iltasyazilim
FD Üye
Peçenekler, Uzlar ve KumanKıpçaklar hakkında geniş veri
Peçenekler, Uzlar ve KumanKıpçaklar ile ilgili data
Peçenekler, Uzlar ve KumanKıpçaklar
Peçenekler, Büyük Göktürk Hakanlığına emrindeki kavimlerden biriydi Onuncu Yüzyıl' da Kuzey Karedeniz bölgesinde yaşıyorlardı Uzun müddet Ruslar'ın Kiyef Prensliği' yle mücadele ettiler ve 968 yılında Hazar Hakanlığı başkentini zapteden Kiyef Prensi Svyatoslav' ı yenerek öldürdüler Bu mücadelede Ruslar' a karşı Peçenekler'i tutan Bizans, onlarla arkadaşlık kurmaya çalıştı Keza kendini tehdid eden Bulgarlar' a aleyhinde Peçenekler' i kullanmayı düşünüyordu
Peçenekler, daha doğudan gelerek kendilerini sıkıştıran Uz (Oğuz) Türkleri yüzünden ülkelerini bırakıp Orta Avrupa' ya dağılmaya başladılar
On birinci yüzyıl başlarında Peçenekler, Balkanlar üstüne sarkmaya başlamışlardı Ama Bizans bu akınları durdurabilmek için Peçenek beyleri arasına nifak soktu Birbirine düşen Peçenekler, bir defasında kuvvetsiz kuvvetlerden meydana gelen Bizans ordusuna aleyhinde ağır bir yenilgiye uğradılar Bizans bunların savaşçı güçlerini bildiği için onlardan kendi güney sınırında yararlanmak istedi ve Peçenekler'i Selçuklulara aleyhinde çıkarmayı denedi Peçenekler bu teklifleri geri çevirdiler; Bizans ordusuna girmiş olan Peçenek birlikleri ise Malazgirt Savaşı'nda kendi soydaşlarının safına geçtiler Doğu Avrupa' da kalan Peçenekler ise 1080 yılından sonra her yerde toparlandılar, yanlarına Macar ve Kumanlar' ı da alarak Bizans' ı birkaç kez mağlub ettiler 1090 yılında Çekmece' ye kadar tüm Trakya onların hakimiyeti altına girdi O sırada Çavuldur Oğuzları' nın beyi Çakan, İzmir' i ele geçirmiş, Adalar Denizi' ne baskın olduktan sonradan İstanbul' u zaptetmeyi planlamıştı Bu iş için Peçenekler'in yardımını elde etmek üzere onlarla temasa girmişti Böylece Bizans bir taraftan da Peçenekler'in baskısı aşağı kımıldayamaz ayla gelmişti
Bizans, Çakan Bey ve Peçenekler'in karşılıklı hareketlerini durdurmak için bir yanlamasına Hıristiyan dünyasını harekete geçirirken, bir yanda Kuman Türkler' ini Peçenekler aleyhine kışkırttı Peçenekler, Çakan' ın donanmasıyla birleşmek üzere Meriç ağzında beklerken, Tugur Han idaresindeki kırk bin Kuman süvarisi bunların üzerine saldırdı ve hepsini mahvetti Peçenekler, dağıldılar ve eriyip gittiler
Uzlar, Oğuz Türklerinden bir zümre idi Peçenekler'i yurtlarından sürdükten sonra Özü (Dinyeper) Nehri etrafında yerleştiler Fakat Rus Prensleri birleşerek onları bu bölgeden uzaklaştırdı Bundan sonradan Uzlar güneye sarktılar, Bizans ordusu ve Bulgarlar' ı yenerek Selanik' e dek ilerlediler Ama buralara yerleşmeye fırsat bulamadan salgın hastalıklar ve Peçenek hücumları yüzünden dağıldılar Bizans ordusuna katılan bir kısım Uzlar, Malazgirt'te Türk ordusu tarafına geçmiştir
Kumanlar, tarihte uzun süre ve fazla değişik bölgelerde kendilerinden söz ettirmiş bir Türk kitlesidir Bunlar, yeniden kendileri gibi Göktürk İmparatorluğu'nun Batı toprakları üzerinde yaşayan Kıpçaklar' la birleşerek batıya yöneldiler ve Kumanlar, Rus Prenslerinin ortak kuvvetini mağlub ederek Karadeniz kuzeyindeki bozkırlara yerleştiler On birinci Asır sonraları Balkaş Gölü'nden Batı Karadeniz' e kadar çok büyük bir bölge KumanKıpçaklar'ın eline geçmişti, bu bölgeye Kıpçak sahası veya Kumanya deniyordu
