iltasyazilim
FD Üye
Türk Edebiyatının Esas Dönemleri
Türk edebiyatı, Türk yazını veya Türk literatürü; Türk diliyle yapılmış sözlü ve yazılı metinlerdir Türklerin İslamiyeti kabullerine kadar bambaşka Türk dil ve alfabeleri kullanılırken, İslamiyetin etkisiyle Farsça ve Arapça kullanılmaya başlanmış, Osmanlı döneminde Türkçenin Arap alfabesiyle yazıldığı Osmanlıca eserler verilmiştir
Özellikle saray çevresinde, Fars edebiyatının etkisiyle üretilen bir edebiyat anlayışı ağır basmıştır
TÜRK EDEBİYATINDA ESAS DÖNEMLER
1 İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI
a) Sözlü Edebiyat Dönemi
b) Yazılı Edebiyat Dönemi
2 İSLAMİYETİN ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI
a) Divan Edebiyatı (Olağan Türk Edebiyatı)
b) Irk Edebiyatı
3 BATI EDEBİYATI ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI
a) Tanzimat Edebiyatı
b) Mal Varlığıi Fünun Edebiyatı (Edebiyatı Cedide)
c) Fecri Âti Edebiyatı
d) Milli Edebiyat
e) Ulusal Çaba Dönemi Edebiyatı
f) Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (19231940)
g) Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Son dönem edebiyatı
Türk dünyasının geçirmiş olduğu medenilik aşamalarına kadar Türk edebiyatını üç belli başli döneme ayırıyoruz:
1 Epope Dönemi İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı
Türkler, İslam dinini kabul etmeden önce Şamanizm'e inanıyorlardı Şaman, kam, baksı, oyun ya da ozan adı verilen din adamları bununla beraber büyücülük, müzisyenlik, şairlik, hekimlik gibi niteliklere de sahiptiler Sığır, şölen ve yuğ adı bahşedilen dinî törenlerde kopuz eşliğinde şiirler söylüyorlardı Ama Türklerin bu dönemde meydana getirdikleri edebiyat eserleri sözlü olduğu için tamamı günümüze kadar ulaşmamıştır
2 İslam Uygarlığı Çevresinde Çoğalan Türk Edebiyatı
Türkler IX ve X yüzyıllarda İslamiyet'i kabul etmeye başlamışlardır Resmî olarak İslamiyet'i kabul eden birincil Türk devleti ise Karahanlılar'dır İslamiyet'in etkisiyle meydana getirilen birincil Türkçe eserler de Karahanlılar döneminde yazılmıştır
İslamiyet'in kabulünden sonraki Türk edebiyatı, XIX yüzyıla kadar devam etmiş ve bu alanda en güzel örneklerini vermiştir XIII yüzyıldan XIX yüzyıla değin süren bu dönem edebiyatımızın gelişim sürecini şu başlıklarda inceliyoruz:
I Divan Edebiyatı Alışılmış Türk Edebiyatı
II Irk Edebiyatı
a) Anonim Halk Müziği Edebiyatı
b) Dinî Tasavvufi Ahali Edebiyatı
c) Âşık Tarzı Millet Edebiyatı
3 Batı Uygarlığı Çevresinde Büyüyen Türk Edebiyatı (Çağdaş Dönem)
Klasik edebiyat XIX yüzyılın ortalarına kadar devam etmiştir Ama sırası gelmişken Fransız İhtilali'nden sonra Avrupa'da ortaya meydana çıkan milliyetçilik, özgürlük gibi fikirler Osmanlı devleti içinde yaşayan azınlıkları da etkilemiş ve Türk olmayan unsurlar yavaşça Osmanlılardan ayrılmışlardır
Yaşanan bu sosyal ve siyasi olaylar edebiyatımız üstünde de etkin olmuş, Avrupa'ya dışarı giden edebiyatçılarımız gördükleri yeni edebî nesil ve akımların etkisiyle eserler vermiş, bu nedenle edebiyatımız daha toplumcu bir kimlik kazanmıştır *
