Tromboz nedir
Tromboz sebepleri
Tromboz nedenleri nelerdir
Tromboz tedavisi
Tromboz kan damarında trombus (kan pıhtısı) oluşumu Bir kan damarı yaralandığında pıhtılaşma nor*mal bir tepkidir ama damarda delik yok*sa o zaman anormaldir Genellikle kalp kasını (koroner tromboz) besleyen arterde oluşan trombus, miyokart enfarktuse (kalp krizi) yol acar Beynin bir arterinde oluşan trombus (cerebral tromboz), felcin en yaygın nede*nidir
Trombi, bacaklara, bobreklere, retinala*ra, barsaklara ve diğer organlara kan go*turen arterleri bloke edebilir Bu da, cid*di hasara ve ağrı ve fonksiyon kaybı gibi yakınmalara yol acar Başka bir tehlike de bir embolinin (trombus parcası) ko*pup kanla başka bir bolgedeki onemli bir damara taşınmasıdır (bkz Emboli) Trombi ya hemen derinin altındaki da*marlarda ya da daha derindeki damarlar*da da oluşabilir (bkz Derin damar trom*bozu)
NEDENLERİ
Kanda pıhtılaşmayı tetikleyen ve onleyen mekanizmalar arasında hassas bir denge soz konusudur Bu yuzden hemen kana*maya ya da hemen pıhtı oluşumuna (bkz Kanda pıhtı oluşumu) yonelik bir eğilim soz konusu değildir Eğer bu mekanizma pıhtılaşma lehine zarar gorurse, o zaman tromboz oluşur (Bkz Trombofili) Arterlerde, trombus oluşumu ateroskleroz (arter duvarlarında yağ birikintileri*nin oluşması), sigara icilmesi, hipertan*siyon (yuksek kan basıncı) ve arterit ve flebitte inflamasyona bağlı olarak kan da*marlarında meydana gelen hasar tarafın*dan tetiklenir Gebelikte, oral kontraseptif ya da hormon replasman tedavisinde (HRT), ya da uzun sure hareketsiz kalın*ması durumunda pıhtılaşma eğilimi ar*tar
YAKINMALAR
Arteryal tromboz, kan akışı aksayana ka*dar herhangi bir yakınmaya yol acmaya*bilir Bu meydana geldiğinde de, etkile*nen arterin kan taşıdığı dokuda fonksi*yon kaybına ve bazen şiddetli ağrıya yol acar Venoz tromboz ağrıya ve şişmeye neden olabilir
TANI VE TEDAVİ
Tromboz tanısı, Doppler ultrasonuyla konur Bazı durumlarda anjiyografi, ya da venografı de kullanılabilir, antikoagu*lan ilaclar ya da trombolitik ilaclar, non steroid anti inflamatuvar ilaclar ve bazı durumlarda antibiyotik tedavi icin kul*lanılabilir Eğer hayati tehlike soz konu*suysa trombektomi (kan pıhtısının cerra*hi mudahaleyle cıkarılması) gerekebilir
tromboz, derin damar
Bacakta derindeki damarlarda trombus (kan pıhtısı) oluşumu NEDENLERİ
Neden genellikle, vucudun bir bolgesin*den yavaş kan akışı (orneğin uzun mesa*feli ucuşlarda uzun bir sure oturur pozis*yonda kalma, dokunun sıkışması gibi) ve kanın pıhtılaşma eğiliminin artmasının bir kombinasyonudur Kanın pıhtılaş*ma eğilimi de, dehidrasyon, ameliyat ya da yaralanma, gebelik ve bazı kalıtsal du*rumlarda (bkz Trombofili), ayrıca oral kontraseptif ya da hormon replasman te*davisi (HRT) alan kadınlarda artar De*rin damar trombozu polisitemiye (kanda kırmızı kan hucrelerinin sayısının artması) de bağlı olabilir Derin damar trombozu kalp yetmezliği olan kişilerde; felc gecirenlerde; ve yata*lak olan kişilerde yaygındır Obezler ve veya sigara icenler de risk grubuna girer
YAKINMALAR
