Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Gerçek bir irtihal ya da mevt tehdidi, ağır bir yaralanma ya da kişinin fizik bütünlüğüne, bir tehdit vakasını yaşama ya da öteki bir kişinin irtihaline ya da vefat tehdidi altında kalmasına yaralanmasına ya da fizik bütünlüğüne bir tehdit oluşturan bir hikayeye tanıklık etme ya da ailesinden birinin ya da bir yakınının beklenmedik irtihali ya da şiddete maruz kalarak öldürülmesi, ağır yaralanması, vefat ya da yaralanma tehdidi altında kaldığını öğrenmesi üzere kişinin direkt yaşadığı haddinden fazla travmatik bir gerilim kaynağının akabinde birtakım özgül semptomların gelişmesidir.
Kişi kelam konusu vukuata reaksiyon olarak haddinden fazla endişe, çaresizlik ya da dehşete düşme, ölçüsüz bir travmayla müsabaka sonucu ortaya çıkan özgül semptomlar arasında travmatik hadisesi daima olarak yine yaşama, travmaya eşlik etmiş olan uyaranlardan daima olarak kaçınma, umum reaksiyon gösterme seviyesinde azalma ve artmış uyarılmışlık semptomlarının daima bulunması üzere semptomlar vardır. Tanı semptom görünümü en az 1 aydır bulunuyor olmalıdır.
Çocukluklarda cinsî yandan travmatik hadiseler, gerçek bir şiddete başvurma ve yaralanma ya da şiddete başvurma ve yaralanma tehdidi olmayan gelişimsel olarak uygunsuz cinsî yaşantıları kapsayabilir. Travmatik hikaye çeşitli yollarla yine yaşanabilir. Kişi sıklıkla bu hadisesi elinde olmadan tekrar tekrar anımsar, hadisenin tekrar yaşandığı zahmet veren hayaller görür. Nadir kimi durumlarda, kişi bir kaç saniyeden bir kaç saate dek, velev günlerce sürebilen disosiyatif durumlarda vakanın kimi öğeleri yine yaşayabilir ve kişi o sırada yeniden o vakası yaşıyormuş üzere davranabilir. Umumiyetle flashback’ ler olarak nitelenen bu epizodlarlar, tipik olarak kısadır, lakin uzamış gerilim ve artmış uyarılma ile ilintili olabilir.
Kişi travmaya eşlik eden uyaranlardan daima kaçınır. Kişi sıklıkla travmatik hadiseyle ilgili tasavvurlardan, hislerden, konuşmaktan kaçınmak için hususî bir uğraş içinde olur. Psişik uyuşma ya da duygusal anestezi, olarak isimlendirilen, dış yerküreye reaksiyon verme seviyesinde azalma, umumiyetle travmatik hadiseden çabucak sonra başlar. Kişi bir geleceği kalmadığı hissine kapılabilir.
Insanda travma öncesinde bulunmayan mütemadi anksiyete ya da artmış uyarılmışlık semptomları gelişir.
Bu semptomlar arasında;
Travmatik vakanın yine yaşandığı yineleyen kabus görmelere bağlı olabilen uykuya dalmakta güçlük,
Hipervijilans,,
Ölçüsüz irkilme yansısı gösterme sayılabilir.
Birtakım bireyler irritabilite ya da öfke patlamaları gösterdiklerini ya da tasavvurlarını belli bir bahis üzerinde ağırlaştırmakta ya da işlerini bitirmekte zorluk çektiklerini bildirirler.
PTSB’ye yatkınlığı arttıran nedenler:
1-Genetik yüklülük,
2-Gelişim problemlerinin varlığı,
3-Psikolojik olgunluğa kavuşamamış olma,
4-Kültürel beklentiler,
5-Mental retardasyon,
6-Ailede psikotik bozukluk ve kişilik bozukluk varlığı,
7-Negativistik tavır sergileyen yapıya sahip olma,
8-Çocukluk devrinde fizikî ve cinsî istismar hikayesi,
9-Travmanın niteliği, şiddeti, sürekliliği,
10-Olaya yüklenen mealler,
11-Olay akabinde yaşanan hadiseler,…
TSSB’ UNDA BELİRTİ VE BULGULAR
1.Travmaya sıradan yansılar arasında anksiyete, depresyon ve psikosomatik belirtiler vardır.
