Sarımsak faydası -Sarımsağın Faydaları

Sarımsak faydası
Sarımsağın Faydaları

Sarımsağın Faydaları

Latince adı 'Allium Sativum' olan Sarımsak, yüzyıllardan beri bütün dünyada keza sofraların vazgeçilmez bir yiyeceği olarak, hem de dağıtılmış hastalıklar için şifa amacıyla kullanılıyor Anavatanı Hindistan olan ve mutfağımızdan eksik etmediğimiz Sarımsağın tarihi, insanlık değin eski

Sarımsağın Tarihi
Kazıbilimsel kayıtlardan, tarihin birincil çağlarında Sümerler'in, Sarımsağı bildikleri ve hap olarak kullandıkları anlaşılırken, eski Mısırlılar'ın da sarımsağı yedikleri ve hap olarak kullandıkları belirtiliyor Tarihi kayıtlardan, Gizek Piramidi'ni yaptıran Firavun Keops'un (IV Hanedan) inşaat esnasında işçilere bol miktarda yedirdiği sarımısağın, İsrail oğulları kadar Mısır'dan Filistin'e getirildiği, oradan Anadolu ve İyonya'ya yayıldığı biliniyor Haçlı seferleri sırasında ilk kez Fransa'ya getirilen ve bu şekilde Avrupa'nın öğrendiği sarımsak, bugün dünyanın baştan başa yetiştiriliyor

Sarımsak Nedir
Sarımsak (Allium sativum) dünya tarımında kayda değer bir paya sahip olmamakla beraber, birçok ülkede üretilmekte, bu ülkelerin ihracat ve ithalatında önemli bir yer tutmaktadır Sarımsağın üretimi, emek yoğun bir etkinlik olması sebebiyle bir fazla ürüne kadar daha eksik gerçekleşmektedir

Neolitik çağdan bu yana, dünyadaki hemencecik her kültüre ait millet tarafından tanıdık Sarımsağa ilişkin en eski yazılmış bilgiler, Sümerlilerin MÖ 26002100 yıllarına tarihlenen tabletlerine dayanmaktadır Sümerlilerle başlayan bu serüvenin bölüştürme yönüne tarafından Sarımsağın, önce İndus Vadisine, ardından da Çin ’e ulaştığı anlaşılmaktadır Buradan da Kore aracılığıyla Japonya ’ya girmiş ve Japonlar bu bitkiyi soğuk algınlığının tedavisinde kullanmışlardır

Yeniden MÖ 450 yıllarında Mısır ’ı gezen tarihçi Heredot ’un bildirdiğine göre, Keops Piramidinin yapılışı esnasında, çalışanlara çokça soğan ve Sarımsak yedirilmiştir Tekrar Mısırlılar sarımsağı ölümcül hastalıklara karşı bir ilaç olarak kullanmakta, bu Bitkinin tanrılara ait kutsal Ot Gibi Yaşama olduğuna inanmakta ve ölen insanların mezarlarına bile sarımsak dişlerini bırakmaktaydılar

Osmanlı tarihinde de sarımsağın tedavi edici yönü konusunda kayıtlar bulunmaktadır Padişah 4 Mehmet ’in Hekimbaşı olan Nasrullah oğlu Salih, 17 yy ’ın ikinci yarısında yazmış olduğu bir eserde, sarımsağın özellikle kış aylarında gülsuyu ile beraber yenilmesi halinde, bağırsak parazitleri, ishal, yılan ve akrep sokması, Kuduz köpek ısırması gibi rahatsızlıklara iyi geleceğini bildirmiştir

Sarımsak kokusu yüzünden kullanıma geç girmiş bir sebzedir Bu yüzden, Avrupa ülkelerinde sarımsak üretimi 15 ve 16 yüzyıllarda başlamıştır Ülkemizde sarımsağın ne süre kültüre alındığı bilinmemektedir Evliya Çelebi seyahatnamesinde sarımsaktan laf etmektedir Yalnız, OrtaAsya Türkleri sarımsağı tanıdığı için, Anadolu ’ya gelen Türklerin çok daha önceden sarımsağı kullanmış olmaları mümkündür Keza, sarımsağın anavatanı içinde Anadolu ’da bulunmaktadır

