aldı
Söylev Dilinde İfadesi:
Mahmudevlendi
Mesudoldu
Amatabaldı
3 Türkçe'de sözcük sonundaki künsüzünü, hünsüzü ile başlayan bir kelimenin izlemesi durumunda hünsüzü düşer İki kelime birbirine bağlanır
Yazı Dilinde:
Yemek hane
Erik hoşafı
Konuşma dilinde:
Yemekane
Erikoşafı
4Eğer kelimeler aralarında durak olursa, kurala uygun olsa da ulama yapılmaz
Yazı Dilinde:
İstiyorum, onu göreceğim
Koşuştururken, okulu unuttu
Söylev dilinde:
İstiyorum, onu göreceğim
Koşuştururken, okulu unuttu
5 Bir Takım durumlarda İki farklı kelimenin tek heceli olan ilkinde bir ünlü düşer ve
iki kelime birleşir
Yazı Dilinde:
Niçin
Nasıl
Ne oldu
Tavır dilinde:
Ne için
Ne asıl
Noldu
Aşağıdaki metinde ulama noktalarını tespit ederek çiziniz Gerisinde ulamalara uyarı ederek okuyunuz:
KALIPLAR
Halk Müziği kendilerine kişilikleri için çizdikleri zihinsel kalıpların dışına çıkamazlarBizler çözümü tekrar tekrar duyduğumuz halde kendimizi oturttuğumuz kuytu çerçeveden çıkış için gayret göstermeyen acayip insanlarız
Hayatın bazı insanlara raslantı başarma, çoğalma, zengin olma vsŞansı tanıdığını zannedenimiz çoktur Bir çoğumuz müzisyenlerin, yazarların, şairlerin, para babalarının bu işi anne karnında kendilerine verilen kabiliyetlerle gerçekleştirdiklerini sanırız Bu inanca tarafından bazılarının ne maharetli anneleri varmış Bu hatalı zanları kabul etmeyen bir fazla insan bile farkında olmadan benzer kalıplarla kendisini kilitlemiştir En meşhur zenginlerin çok eskiden simit sattıklarını, ayakkabı boyacılığı bile yaptıklarını öğrenince şaşırırız Bir çok yazarın eskiden kalemi bile tutamamalarına inanamayız
Niçin bir takım ahali bazıları arasında sıyrılıverir ya da sivriliverirlerAdaletli ve şefkatli becerikli, bayağı şartlar aşağıda doğan her insanı her türlü başarıya ulaşabilmelerine imkân tanıyan bir potansiyelle dünyaya göndermiştir Fakat dünyaya geldikten sonradan sınırlılıklar başlatılır Annebabası ya da çevresi göre aşağılanan bir çocuk etrafında kalıplar başlamıştır daha sonra insan var olduğunuhissettirmek amacıyla çırpınmaya başlar Bakkaldan getirilen bir ekmek, ilk karne notları, takdim edilen bir çiçek, içinde bu amacı gizli tutarAncak bir takım ahali bu olmamış, sen bunu başaramazsındemekten çekinmezler Bizler de çoğu süre sözleriyle ceza işleyen, kabiliyetleri körelten; başarısızlık, utangaçlık, korkaklık imajı yaratıcı insanlardanız ne yazık ki Matem tutmayı sevdiğimiz kadar, eleştirmeyi, olumsuzlukları ileri sürerek karanlık bir zihinsel tablo oluşturmayı seviyoruz
Merhum Z Gündüzalp'in İnsan ne düşünüyorsa odurDediğini çok duyduk Anthony Robbins Sınırsız Güçkitabında insanların düş kurarken ve düşünürken kullandıkları olumsuzlukimajlarını en fena engel olarak görür Her büyük başarı ara sıra yüzlerce başarısızlığın arkasından parıldar Ama eski bir Rus imparatoru Yenile yenile yenmeyi öğrendiğini söyler İnsan her teşebbüsünde hedefine ulaşamadığında bunu başarısızlık olarak görürse bulunduğu noktada çakılır Oysa durumu her yerde inceleyen insan için her başarısızlık başarıya bir adım daha yaklaşmanın işaretidir Ani yükselişlerin ise reel başarıyla ilişkisi yoktur Bir balon gibi büyür ve söner