2.Duygusal labilite ve vakaların hayallere bahis olması sıktır
3.Travma konusunu daima düşünme ve basınçlanması arasında daima gelgitler yaşanır.
4.Travmanın tartısına nazaran başa çıkma vadesi 2 yıla dek uzayabilir
Bir travmanın akabinde yaşanan süreçler:
1-Ağıt devri:
Vukuata bağlı olarak değişik raddelerde bir yas periyodu yaşanır.
2-Yadsıma devri:
birinci şokun akabinde haftalar, aylar arasında değişen bir müddet vukuat yadsınır. Bu devirde amneziler, uyku bozuklukları, somatik belirtiler, haddinden fazla hareketlilik, geri çekilme üzere belirtiler vardır.
3-Dalıcı(intrusive dönem):
Bu devirde şahıslarda irkilme karşılığının artması, dalıcı fikirler kurma, değişken duygulanım, süregen çok uyanıklık, uyku düş bozuklukları ortaya çıkar. Ağır anksiyete ve delirme korkusu olabilir. Olgulara bu durumun süreksiz olduğu anlatılmalıdır.
4-işleme fazı:
Bu periyotta kişi travmanın manasını, bununla ilgili anılarını düşünür, kaybının yasını meblağ, gelecekle ilgili plan yapar.
5-Tamamlama fazı:
Tamamlama fazına gelecekle ilgili olumlu planlar yapılması ve eski etkinlikler dönülmesi ile ulaşılmış olur.
TSSB’UNDA GİDİŞ
Semptomlar ekseriyetle travmadan sonraki birinci 3 ayda başlarsa da semptomlar başlamadan evvel aylar, velev yıllar geçtiğinde olabilir. Laf konusu bozukluğun semptomları ve yine yaşama, kaçınma ve ölçüsüz uyarılmışlık semptomlarındaki baskınlık vakitle değişebilir. Semptomların mühleti de değişir, olguların yaklaşık yarısında 3 ay içinde tam düzelme olur, birçoğunda semptomlar travmadan sonra 12 aydan daha uzun sürer. Travmatik hikayenin şiddeti, vadesi ve kişinin hadiseye yakınlığı bu türlü bir bozukluk geliştirmeyi belirleyen en değerli etmendir. Postravmatik gerilim bozukluğunun aktarılmasında kalıtsal bir bileşke olduğuna ait kanıtlar bulunmaktadır. Bunun yanında, 1.derece akrabalarında depresyon hikayesi olması, PTSB geliştirmeye karşı artmış bir hassaslık ile bağlıdır.
Kişi kelam konusu vukuata reaksiyon olarak haddinden fazla endişe, çaresizlik ya da dehşete düşme, ölçüsüz bir travmayla müsabaka sonucu ortaya çıkan özgül semptomlar arasında travmatik hadisesi daima olarak yine yaşama, travmaya eşlik etmiş olan uyaranlardan daima olarak kaçınma, umum reaksiyon gösterme seviyesinde azalma ve artmış uyarılmışlık semptomlarının daima bulunması üzere semptomlar vardır. Tanı semptom görünümü en az 1 aydır bulunuyor olmalıdır.
Çocukluklarda cinsî yandan travmatik hadiseler, gerçek bir şiddete başvurma ve yaralanma ya da şiddete başvurma ve yaralanma tehdidi olmayan gelişimsel olarak uygunsuz cinsî yaşantıları kapsayabilir. Travmatik hikaye çeşitli yollarla yine yaşanabilir. Kişi sıklıkla bu hadisesi elinde olmadan tekrar tekrar anımsar, hadisenin tekrar yaşandığı zahmet veren hayaller görür. Nadir kimi durumlarda, kişi bir kaç saniyeden bir kaç saate dek, velev günlerce sürebilen disosiyatif durumlarda vakanın kimi öğeleri yine yaşayabilir ve kişi o sırada yeniden o vakası yaşıyormuş üzere davranabilir. Umumiyetle flashback’ ler olarak nitelenen bu epizodlarlar, tipik olarak kısadır, lakin uzamış gerilim ve artmış uyarılma ile ilintili olabilir.