Sarımsak, çevre şartlarına iyi adapte olabilen yapısından nedeniyle ülkemizin baştan başa yetiştirilebilmekle beraber, ideal üretim alanlarının, deniz ikliminden, kara iklimine geçilen yöreler olduğu hemen görülür Kastamonu, Amasya, Tokat illerimizde kayda değer boyutlarda sarımsak üretimi, galibiyet ile yapılmaktadır

Ahali arasında, yüzyıllar her tarafında çoğu hastalık ve rahatsızlığa tedavi olarak kullanılan sarımsak, günümüzde de, modern tıbbın gelişmediği veya ulaşamadığı yerlerde iştah açıcı, yaraları iyileştirici, tansiyon düşürücü, öksürük kesici, tifo, dizanteri ve damar tıkanıklığı gibi hastalıkların tedavisinde kullanılmaya devam etmektedir

Sert ve bariz kokusu, acı tadıyla bir takım yiyeceklerimize eşsiz bir çeşni ve tat katması nedeniyle kullanılan Sarmısak'ı veren bitkisi, Zambakgiller'dendir Anayurdu Asya kıtası olan sarmısak, ülkemizde bol bol yetiştirilip tüketilmektedir

Soğanın yakın akrabası olan ve l m'ye kadar boylanabilen sarımsak, ikiyıllık otsu bir bitkidir Birinci yılında Toprak içindeki çoğu 'diş'ten oluşan 'baş' kısmı ile toprak üzerindeki yapraklarını; ikinci yılında soğanda olduğu gibi çiçek sapı ile bunun ucundaki çiçeklerini oluşturur Sarımsağın soğandan farkı, çiçeklerde tohum meydana gelmemesidir Ama, bir takım durumlarda çiçekler, ebesoğanı denilen ufak başçıkları oluşturur Bu başçıklar tohumluk olarak işe yarasalar da, uygulamada tohumluk olarak kullanılmazlar

Sarmısak bitkisinin kın biçimindeki düz yapraklan, bitkinin toprak altında artan baş adlı Bitki soğanından uzarlar Baş, sayıları 530 arasında değişen ve emrindeki yanlamasına birbirinin üstüne yığılarak çoğalan diş adlı soğancıklardan meydana gelmiştir Bu dişler sarmısak yetiştiriciliğinde tohumluk olarak kullanıldığı gibi, Türk mutfağında koku ve tadıyla çeşni katması için birçok yemek yemek, meze, turşu vb'ye katılarak tüketilmektedir

Sarımsak vitamin Deposu
Sarımsağın bileşiminde şekerler, vitaminler (A, B, C), kükürtlü bir uçucu yağ ve içerisinde bol olarak allil sülfür bulunuyor Sarımsağın özel kokusu ve tadı bundan ileri geliyor Sarımsağın ihtiva ettiği yağ olan 'Oleum allicine', 1944 senesinde J Cavallit•ve J Bailey adlı iki Bilim adamı tarafından keşfedilmiş Bu yağın 1 miligramı, 15 OE penisilinin aktivitesine eşit kıymetli bir deva

Sarımsak Salgın Hastalıklara Karşısında Kalkandır
Uzmanlar, sarımsağın, salgın hastalıkların yayılmasını engelleyen en kayda değer etken olduğunu belirtiyor Mikroplarla iç içe yaşamış, kontrolsüz yiyecekleri tüketen, kanalizasyonların yollara aktığı gecekondu mahallelerinde yaşan insanların salgın hastalıklarla karşılaşmamasının en büyük sebebi, sarımsak olarak gösteriliyor Yalnızca mikrobik hastalıklardan insanları koruyan sarımsak, Avrupa'da en manâlı vefat sebebi olarak bilinen Kanser ve damar hastalıklarına karşı da insanları koruyor Bugün dünyada azami sarımsak yenen ülke olan Bulgaristan'da kanser ve damar sertliğinden ölenleri sayısı, Avrupa'ya nazaran 67 misli düşük Ayrıca İsveçli çocuklar, çocuk felcine karşısında da koruduğu belli ki sarımsağı yiyerek okula gidiyorlar

