Ramazan Ve Oruç Bilgilerimizi Tazeleyelim

Her ibadetin kendine kadar kavramları ve kuralları vardır Bu kavramları bilmek ibadetimizin daha anlamlı olmasını sağlayacaktır Ramazan kelimesinin bir manası ‘güz yağmuru ’dur Ramazan ayı ve oruç, sonbahar yağmurunun etraftaki tozları ve pislikleri götürüp temizlediği gibi günah kirlerini götürüp kalbimizi temizler Ramazan kelimesinin ‘ramad ’ kelimesinden türediği de düşünülmüştür oysa, bu da güneşin ısısından taşların yanıp kızması manasına gelir İşte mümin de oruçla böyle yanar kavrulur ve günahları eriyip gider

İmsak
Oruçlu olan insanın orucu bozan şeyleri yapmamaya başlaması gereken zamandır İmsak vaktinde tan yeri ağarmaya başlar İmsakla beraber bundan böyle oruç başlamıştır

Sahur
Oruç yakalamak için gecenin imsaktan önceki zamanında yenen yemeğe sahur denir Efendimiz bir hadislerinde “Sahura kalkıp sahur yemeği yiyin Zira sahurda bolluk vardır (Buhari, Savm 20) buyuruyorlar

Oruç
İmsak vaktinden (ikinci fecir) akşam güneş batıncaya dek hiçbir şey yememek, içmemek ve cinsel münasebette bulunmamaktır

İftar
Orucun bitirilmesi gereken vakittir Bu da akşam güneşin batmasıyla olur Akşam namazını anlatmak üzere okunan ezan aynı zamanda iftar vaktini de bildirmektedir Akşam ezanı okununca geciktirmeden iftar yapılmalıdır Bir hadis, iftarda acele edilmesi gerektiğini şu şekilde açıklama eder: “Halk Müziği iftarı yapmakta acele ettikleri sürece, hayır üzere devam etmiş olurlar (Buhari, Savm 45)

Teravih
Ramazan ayında yatsı namazıyla birlikte kılınan, yirmi rekatlık bir namazdır

Fidye
Kesintisiz yer alan bir hastalıktan veya yaşlılıktan dolayı oruç tutamayanların tutmaları gereken her gün için bir fakiri doyuracak miktarda tasaddukta bulunmalarına fidye denir Fidye aralıksız hastalar, fazla yaşlı kimseler için bir sevaba karşılıklı olma vesilesidir

Fitre
Esas ihtiyaçlarının dışarıya belirlenmiş bir arz mala sahip olan Müslümanların Ramazan bayramına ulaşmalarının bir şükrü olarak yerine getirmeleri gereken bir ibadettir Buna fıtır sadakası da denmektedir Aile reisi bütün aile fertleri namına, fakirlerin de bayrama benzer toplumun bir ferdi olarak kavuşması ve sevinmesi için fitreyi verir Müslüman ’ın, normal bir insanın bir jurnal yiyeceği miktarda fitre vermesi en uygun olandır

İ ’tikaf
Ramazan ayının son on gününde ibadet niyetiyle bir insanın, belli kurallara uyarak bir mescitte inzivaya çekilmesidir Allah Rasulü (sas) Medine ’ye hicretten sonradan Ramazan ’ın son on gününü i ’tikafta geçirirdi Bir Takım alimler bir saat bile i ’tikaf yapılabileceğini söylerler Önemli olan insanın, hayatın bunca telaşesi içinde belirli bir zaman de olsa Rabbiyle baş başa kalması ve kendini ibadete vermesidir

