Söyleme Kusurları

Değişik seslendirme kusurları sebebiyle söylenenler yeterince anlaşılamaz ve bitmiş edilmek zorunda kalınır Hatip harfleri içten telaffuz edemeyebilir veya konuşurken bir takım heceleri yutabilir Harflerin hatalı telaffuz edilmesi iki taraflı konuşmalarda öyle uyarı çekmese de topluluk karşısında veya mikrofondan yapılan konuşmalarda anında dikkat çekerler Bu tür hatalar konuşmacının anlaşılmamasına veya hatalı anlaşılmasına yol açarlar Dinleyici ya tüm enerjisini bilmek için kullanacak ya da sıkıntı göstererek dinlemekten vazgeçecektir Hem bu nesil konuşmacılar dinleyiciler nezdinde güvenlerini yitirecekler, imajlarının kötü olmasına yol açacaklardır En tanıdık seslendirme kusurları altında bir bir açıklanmıştır

GEVŞEKLİK
Ses organlarının genel tembelliğidir ve en fazla karşılaşılan durumdur Bu genel gevşeklik genel bir konuşma sönüklüğüne yol açar Gevşekliği gidermek için dişleriniz arasına bir kalem sıkıştırın ve aşağıdaki cümleleri hızla okuyun

Bir berber bir berbere bre berber beri gel diye bar bar bağırmış Biz de bize biz derler, sizde bize ne derler?
Pireli peyniri perhizli pireler teperlerse pireli peynirler de pır pır pervaz ederler
Ocak kıvılcımlandırıcılardan mısın, kapı gıcırdatıcılardan mısın? Ne ocak kıvılcımlandıncılardanım, ne kapı gıcırdatıcılardanım
Çatalcada topal çoban çatal yapıp çatal satar, nesi için Çatalcada topal çoban çatal yapıp çatal satar? Kârı için Çatalcada topal çoban çatal yapıp çatal satar
Şu karşıdaki kara kuru kavak, karardın mı, ey kara kuru kavak sarardın mı ey kara kuru kavak!
Sen seni bil, sen seni, bil sen seni, bil sen seni, sen seni bilmezsen patlatırlar enseni
PELTEKLİK
Bir harfin çıkarılamayarak bir diğeri ile değirilmesidir Bu şart dilin yeterince eğitilmemesinden, lehçelerin yapısından ya da bir takım dillerin artı etkisinde kalmaktan kaynaklanabilir Türkçe üzerinde tespit edilen pelteklik türleri aşağı belirtilmiştir
Zeleştirme: (J) yeri(Z) Örnek: JaleZale, JiletZilet,
Seleştirme: Ş yerine S Misal: PaşâmPasam, şapkaSapka
Jeleştirme: C yerine J Misal: AncakAnjak), Kucak Kujak
Şeleştirme: S yerine Ş Misal: Sana söylüyorumyerine sana şöylüyorum
Leleştirme: (R) yerine (L) Örnek: BiraderBilader, BerberBelber, MerhemMelhem, TerlikTellik
İnce â yerine kalın a: KemâlKemal, LâstikLastik
Yukarıdaki örneklerde birincil sırada belirtilen sesler çıkarılamadığından ikinci sesler onların yerine ikame edilmektedir Bu seslerin çıkarılamaması durumunda bunların üstünde yerinde alıştırmaların sık sık yapılması gerekmektedir Aşağıdaki kelimeleri eğiticinin özel uyarılüarını dikkate alarak yeniden ediniz Eğer bu seslerin herhangi biriyle ilgili sorununuz yoksa geçebilirsiniz
J Tıraş Bıçağı, jandarma, jale, jumbo,
Ş Paşa, şaka, şakir, şeker
R Rüya, hücreler, hürrem, harran, sarraf
A Lale, lastik, lahana, kamil (altı çizilenler ince)
S Sorgun, hassasiyet, fason
TUTUKLUK
Bir hece üzerinde takılıp kalma, heceyi ya da kelimeyi tekrar durumudur Bu sorun en çok fikir akışındaki duraklamadan kaynaklanır Olağan şartlar altında aşırı stres de tutukluğa yol açabilir Tutukluğu tamir etmek için herhangi bir emtni önce ağır ağır ve sonradan hızlanarak okuyun Öğretici sizi bireysel olarak takip edecektir
Tutukluk Örneği: Bu, bu bizim şerefimiz olacak diye uzun uzun bize bize anlattı