Sarımsak Faydaları
Uzmanların tespitlerine göre, sarımsağın insan sağlığı açısından en kayda değer faydaları şöyle: Ölümlere sebep olan atardamar kireçlenmesine iyi geliyor Bere ve çıbanları iyileştiriyor Krampları değil ediyor Akciğeri, karaciğeri, safra kesesini ve kalbi kuvvetlendiriyor Bağırsak kurtlarını ve öteki parazitleri öldürüyor Mide ve bağırsakları dezenfekte ediyor zararlı bakterileri değil ediyor İştahı açıyor Nezleyi yok ediyor soluk borusu rahatsızlıklarına, bronşite çok iyi geliyor Veremlilere sarımsak yemeleri nasihat ediliyor Tansiyonu düşürüyor Ateşi düşürüyor Bağırsak gazlarını ortadan kaldırıyor Grip mikrobunu öldürerek vücudu bu hastalığa karşı koruyor İdrar yollarında taş oluşumunu engelliyor Yürek adalelerini güçlendiriyor Kalbi besleyen kroner damarları genişletiyor Cinsel gücü arttırıyor İdrar söktürüyor Vücudu sivrisinek ve haşerelerden koruyor Safra salgısının salınımını arttırıyor Kabızlığı önlüyor Saç Dökülmesini yavaşlatıyor Sesi güzelleştiriyor (iha)

Sarımsağın Sağlığımıza Yararları

Yukarıda belirtildiği gibi, tüketilen sarımsağın besin değeri ihmal edilecek değerde olmasına karşın, sağlığımıza yardımcı etkileri fazla fazladır Şöyle fakat;

•Sarmısak, bedenin bağışıklık sistemini uyarır, yani antibiyotiklere aynı etkiler yaparak bedendeki enfeksiyonlara karşısında savaşır: Bu bağlamda nezle, soğuk algınlığı, uçuk; mide, bağırsak ve mantar iltihapları, Arpacık gibi bakteri, virüs ve mantarların oluşturduğu enfeksiyonlar sayılabilir

•Kandaki kolesterol düzeyini düşürür: Yapılan incelemeler, Günde iki diş sarımsak yiyen kişilerin kolesterol düzeyinde, kısa dönemde %10'luk düşüşlerin gerçekleştiğini ortaya koymuştur

•Sarmısak, kanı sulandırır ve kan dolaşımını hızlandırır: Bu sayede sarmısak, yürek krizi veya felç geçirmeye neden olabilecek damar tıkanıklıklarını önler

•Yüksek tansiyonu düşürür: Çalışmalar, makul düzeyde sarmısak alımının bile bu etkiyi sağladığını göstermektedir

•Sarmısak, kan sekerinin düzeyini düşürür: Bu sayede bir takım şeker hastalarına sarmısak yemenin iyi geldiği yapılan bilimsel araştırmalarla saptanmıştır

•Bedenin kansere yakalanma rizikosunu azaltır Yapılan araştırmalarda sarmısak bitiren kişilerde, özellikle Mide Kanserine yakalanma tehlikesinin azaldığı belirlenmiştir

•Sarmısak kronik bronşiti önler, etkisini azaltır

•Balgam, idrar, safra ve Gaz söktürücüdür

•İştahı açar ve sindirimi kolaylaştırır

•Sarmısağın, afrodizyak (cinsel gücü artırıcı) etkileri bulunduğu, Doğu ve Batı kültürlerinde savunulmaktadır

Sağlığımıza yardımsever bu etkilerinden yararlanmak için, sarımsağın diyetimize katılması ve günde iki diş sarmısak yenmesi gerekir Daha artı tüketilmesi sarımsağın yararını artırmaz Ayrıca sarımsağın yüksek sıcaklıklarda pişirilmesi sağlığa yardımcı etkilerini azaltmaktadır Kokusundan şikâyetçi olanlar için piyasada sarmısak kapsüllerinin satılmakta olduğunu da anımsatırız

