iltasyazilim
FD Üye
RENK KÖRLÜĞÜ (DALTONİZM)
* Olağan bir insan gözü 15000 renk tonunu fark edebilir
* Göz hastalıkları biliminin yani Oftalmolojinin en az tanıdık yönlerinden biri de Diskromatopsi adı bahşedilen renkli görme bozukluklarının incelenmesidir Bu bozuklukların içerisinde en çok bilineni ise Daltonizm dir
* Bilinmesi gerekir ancak Daltonizm yalnız renkli görme anomalilerinin genetik yönünü yansıtır Halbuki, zaman içinde oluşan renkli görme bozukluğu da vardır
RENKLERİN ALGILANMASI
* Koni adı verilen 3 müşteri retina hücresi tamamen, gözümüz temel renk olan kırmızı, yeşil ve maviyi algılayabilir
* Algılanan bu sinyaller optik yollar baştan sona ve antagonist kırmızıyeşil ve mavisarı çiftler halinde kodlanmış olarak beyine gönderilir
* Beyin ise görme korteks seviyesinde ve sonradan diğer merkezlerde bu verileri yorumlayarak renklerin algılanmasını sağlar
KALITIMSAL DİSKROMATOPSİLER: DALTONİZM
* İki yüzyıl önce kendisi de renk körü olan İngiliz fizikçi John Dalton, renk algı fizyolojisi üstüne keşifler yolunu açtı Fakat günümüzde zeka alınması gereken çok uzun bir mesafe daha vardır
* Son yıllarda moleküler kalıtımsal tamamen Diskromatopsi konusunda çok ilerleme kaydedilmiştir bununla birlikte renklerin beyinde algılaması bize nörofizyoloji hakkında fazla önemli bilgiler sağlamıştır
Daltonizmin öbür şekilleri :
* Daltonyen kişiler renkleri oluşturan üç kanala pat diye sahip değildirler :
* Kanallardan biri yetersiz olabilir Bu durumda Daltonyen kişi dikromat tır Yani renkleri oysa gözünde olan iki kanal vasıtası ile algılamaktadır
* Eğer kırmızı görme hücreleri yetkisiz ise kişi Protanoptur
* Eğer yeşil görme hücreleri eksikse Döteranoptur (en sık görülen türdür)
* Eğer mavi hücreleri eksikse Tritanoptur ( en az görülen türdür)
* Kanallardan hepsi mevcuttur lakin birisi hatalıdır Bu durumda Daltonyen Trikromat Anormaltır
* Eğer kırmızı kanal bozuk ise kişi Protanomaldir
* Eğer yeşil kanal bozuk ise kişi Döteranomaldir
* Eğer mavi kanal bozuk ise birey Tritanomaldir
Daltonyen Geni :
* Günlük yaşamda Trikromat Anormallerin hataları ayrım edilmez Buna karşılık Dikromatlarda meslek hayatlarını etkileyen çok manâlı renk karışıklıkları mevcuttur
* Halk Müziği aralarında Daltonyenlerin yeşil ile kırmızıyı karıştırdıkları söylenir Aslında onların renk dünyası bayağı şahısların renk dünyasından çok farklıdır ve temel olarak iki renkten oluşur Bu renkler mavi ve sarıdır; fakat çok büyük nüanslarla birliktedir
Daltonizmin genetik geçişi :
* En sık karşılaşılan iki çeşit için (kırmızı ve yeşil) hücrelerin eksikliğinde genetik geçiş sekse yan X kromozomu ile olur
* Yani bir erkek çocuk Daltonyen olması için annesinin X kromozomunda fakat Daltonizm genini çocuğuna geçirmesi yeterlidir
* Buna karşılık kız çocuk için yalnız annesinden gelen X kromozomu yeterli değildir Çünkü, bununla beraber babasında ki X kromozomundan da Daltonizm genini alması gerekir böylece kızların renk körü olmaları çok daha zordur
* X kromozomunda Daltonizm geni içeren her erkek çocuk mutlaka Daltonyendir
* Buna karşılık bir tek X kromozomunda Daltonizm geni içeren kız çocuk Daltonyen değildir Çünkü her iki X kromozomunun da Daltonyen geni taşıması gerekir
Daltonizm bir hastalık değildir
* Çağrıda Bulunmak ki hiçbir şekilde vefat nedeni değildirŞimdiye değin Daltonyen kişilerin renk görmelerinde hiçbir düzelme olmaz iken üzerinde çalıştığımız Renk Körlüğü Lensleri ile ( favori olduğu sürece ) bariz düzelme olmaktadır
