Putin Hamlelerini Hazırlamış: Rusya Yaptırımları Nasıl Aşacak?

Rusya'nın Ukrayna'ya hücum başlatması ile dünyada yeni bir periyoda girilirken, öncesinde açıklanan yaptırımların yüklü finans bölümünün ve oligark bölümü amaç alması Putin'i durdurmadı.

AB tarafından yapılan açıklamada yaptırımların sertleşeceği belirtilirken, Putin ataklarını bir satranç ustası üzere hazırlamış ve bu yaptırımları umursamıyor gözüküyor.

Rusya'nın planı ne?


Öncelik finans sektörü!



Rusya’nın Ukrayna’daki Donbass bölgesi ile ilgili hazırlıklarını duyurması sonrası ABD ve AB tarafından Moskova’ya yönelik yaptırım paketleri açıklandı. Müttefiklerin finansal olarak Moskova’ya ne kadar baskı uygulayabileceği ise belirsizliğini koruyor. Uzmanlar da yaptırımların Rusya’ya tesirinin hudutlu olacağını belirtiyor.

ABD, Avrupa Birliği (AB) ve İngiltere, öncelikle Rusya’nın finans kesimini maksat aldı. 

İngiltere salı günü beş Rus bankasına yaptırım uyguladı. Washington iki banka ve yan kuruluşları PSB ve Vnesheconombank’ın (VEB) Rusya ordusunu desteklemedeki rollerini öne sürerek listede bu iki kuruma yer verdi. Fakat Rusya'da sermayenin bir kısmının daha evvel ülkeye geri döndüğü biliniyor. 

Yaptırım uygulanan kısımların Rus oligarklarla hudutlu olması nedeniyle iktisat üzerinde sonlu bir tesiri olması bekleniyor.

Bugün AB tarafından yapılan açıklamada ise yaptırımların güçleneceği açıklandı. AB Komite Lideri von der Leyen ve AB Yüksek Temsilcisi Borrell birlikte yaptıkları açıklamadı bugün yeni yaptırımların açıklanacağını belirtti.

AB yaptırımları sertleştirmeye hazırlanıyor



Yaptırım uygulanan kısımların Rus oligarklarla sonlu olması nedeniyle iktisat üzerinde sonlu bir tesiri olması bekleniyor.

Bugün AB tarafından yapılan açıklamada ise yaptırımların güçleneceği açıklandı. AB Kurul Lideri von der Leyen ve AB Yüksek Temsilcisi Borrell birlikte yaptıkları açıklamadı bugün yeni yaptırımların açıklanacağını belirtti.

Putin'in planı hazır mı?



Türkiye gazetesinin haberine nazaran, bu savların birinci nedeni, daha evvel hiç 1,5 trilyon dolarlık bir ekonomiyi global ticaretten kesme planının yapılmamış olması. 

İkincisi de Vladimir Putin’in bütün adımlarını bugünleri düşünerek atması.

Putin'in avantajları neler?



Doğalgazda Avrupa’nın elini kolunu bağlayan Putin, petrol üreticisi olmanın avantajını kullandı. Rusya bugün dünyanın en büyük petrol, doğalgaz, bakır, alüminyum, paladyum ve öteki değerli emtia ihracatçıları ortasında yer alıyor.

Rusya global petrol piyasasının yaklaşık yüzde 10’unu elinde tutuyor. Avrupa önümüzdeki aylarda Rus ithalatı olmadan ayakta kalabilirken, uzun vadede önemli ekonomik bozulmaya neden olabilir.

Rusya dünyanın en büyük buğday ihracatçısı ve Ukrayna ile birlikte toplam temel tahıl ihracatının dörtte birini oluşturuyor. Emtia tarafındaki fiyat artışları, enflasyonu tetikleyecek ve satın alma gücüne azaltacağı için birçok ülkede hükûmetleri zora sokacak.

Rusya'nın en büyük tedarikçisi Çin!



Rusya’nın ticarete olan bağımlılığı son 20 yılda azaldı. Rusya’nın ihracat destinasyonları değişti. Çin, en üst kategoriler ortasında cep telefonları, bilgisayarlar, telekomünikasyon teçhizatı, oyuncaklar, dokuma, giysi ve elektronik modüller ile Rusya’nın en büyük ithalat tedarikçisi olmaya devam ediyor.

Batı, şimdi hizmete girmemiş olan Kuzey Akım 2 boru sınırının sembolik olarak askıya alınmasının ötesinde, güç alanında kendini kurtaracak adım atmadı. Bu da kıtayı Rusya’ya bağımlı hâle getirdi. 2014 yılında Kırım’ı ilhak eden Rusya, yeteri büyüklükte yaptırımla karşılaşmadı. Bu da Putin’i cesaretlendirdi.

Rezervlerde dönüşüm



Beyaz Saray, Rusya’nın günlük döviz süreçlerinin yüzde 80’inden fazlasının ve ticaretinin yarısının dolar cinsinden yapıldığını belirterek, Rusya’nın finans bölümüne yönelik aldığı yaptırım kararının bundan sonra nasıl bir tesir oluşturacağı bilinmeyen.

Rusya'nın Merkez Bankası rezervlerinde son yıllarda artış ve rezerv tartısındaki dönüşüm biliniyordu. Son 5 yılda Rusya'nın rezervleri 640 milyar dolarla rekor kırarken, yabancı paraların tartısı yüzde 89'dan yüzde 74'e kadar geriledi. Dolar tarafında azalış euro ve yuana dönüştü. Ayrıyeten rezervlerdeki altın ölçüsü 3 kattan fazla artarak 41 milyar dolardan 132 milyar dolara çıktı ve rezervlerdeki hissesi yüzde 22'ye ulaştı. 

Eski Dünya Bankası yetkilisi Harry Broadman, yeni yaptırımların Rusya’yı Pekin ile dolar cinsinden olmayan ticari bağları güçlendirmeye sevk edeceğini öne sürdü. Broadman “Yaptırımlarla ilgili sorun, bilhassa Rusya’nın olduğu petrol üreticisini içeren sorun, sistemde sızıntı olacak” dedi ve Çin’in Rus petrolünün en büyük müşterisi olacağını kaydetti.

SWIFT hala masada!



Batılı güçler, Rusya’yı finansmandan yoksun bırakmayı, para toplamak yahut borcunu tekrar finanse etmek için sermaye piyasalarına erişimini engellemeyi amaçlıyor. Bu, Rus rublesinin kıymetine yük verecek ve böylelikle sıradan Rusların ithal malları satın alma gücünü kısacağı kestirim ediliyor. ABD’nin Rusya’yı birçok ülkeyle finansal süreci imkânsız kılacak milletlerarası banka süreç sistemi SWIFT’den çıkarmak üzere bir planı da var. Lakin bunun hâlâ masada olduğu belirtiliyor.

Joe Biden’ın Rusya’ya mal göndermek isteyen şirketlerin ABD’den lisans almasını zarurî kılacak bir taslak üzerinde çalıştığı belirtiliyor. Önlemler, lazerlerden telekomünikasyon ekipmanına ve deniz eserlerine kadar her şeyi gaye alan birinci ihracat denetim cezaları paketinin bir kesimi. İhracat denetim paketinde yer alan en kapsamlı önlemin, Çinli telekom devi Huawei’e getirilen kısıtlamalara emsal olduğu belirtiliyor. Buna ek olarak, Rus ordusuyla kontaklı olduğu belirlenen kimi uçak üreticileri de kara listeye eklenecek.