Sarımsak ya da sarmısak (Allium sativum L), 2530 cm yükseklikte, yeşilimtırak beyaz veya pembe çiçekli, otsu bir kültür bitkisidir Nadir olarak tohum bağlar bu nedenle soğancıkları (diş) ile üretilir Ülkemizde “Beyaz sarımsak ve “Siyah sarımsak edinmek üzere 2 değişiklik yetiştirilmektedir Vatanının orta Asya stepleri olduğu sanılmaktadır Beyaz veya pembemsi renkli, eksik adette soğancıkdan (diş) meydana gelir Dişlerin hepsi bir nadiren kabuk kadar sarılmışlardır Fazla adaleli ve belirgin bir kokusu ve yakıcı bir lezzeti vardır

Bileşim: Karbonhidratlar (sakkaroz, glikoz), vitaminler (A, B, C ve E) ve eterli uçucu yağ (alliin, allicin, ajoen) , scordein, selen ile dişilik ve erkeklik hormonlarına aynı Maddeler taşımaktadır Bu uçucu yağda özellikle allil disülfür bulunmaktadır Bu alaşım kükürtlü bir amin•asit olan alliin ’in alliinaz isimli ferment etkisi ile parçalanarak allicin ’i vermesi, allicin ’in de, Su buharı ya da su karşı, allil disülfür ’e dönüşmesi sonucu meydana gelir Sarımsağa özel koku ve lezzeti veren taşıdığı kükürtsü uçucu yağdır

Tesir ve Kullanılış: Eski çağlardan beri aşina ve kullanılan bir drog ’dur Orta çağda bilhassa salgın hastalıklar (kolera, veba gibi) ile mücadelede kullanılmıştır Antiseptik, idrar artırıcı, safra salgılarını artırıcı, solucan düşürücü (bilhassa askarit ve oksiyürlere karşısında), iştah açıcı, kan basıncı (tansiyon) ve kolesterol düşürücü, kanı sulandırıcı ve bağışıklık sistemini güçlendirici etkilere sahiptir Antiseptik (mikrop öldürücü) etki taşıdığı allicin ’den ileri gelmektedir Antiseptik ve bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi; tarihçi Herodot ’a göre eski Mısırlılar kadar da bilinmekteydi Çünkü Mısırlılar piramitlerin yapımında çalıştırdıkları işçilere her öğün sarımsak, soğan ve turp yediriyorlardı II Dünya savaşı esnasında, yaralandıkları vakit yaralarının mikrop kapmasını durdurmak için, ezerek yaranın üzerine konmak üzere Rus askerlerine sarımsak verilmiştir

Eğer yendikten sonradan can sıkıcı bir koku oluşturmasaydı, kuşkusuz çok daha yaygın biçimde tüketilirdi Fakat onun değerli gücünden yararlanabilmek için büyük miktarlarda tüketmek gerekmez Beklenen tesir, Gün boyunca 34 diş sarımsak yenerek sağlanabilir Hem koku problemi olmayan sarımsak tabletleri ve tentürü de benzer işi rahatlıkla görebilir Kayda Değer olan, aşırıya kaçmamak şartıyla kullanımdaki sürekliliktir Kronik bronşit, sindirim problemleri, romatizma, kas ve organ ağrıları ve yüksek kan basıncı (yüksek tansiyon) öncelikli uygulama alanlarıdır Fakat erken yaşlanmaya aleyhinde uygulanan bir tentür kürü de fazla olumlu sonuçlar verir En azından 56 Ay sürecek olan bu kür esnasında, sabahleyin ve öğlen saatlerinde 1015 damla D6 inceltisi, yarım yemek kaşığı ılık suya eklenerek alınır Böylece kişi ileri yaşlara dek Dinç ve hareketli kalabilir Et yemeyi seven, pozitif kilolu, gaz şişkinliği çeken ihtiyar kişileri hızlı çöküntülerden korumak için de, uzunca bir zaman, sabahtan ve öğlen saatlerinde 1015 damla D3 inceltisini yarım yemek yemek kaşığı ılık suya ekleyerek kullanmaları önerilir Sarımsağın, mide ve bağırsakları güçlendirici, mikropları ve virüsleri yıkıcı etkisi oldukça önemlidir Başta üçgenin taban olmayan kenarı, göz arkası ve beyin damarları edinmek üzere, bütün damarları genişleterek, daha iyi beslenmelerini ve bu nedenle, seri yaşlanmamalarını sağlar bununla beraber tüksek kan basıncını (hiper tansiyon) başarıyla düşürebilir, kolesterol düzeyini normalleştirir ve damar iltihabı (tromboztromboflebit ) oluşumunu önler Sarımsak, organizmayı ve bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalıklara karşısında korur