Tarama ve mesleki seçim :
* Daha ileriki yaşlarda hatalarını durdurmak için genç Daltonyen kişilerin okul öncesi ve profesyonel hayat öncesinde anomalilerinin bilinmesi gerekir
* Bunu yalnız göz doktoru saptayabilir ve diskromatopsi oranını belirleyebilir Bu teşhis ileride iş seçiminde fazla önemli faydalar sağlar
Sonradan kazanılan Diskromatopsiler :
* Bir Takım göz ya da genel beden hastalıklarında ( glokom, şeker hastalığı ) hasta göre fark edilmemesine rağmen, renk görmelerinde bozukluklar olabilir Bu anomalilerin bulunması tanı açısından doktora fazla fayda sağlar Çünkü, bu anomaliler rahatsızlık öncesi ortaya çıkar Saptanmaları da tedaviye daha çabuk geçilmesini sağlar
* Hiç düzelme olmayan genetik Diskromatopsilerin tersine, daha sonra kazanılan akiz renk körlükleri rahatsızlık boyunca değişkendir ve esas hastalığın tedavisi ile düzelebilir
Akromatopsi :
* Akromatopsi fazla nadirdir ve yeryüzünde rastlanma oranı 1 40000dir Bu kişilerde retina konilerinin üç esas renk pigmentlerinden hiçbiri olmadığı için kişi dünyayı siyahbeyaz fotoğraflardaki gibi grinin tonlarında görür
Daltonyenlere Yasaklanmış Olan Meslekler :
Nakliye Sektöründe oysa Meslekler
* Ordu : Pilot, teknisyenler ve araç kullananlar
* Sivil Havacılık : Pilot ve teknisyenler, hava kontrolörleri
* Denizcilik : Denizciler ve subaylar
* Demiryolları : Makinistler
* Toplu Nakliyecilik : Otobüs, metro şöförleri
Güvenlik Sektöründe oysa Meslekler
* Polis, Jandarma Gümrükçüler İtfaiyeciler
Diğer Meslekler
* Elektrik ve elektronik çalışanları
* Laboratuar : Teknisyenler, eczacılar
* Tekstil ve Baskı Mesleğinde çalışanlar
* Boya ve Fotoğraf mesleklerinde çalışanlar
* Işıkçılar (Tiyatro, sinema, televizyon)
* Ayırma işinde çalışanlar (Meyve,sebze ayıranlar) *
* Olağan bir insan gözü 15000 renk tonunu fark edebilir
* Göz hastalıkları biliminin yani Oftalmolojinin en az tanıdık yönlerinden biri de Diskromatopsi adı bahşedilen renkli görme bozukluklarının incelenmesidir Bu bozuklukların içerisinde en çok bilineni ise Daltonizm dir
* Bilinmesi gerekir ancak Daltonizm yalnız renkli görme anomalilerinin genetik yönünü yansıtır Halbuki, zaman içinde oluşan renkli görme bozukluğu da vardır
RENKLERİN ALGILANMASI
* Koni adı verilen 3 müşteri retina hücresi tamamen, gözümüz temel renk olan kırmızı, yeşil ve maviyi algılayabilir
* Algılanan bu sinyaller optik yollar baştan sona ve antagonist kırmızıyeşil ve mavisarı çiftler halinde kodlanmış olarak beyine gönderilir
* Beyin ise görme korteks seviyesinde ve sonradan diğer merkezlerde bu verileri yorumlayarak renklerin algılanmasını sağlar
KALITIMSAL DİSKROMATOPSİLER: DALTONİZM
* İki yüzyıl önce kendisi de renk körü olan İngiliz fizikçi John Dalton, renk algı fizyolojisi üstüne keşifler yolunu açtı Fakat günümüzde zeka alınması gereken çok uzun bir mesafe daha vardır
* Son yıllarda moleküler kalıtımsal tamamen Diskromatopsi konusunda çok ilerleme kaydedilmiştir bununla birlikte renklerin beyinde algılaması bize nörofizyoloji hakkında fazla önemli bilgiler sağlamıştır
Daltonizmin öbür şekilleri :
* Daltonyen kişiler renkleri oluşturan üç kanala pat diye sahip değildirler :
* Kanallardan biri yetersiz olabilir Bu durumda Daltonyen kişi dikromat tır Yani renkleri oysa gözünde olan iki kanal vasıtası ile algılamaktadır
* Eğer kırmızı görme hücreleri yetkisiz ise kişi Protanoptur
* Eğer yeşil görme hücreleri eksikse Döteranoptur (en sık görülen türdür)
* Eğer mavi hücreleri eksikse Tritanoptur ( en az görülen türdür)