Hayalimizde yaşadığımız iç konuşmaların fiillerimizde oluşturduğu sınırlara bakınız: Varlıklı elde etmek mı? Bu iş için büyük sermaye gerekli Yazan almak mı? Konuşmasını bile bilmiyorum; annemin karnında böyle bir şey öğrenmedim Meydanlara çıkıp 'benim işçim,benim köylüm' diye konuşmak mı? Ben Süleyman değilimSevgili kardeşim Ya siz ne siniz? Erkek ve bayan arasındaki minik bir farktan diğer kimin beyni kimin beyninden ufak veya büyük
Kaderin sahibi kimseyi başarısızlığa zor kullanarak hükümlü etmemiştir Ortamın sürükleyişine kendimizi kaptırdığımızda Etraf sürükleniyorsa sürünmekten başka yapacağımız hiç bir şey yokturAz okuyoruz ya da hiç okumuyoruz
Başarılı ahali topluluğuna takılıp başarıya uçmuyorsak başarının dinamiklerini incelemeliyiz Başaranların hayatı ve yaptıkları bu konuda bize yol gösterecek en açık ışıktır Başka türlü bizi pasifize eden kendi kalıplarımızdan kurtulamayacağız *
ULAMA
Diksiyonun özelliklerinden biri de ulamadır çoğunlukla tanımlarsak bir kelimenin sonundaki sessiz harfin ardından gelen kelimenin sesli harfle birleştirilerek seslendirilmesine ulama diyoruz Ulama söz akışına pürüzsüzlük ve tatlılık verir Yerinde ulama ile yapılan konuşmalarda ya da seslendirmelerde ses bir nehrin akışı gibi ağırbaşlı ve düzenli olarak ilerler
Türkçe'de yer alan ulama özellikleri:
1Sessiz harfle biten bir kelimenin son harfi sesli harfle başlayan yanındaki kelimenin birincil harfiyle birleşir
Yazıda:
Akşam oldu
Elimden aldı
Konuşmada:
Akşamoldu
Elimdefren balatasıdı
2 Orijinal yapılarında b,c,d,gharfleriyle biten kelimeler vardır Bunlar yalın kaldıklarında p, ç, t, kya dönüşürler Yazı dilinde sonlarına ek aldıklarında yumuşak konumlarına dönerler
Örneğin Arapça orijiniyle kitabTürkçe'de kitapşeklinde yazılır Ama yayına ilave aldığında kitabımörneğinde olduğu gibi p, bye dönüşür(süreksiz sert ünsüzlerin yumuşaması kuralı)Hitabe dilinde ise ulama bu kurala paralel olarak benzer kelimeyi bir sonraki kelime ile ilişkilendirir Yazı dilinde sert olan harf ulama ile yumuşar
Yazı Dilinde İfadesi:
(Mahmud) Mahmut evlendi
(Mes'ud) Mesut oldu
(Kitab) Kitap aldı
Söylev Dilinde İfadesi:
Mahmudevlendi
Mesudoldu
Amatabaldı
3 Türkçe'de sözcük sonundaki künsüzünü, hünsüzü ile başlayan bir kelimenin izlemesi durumunda hünsüzü düşer İki kelime birbirine bağlanır
Yazı Dilinde:
Yemek hane
Erik hoşafı
Konuşma dilinde:
Yemekane
Erikoşafı
4Eğer kelimeler aralarında durak olursa, kurala uygun olsa da ulama yapılmaz
Yazı Dilinde:
İstiyorum, onu göreceğim
Koşuştururken, okulu unuttu
Söylev dilinde:
İstiyorum, onu göreceğim
Koşuştururken, okulu unuttu
5 Bir Takım durumlarda İki farklı kelimenin tek heceli olan ilkinde bir ünlü düşer ve
iki kelime birleşir
Yazı Dilinde:
Niçin
Nasıl
Ne oldu
Tavır dilinde:
Ne için
Ne asıl
Noldu
Aşağıdaki metinde ulama noktalarını tespit ederek çiziniz Gerisinde ulamalara uyarı ederek okuyunuz:
KALIPLAR
Halk Müziği kendilerine kişilikleri için çizdikleri zihinsel kalıpların dışına çıkamazlarBizler çözümü tekrar tekrar duyduğumuz halde kendimizi oturttuğumuz kuytu çerçeveden çıkış için gayret göstermeyen acayip insanlarız
