Sömestr tatilinde çocuğunuz için yapılacaklar listesi

Ağır bir eğitim-öğretim periyodunun akabinde beklenen sömestir tatili başladı. Yarıyıl tatili, evlatlar için eğlenme ve dinlenme fırsatı olduğu kadar, devri kaliteli geçirmeyi öğrenmek için de bir talih. Anne-babaların bu devirde, evlatlarına odalarını toplamak, dişlerini fırçalamak vb. üzere günlük sorumluluklar verebileceklerini belirten bilirkişiler, ebeveynlerin evlatları ile birlikte yapabilecekleri bir iş listesi planlamaları teklifinde bulundu.



Bilirkişi Klinik Psikolog Aynur Sayım, yarıyıl tatili ile ilgili, "tatilde, evladınıza günlük sorumluluklar verin" diyerek, ailelerin evlatları için sömestr tatilini hem eğlendikleri hem de öğrendikleri bir devir dilimine dönüştürmek için tekliflerde bulundu.

“Çocuklar için tatil devri, özlediklerini yapmayı planladıkları hengam olması yanında, evlatlara boş vaktin nasıl daha faal geçirilmesi gerektiğinin de öğretilebileceği bir dönem” diyen Aynur Sayım, sömestir tatilinin yeterli kıymetlendirilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Tatilde hepimiz rutin çalışmalarımıza ara verip kendimizi dinlendirip, eğlenmeyi düşünürüz; lakin doğal bunun da bir haddi çerçevesi vardır” halinde konuştu.

Tatiller kaliteli devir geçirmeyi öğrenmek için âlâ bir fırsat

Tatillerin vakti verimli değerlendirmeyi öğrenmek için yeterli bir fırsat olduğunu kaydeden Uzm. Klinik Psikolog Aynur Sayım,“Çocuk, devrini güzel yönetmeyi öğrenmiş ise bu tavrı, tatildeki aktiflik ve aktivitelerine, arkadaşları ile nasıl devir geçirdiğine, devrinin ne kadarını arkadaşlarıyla, ne kadarını kendisine ayırdığına yansıyacaktır. Bizim evladımıza kazandırdığımız iç disiplinle ilgili olarak öncelikle evlada boş vaktini uygun değerlendirmeyi öğretmeliyiz. Anne-baba bu mevzuda evladına rehber olmalı. Devrimizi düzgün yönetebilmek, devranı akıllıca kullanıp, verimli-üretken sonuç almamızı sağlar. Tatili doyurucu geçirmemiz; bizi berhudar edecek, pahalı hissettirecek ve dinlendirecektir. Natürel evlat için tatil, bir periyot boyunca planlı ve kurallı bir ortamdan, özgür olduğu, dinlenebildiği daha esnek bir vakit dilimini söz eder. Anne-babaların rehberliği, evladın tatili nasıl geçireceği ile ilgili devreye girmelidir” dedi.

Evladınızla birlikte “yapılacaklar listesi” planlayın

Sayım, evlatlar için aileleri ile birlikte ya da kendi inisiyatiflerinde yapabilecekleri bir iş listesi planlanabileceğini belirterek, “Günlük aktiviteleri bir gün evvelden planlamak, amaç koymayı ve gayeye yönelik davranmayı da öğretir. Bu da aslında öğretme ve öğrenme sürecidir. Arkadaş seçimleri ve muhabere tekniklerini öğrenmeleri de tıpkı niteliktedir” diye konuştu.

Aynur Sayım, yarıyıl tatili ile ilgili tekliflerini şöyle sıraladı:

Evladınıza ağırlık kurmayın

Ailelerin çokça müdahale içermeden, evlattan beklentiyi yüksek tutmadan, dinlenme ve eğlenmeye fırsat tanıyarak aktivite planı yapmasına yardımcı olmaları kıymetlidir. Tatilde seçtikleri arkadaşlar, bulundukları ortamlar, aileler tarafından denetlenmeli elbette; ancak bunu yaparken de ziyade pres kurmadan ihtimamlı davranmak kıymetlidir. Tatil devrinde evlatların periyot içinde öğrendikleri haberleri unutmamak ve yeni eğitim devrine hazırlanmak için günlük planlamalar içinde kısa ders tekrarları ve kitap okuma saatlerinin eklenmesi yararlı olacaktır.

Günlük sorumluluklar verin

Evlatlara odasını toplamak, dişlerini fırçalamak üzere günlük sorumlulukların da verilmesi ayrıyeten spor, satranç, drama üzere sevdiği etkinliklere yöneltilmesinin fizikî ve toplumsal gelişimlerine ekte bulunacağının altını çizmek yararlı olacaktır.

Oyun bağımlılığına dikkat edin!