Bacak damarlarındaki pıhtılar ağrıya, hassasiyete, şişmeye, renk değişimine ve deride ulserasyona yol acabileceği gibi herhangi bir yakınma vermeyebilir de Bir derin damar trombozu kendi başına ciddi olmayabilir, ama pıhtının bir par*cası kopabilir ve akciğerlere kan taşıyan damarlara gidebilir Bu duruma pulmoner emboli adı verilir
baldırda damar trombozu
Pıhtılar, alt bacak damarlarında lokalize olduğunda, genellikle baldırda biraz ağrı soz konusudur ama cok az şişkinlik soz konusudur
popliteal damar
Anterion tibial damar Posterior tibial damar
femoral damar trombozu
Femoral ve alt bacaktaki damarlarda pıh*tılarHiak damar trombozu
Iliak damardaki pıhtılar, butun bacaktan kan drenajını etkileyebilir Bu da şiddet*li ağrıya ve bacakta şişmeye neden olur
Hiak damar
TANI VE TEDAVİ
Tanı, Doppler ultrason taraması veya venografiyle konur Kanın koagulasyon ye*teneğini gormek icin ozel bir kan testi de (Ddimer testi) yapılabilir Tedavide genellikle, daha fazla pıhtılaş*mayı onlemek icin antikoagulan ilaclar verilir Bazı durumlarda, pıhtıları coz*mek icin trombolitik ilaclar da kullanı*lır Eğer pulmoner emboli riski yuksek*se, trombektomi (pıhtının cerrahi mu*dahaleyle alınması) de uygulanabilir Ar*dından, varis corapları giyerek tekrarla*ma riski azaltılabilir ve bazen de antikoa*gulan ilacların uzun sureli kullanımı tav*siye edilir
ONLENMESİ
Uzun mesafeli ucuşlarda varis corapları giyerek, ayakları ve bacakları sık sık ha*reket ettirerek ve bol miktarda alkolsuz sıvı tuketilerek derin damar trombozu riski onlenebilir Aşırı kilolu veveya si*gara icen kişilerde fazla kiloların veril*mesi ve sigarayı bırakmak riski azaltabi*lir varsa, genellikle ağrı ve dizin ustun*de etkilenen bolgeye kadar şişme gorulur
Tromboz sebepleri
Tromboz nedenleri nelerdir
Tromboz tedavisi
Tromboz kan damarında trombus (kan pıhtısı) oluşumu Bir kan damarı yaralandığında pıhtılaşma nor*mal bir tepkidir ama damarda delik yok*sa o zaman anormaldir Genellikle kalp kasını (koroner tromboz) besleyen arterde oluşan trombus, miyokart enfarktuse (kalp krizi) yol acar Beynin bir arterinde oluşan trombus (cerebral tromboz), felcin en yaygın nede*nidir
Trombi, bacaklara, bobreklere, retinala*ra, barsaklara ve diğer organlara kan go*turen arterleri bloke edebilir Bu da, cid*di hasara ve ağrı ve fonksiyon kaybı gibi yakınmalara yol acar Başka bir tehlike de bir embolinin (trombus parcası) ko*pup kanla başka bir bolgedeki onemli bir damara taşınmasıdır (bkz Emboli) Trombi ya hemen derinin altındaki da*marlarda ya da daha derindeki damarlar*da da oluşabilir (bkz Derin damar trom*bozu)
NEDENLERİ
Kanda pıhtılaşmayı tetikleyen ve onleyen mekanizmalar arasında hassas bir denge soz konusudur Bu yuzden hemen kana*maya ya da hemen pıhtı oluşumuna (bkz Kanda pıhtı oluşumu) yonelik bir eğilim soz konusu değildir Eğer bu mekanizma pıhtılaşma lehine zarar gorurse, o zaman tromboz oluşur (Bkz Trombofili) Arterlerde, trombus oluşumu ateroskleroz (arter duvarlarında yağ birikintileri*nin oluşması), sigara icilmesi, hipertan*siyon (yuksek kan basıncı) ve arterit ve flebitte inflamasyona bağlı olarak kan da*marlarında meydana gelen hasar tarafın*dan tetiklenir Gebelikte, oral kontraseptif ya da hormon replasman tedavisinde (HRT), ya da uzun sure hareketsiz kalın*ması durumunda pıhtılaşma eğilimi ar*tar
