Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
TECVİD İLMİ
ITecvid İlmi’nin Tanımı :
Sozlukte “bir şeyi guzel yapmak, suslemek anlamına gelen tecvid kelimesi “sıfatlarına uygun şekilde harfleri mahreclerinden cıkarmak demektir Tecvid ilmi “Kur’anı Kerim’i harflerin mahrec ve sıfatlarına riayet edip vakıf (duruş), vasıl (geciş), sekte (nefes kesme) vb tilavet kurallarına uyarak guzel ve hatasız okumayı oğreten ilim46 olarak tanımlanmıştır
Tecvid bir takım teorik bilgileri icermekle birlikte daha cok pratik yonu on plana cıkan bir ilimdir Tecvid’e dair bilgiler kitaplardan elde edilebilirse de uygulama aşamasında uzman hocaya ihtiyac duyulur Tecvid konuları ilim, uygulamaları sanattır Sanat da sanatkardan oğrenilir Bu nedenle Kur’an eğitiminde en onemli unsur işin uzmanı olan hoca (sanatkar) dır
Kur’anı Kerim’de tecvid kelimesi bulunmamakla birlikte “Kur’an’ı yavaş yavaş, tane tane, duşunerek okuma anlamında “tertil47 gecmektedir HzAli ayetlerde gecen tertili Kur’an harflerinin mahrec ve sıfatlarına uygun bicimde telaffuz edilmesi ve durulacak yerlerin bilinmesi diye acıklamıştır48
IITecvid İlmi’nin Konusu :
Tecvid ilminin konusu Kur’anı Kerim’in harfleridir49 Bu cerceve icinde harflerin mahrec ve sıfatları, bağımsız ve birleşik ses ozellikleri, med, kasır vs konular tecvid ilminin inceleme alanına girer
IIITecvid’in Gerekliliği :
Tecvid ilminin gerekliliği Kur’anı Kerim, sunnet ve icma delilleriyle sabittir
1Kur’an :
A) : “Biz onu (Kur’an’ı) tertil uzere okuduk50
B) : “Kur’an’ı tertil uzere oku!51
Tertil kelimesi daha once de ifade edildiği uzere tecvid anlamına geldiğinden, ayetler bize Kur’an’ın tecvidli indirildiğini ve tecvid uzere okunması gerektiğini bildirmektedir
2Sunnet :
A)Hz Peygamber (sav)’in hanımlarından Ummu Seleme (rah) peygamberimizin kıraatinin nasıl olduğunu soranlara şu cevabı vermiştir : “O’nun kıraati harf harf, tane tane acıklanan bir kıraat idi; kıraatini ayırırdı (tane tane, dura dura okurdu)52
B) Peygamberimiz (sav)’in okuyuşuyla ilgili bilgi sahibi olmak isteyenlere Enes b Malik : “O’nun kıraati med’li idi, uzatılacak yerleri uzatırdı demiş ve ardından Besmele’yi ornek verip, “Peygamber (sav) Bismillah’ı uzatır, erRahman’ı uzatır ve erRahim’i uzatırdı cumlesiyle sozlerine devam etmiştir53
Bu rivayetler gostermektedir ki Hz Peygamber (sav)’in kıraati tertil cercevesinde ağır ağır, tane tane, yani tecvitli idi
3İcma :
Gerek sahabiler gerekse tabiin neslinden olanlar Kur’anı Kerim’in tertil (tecvid) ile okunduğunu bildiren ve muhataplarına tertil uzere Kur’an okumalarını emreden ayeti kerimelerin hukmu gereği Allah’ın kelamını tertil cercevesinde (tecvid kurallarına gore) okumuş ve okutmuşlardır Daha sonra gelen nesiller de aynı yolu takip etmiştir Kur’an’ın tecvitsiz okunabileceğine dair başta sahabiler olmak uzere tabiin, tebei tabiin ve diğer nesillerden bize intikal etmiş bir rivayet yahut fiili bir uygulama soz konusu olmadığından, tecvid uzere Kur’an okumanın gerekliliği icma delili ile de sabit olmuştur
IVTecvid İlmi’ni Oğrenme ve Uygulamanın Hukmu :