“Ekran;hepimizin ömründe değerli taraf kaplıyor, lakin gerektiği ölçüde, hayat kalitemizi yükseltme, muhabere, eğitim-öğretim, kolay habere ulaşma manasında elbet vazgeçilmez; fakat bağımlılık halinde tasarrufu, çocuk-genç, velev herkesin çevre paylaşımlarını azalttığı üzere, içe yönelme, sanal bir yerküreye eğilim, gerçek sorun çözme becerilerinden mahrumluk, dikkat ve konsantrasyon, hasebiyle öğrenme suratında yavaşlık ve toplumsal ilgilerde bozulmalara yol açabilmektedir” diyen Aynur Sayım,

“Oyunların duygusal boşalımı sağlayan cihetini göz gerisi edemeyiz. Hafif raddede kullanıldığında, evladın öfke ve saldırganlık hislerini boşaltması açısından yararlı olabileceği üzere, bu çeşit oyunlara fazlaca eğilimi ve daima bu çeşit oyunların seçilmesi de var olan bir psikiyatrik duruma işaret edebilmektedir” ihtarında bulundu.

Oyun oynamayı istemek, “Sana gereksinimim var” demektir

Vaktinin birçoklarını ekran başında geçiren evlatların sosyalleşemeyeceğine dikkat çeken Sayım, “Aile ve muhit ile kâfi ve sağlıklı bir muhabere kuramaz, münasebetiyle lisan gelişimi, içtimaî gelişimi, motor gelişimi, elhasıl tüm sahalarda gelişimi yavaşlar ya da gerileme gösterir. Evlatlarımız bizimle oyun oynamak isterler ve bunu da ekseriyetle lisana getirirler. Birtakım ana pederler oyun oynamayı sevmez, bu isteği reddeder ya da geçiştirir. Oysaki evlat, ‘Sana gereksinimim var, seninle bağlantı kurmak istiyorum, bu yolla bağlantımızı geliştirebiliriz’ demek istiyordur. Bu nedenle aile oyun saatleri ve ayrıyeten evlatla birebir vakit saatlerinde, ebeveynin evladı ile oyun oynamaya da yan vermesini istiyoruz ve biz de çalışmalarımızda oyunu hem haber yekuna, hem de psikoterapinin içinde kullanıyoruz.

Sanal ortam, çevre bağlantı zorluğu oluşturuyor

Kompetan Klinik Psikolog Aynur Sayım, “Bilgisayar oyunları yanlışsız seçildiğinde ve yeteri kadar kullanıldığında, çocuk-gencin ses, ışık, hareket uyaranlarına verdiği yanıtlar, sorun tahlili, gayeye ulaşmak için farklı yollar deneyimleme üzere tecrübeler edinmesine neden olması açısından zenginleştirici olabilmektedir; lakin evladın öteki şahıslarla tek kurduğu muhabere yolu bu ise, yani daima sanal ortamda ise, bu durumda içtimaî bağlantı zorluğu var ya da oluşabilir üzere bir tehlike kelam konusu oluşturabilir” diyerek, laflarını şöyle tamamladı:

Dijital ortama yönelen evlatta “sosyal fobi” meydana geliyor!

“Pek çok toplumsal fobi vakalarında evlatların muhabere için bu yolu tercih ettiklerini görüyoruz. Evlat, topluluk içinde, küme içinde rahat davranamadığı ve kendini sakladığı için, muhabere becerileri kısıtlı olduğu için bilgisayar oyunlarına yönelebiliyor. Kendisine sanal bir yerküre kuruyor. Bu durum bağımlılık haline gelince; yalnızca yemek, tuvalet gereksinimlerini giderip bilgisayarın başından kalkmayan vakalar meydana geldi. Bu halde kendilerini sanal yerkürede var ediyorlar, var olduklarını hissediyorlar. Son yıllarda hem evlat, hem de ebeveynler tarafından, bilgisayar oyunlarına çok vakit ayrılıyor. Ana ve pederler birlikte bilgisayar oyunu oynamayı da birlikte kaliteli hengam geçirme olarak algılayabiliyorlar. Bu durumun pek çok sakıncası var. Devrinin büyük kısmını bilgisayar başında geçiren evlat, sosyalleşemez, aile ve etraf ile ehliyetli ve sağlıklı bir muhabere kuramaz. Sanat çalışmaları, kes-yap, origami, oyun hamuru, maket prodüksiyonu, boyama, fotoğraf vb. çalışmaları için evlada materyal sağlama ve yönlendirme yapılması destekleyici olacaktır.

Bilgisayar bağımlılığının nedeni anne-babalar mı?

Modellik de kıymetli bir bahis burada. Şayet ana, peder, aile bireylerinin bilgisayara ve telefona ilgisi ziyade ise, evlatların kişilik gelişimlerinde anne-babayı model alarak öğrendiklerini göz önüne aldığımızda, evladın bilgisayar bağımlısı olmasının nedeni kolaylıkla açıklanabilir. Ailede disiplin zayıf ise, bu türlü bir modellik varsa, evladın duygusal ihmali varsa, meskende evlat bilgisayar başında vakit geçirirken aile rahat nefes alıyorsa, bu evlatlar daha ziyade risk altındadır.”