Üçüncü Doz COVID-19 Aşıları, Delta Varyantına Karşı Ne Kadar Etkili?

Güçlendirici (ikinci doz sonrasında yapılan hatırlatma dozları) aşıların COVID-19'a karşı etkinliğinin ilk büyük ölçekli gerçek dünya çalışması tamamlandı. Bu çalışmada, Delta varyantına karşı bile, yüzde 93'e kadar koruyuculuk sağlandığı belirlendi. Tabii ki milyarlarca insan henüz aşılanmamışken, zengin ülkelerdeki insanlara üçüncü dozların verilmesi için sınırlı aşının kullanmanın hem ne kadar etik olduğu hem de ne kadar mantıklı olduğu hakkında önemli tartışmalar var. Ancak bu çalışmanın bulguları, Delta'nın özel olarak hedeflenmiş yeni versiyonlar gerektirmek yerine mevcut mRNA aşıları kullanılarak kontrol altına alınıp alınamayacağını sorguluyor.

İsrail, mRNA aşılarını diğer ülkelerden çok daha önce alan bir ülke. Bu, bir kış salgınını kontrol etmesine yardımcı oldu ve enfeksiyonları geçici olarak ihmal edilebilir seviyelere indirdi. Ancak, Temmuz ayına kadar Delta geniş çapta yayılıyordu. Enfeksiyonlar daha sonra ulusal rekorlar kırdı, ancak ölüm oranları önceki en kötünün yarısından azdı.

İsrail, 13 Temmuz'da, herkesten çok önce, zaten tam olarak aşılanmış olanlara destek aşılarına başlayarak ve bol miktarda veri toplayarak aynı yaklaşımı tekrar denedi. Lancet şimdi bu zengin bilgi kaynağını inceleyen bir analiz yayınladı. Ham rakamlar zaten destekleyici dozların işe yaradığını öne sürse de, araştırma önceden var olan koşullar gibi karışıklık yaratan faktörleri kontrol ediyor.

Çalışma, bu yıl 30 Temmuz ile 23 Eylül arasındaki dönemi temel alıyor ve Eylül başında günde yaklaşık 10.000 vaka ve 30 ölümle zirveye ulaşan İsrail'in dördüncü dalgasının büyük kısmını içeriyor. Bu dalga sırasında kaydedilen enfeksiyonların neredeyse tamamı Delta varyantındandı.

Yazarlar, Pfizer aşısının üçüncü dozunu alan 728.321 kişiyi, en az beş ay önce ikinci Pfizer enjeksiyonunu yaptıran ancak henüz bir destek almamış olan aynı sayıda insanla karşılaştırdı. İkinci grup, yaş, cinsiyet, yer, sağlık durumu ve bilinen risk alma ve riskten kaçınma davranışı gibi özellikler açısından birinci gruba mümkün olduğunca yakın olacak şekilde dikkatlice seçildi.

En etkileyici bulgu, destekleyici aşı yapıldıktan bir haftadan biraz daha uzun bir süre sonra bir kişinin COVID-19 nedeniyle hastaneye yatma riskinin, benzer özelliklere sahip ancak yalnızca iki aşı olmuş birine göre yüzde 93 daha düşük olmasıydı. Bu güçlendirici aşı araştırmasının sonuçları, daha önce yapılan ancak önceden var olan koşulları kontrol etmeyen bir başka çalışmanın sonuçları ile benzerlik gösteriyor.

Çalışma, güçlendirici etkinliğinin, 70 yaşın üzerindeki ve altındakiler de dahil olmak üzere, demografiler arasında tutarlı olduğunu bildiriyor.

Clalit Araştırma Enstitüsü'nden kıdemli yazar Profesör Ran Balicer yaptığı açıklamada "Bu sonuçlar, aşının üçüncü dozunun, üçüncü dozdan bir hafta sonra, farklı yaş grupları ve nüfus alt gruplarında COVID-19 ile ilgili ciddi sonuçlara karşı oldukça etkili olduğunu ikna edici bir şekilde gösteriyor" dedi.

Çalışmanın cevaplayamadığı en önemli sorunun ise, üçüncü dozun, altı ay sonra etkinliğinin azaldığı bilinen ilk iki dozdan daha kalıcı olup olmadığı.

Makale, zengin ülkeler kendi halkına güçlendiriciler sağlarken, COVID-19'un başka yerlerde kontrolsüz yayılmasının daha da kötü varyantların ortaya çıkma ihtimalini artırdığını kabul ediyor, ancak bu konuyu incelemiyor. Öte yandan, aşıların yeterince yaygın ve hızlı bir şekilde dağıtılması durumunda Delta kaynaklı ölümleri ve hastaneye yatışları kontrol altına alabileceğini kanıtlıyor.

Yayın, mRNA aşılarının önceki COVID-19 enfeksiyonuna göre beş kat daha koruyucu olduğuna dair kanıtlarla da örtüşüyor...