Rus prenslikleri Kumanlar'ı bu bölgeden atabilmek için birleşerek sürekli atak ediyorlardı Bu savaşlarda ara sıra Ruslar, ara sıra Kıpçaklar galip geldiler Fakat 1185'te Kıpçak Başbuğ' u Könçek komutasındaki Türk kuvvetleri, Prens İgor'un ast müttefik Rus ordusunu bütünüyle tahrip etti Bir kısım Kumanlar Kırım' da oturmuş hayata geçerek, orada şehir halkı ve kasabalar kurdular
Kuzey Kafkas bölgesindeki KumanKıpçaklar ise Gürcistan Krallığı'yla ilişkiler kurduktan sonradan, Gürcistan üzerinden o sırada Selçuklu beyleri idaresinde yer alan doğu Anadolu şehirlerine kadar sarktılar Kutlu Arslan ve Sevinç Baylar zamanında güney Kafkasya'ya fazla sayıda Kıpçak yerleşti
Kıpçak sahasının Doğu bölgesinde bulunanlar, Harezmşahlar Doğu bölgesinde bulunanlar, Harezmşahlar devleti hizmetinde çalıştılar Meşhur Celaleddin harezmşah (Mengüberdi)' in annesi bir Kıpçak prensesi idi Harezmşah ordusunun büyük kısmı Kıpçak Türkleriydi
Darı'da Eyyubi Devleti yerli halktan ordu kuramadığı için yabancıları ücretli asker olarak alıyordu Fazla sayıda KumanKıpçak genci Darı' a artan bir şekilde orada özel eğitimle Eyyubi ordusuna girmeye başlamıştı Bunlar kısa zamanda orduda yüksek mevkiler kazanıyorlardı 1250 yılında Kıpçak beylerinden İzzeddin Aybeg, kendisini sultan bildiri etti ve bu nedenle Darı' da on dördüncü Asır sonralarına dek sürecek olan bir Türk Devleti kuruldu
Mısır Kıpçak sultanlarından Baybars, yenilmezdenen Moğol ordularını muhteşem bir bozguna uğratmıştır Ama Asya' da kalan KumanKıpçaklar, Moğol baskısına dayanamayıp dağıldılar Burç Han idaresindeki bir kısım Kumanlar Moldavya'ya yerleşerek Hıristiyan oldu; Köten Bey' in Kumanları Macaristan' a yerleştiler Geri kalanların herhangi bir siyasî varlığı olmadı
aLINTI *
Peçenekler, Uzlar ve KumanKıpçaklar ile ilgili data
Peçenekler, Uzlar ve KumanKıpçaklar
Peçenekler, Büyük Göktürk Hakanlığına emrindeki kavimlerden biriydi Onuncu Yüzyıl' da Kuzey Karedeniz bölgesinde yaşıyorlardı Uzun müddet Ruslar'ın Kiyef Prensliği' yle mücadele ettiler ve 968 yılında Hazar Hakanlığı başkentini zapteden Kiyef Prensi Svyatoslav' ı yenerek öldürdüler Bu mücadelede Ruslar' a karşı Peçenekler'i tutan Bizans, onlarla arkadaşlık kurmaya çalıştı Keza kendini tehdid eden Bulgarlar' a aleyhinde Peçenekler' i kullanmayı düşünüyordu
Peçenekler, daha doğudan gelerek kendilerini sıkıştıran Uz (Oğuz) Türkleri yüzünden ülkelerini bırakıp Orta Avrupa' ya dağılmaya başladılar
On birinci yüzyıl başlarında Peçenekler, Balkanlar üstüne sarkmaya başlamışlardı Ama Bizans bu akınları durdurabilmek için Peçenek beyleri arasına nifak soktu Birbirine düşen Peçenekler, bir defasında kuvvetsiz kuvvetlerden meydana gelen Bizans ordusuna aleyhinde ağır bir yenilgiye uğradılar Bizans bunların savaşçı güçlerini bildiği için onlardan kendi güney sınırında yararlanmak istedi ve Peçenekler'i Selçuklulara aleyhinde çıkarmayı denedi Peçenekler bu teklifleri geri çevirdiler; Bizans ordusuna girmiş olan Peçenek birlikleri ise Malazgirt Savaşı'nda kendi soydaşlarının safına geçtiler Doğu Avrupa' da kalan Peçenekler ise 1080 yılından sonra her yerde toparlandılar, yanlarına Macar ve Kumanlar' ı da alarak Bizans' ı birkaç kez mağlub ettiler 1090 yılında Çekmece' ye kadar tüm Trakya onların hakimiyeti altına girdi O sırada Çavuldur Oğuzları' nın beyi Çakan, İzmir' i ele geçirmiş, Adalar Denizi' ne baskın olduktan sonradan İstanbul' u zaptetmeyi planlamıştı Bu iş için Peçenekler'in yardımını elde etmek üzere onlarla temasa girmişti Böylece Bizans bir taraftan da Peçenekler'in baskısı aşağı kımıldayamaz ayla gelmişti
