Severek tükettiğimiz çay

Çay, Camellia sinensis olarak bilinen bir bitkinin yapraklarından elde edilen bir içecektir. Üç farklı biçimde elde edilen çay; yeşil çay, siyah çay ve oolong çay olarak bilinmektedir.Yeşil çay fermente edilmemiş, siyah çay tam fermente edilmiş ve oolong çay ise, yarı fermente edilmiş bir özelliktedir. Yerkürede üretilen ve tüketilen çayın %78'si siyah çay, %20'si yeşil çay ve %2 orantısında ise oolong çaydır.

Yeşil çay en çok Çin, Japonya, Hindistan ve daha az orantıda Kuzey Afrika'da, siyah çay Orta Şark garp devletler ve kimi Asya devletlerinde, oolong çay ise Güneydoğu Çin ve Taywan'da tüketilmektedir.Yapılan birçok test sonucunda, siyah ve yeşil çayın misal tesirlere sahip olduğu görülmüştür Her iki çayda aktif olan polifenoller, epigallokatesin gallat bileşenleridir.


Kahve, kakao, kola, kimi yiyecekler ve ilaçlarda olduğu üzere çayda da doğal olarak kafein bulunmaktadır. Çayın kafein içeriği; demlenme mühleti, çay- su orantısı ve servis edilen fincan büyüklüğü üzere birçok değişkene bağlıdır. Klasik formda hazırlanan 1 fincan (200 ml) siyah çaydaki kafein ölçüsünün 40 mg/ fincan civarında olduğu düşünülmektedir. Kafeinin günlük tüketim seviyesinin 300 mg'ı aşmaması gerekmektedir.


Hem yeşil hem de siyah çayın her yaş öbeği için başta obezite, koroner kalp marazları, inme, damar illetleri, mide ve kolerektal üzere çeşitli kanser tipleri olmak üzere, artirit, antiviral ve antiinflamatuar marazlara karşı esirgeyici ve kemik yoğunluğunu düzenleyici, tesirleri yapılan araştırmalarla gösterilmiştir.


Gerek yeşil çayın, gerekse siyah çayın hazırlanması ile ilgili tüm yerkürede kabul edilen ortak bir usul yoktur. Japonya'da yeşil çayın 2- 3 dakika demlenmesi, İngiltere'de siyah çaya makul nispette süt eklenmesi yaygınken, Türkiye'de siyah çayın daha ağır bir formda demlenerek içimi tercih edilmektedir. Bunlara ek olarak Garp topluluklarında çay ekseriyetle; tek tasarrufluk bir çay poşetinin (1.8- 2.4 g çay) 200- 250 ml sıcak suda 2-3 dakika bekletilmesi ile demlenmektedir.