YAKINMALAR
Arteryal tromboz, kan akışı aksayana ka*dar herhangi bir yakınmaya yol acmaya*bilir Bu meydana geldiğinde de, etkile*nen arterin kan taşıdığı dokuda fonksi*yon kaybına ve bazen şiddetli ağrıya yol acar Venoz tromboz ağrıya ve şişmeye neden olabilir
TANI VE TEDAVİ
Tromboz tanısı, Doppler ultrasonuyla konur Bazı durumlarda anjiyografi, ya da venografı de kullanılabilir, antikoagu*lan ilaclar ya da trombolitik ilaclar, non steroid anti inflamatuvar ilaclar ve bazı durumlarda antibiyotik tedavi icin kul*lanılabilir Eğer hayati tehlike soz konu*suysa trombektomi (kan pıhtısının cerra*hi mudahaleyle cıkarılması) gerekebilir
tromboz, derin damar
Bacakta derindeki damarlarda trombus (kan pıhtısı) oluşumu NEDENLERİ
Neden genellikle, vucudun bir bolgesin*den yavaş kan akışı (orneğin uzun mesa*feli ucuşlarda uzun bir sure oturur pozis*yonda kalma, dokunun sıkışması gibi) ve kanın pıhtılaşma eğiliminin artmasının bir kombinasyonudur Kanın pıhtılaş*ma eğilimi de, dehidrasyon, ameliyat ya da yaralanma, gebelik ve bazı kalıtsal du*rumlarda (bkz Trombofili), ayrıca oral kontraseptif ya da hormon replasman te*davisi (HRT) alan kadınlarda artar De*rin damar trombozu polisitemiye (kanda kırmızı kan hucrelerinin sayısının artması) de bağlı olabilir Derin damar trombozu kalp yetmezliği olan kişilerde; felc gecirenlerde; ve yata*lak olan kişilerde yaygındır Obezler ve veya sigara icenler de risk grubuna girer
YAKINMALAR
Bacak damarlarındaki pıhtılar ağrıya, hassasiyete, şişmeye, renk değişimine ve deride ulserasyona yol acabileceği gibi herhangi bir yakınma vermeyebilir de Bir derin damar trombozu kendi başına ciddi olmayabilir, ama pıhtının bir par*cası kopabilir ve akciğerlere kan taşıyan damarlara gidebilir Bu duruma pulmoner emboli adı verilir
baldırda damar trombozu
Pıhtılar, alt bacak damarlarında lokalize olduğunda, genellikle baldırda biraz ağrı soz konusudur ama cok az şişkinlik soz konusudur
popliteal damar
Anterion tibial damar Posterior tibial damar
femoral damar trombozu
Femoral ve alt bacaktaki damarlarda pıh*tılarHiak damar trombozu
Iliak damardaki pıhtılar, butun bacaktan kan drenajını etkileyebilir Bu da şiddet*li ağrıya ve bacakta şişmeye neden olur
Hiak damar
TANI VE TEDAVİ
Tanı, Doppler ultrason taraması veya venografiyle konur Kanın koagulasyon ye*teneğini gormek icin ozel bir kan testi de (Ddimer testi) yapılabilir Tedavide genellikle, daha fazla pıhtılaş*mayı onlemek icin antikoagulan ilaclar verilir Bazı durumlarda, pıhtıları coz*mek icin trombolitik ilaclar da kullanı*lır Eğer pulmoner emboli riski yuksek*se, trombektomi (pıhtının cerrahi mu*dahaleyle alınması) de uygulanabilir Ar*dından, varis corapları giyerek tekrarla*ma riski azaltılabilir ve bazen de antikoa*gulan ilacların uzun sureli kullanımı tav*siye edilir
ONLENMESİ
Uzun mesafeli ucuşlarda varis corapları giyerek, ayakları ve bacakları sık sık ha*reket ettirerek ve bol miktarda alkolsuz sıvı tuketilerek derin damar trombozu riski onlenebilir Aşırı kilolu veveya si*gara icen kişilerde fazla kiloların veril*mesi ve sigarayı bırakmak riski azaltabi*lir varsa, genellikle ağrı ve dizin ustun*de etkilenen bolgeye kadar şişme gorulur