Keffaret
Ramazan orucunu bilerek bozan kimsenin bir jurnal Ramazan orucu yerine, cinayet olarak peşi peşine iki ay oruç tutmasıdır Keffaret, orucu tutmamanın yok; tutulan orucu kasten bozmanın cezasıdır Oruçlunun dikkat etmesi gereken durumlar: Başlanmış olan orucu kasıtlı olarak bozmanın dünyevi bir karşılığı olarak keffaret orucu cezası vardır Ramazan ’da kasten yemek yiyip bir şeyler içmek ve cinsel ilişkide bulunmak orucu bozduğu gibi keffaret gerektirir Bu keffaretin peşi peşine olması şarttır Kısaca tanımlamak icabında, bir şey yiyip içme ve cinsel ilişkide bulunmayla, bu kapsamda değerlendirilen şeyler orucu bozar Bunlar bilinçli ve mahsus olursa orucu bozdukları gibi keffaret gerektirirler Ama unutarak bunları yapan bir kimse, ne yaptığının farkına vardığı lahza bunları terk ederse orucu bozulmayacağı için kaza ve keffaret orucu tutmasına lüzum yoktur

Oruç hangi
durumlarda bozulur?

Beslenme amacı taşımayan, yenip içilmesi sıradan olmayan ve adi insanın fıtraten yiyip içmek istemeyeceği şeyleri alması durumunda oruç bozulur, ama keffaret yerine sadece kaza orucu tutması gerekir Bunların bir kısmı şöyledir
1 Ham pirinç gibi, çiğ olarak yenmesi âdet olmayan şeyleri yemek
2 Katkısız un ve hamur yemek yemek
3 Taş, toprak, altın, demir gibi cisimleri yutmak
4 Kabuğuyla beraber yenmeyen, fındık, ceviz ve badem gibi şeyleri yemek
5 Boğaza kaçan, yağmur, kar ve doluyu istemeye istemeye yutkunmak
6 Abdest alırken genze ve boğaza hatayla su kaçırmak
7 Uyurken kendi kendine veya başkası göre bir şey yiyip içmek, mesela, boğazına su dökülmesi de orucu bozar; keffaret gerektirmez
8 Kendi Isteğiyle ağız dolusu istifra etmek
9 Sahurdan dişleri arasında kalan nohut her birine büyüklüğünde olan bir şeyi yutmak
10 Eşine sarılıp öperken meni gelmesi de orucu bozar genelde orucun manası Allah rızası için besin, tat ve keyif alma isteğinin bir sonucu olarak yapılan yemek, içmek ve cinsel ilişkide bulunmaktan uzakta durmak, yani nefsi, özlem, iştah ve şehvet duyduğu şeylerden uzakta yetişmek olunca, nefse bu hazlarını veren şeylerin orucu bozduğu açıktır Bunların başlıca olanlarını sıraladıktan daha sonra herkesin kendi durumunu gözden geçirmesini, yaptığı işlerde bu duyguların yerinin ne olduğunu kendisinin gözden geçirmesini ve orucu manasına uygun bir şekilde tutmaya çalışmasını bildirmek gerekiyor

Orucu bozmayan şeyler
Bir Takım durumlar vardır ki, insan orucunun bozulduğunu zannedebilir Oysa bu durumlarda oruç bozulmaz
1 Unutarak az ya da çok bir şey yemek İnsan unutarak karnını doyursa sonradan da dere içerken aklına oruçlu olduğu gelse, çayını hemencecik bırakır ve orucuna devam eder Bu kişinin orucu bozulmadığı için ne kaza ne de keffaret gerekir
2 Gönülsüzce istifra etmek orucu bozmaz
3 Abdestte ağza su alındıktan daha sonra kalan az bir yaşlığı tükürük ile yutkunmak orucu bozmaz
4 Boğaza bir sineğin kaçması gibi yenilmesi kastedilmeyen ve kaçınmanın da muhtemel olmadığı şeyler orucu bozmaz
5 İnsanın derisinden içeriye sızan şeyler orucu bozmaz Bunun için vücuda sürülen bir krem, koku veya vücudun soğukluğunu hissettiği su orucu bozmaz
6 Baştaki ya da karındaki bir yaraya konulup yaranın ıslaklığı ile damağa ya da boşluğa gitmeyen bir ilaçtan nedeniyle oruç bozulmaz *