Uygulama Biçimleri:
Kurt veya solucan düşürücü olarak, kabuğu soyulmuş olan bir sarımsak dişi bir Ekmek kabuğu parçasına şiddetle sürülür ve meydana çıkan esansı emmiş olan ekmek parçası yenilir Aynı niyet için sarımsak şurubu da kullanılmaktadır 100 gr parçalanmış sarımsak, 200 gr su ve 200 gr şeker ile 1 gün bekletildikten daha sonra adamakıllı karıştırılıp süzülür Elde edilen şuruptan günde 23 yemek kaşığı içilir Dışarıya bere iyi edici olarak, taze sarımsak lapa halinde yara üstüne konur Benzer maksat için sarımsak usaresi de kullanılabilir Usare planlamak için bir tedarik sarımsak havanda ezilir, sıkılarak alınan usarenin 1 gr miktarı 10 gr su ile sulandırılır ve bu karışımın içine, usarenin bozulmasını durdurmak için, 10 damla dek etil Içki konur Bu usare açık havada özellikle saç hastalıklarının (saçkıran vs) tedavisinde saçlı cilt kısmına sürülür Kan Basıncı düşürücü olarak 10 gr sarımsak başı ezilir, üstüne 10 gr etil içki konur, karışım 1 gün bekletildikten daha sonra ince bir bez veya süzgeçle süzülür Elde edilen özsudan günde 3 kez 1530 damla alınır

Sarımsak Sütü: 23 diş sarımsak ezilir ya da ince kıyılır, 1 su bardağı soğuk süte eklenir ve hafif ısıda kaynama derecesine kadar ısıtılır, üstü kapalı olarak 10 Dakika demlendikten sonradan süzülür Gereklilik duyulduğunda 1 bardak taze demlenmiş sarımsak sütü soğutulmadan içilir

Sarımsak Yetiştiriciliği
İklim isteği: Sarımsak, ılık iklimlerin bitkisidir Artı soğuk ve nemli ortamları sevmez Ülkemizde yetiştiriciliğinin yapıldığı laf gelişi Kastamonu'nun Taşköprü ilçesi gibi yerler, sarmısak üretimi için iklim bakımından en uygun olan yörelerdir

Toprak ricası: Sarmısak bitkisi, tınlıkumlu bahçe topraklarını sever Yetiştirildiği toprağın oldukça serin, geçirgen ve organik madde yönünden de varlıklı olmasını ister ağır karakterdeki killi ve ıslak topraklardan hiç hoşlanmaz Böyle Topraklarda sarımsağın başları hemen çürür Ama, sarmısak çok kuru topraklarda da iyi baş bağlayamaz, başları küçük ve güçsüz kalır

Toprak işleme: Sarmısak dişleri ekildikten bir hafta değin daha sonra çimlenir, toprak yüzüne fideler çıkmaya başlar Bunlar 56 cm değin olunca hafif çapalamayla yabani ot mücadelesi yapılır Bu işlemden 23 hafta daha sonra, ikinci ve 3 hafta daha sonra da üçüncü çapalama işlemi yapılır

