Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Sporun vücut sağlığının yanı sıra ruh sağlığı açısından da olumlu tesirleri bilinmektedir. Spor benlik hürmetini, kendilik algısını ve zihinsel dayanıklılığı geliştirmektedir. Bununla birlikte gençlerin spora iştirakleri girişken olmalarını, başkan olmalarını, akademik başarılarını ve hedefe yönelik kararlılık gösterebilme hünerlerini desteklemektedir.
Ebeveynler ergenlerin spor mesleklerine işlevsel ve duygusal bakımından destekleyici olarak değerli bir rol üstlenmektedir. Yakın vakitteki araştırmalar yetenekli sportmenlerin yetişmesinde ebeveynlerin katkısını incelemeye odaklanmıştır. Gençlerin spora iştirakinde ebeveynlerin ödüllendirici ve anlayışlı tavrı bilhassa spordan aldığı keyifte değerli rol oynamaktadır. Gençlerin spor kulüplerine katılmasında ve devam etmesinde ebeveyn desteği tesirli olmaktadır.
Ebeveynin gencin spor yaşamına iştiraki ebeveynlerin destekleyici ve baskılayıcı davranışlarını içermektedir. Ebeveyn desteği; spor aktivitelerine katılma fırsatı oluşturma, spor malzemelerinin temini, idmanlara ve karşılaşmalara katılma, duygusal takviye sağlama, ödüllendirme, geri bildirim verme ve rol model olma üzere davranışları içerirken, ebeveyn baskısı; olumsuz tavırları, ilgisizliği ve aşırı eleştiriyi içermektedir ( Dorch, Smith & Dotterer, 2016). Birtakım ebeveynler genç atletlere yönelik gerçekçi olmayan beklentiler taşımakta ve çok fazla yatırım yapmakta, kendi değerlerini çocuklarının spordaki başarısına bağlamaktadır. Bu alanda yapılan araştırmalar ebeveynlerin genç atletlerin gelişimdeki değerini gözler önüne sermektedir.
Ebeveynin atlete desteği üç şekilde olabilmektedir; kaynak sağlayıcı, yorumlayıcı ve rol model olma. Kaynak sağlayıcı olarak ebeveyn gencin spora iştiraki için gerekli ekipmanları ve ulaşım imkanını sağlar. Dunn ve arkadaşları (2016) aile iktisadının büyük bir kısmını spora yatıran ailelerde yetişen sportmenlerin daha fazla ebeveyn baskısı hissettiğini ve spordan daha az keyif aldığını bulmuştur. Ebeveynler harcadıkları paranın boşa gitmemesi için çocuklara çok çalışmaları konusunda baskı yapabilmektedir. Bu olumsuz tavırlar çocuğun spora devam etme isteğini azaltmaktadır.
Yorumlayıcı olarak ise ebeveynin görüşleri ve beklentileri gencin deneyimlediği gerilim ve korkuyla ilişkilidir. Ebeveynlerin sözel tepkileri destekleyici, ödüllendirici yahut baskılayıcı, eleştirel ve denetimci yorumlar içermektedir. Ebeveynlerin kaybetmeye yahut düşük performansa yönelik olumlu tavırları gencin spordan keyif almasını belirlemektedir.
Rol model olarak ise ebeveynler spor maharetlerini geliştirme, şiddetli antrenmanlara katılma ve spor sürecindeki koçlar, grup arkadaşları üzere kişilerle iletişim kurma bakımından gence yol gösterebilmektedir (Lauer, Gould, Roman & Pierce, 2010). Bir çok araştırma gencin spordan aldığı keyif, gösterdiği performans ve özgüveninin ebeveynlerin olumlu desteği ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Tam bilakis ebeveynin olumsuz ve eleştirel tavrı, baskısı, kazanmanın aşırı vurgulanması ve denetimci davranışları gencin spora iştirakinde motivasyonunu ve performansını düşürmektedir.