Kişi travmaya eşlik eden uyaranlardan daima kaçınır. Kişi sıklıkla travmatik hadiseyle ilgili tasavvurlardan, hislerden, konuşmaktan kaçınmak için hususî bir uğraş içinde olur. Psişik uyuşma ya da duygusal anestezi, olarak isimlendirilen, dış yerküreye reaksiyon verme seviyesinde azalma, umumiyetle travmatik hadiseden çabucak sonra başlar. Kişi bir geleceği kalmadığı hissine kapılabilir.
Insanda travma öncesinde bulunmayan mütemadi anksiyete ya da artmış uyarılmışlık semptomları gelişir.
Bu semptomlar arasında;
Travmatik vakanın yine yaşandığı yineleyen kabus görmelere bağlı olabilen uykuya dalmakta güçlük,
Hipervijilans,,
Ölçüsüz irkilme yansısı gösterme sayılabilir.
Birtakım bireyler irritabilite ya da öfke patlamaları gösterdiklerini ya da tasavvurlarını belli bir bahis üzerinde ağırlaştırmakta ya da işlerini bitirmekte zorluk çektiklerini bildirirler.
PTSB’ye yatkınlığı arttıran nedenler:
1-Genetik yüklülük,
2-Gelişim problemlerinin varlığı,
3-Psikolojik olgunluğa kavuşamamış olma,
4-Kültürel beklentiler,
5-Mental retardasyon,
6-Ailede psikotik bozukluk ve kişilik bozukluk varlığı,
7-Negativistik tavır sergileyen yapıya sahip olma,
8-Çocukluk devrinde fizikî ve cinsî istismar hikayesi,
9-Travmanın niteliği, şiddeti, sürekliliği,
10-Olaya yüklenen mealler,
11-Olay akabinde yaşanan hadiseler,…
TSSB’ UNDA BELİRTİ VE BULGULAR
1.Travmaya sıradan yansılar arasında anksiyete, depresyon ve psikosomatik belirtiler vardır.
2.Duygusal labilite ve vakaların hayallere bahis olması sıktır
3.Travma konusunu daima düşünme ve basınçlanması arasında daima gelgitler yaşanır.
4.Travmanın tartısına nazaran başa çıkma vadesi 2 yıla dek uzayabilir
Bir travmanın akabinde yaşanan süreçler:
1-Ağıt devri:
Vukuata bağlı olarak değişik raddelerde bir yas periyodu yaşanır.
2-Yadsıma devri:
birinci şokun akabinde haftalar, aylar arasında değişen bir müddet vukuat yadsınır. Bu devirde amneziler, uyku bozuklukları, somatik belirtiler, haddinden fazla hareketlilik, geri çekilme üzere belirtiler vardır.
3-Dalıcı(intrusive dönem):
Bu devirde şahıslarda irkilme karşılığının artması, dalıcı fikirler kurma, değişken duygulanım, süregen çok uyanıklık, uyku düş bozuklukları ortaya çıkar. Ağır anksiyete ve delirme korkusu olabilir. Olgulara bu durumun süreksiz olduğu anlatılmalıdır.
4-işleme fazı:
Bu periyotta kişi travmanın manasını, bununla ilgili anılarını düşünür, kaybının yasını meblağ, gelecekle ilgili plan yapar.
5-Tamamlama fazı:
Tamamlama fazına gelecekle ilgili olumlu planlar yapılması ve eski etkinlikler dönülmesi ile ulaşılmış olur.
TSSB’UNDA GİDİŞ
Semptomlar ekseriyetle travmadan sonraki birinci 3 ayda başlarsa da semptomlar başlamadan evvel aylar, velev yıllar geçtiğinde olabilir. Laf konusu bozukluğun semptomları ve yine yaşama, kaçınma ve ölçüsüz uyarılmışlık semptomlarındaki baskınlık vakitle değişebilir. Semptomların mühleti de değişir, olguların yaklaşık yarısında 3 ay içinde tam düzelme olur, birçoğunda semptomlar travmadan sonra 12 aydan daha uzun sürer. Travmatik hikayenin şiddeti, vadesi ve kişinin hadiseye yakınlığı bu türlü bir bozukluk geliştirmeyi belirleyen en değerli etmendir. Postravmatik gerilim bozukluğunun aktarılmasında kalıtsal bir bileşke olduğuna ait kanıtlar bulunmaktadır. Bunun yanında, 1.derece akrabalarında depresyon hikayesi olması, PTSB geliştirmeye karşı artmış bir hassaslık ile bağlıdır.
