Prim borçlarını ödemeyen Genel Sıhhat Sigortası (GSS) ve Bağ-Kur'lu yurttaşlara Sıhhat Bakanlığı hastaneleri ile kamu üniversite hastanelerinde sıhhat hizmetlerinden faydalanması için verilen mühlet 31 Aralık'ta sona eriyor. Rastgele bir kapsamda toplumsal garantisi olmayan, çalışmayan, primlerini vaktinde ödeyemeyip borçlu duruma düşen vatandaşların marttaki seçimler nedeniyle sıhhat hizmetlerinden faydalanması için verilen mühlet bu yılın sonuna kadar uzatılmıştı. Kısa bir mühlet sonra Bağ-Kur ve GSS prim borcu olanlar ve onların bakmakla yükümlü oldukları şahısların Sıhhat Bakanlığı'na bağlı hastaneler ile kamu üniversite hastanelerinde sıhhat hizmeti alma hakkı sona eriyor. Simit Sarayı, Dünya Göz Hastanesi üzere krizdeki yandaş şirketleri kurtarma sıkıntısına düşen, gelen yansılar üzerine geri adım atmak zorunda kalan AKP iktidarının Genel Sıhhat Sigortası prim borcunu ödeyemeyen milyonlarca vatandaşın meselesini çözmek için nasıl bir adım atmayı planladığı belgisiz. TBMM’de bu durum düzeltmek için verilmiş bir kanun tasarısı da hali hazırda gözükmüyor.
Hani zenginleşmiştik!
Yoksulluk ve işsizlik nedeniyle; milyonlarca vatandaş GSS prim borçlarının tekrar yapılandırılarak faizlerinin silinmesine, 12 -18 ay taksitlendirilmesine ve 2 yıl içinde 3 defa ertelenmesine karşın GSS prim borçlarını ödeyemiyor.
"Kriz yok, işsizlik azalmakta herkes keyifli mesut yaşıyor" diyen iktidar sahipleri, milyonlarca yurttaşın genel sıhhat sigortası primlerini neden ödeyemediklerini kamuoyuna açıklamak durumunda.
- Vatandaşların Genel Sıhhat Sigortası kapsamında sıhhat hizmeti alabilmesi için GSS primini yatırması mecburidir ve sıhhat hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihte prim ve prime ait hiç bir borcunun bulunmaması kural.
- Rastgele bir kapsamda toplumsal garantisi olmayan, çalışmayan, SGK’dan gelir ve aylık almayan, 18 yaşını doldurmuş ve öğrenci olmayan, aylık geliri minimum fiyatın 1/3’ünden fazla olan vatandaşlar aylık 76.75 TL Genel Sıhhat Sigortası primlerini kendileri ödüyor.
- Aylık geliri taban fiyatın 1/3’ünden az olan vatandaşların ise Genel Sıhhat Sigortası primi devlet tarafından ödeniyor.
Borcunu ödeyemeyenlerin sayısı 6.4 milyon
Sorun çözülmez ise yaklaşık 5 milyon vatandaş sıhhat hizmetlerinden faydalanamayacak. Primlerini vaktinde ödeyemeyip borçlu duruma düşen Bağ-Kur ve Genel Sıhhat Sigortalılar ile onların bakmakla yükümlü oldukları bireyler rastgele bir düzenleme yapılmaz ise 01.01.2020 tarihinden itibaren Sıhhat Bakanlığına bağlı hastaneler ile kamu üniversite hastanelerinde sıhhat hizmetlerinden faydalanamayacak. Toplumsal Güvenlik Kurumu Lideri Dr. Mehmet Selim Bağlı’nın 28 Mart 2018 tarihli basında yansıyan ‘’borcun üstü çiziliyor’’ açıklaması ile prim borcunu ödeyemeyenlerin sayısının 6,4 milyon kişi olduğu bildirilmişti. 2020 yılı bütçe sunumunda 1,2 milyon kişinin yapılandırma için müracaat yaptığı belirtilmişti. Primini ödeyemeyen Bağ-kur ve GSS’lilerin sayısının yaklaşık 5 milyon kişi olduğu varsayım ediliyor.
Yapılması gereken nedir?
Rastgele bir kapsamda toplumsal garantisi olmayan, çalışmayan ve GSS prim borcunu ödeyemediği için sıhhat hizmeti alamayan tüm yurttaşlara, müddet ertelenmesi yaparak değil, ülkemize gelen ve süreksiz kimlik çıkaran konuklara uygulandığı üzere şartsız ve fiyatsız sıhhat hizmetini toplumsal devletin misyonu olarak sunuyor. İktidar yetkililerinin tabir ettiği üzere sosyoekonomik seviye ve refah değil, bilakis insani şartlarda hayatı sürdürebilmek için kâfi gelire sahip olamama durumu yani yoksulluk ve işsizlik giderek artmakta ve vatandaşın ocağında ‘aş yerine yoksulluk’ kaynıyor.
Dr. Ergün Demir /Dr. Güray Kılıç/ Birgün