KEKELEME
Tutukluğun ileri aşaması, laf söylerken ansızın bire duraklama, başlıca buna katılan yüz buruşturması ve gerilme hareketiyle hecelerin tekrarlanması Kekemeler soluk aldıkları ya da pek geç soluk verdikleri sırada konuşurlar Kekeleme genel olarak çocukluk döneminde oluşan bir konuşma bozukluğudur Erken yaşta konuşmaya başlayan çocukların konuşma başarılarına çevrenin gösterdiği aşırı ilgi çocuğun duygularını zararlı yönde etkiler çok iyi konuşarak dikkat çekmek isteyen çocuğun kendi üstünde ürettiği zorlama bir süre sonra kekeleme rahatsızlığını oluşturur Kekeleme çocuklukta yaşanan fazla baskı, şiddet veya fazla utançlığın etkisiyle de gelişebilir Fiziki bir rahatsızlık olmamakla birlikte kekeleme beyin tavır merkezinde mesaj akışında oluşan karışıklığın bir sonucudur ve çoğunlukla psikolojik bir sorundur Kekemeliğin değil edilmesi için çeşitli çalışmalar yapılmalıdır
1Okumayı yeni öğrenir gibi düşük hızda ama yüksek sesle bol bol okumak
2Belli cümleleri ezberleyerek her zaman seslendirmek
3Bu metinde yer alan tekerlemelerin ısrarla okunması
Kekeleme örneği: Bi bi bi azıcık so so sonra bura dada ooo olacak
ASALAK SESLER
Bazı sesler ya da kelimeler parazit olarak kelimelerin arasına takılır ve konuşmayı sabır edilmez ülkü getirir Parazit sesler ya da kelimeler konuşmacının fikir netliği ve kendine güveni hakkında değişkenlik uyandırır Konuşmanın kalitesini baltalar ve dinleyiciyi sıkar Bu kapsamda “ııı, eee, aaa, şey, yani, örneğin, evet gibi ses veya kelimeler konuşma arasında sık sık ya da gerekmediği halde kullanıldığında dinleyici rahatsız olur
Örnekler:
Asalak ses ya da kelimelerle:
Bana şey dedi Bugün yıldönümü olduğu için eee şey yapacaktık Tören salonunu düzenleyecektik
Evet sevgili dinleyenler Bugün yeniden sizlerle birlikteyiz Evet bugünkü konumuz çalışmanın fazileti hakkında
Yani şunu diyorum Mesela siz zor durumda kaldınız Yani örneğin başınızdan bir facia geçti
Düzgün:
Merhaba sevgili dinleyenler Günün birincil ışıklarıyla birlikte sizi selamlıyorum Mutlu bir gün yaşamanızı diliyorum Tekrar sizlerle birlikte elde etmek ve sizlerle konuşmak ne güzel
Çalışmalar:
Aşağıdaki soruları ikili guruplar halinde parazit ses ya da kelimeleri kullanmadan cevaplandırınız Arkadaşınız sizi teftiş edecek ve hata yaptığınızda uyaracaktır sonra bu çalışma tek tek kürsüde yapılacaktır
a)Akıcı hitabe yeteneğinin size ne kazandırmasını ümit ediyorsunuz?
b)Bir gününüz nasıl geçer?
c)En fazla sevdiğiniz yiyecekleri anlatın *