Türk edebiyatı, Türk yazını veya Türk literatürü; Türk diliyle yapılmış sözlü ve yazılı metinlerdir Türklerin İslamiyeti kabullerine kadar bambaşka Türk dil ve alfabeleri kullanılırken, İslamiyetin etkisiyle Farsça ve Arapça kullanılmaya başlanmış, Osmanlı döneminde Türkçenin Arap alfabesiyle yazıldığı Osmanlıca eserler verilmiştir
Özellikle saray çevresinde, Fars edebiyatının etkisiyle üretilen bir edebiyat anlayışı ağır basmıştır
TÜRK EDEBİYATINDA ESAS DÖNEMLER
1 İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI
a) Sözlü Edebiyat Dönemi
b) Yazılı Edebiyat Dönemi
2 İSLAMİYETİN ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI
a) Divan Edebiyatı (Olağan Türk Edebiyatı)
b) Irk Edebiyatı
3 BATI EDEBİYATI ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI
a) Tanzimat Edebiyatı
b) Mal Varlığıi Fünun Edebiyatı (Edebiyatı Cedide)
c) Fecri Âti Edebiyatı
d) Milli Edebiyat
e) Ulusal Çaba Dönemi Edebiyatı
f) Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (19231940)
g) Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Son dönem edebiyatı
Türk dünyasının geçirmiş olduğu medenilik aşamalarına kadar Türk edebiyatını üç belli başli döneme ayırıyoruz:
1 Epope Dönemi İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı
Türkler, İslam dinini kabul etmeden önce Şamanizm'e inanıyorlardı Şaman, kam, baksı, oyun ya da ozan adı verilen din adamları bununla beraber büyücülük, müzisyenlik, şairlik, hekimlik gibi niteliklere de sahiptiler Sığır, şölen ve yuğ adı bahşedilen dinî törenlerde kopuz eşliğinde şiirler söylüyorlardı Ama Türklerin bu dönemde meydana getirdikleri edebiyat eserleri sözlü olduğu için tamamı günümüze kadar ulaşmamıştır
2 İslam Uygarlığı Çevresinde Çoğalan Türk Edebiyatı
Türkler IX ve X yüzyıllarda İslamiyet'i kabul etmeye başlamışlardır Resmî olarak İslamiyet'i kabul eden birincil Türk devleti ise Karahanlılar'dır İslamiyet'in etkisiyle meydana getirilen birincil Türkçe eserler de Karahanlılar döneminde yazılmıştır
İslamiyet'in kabulünden sonraki Türk edebiyatı, XIX yüzyıla kadar devam etmiş ve bu alanda en güzel örneklerini vermiştir XIII yüzyıldan XIX yüzyıla değin süren bu dönem edebiyatımızın gelişim sürecini şu başlıklarda inceliyoruz:
I Divan Edebiyatı Alışılmış Türk Edebiyatı
II Irk Edebiyatı
a) Anonim Halk Müziği Edebiyatı
b) Dinî Tasavvufi Ahali Edebiyatı
c) Âşık Tarzı Millet Edebiyatı
3 Batı Uygarlığı Çevresinde Büyüyen Türk Edebiyatı (Çağdaş Dönem)
Klasik edebiyat XIX yüzyılın ortalarına kadar devam etmiştir Ama sırası gelmişken Fransız İhtilali'nden sonra Avrupa'da ortaya meydana çıkan milliyetçilik, özgürlük gibi fikirler Osmanlı devleti içinde yaşayan azınlıkları da etkilemiş ve Türk olmayan unsurlar yavaşça Osmanlılardan ayrılmışlardır
Yaşanan bu sosyal ve siyasi olaylar edebiyatımız üstünde de etkin olmuş, Avrupa'ya dışarı giden edebiyatçılarımız gördükleri yeni edebî nesil ve akımların etkisiyle eserler vermiş, bu nedenle edebiyatımız daha toplumcu bir kimlik kazanmıştır *