Sulandırma: Sarmısak bitkisi, tıpkı soğan gibi Suyu pozitif sevmez Düşüncesiz sulandırma yapılırsa, sarımsakların başları çürür Ama, ikinci çapa işleminden sonra havalar çok Sıcak ve kuraksa aşırıya kaçılmadan bitkinin sulanması yardımsever olur Ülkemizde sarmısak yetiştiriciliği susuz (sulama yapılmadan) yapılmaktadır

Gübreleme: Sarmısak bitkisi, taze çiftlik gübresinden kesinlikle hoşlanmaz İyi yanmış çiftlik gübresi ise, sarımsağın ekileceği toprağın hazırlanması aşamasında verilir Hem yapılacak toprak analizi sonuçlarına kadar Azot, fosfat ve potas taşıyan fenni kompoze gübrelerin verilmesi de faydalı olur

Hasat (Derim): Ülkemizde genelde ilkbaharda dişleri ekilen sarımsağın hasadı, bayağı koşullarda haziran sonu, temmuz ortası ve en geç ağustos başlarında yapılır Bitkinin yapraklarının 13'ü ve daha iyisi 12'si kuruduğunda yapraklar kırılır Bu iş için ya çıplak ayakla sarımsakların üzerinde gezinilir ya da boş bir fıçı Bitkilerin üzerinde yuvarlanır sonradan kırılan bu yapraklar kuruyunca, kurumuş yaprağın boyun noktaları tutulup çekilerek, elle ya da bu işe yerinde çapalarla bitkinin sökülmesiyle hasat gerçekleştirilir Bu işlem esnasında şüphesiz sarmısak başları zedelenmemelidir

Islak Havada sökülen başlarda kısa zamanda çürümeler başlayacağından, hasat, kuru ve güneşli havalarda yapılmalıdır daha sonra sökülen başlar güneş altında 34 gün süreyle kurutulmalıdır

Sarımsağın Etkin Olduğu Hastalıklar

Belirli etkin
Damar tıkanıklığı
Yüksek trigliserid

Etkin
Antikanserojen
Üçgenin Taban Olmayan Kenarı mantarları
Bronşit
Taşikardi
Yüksek tansiyon
Yüksek kolesterol
Adale tutuklukları
Kanser gelişimini yasaklayıcı (meme, mesane, karaciğer)

Tam netleşmemiş
Kulak iltihabı
Soğuk algınlığı
Parazitler (Barsak kurtları)
Peptik ülser
Yumurtalık iltihabı
Mantari enfeksiyonlar

Sarımsak Tansiyon
soğan ve sarımsağın, damarlarda kanın akıcılığını arttırdığı ve kan kolesterolünü düşürücü etkileri olduğu ve böylece bol soğan ve sarımsak yemenin Damar Sertliğine tabi kalp hastalığına aleyhinde koruyucu olduğu bildirilmiştir

yoğurt en iyi kalsiyum kaynağıdır son yıllarda yapılan araştırmalar, tansiyon yükselmesinde kalsiyum yetersizliğinin rolü olabileceğini belirtmektedirböylece, sarımsaklı yoğurt bir yana kalsiyum sağlaması, diğer yandan sarımsağın etkisiyle tansiyonun düzelmesine yardımcı olmaktadır

Sarımsak daha önce de belirtildiği gibi tarihin ilk çağlarından beri rahatsızlık tedavisinde kullanılmıştır Günümüzde yapılan çalışmalar sarımsağın boğaz, mide, mesane ve barsak kanseri, yürekdamar rahatsızlıkları, kandaki yüksek serum kolestrolü ve trigliserid seviyesini düşürücü, kanın damarlardaki pıhtılaşmasını yasaklayıcı, yüksek tansiyonu düşürücü, vücudu enfeksiyonlara karşı koruyucu ve bağışıklık sistemini geliştirici, cerahat giderici, şeker düşürücü, allerji ve Astımda etkili, barsak kurtlarını düşürücü etkisi olduğunu göstermektedir Sarımsağın yukarıda açıklanmış rahatsızlıkları gidermedeki etkileri üstünde fazla sayıda klinik araştırmalar yapılmıştır *