SİZ Başkasının Yerinde Olsaydınız

Çok tanıdık bir cümle vardır içimizde: “Ben onun yerinde olsam var ya… Böyle başlayan cümlelerin devamında, o imkan sahibinin yerine geçip de yapılmak istenen özlemler sıralanır: “O şirketi on günde düze çıkarırdım, o çalışan elemanları hemen hizaya getirirdim… Ben başbakan olacaktım var ya, iki karar çıkarır, şu ülkeyi şaha kaldırırdım! Öyle olur muydu, olmaz mıydı, bilinmez ama siz biraz da sıkıntısı olan, problemli insanların yerine koysanız kendinizi? Suça itilen, suç işleyen, toplumda dışlanan, şahsi veya sosyal sıkıntılarıyla kıvranan toplumumuzun gerçek insanları gibi…

Aç kalıp hırsızlık yapan bir çocuğun yerinde olsaydınız mesela, n’apardınız? “Suç suçtur kardeşim, sallandıracaksın biriki tanesini, bak bir daha oluyor mu böyle vukuatlar! mı dersiniz yoksa işin kolay tarafını seçerek? Böyle bir tutum, o insanın içinde bulunduğu psikozları anlamaktan çok uzak Bir empati uygulasanız Çocuğun, mevcut şartlarının sizde gerçekleştiğini düşünün Muhtaç ve zorda kalmış bir insan olarak tavrınız farklı olur muydu?

Bediüzzaman Hazretleri’nin ortaya koyduğu bir hakikat vardır… Talebelerinden Vanlı Molla Hamit anlatıyor:

“Bir gün caminin hücre kapısını unutarak açık bırakmıştık Talebe arkadaşların küpte kavurmaları vardı İçeri giren bir köpek, küpe kafasını sokup kavurmaları yemiş, sonra da kafasını çıkaramayınca küpü kırıp kaçmış

Talebe arkadaşların canı çok sıkılmıştı Bir tertiple köpeği tekrar celbedip, sopa ile döveceklerdi Üstad vaziyeti öğrenince onları vazgeçirmek istedi Molla Resul, “Seyda, biraz kıymamız vardı Biz kıyamıyorduk ki yiyelim Halbuki bir köpek gelerek hem kıymayı yemiş, hem de küpü kırmış Bize zarar verdi Nasıl biz onu dövmeyelim? dedi

Üstad: “Molla Resul, senden soruyorum, vicdanen söyle, sen aç kalsan, paran da olmasa, bir şey almaya gücün de olmasa, nihayet açık bir yerde bir et bulsan, yer misin, yemez misin? Halbuki aklın var, idrak ediyorsun ki bu etin sahibi var diye konuştu Molla Resul, Üstad’ın bu konuşması üzerine bir müddet konuşmayarak sustu Sonra cevaben, “Evet yerim Seyda! dedi Üstad tekrar buyurdu ki:

“Bu hayvandır, aklı yoktur Haramı, helâli bilmiyor Hayır ve şerri tanımıyor Sahibinin kendisini döveceğini de bilmiyor Elbette açık kapıdan girip, kıymalarınızı yemiş

Bundan dolayı cezaya müstahak mıdır? Sizden soruyorum, elinizi vicdanınıza koyarak cevap verin Sonra Molla Resul ve arkadaşları köpekte kabahat yoktur, diye kabul ettiler Üstad, “Madem öyledir bu hayvanın gıybetini yapmayın ve helâl edin! dedi

Komşularınızda kavga, gürültü mü var? Kötü alışkanlıkları, bed tavırları mı var? Aynı psikolojiyi taşıyor olsaydınız, durumunuz nice olurdu? Burada dikkat; ama bu tahlil ve deneyin neticesini sağlıklı ortaya koyabilmemiz için; şartları tam olarak sağlamanız lazım Hani, bir deneyde, doğru bir netice elde etmek için bir “normal şartlar altında standardı vardır ya; aynı ısı, ışık, ses ve sürtünme oranında… Yani eleştirdiğin, kızdığın insanın yaşadığı ve yaşamakta olduğu bütün meselelere vâkıf olmanız gerekiyor Bu doneleri toparlarken de aslında kızıp geçtiğimiz çevremizdekileri bütün yönleriyle tanımış ve onun gerçek dünyasına tanık olmuş oluruz

Cevabınızı verdiniz diyelim; “Ben olsam aynısını yapardım, “yok, yapmazdım Şimdi sıra, ister istemez elde ettiğimiz bilgi dağarcığı ile yüklenmiş olduğumuz bir sorumluluğun gereğinde Bakın, çevrenizde belli sıkıntılar yaşamış ve halen de yaşamakta olan birileri var Şimdi asıl soru geliyor:

“Şimdi siz onun için ne yapabilirsiniz? Onun meselelerine bu kadar aşina olduktan sonra es mi geçeceksiniz?

İşin kolayını herkes yapıyor; o insanı, problemlerinden dolayı küçümseyip, eleştirip geçiyorlar Siz de mi kolayını seçeceksiniz ille de?

Bir büyük hakikat var ama: “Bir kardeşinin sıkıntısını giderenin Allah da bir sıkıntısını giderir Bu İlahi düsturu tamamlayan bir başka hakikat: “İnsanların en hayırlısı, insanlara en faydalı olanlardır



Alıntıdır