* Kanallardan hepsi mevcuttur lakin birisi hatalıdır Bu durumda Daltonyen Trikromat Anormaltır
* Eğer kırmızı kanal bozuk ise kişi Protanomaldir
* Eğer yeşil kanal bozuk ise kişi Döteranomaldir
* Eğer mavi kanal bozuk ise birey Tritanomaldir
Daltonyen Geni :
* Günlük yaşamda Trikromat Anormallerin hataları ayrım edilmez Buna karşılık Dikromatlarda meslek hayatlarını etkileyen çok manâlı renk karışıklıkları mevcuttur
* Halk Müziği aralarında Daltonyenlerin yeşil ile kırmızıyı karıştırdıkları söylenir Aslında onların renk dünyası bayağı şahısların renk dünyasından çok farklıdır ve temel olarak iki renkten oluşur Bu renkler mavi ve sarıdır; fakat çok büyük nüanslarla birliktedir
Daltonizmin genetik geçişi :
* En sık karşılaşılan iki çeşit için (kırmızı ve yeşil) hücrelerin eksikliğinde genetik geçiş sekse yan X kromozomu ile olur
* Yani bir erkek çocuk Daltonyen olması için annesinin X kromozomunda fakat Daltonizm genini çocuğuna geçirmesi yeterlidir
* Buna karşılık kız çocuk için yalnız annesinden gelen X kromozomu yeterli değildir Çünkü, bununla beraber babasında ki X kromozomundan da Daltonizm genini alması gerekir böylece kızların renk körü olmaları çok daha zordur
* X kromozomunda Daltonizm geni içeren her erkek çocuk mutlaka Daltonyendir
* Buna karşılık bir tek X kromozomunda Daltonizm geni içeren kız çocuk Daltonyen değildir Çünkü her iki X kromozomunun da Daltonyen geni taşıması gerekir
Daltonizm bir hastalık değildir
* Çağrıda Bulunmak ki hiçbir şekilde vefat nedeni değildirŞimdiye değin Daltonyen kişilerin renk görmelerinde hiçbir düzelme olmaz iken üzerinde çalıştığımız Renk Körlüğü Lensleri ile ( favori olduğu sürece ) bariz düzelme olmaktadır
Tarama ve mesleki seçim :
* Daha ileriki yaşlarda hatalarını durdurmak için genç Daltonyen kişilerin okul öncesi ve profesyonel hayat öncesinde anomalilerinin bilinmesi gerekir
* Bunu yalnız göz doktoru saptayabilir ve diskromatopsi oranını belirleyebilir Bu teşhis ileride iş seçiminde fazla önemli faydalar sağlar
Sonradan kazanılan Diskromatopsiler :
* Bir Takım göz ya da genel beden hastalıklarında ( glokom, şeker hastalığı ) hasta göre fark edilmemesine rağmen, renk görmelerinde bozukluklar olabilir Bu anomalilerin bulunması tanı açısından doktora fazla fayda sağlar Çünkü, bu anomaliler rahatsızlık öncesi ortaya çıkar Saptanmaları da tedaviye daha çabuk geçilmesini sağlar
* Hiç düzelme olmayan genetik Diskromatopsilerin tersine, daha sonra kazanılan akiz renk körlükleri rahatsızlık boyunca değişkendir ve esas hastalığın tedavisi ile düzelebilir
Akromatopsi :
* Akromatopsi fazla nadirdir ve yeryüzünde rastlanma oranı 1 40000dir Bu kişilerde retina konilerinin üç esas renk pigmentlerinden hiçbiri olmadığı için kişi dünyayı siyahbeyaz fotoğraflardaki gibi grinin tonlarında görür
Daltonyenlere Yasaklanmış Olan Meslekler :
Nakliye Sektöründe oysa Meslekler
* Ordu : Pilot, teknisyenler ve araç kullananlar
* Sivil Havacılık : Pilot ve teknisyenler, hava kontrolörleri
* Denizcilik : Denizciler ve subaylar
* Demiryolları : Makinistler
* Toplu Nakliyecilik : Otobüs, metro şöförleri
Güvenlik Sektöründe oysa Meslekler
* Polis, Jandarma Gümrükçüler İtfaiyeciler
Diğer Meslekler
* Elektrik ve elektronik çalışanları
* Laboratuar : Teknisyenler, eczacılar
* Tekstil ve Baskı Mesleğinde çalışanlar
* Boya ve Fotoğraf mesleklerinde çalışanlar
* Işıkçılar (Tiyatro, sinema, televizyon)
* Ayırma işinde çalışanlar (Meyve,sebze ayıranlar) *