Tecvidi teorik olarak oğrenmek ile Kur’an okurken uygulamak birbirinden farklı hususlardır
1Tecvidi ilim olarak oğrenmek ve bilmek muslumanlar uzerine farzı kifayedir Bir grup muslumanın tecvid ilmini oğrenip oğretmesi gereklidir Aksi takdirde butun muslumanlar sorumlu olur54
2Kur’an okuyan bir muslumanın kıraatini lahnı celi’den (acık hata) kurtaracak kadar tecvide riayet ederek okuması55, daha acık ifadeyle, herkesin okuyabildiği ve oğrenebildiği sUre ve ayetlerde tecvid kaidelerine uyarak hareket etmesi farzı ayn’dır56
3Lahnı hafi’den (gizli hata) kurtaracak kadar tecvide riayet etmesi ise farzı kifayedir57
4Her muslumanın en azından namazda okuyacak kadar Kur’an’dan bir bolumu duzgun bir şekilde okumayı oğrenmesi lazımdır58
VTecvid İlmi’nin Gayesi :
1Kur’anı Kerim’in tecvid ile okunması hususundaki ilahi emri yerine getirmek,
2Kur’an lafızlarını Hz Peygamber (sav)’den oğrenildiği gibi okuyabilmeyi sağlamak,
3Kur’an okurken dili hatadan korumak ve sorumluluktan kurtulmak,
4Kur’an’a karşı onemli bir sorumluluğumuzu yerine getirmenin manevi hazzını ve ahiret mutluluğunu yaşamak59
VITecvid İlmi’nin Değeri :
Tecvid ilmi Kur’anı Kerim ile doğrudan meşgul olması bakımından dini ilimlerin en değerlilerinden birisidir
Bilindiği gibi tecvid Kur’an’ı usUlune uygun olarak doğru okumayı oğreten bir ilimdir Kur’anı Kerim ise Peygamberimiz (sav)’in ifadesiyle, Allah katında yerden, goklerden ve onlarda bulunanlardan daha sevimlidir Oyleyse, boyle seckin ve yuce bir kelamın tilavetiyle meşgul olması da tecvide seckin bir yer kazandırmış olmaktadır
ITecvid İlmi’nin Tanımı :
Sozlukte “bir şeyi guzel yapmak, suslemek anlamına gelen tecvid kelimesi “sıfatlarına uygun şekilde harfleri mahreclerinden cıkarmak demektir Tecvid ilmi “Kur’anı Kerim’i harflerin mahrec ve sıfatlarına riayet edip vakıf (duruş), vasıl (geciş), sekte (nefes kesme) vb tilavet kurallarına uyarak guzel ve hatasız okumayı oğreten ilim46 olarak tanımlanmıştır
Tecvid bir takım teorik bilgileri icermekle birlikte daha cok pratik yonu on plana cıkan bir ilimdir Tecvid’e dair bilgiler kitaplardan elde edilebilirse de uygulama aşamasında uzman hocaya ihtiyac duyulur Tecvid konuları ilim, uygulamaları sanattır Sanat da sanatkardan oğrenilir Bu nedenle Kur’an eğitiminde en onemli unsur işin uzmanı olan hoca (sanatkar) dır
Kur’anı Kerim’de tecvid kelimesi bulunmamakla birlikte “Kur’an’ı yavaş yavaş, tane tane, duşunerek okuma anlamında “tertil47 gecmektedir HzAli ayetlerde gecen tertili Kur’an harflerinin mahrec ve sıfatlarına uygun bicimde telaffuz edilmesi ve durulacak yerlerin bilinmesi diye acıklamıştır48
IITecvid İlmi’nin Konusu :
Tecvid ilminin konusu Kur’anı Kerim’in harfleridir49 Bu cerceve icinde harflerin mahrec ve sıfatları, bağımsız ve birleşik ses ozellikleri, med, kasır vs konular tecvid ilminin inceleme alanına girer
IIITecvid’in Gerekliliği :
Tecvid ilminin gerekliliği Kur’anı Kerim, sunnet ve icma delilleriyle sabittir
1Kur’an :
A) : “Biz onu (Kur’an’ı) tertil uzere okuduk50
B) : “Kur’an’ı tertil uzere oku!51