Hayatın bazı insanlara raslantı başarma, çoğalma, zengin olma vsŞansı tanıdığını zannedenimiz çoktur Bir çoğumuz müzisyenlerin, yazarların, şairlerin, para babalarının bu işi anne karnında kendilerine verilen kabiliyetlerle gerçekleştirdiklerini sanırız Bu inanca tarafından bazılarının ne maharetli anneleri varmış Bu hatalı zanları kabul etmeyen bir fazla insan bile farkında olmadan benzer kalıplarla kendisini kilitlemiştir En meşhur zenginlerin çok eskiden simit sattıklarını, ayakkabı boyacılığı bile yaptıklarını öğrenince şaşırırız Bir çok yazarın eskiden kalemi bile tutamamalarına inanamayız
Niçin bir takım ahali bazıları arasında sıyrılıverir ya da sivriliverirlerAdaletli ve şefkatli becerikli, bayağı şartlar aşağıda doğan her insanı her türlü başarıya ulaşabilmelerine imkân tanıyan bir potansiyelle dünyaya göndermiştir Fakat dünyaya geldikten sonradan sınırlılıklar başlatılır Annebabası ya da çevresi göre aşağılanan bir çocuk etrafında kalıplar başlamıştır daha sonra insan var olduğunuhissettirmek amacıyla çırpınmaya başlar Bakkaldan getirilen bir ekmek, ilk karne notları, takdim edilen bir çiçek, içinde bu amacı gizli tutarAncak bir takım ahali bu olmamış, sen bunu başaramazsındemekten çekinmezler Bizler de çoğu süre sözleriyle ceza işleyen, kabiliyetleri körelten; başarısızlık, utangaçlık, korkaklık imajı yaratıcı insanlardanız ne yazık ki Matem tutmayı sevdiğimiz kadar, eleştirmeyi, olumsuzlukları ileri sürerek karanlık bir zihinsel tablo oluşturmayı seviyoruz
Merhum Z Gündüzalp'in İnsan ne düşünüyorsa odurDediğini çok duyduk Anthony Robbins Sınırsız Güçkitabında insanların düş kurarken ve düşünürken kullandıkları olumsuzlukimajlarını en fena engel olarak görür Her büyük başarı ara sıra yüzlerce başarısızlığın arkasından parıldar Ama eski bir Rus imparatoru Yenile yenile yenmeyi öğrendiğini söyler İnsan her teşebbüsünde hedefine ulaşamadığında bunu başarısızlık olarak görürse bulunduğu noktada çakılır Oysa durumu her yerde inceleyen insan için her başarısızlık başarıya bir adım daha yaklaşmanın işaretidir Ani yükselişlerin ise reel başarıyla ilişkisi yoktur Bir balon gibi büyür ve söner
Hayalimizde yaşadığımız iç konuşmaların fiillerimizde oluşturduğu sınırlara bakınız: Varlıklı elde etmek mı? Bu iş için büyük sermaye gerekli Yazan almak mı? Konuşmasını bile bilmiyorum; annemin karnında böyle bir şey öğrenmedim Meydanlara çıkıp 'benim işçim,benim köylüm' diye konuşmak mı? Ben Süleyman değilimSevgili kardeşim Ya siz ne siniz? Erkek ve bayan arasındaki minik bir farktan diğer kimin beyni kimin beyninden ufak veya büyük
Kaderin sahibi kimseyi başarısızlığa zor kullanarak hükümlü etmemiştir Ortamın sürükleyişine kendimizi kaptırdığımızda Etraf sürükleniyorsa sürünmekten başka yapacağımız hiç bir şey yokturAz okuyoruz ya da hiç okumuyoruz
Başarılı ahali topluluğuna takılıp başarıya uçmuyorsak başarının dinamiklerini incelemeliyiz Başaranların hayatı ve yaptıkları bu konuda bize yol gösterecek en açık ışıktır Başka türlü bizi pasifize eden kendi kalıplarımızdan kurtulamayacağız *