RTÜK, İnternet Yayınları Üzerinde Hangi Yetkilere Sahip?

Birkaç saat evvel Türkiye'nin gündemi, RTÜK'ün aldığı kararla değişti. Resmi Gazete'de yayımlanan yeni bir yönetmeliğe nazaran RTÜK bundan sonra, çevrimiçi seri ve sinema platformlarını denetleyecek. Bu denetlemeler kapsamında RTÜK, ilgili platformların kimi kısımlarına yayın yasağı koyabilecek, gerekli gördüğü durumlarda ise platformların yayın lisansını iptal edebilecek.

Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmeliğe nazaran; yurt içi yahut yurt dışı merkezli olması fark etmeksizin bütün platformların murakabesi RTÜK tarafından yapılacak. Pekala RTÜK'ün bu kontrolü neleri kapsıyor? Netflix, Türkiye'den çekilir mi? İşte bu haberimizde, bu soruların karşılıklarını konuşacağız.

Yayımlanan yönetmeliğe nazaran bundan sonra çevrimiçi seri ve sinema platformları, Türkiye'de şirket kurmak zorunda kalacaklar. Bu bağlamda puhutv ve BluTV'nin rastgele bir sorun yaşamayacağını söyleyebiliriz. Zira puhutv Doğuş Holding, BluTV ise Doğan Öbeği tarafından kuruldu ve Türkiye'de şirketleşmiş durumdalar. Lakin yerkürenin en çok kullanılan çevrimiçi seri ve sinema platformlarından bir tanesi olan Netflix'in merkezi Hollanda'da. Yönetmelik yeterince Netflix'in Türkiye'de şirket kurması ve lisans alması gerekiyor. Bu da Netflix'e pahalıya patlayacak bir durum.

RTÜK, mütenasip bulmadığı içeriklere erişim handikabı getirebilecek

RTÜK bundan sonra, çevrimiçi seri ve sinema platformlarına lisans verecek. Platformlar, yalnızca bu lisans kapsamında yayın yapabilecekler. Lisansı olmayan rastgele bir platform, Türkiye üzerinden yayın hayatına devam edemeyecek. Şayet rastgele bir platformun lisanssız olduğu tespit edilirse, RTÜK'ün internet sitesi üzerinden bu platform ilan edilecek ve ilgili şirkete 72 saat müddet verilecek. Şayet platform yetkilileri, belirlenen müddet içerisinde harekete geçmezlerse hem başkanlar hakkında kabahat duyurusunda bulunulacak hem de ilgili platform için erişim engelleme talebinde bulunulacak ve siteye erişim engellenecek. Lisans mühleti, 10 yıl boyunca muteber olacak. Ancak RTÜK gerekli görürse, platformların yayın lisansını iptal edebilecek. RTÜK, lisans verdiği bir platformda lisansa ters bir durumla karşılaşırsa, bu durumun giderilmesi için platforma 30 günlük müddet verecek. Bu sırada RTÜK, platformun yayınını 3 ay boyunca durdurabilecek.

İnternetten yayın yapan platformlar, gelirlerinin bir kısmını RTÜK'e vermek zorundalar

Şayet bir platform, Türkiye üzerinden radyo yayını yapmak isterse lisans bedeli olarak 10 bin TL ödemek durumunda kalacak. Şayet internet üzerinden televizyon yayını yapılacaksa 100 bin TL, alışveriş bahisli tematik yayın yapılacaksa da 500 bin TL ödenmesi gerekecek. Üstelik RTÜK, bu lisans bedeli haricinde, bir de şirketlerden kar hissesi istiyor. Buna nazaran platformlar, yıllık gelirlerinin binde beş kadarını RTÜK'e verecekler. Ayrıyeten platformlar, her yıl aralık ayında abone sayılarını RTÜK'e bildirecekler.

RTÜK'ün murakabe salahiyeti bunlarla da sonlu değil. Şayet RTÜK, rastgele bir platformun bir içeriğinde kural ihlaliyle karşılaşırsa, içeriğin o kısmının kesilmesini isteyebilecek, gerekli gördüğü durumlarda ise içeriğin tamamına erişim kösteği getirebilecek. Başkaca kural ihlalinin boyutuna nazaran platformun tamamının kapatılması da laf konusu. Ayrıyeten yayınlar hem RTÜK hem de yayıncı kuruluşlar tarafından kayıt altına alınacak. Rastgele bir soruşturma laf konusu olduğunda ise RTÜK istediği takdirde yayıncı kuruluştan kayıtları da isteyebilecek. 

RTÜK, Netflix, BluTV ve puhutv içeriklerinde yaş sınırlaması olmasını istiyor

Tüm bunlara ek olarak, televizyonlarda gördüğümüz semboller, çevrimiçi platformlara da eklenecek. Örneğin bir seride ağır şiddet ve hassas sahneler varsa +18 simgesi bulunacak. Bu sayede platformlara ilişkin seri ve sinemaların hangi yaş öbeğine iyi olduğu açıkça görülebilecek. Ayrıyeten RTÜK, lisans verdiği platformların evlatları himayesini da isteyecek. Şayet içeriklerde evlatların zihinsel ve fizikî gelişimine zarar verecek bir durum varsa, bu şekil içeriklerin ebeveynler tarafından denetim edilebilmesi sağlanacak.

RTÜK, yayımlanan bu yönetmelikle birlikte çevrimiçi seri ve sinema platformlarını demir yumrukla yönetmek istiyor üzere görünüyor. Pekala bu çok konuşulacak yönetmelik hakkında sizin niyetleriniz nelerdir? Fikirlerinizi bizimle paylaşabilirsiniz.