Hollandalı ergenlerle yapılan bir çalışmada spora iştirakle ebeveynle ilgili etmenler ve sosyo-kültürel değişkenler ortasındaki ilişkiye bakılmıştır. Spora iştirakin erkeklerde kızlara oranla yüksek derecede fazla olduğu görülmüştür. Öte yandan erkek atletlerin bayan atletlere nazaran ebeveynlerinden daha fazla baskı gördükleri bilinmektedir. Ebeveynlerinin fizikî olarak etkin olduğunu belirten ergenler ebeveynleri fizikî olarak faal olmayan ergenlere nazaran iki kat daha fazla spora katılmaktadır (Toftegaard-Stockel, Nielsen, Ibsen & Andersen, 2011). Bu sonuçlar ebeveynin atlete rol model olmasının ehemmiyetini vurgulamaktadır.
Knight ve Holt (2014) yaptıkları çalışmada ebeveyn ve çocukların sporla ilgili hedeflerinin ebeveynin baskılayıcı yahut destekleyici tavrı ile ilişkili olduğunu bulmuştur. Bununla birlikte ebeveynin davranışlarının vakti; yarışmadan evvel, yarışma sırasında ve yarışma sonrasında) çocukların algıladığı destekleyici ve baskılayıcı tavırlar açısından farklılık gösterebilmektedir. Sportmen gençler karşılaşmadan sonra ebeveynlerinin dürüst ve istikrarlı geri bildirimlerini isterken, negatif yorumlara ve eleştirilere odaklanmamalarını istemektedir.
Güney Kore’de, seçkin atletler yetiştirmek için orta okul ve lise öğrencilerinin spora iştiraki epey desteklenmektedir. Öte yandan genç atletler spor performanslarını etkileyecek çeşitli ruhsal stresörlerle karşı karşıya kalmaktadır. Park (2015) hem karşılaşmaya hazırlık esnasında hem de karşılaşma esnasında özgüvenin rolüne vurgu yapmıştır. Spora iştirak sağlayan Koreli ergenler ile yapılan çalışmada ebeveynin desteği, ebeveyn ile bağlanma ve özgüven ortasında manalı bir müspet ilişki bulunmuştur. Ebeveynleri ile inançlı bağlanma kurmuş ve daha fazla ebeveyn desteği algılayan genç atletlerin daha yüksek bir özgüvene sahip olduğu görülmüştür (Park, 2015). Ebeveynin rolü yalnızca sporcuyu desteklemekle kalmayıp birebir vakitte atletin kendine inancının de artmasına katkı sağlamaktadır.
Bir diğer çalışma Çin’de Gençlik Araştırmaları projesi dahilinde 9- 17 yaş ortası 81,857 okul çağı çocuğu ile gerçekleştirilmiş ve ebeveynlerin fizikî aktivite için verdiği dayanak ile çocukların spora iştiraki ortasındaki ilişki incelenmiştir. Ebeveynlerin çocuğa desteğini ölçmek için çeşitli sorular hazırlanmıştır. Örneğin; ‘Çocuğunuzu fizikî aktivitelere katılması için yüreklendirir misiniz?’, ‘Çocuğunuz fizikî aktivitelere katıldığında ona eşlik eder misiniz, yanında bulunur musunuz?’, ‘Çocuğunuzun spora iştiraki için finansal yatırım yapar mısınız?’, ‘ Sporun sağlığa faydaları ile ilgili bilgilerinizi çocuğunuzla paylaşır mısınız?’, ‘Spor yapması konusunda çocuğunuza model olur musunuz?’. Çalışma sonucunda ebeveynlerinin çeşitli dayanak sistemlerine; cesaretlendirmesi, eşlik etmesi, finansal desteği, takip etmesi, izlemesi ve katılması, sahip çocukların spora daha fazla katıldığı bulunmuştur (Liu ve ark., 2017).
Sonuç olarak ebeveynin desteği çocuğun spordan aldığı keyif ve sağladığı muvaffakiyet açısından kıymetlidir. Ebeveynlerin olumlu davranışları; ebeveynin çocuğunun genel gelişimine odaklanması, idmanları motivasyonel ve yapan değerlendirmeleri, çocuktan taleplerin azalması, çocuğun içinde bulunduğu durumu düzgün okumak ve anlamak spordaki gelişimini desteklemeye yardımcıdır.
