TÜİK'te Başkan Değişimine Uluslararası Kurumlardan Tepki Geldi!

Uluslararası İstatistik Enstitüsü (ISI) ve Uluslararası Resmi İstatistik Birliği (IAOS), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Erdal Dinçer'in görevden alınmasına ilişkin bir açıklama yayınladı. 


Uluslararası kurumlardan tepki



Resmi Gazete'de 29 Ocak’ta yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile TÜİK Başkanı Prof. Dr. Erdal Dinçer görevden alınarak yerine Erhan Çetinkaya atanmasına istatistik alanında faaliyet gösteren iki uluslararası sivil toplum kuruluşu tepki gösterdi.

ISI ve IAOS geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, ülkenin yüksek enflasyonla karşı karşıya olduğu bir dönemde, Sait Erdal Dinçer’in Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) başkanlığından kısa süre önce görevden alınmasından derin endişe duyduğu belirtildi.

Açıklamada ne dendi?



ISI Başkanı Stephen Penneck ve IAOS Başkanı Misha Belkindas imzalı açıklamada, ISI’nin Mesleki Etik Bildirgesi ve BM’nin Resmi İstatistiklere İlişkin Temel İlkeleri’ne atıf yapılarak, 'TÜİK bünyesinde, cumhurbaşkanlığı işlemleri de dahil olmak üzere yapılan atama ve görevden alma prosedürlerinin şeffaflığına ilişkin endişelerin tekrarlanması, kurumun güvenilirliğini önemli ölçüde zedelemektedir” ifadelerine yer verildi.

Ayrıca açıklamada, TÜİK’in çalışmalarında profesyonelliğin ihlal edildiğine dair bir kanıt sunulmamakla birlikte, ISI ve IAOS’un diğer benzer durumlarda olduğu gibi resmi istatistiklerin üretilmesine siyasi müdahale olarak gördüğü duruma karşı duruş sergilediği belirtildi.

“TÜİK’in uluslararası standartları tam olarak karşılayan nesnel istatistikler sağlayabileceğine dair Türk makamlarının güvence vermesini bekliyoruz” ifadelerinin kullanıldığı açıklamada bunun yalnızca hükümete değil Türkiye’nin resmi istatistiklerine olan güveni sağlamanın aracı olacağı ifade edildi.

Dinçer dönemi



TÜİK Başkanı’nın tartışmalı bir şekilde görevden alınması, kuruma ilişkin tartışmaları da tekrar gündeme getirmişti.

Erdal Dinçer’in görevden alınmasıyla bir yıldan az bir sürede TÜİK Başkanlığı koltuğuna dört farklı isim oturmuş oldu.

Göreve 2 Mart 2021 tarihinde atanan Dinçer, koltukta 10 ay 27 gün kalabilmişti.

Dinçer son dönemde gazetelere yaptığı açıklamalarla gündeme gelmiş ve “Enflasyon hesabında ben 84 milyona karşı sorumluyum, bir yanlışa imza atarsam 84 milyonun hakkını yemiş olurum” demişti. Dinçer'in ayrıca, resmi enflasyonun aralık ayında 19 yılın zirvesi olan yüzde 36,1 olarak açıklanmasının ardından ve yüzde 50'yi aşması beklenen ocak ayı enflasyonunun açıklanmasının hemen öncesinde görevden alınması dikkat çekti.

Dinçer döneminde, önceki başkan döneminde kurulan fiyat istatistikleri ve iş gücü piyasasına ilişkin danışma kurulları lağvedilmişti.

Akademisyenlerin yer aldığı kurullar, sadece bir ay çalışabilmişti.

Eski başkanlar



Dinçer'den önce son 2000 yılında bu yana TÜİK Başkanlık koltuğunda oturan isimler ve görev süreleri şu şekilde:

Şefik YILDIZELİ - 08/09/1999-11/07/2002

Mehmet Akif BAKIR - 25/07/2002-27/01/2003

Ömer DEMİR - 07/02/2003-24/03/2008

A. Ömer TOPRAK - 24/03/2008-13/09/2011

Birol AYDEMİR - 12/09/2011-15/02/2016

Mehmet AKTAŞ - 16/02/2016-18/04/2019

Yinal YAĞAN - 18/04/2019-22/05/2020

Muhammed Cahit ŞİRİN - 22/05/2020-15/02/2021

Ahmet Kürşat DOSDOĞRU - 15 Şubat 2021 tarihinden itibaren TÜİK Başkanlığı görevini vekâleten 15 gün sürdürmüştür.

Kılıçdaroğlu TÜİK'e alınmamıştı



CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Kasım 2021'de resmi enflasyonun yıllık yüzde 21,31 olarak açıklanmasının ardından TÜİK'ten randevu istemiş ancak Dinçer randevu vermemişti. TÜİK binasına giden Kılıçdaroğlu'nun içeri alınmaması kamuoyunda tepkilere neden olmuştu.