Tertil kelimesi daha once de ifade edildiği uzere tecvid anlamına geldiğinden, ayetler bize Kur’an’ın tecvidli indirildiğini ve tecvid uzere okunması gerektiğini bildirmektedir
2Sunnet :
A)Hz Peygamber (sav)’in hanımlarından Ummu Seleme (rah) peygamberimizin kıraatinin nasıl olduğunu soranlara şu cevabı vermiştir : “O’nun kıraati harf harf, tane tane acıklanan bir kıraat idi; kıraatini ayırırdı (tane tane, dura dura okurdu)52
B) Peygamberimiz (sav)’in okuyuşuyla ilgili bilgi sahibi olmak isteyenlere Enes b Malik : “O’nun kıraati med’li idi, uzatılacak yerleri uzatırdı demiş ve ardından Besmele’yi ornek verip, “Peygamber (sav) Bismillah’ı uzatır, erRahman’ı uzatır ve erRahim’i uzatırdı cumlesiyle sozlerine devam etmiştir53
Bu rivayetler gostermektedir ki Hz Peygamber (sav)’in kıraati tertil cercevesinde ağır ağır, tane tane, yani tecvitli idi
3İcma :
Gerek sahabiler gerekse tabiin neslinden olanlar Kur’anı Kerim’in tertil (tecvid) ile okunduğunu bildiren ve muhataplarına tertil uzere Kur’an okumalarını emreden ayeti kerimelerin hukmu gereği Allah’ın kelamını tertil cercevesinde (tecvid kurallarına gore) okumuş ve okutmuşlardır Daha sonra gelen nesiller de aynı yolu takip etmiştir Kur’an’ın tecvitsiz okunabileceğine dair başta sahabiler olmak uzere tabiin, tebei tabiin ve diğer nesillerden bize intikal etmiş bir rivayet yahut fiili bir uygulama soz konusu olmadığından, tecvid uzere Kur’an okumanın gerekliliği icma delili ile de sabit olmuştur
IVTecvid İlmi’ni Oğrenme ve Uygulamanın Hukmu :
Tecvidi teorik olarak oğrenmek ile Kur’an okurken uygulamak birbirinden farklı hususlardır
1Tecvidi ilim olarak oğrenmek ve bilmek muslumanlar uzerine farzı kifayedir Bir grup muslumanın tecvid ilmini oğrenip oğretmesi gereklidir Aksi takdirde butun muslumanlar sorumlu olur54
2Kur’an okuyan bir muslumanın kıraatini lahnı celi’den (acık hata) kurtaracak kadar tecvide riayet ederek okuması55, daha acık ifadeyle, herkesin okuyabildiği ve oğrenebildiği sUre ve ayetlerde tecvid kaidelerine uyarak hareket etmesi farzı ayn’dır56
3Lahnı hafi’den (gizli hata) kurtaracak kadar tecvide riayet etmesi ise farzı kifayedir57
4Her muslumanın en azından namazda okuyacak kadar Kur’an’dan bir bolumu duzgun bir şekilde okumayı oğrenmesi lazımdır58
VTecvid İlmi’nin Gayesi :
1Kur’anı Kerim’in tecvid ile okunması hususundaki ilahi emri yerine getirmek,
2Kur’an lafızlarını Hz Peygamber (sav)’den oğrenildiği gibi okuyabilmeyi sağlamak,
3Kur’an okurken dili hatadan korumak ve sorumluluktan kurtulmak,
4Kur’an’a karşı onemli bir sorumluluğumuzu yerine getirmenin manevi hazzını ve ahiret mutluluğunu yaşamak59
VITecvid İlmi’nin Değeri :
Tecvid ilmi Kur’anı Kerim ile doğrudan meşgul olması bakımından dini ilimlerin en değerlilerinden birisidir
Bilindiği gibi tecvid Kur’an’ı usUlune uygun olarak doğru okumayı oğreten bir ilimdir Kur’anı Kerim ise Peygamberimiz (sav)’in ifadesiyle, Allah katında yerden, goklerden ve onlarda bulunanlardan daha sevimlidir Oyleyse, boyle seckin ve yuce bir kelamın tilavetiyle meşgul olması da tecvide seckin bir yer kazandırmış olmaktadır