Bizans, Çakan Bey ve Peçenekler'in karşılıklı hareketlerini durdurmak için bir yanlamasına Hıristiyan dünyasını harekete geçirirken, bir yanda Kuman Türkler' ini Peçenekler aleyhine kışkırttı Peçenekler, Çakan' ın donanmasıyla birleşmek üzere Meriç ağzında beklerken, Tugur Han idaresindeki kırk bin Kuman süvarisi bunların üzerine saldırdı ve hepsini mahvetti Peçenekler, dağıldılar ve eriyip gittiler
Uzlar, Oğuz Türklerinden bir zümre idi Peçenekler'i yurtlarından sürdükten sonra Özü (Dinyeper) Nehri etrafında yerleştiler Fakat Rus Prensleri birleşerek onları bu bölgeden uzaklaştırdı Bundan sonradan Uzlar güneye sarktılar, Bizans ordusu ve Bulgarlar' ı yenerek Selanik' e dek ilerlediler Ama buralara yerleşmeye fırsat bulamadan salgın hastalıklar ve Peçenek hücumları yüzünden dağıldılar Bizans ordusuna katılan bir kısım Uzlar, Malazgirt'te Türk ordusu tarafına geçmiştir
Kumanlar, tarihte uzun süre ve fazla değişik bölgelerde kendilerinden söz ettirmiş bir Türk kitlesidir Bunlar, yeniden kendileri gibi Göktürk İmparatorluğu'nun Batı toprakları üzerinde yaşayan Kıpçaklar' la birleşerek batıya yöneldiler ve Kumanlar, Rus Prenslerinin ortak kuvvetini mağlub ederek Karadeniz kuzeyindeki bozkırlara yerleştiler On birinci Asır sonraları Balkaş Gölü'nden Batı Karadeniz' e kadar çok büyük bir bölge KumanKıpçaklar'ın eline geçmişti, bu bölgeye Kıpçak sahası veya Kumanya deniyordu
Rus prenslikleri Kumanlar'ı bu bölgeden atabilmek için birleşerek sürekli atak ediyorlardı Bu savaşlarda ara sıra Ruslar, ara sıra Kıpçaklar galip geldiler Fakat 1185'te Kıpçak Başbuğ' u Könçek komutasındaki Türk kuvvetleri, Prens İgor'un ast müttefik Rus ordusunu bütünüyle tahrip etti Bir kısım Kumanlar Kırım' da oturmuş hayata geçerek, orada şehir halkı ve kasabalar kurdular
Kuzey Kafkas bölgesindeki KumanKıpçaklar ise Gürcistan Krallığı'yla ilişkiler kurduktan sonradan, Gürcistan üzerinden o sırada Selçuklu beyleri idaresinde yer alan doğu Anadolu şehirlerine kadar sarktılar Kutlu Arslan ve Sevinç Baylar zamanında güney Kafkasya'ya fazla sayıda Kıpçak yerleşti
Kıpçak sahasının Doğu bölgesinde bulunanlar, Harezmşahlar Doğu bölgesinde bulunanlar, Harezmşahlar devleti hizmetinde çalıştılar Meşhur Celaleddin harezmşah (Mengüberdi)' in annesi bir Kıpçak prensesi idi Harezmşah ordusunun büyük kısmı Kıpçak Türkleriydi
Darı'da Eyyubi Devleti yerli halktan ordu kuramadığı için yabancıları ücretli asker olarak alıyordu Fazla sayıda KumanKıpçak genci Darı' a artan bir şekilde orada özel eğitimle Eyyubi ordusuna girmeye başlamıştı Bunlar kısa zamanda orduda yüksek mevkiler kazanıyorlardı 1250 yılında Kıpçak beylerinden İzzeddin Aybeg, kendisini sultan bildiri etti ve bu nedenle Darı' da on dördüncü Asır sonralarına dek sürecek olan bir Türk Devleti kuruldu
Mısır Kıpçak sultanlarından Baybars, yenilmezdenen Moğol ordularını muhteşem bir bozguna uğratmıştır Ama Asya' da kalan KumanKıpçaklar, Moğol baskısına dayanamayıp dağıldılar Burç Han idaresindeki bir kısım Kumanlar Moldavya'ya yerleşerek Hıristiyan oldu; Köten Bey' in Kumanları Macaristan' a yerleştiler Geri kalanların herhangi bir siyasî varlığı olmadı
aLINTI *