Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Pankreas kanserleri, sıklıkla 60-70 yaşlarında görülür. Karın içi tümörler arasında en bed seyirli kanserlerdendir. Marazın tedavisinde en kıymetli kriter, erken tanıdır. Epey sessiz ve sinsi seyirli olduğundan, görece daha ziyade risk taşıyan hastaların tarama programlarına alınması değerlidir.
HANGİ HASTALAR TARAMA PROGRAMINA ALINMALIDIR?
Hastalık umumi olarak erkeklerde, hatunlara nazaran biraz daha sık görülmektedir. Sigara tasarrufu, şeker illeti, kronik pankreatit ve alkol tasarrufu, şişmanlık ve hareketsiz hayat, hastalık için en değerli risk faktörleridir. Ayrıyeten illetin birtakım kalıtsal sendromlara eşlik ettiği de bilinmektedir. Başkaca pankreas kanseri açısından aile hikayesi bulunan bireylerin de yakından takip edilmesi gereklidir.
Bu risk faktörlerini taşıyanların, marazın belirtileri açısından dikkatli olması ve gerekli takipleri devranında yaptırmsı, illetin erken tanısı için mutlak gereklidir.
ALERME EDİCİ BELİRTİLERE DİKKAT EDİLMELİDİR
Illete bağlı muayyen başlı belirtiler, ilerleyici tipte sarılık, koyu renkli idrar yapma, açık renk dışkılama, kaşıntı, bulantı, iştahsızlık, halsizlik, karın ağrısı, sırt ağrısı, kilo kaybı olarak sayılabilir. Münhasıran 55 yaş üstü insanlarda ani gelişen, orta şiddetteki, şeker marazı pankreas kanserinin malûm başlı belirtisi olabilir. Alkol tasarrufu ya da safra taşı olmaksızın ortaya çıkan akut pankreatitler de pankreas kanseri habercisi olabilir. Başkaca zayıflama, pis kokulu, yağlı ve sümüksü dışkılama da kanserin erken belirtilerinden biri olabilir.
BU OLGULARDA TANININ KONULMASI
Bu yakınmalar ile başvuran olgularda, karaciğer fonksiyon testleri, kan şekeri ve tümör belirteçleri (özellikle CA 19-9) bakılmalıdır. Kesin tanı için görüntüleme metotlarından Bilgisayarlı Tomografi yapılmalıdır. Bilgisayarlı Tomografi ile hem pankreastaki kütle tespit edilir, hemde marazın evresi tepit edilir.
TEDAVİNİN PLANLANMASI
Evrelemesi tamamlanan hastalarda, hastalık cerrahi tedaviye tutarlıysa, biyopsiye gerek duyulmaksızın ameliyatı planlanır. Ameliyatın öncelikli amacı, hastalıksız sağkalım vadesini arttırmaktır.
Ameliyat uzun süren, hayli karışık ve önemli bir ameliyattır. Ameliyat öncesi önemli bir hazırlık, ameliyat sonrasında da bir haftaya yakın mühlet bakım gerektiren, kimi komplikasyon riskleri olan bir teşebbüstür. Buna karşılık marazın tedavisinde, bugün için en tesirli tedavi yolu cerrahi tedavidir ve çıkartılması mümkün olan her olgu da ameliyat yapılmalıdır.
Ameliyatta çıkartılan dokuların patolojik incelemelerinden sonra ek, kemoterapi, radyoterapi üzere tedavilere muhtaçlık duyulabilir.
Ameliyat ile çıkartmaya müsait olmayan olgular da ise; farklı tedavi yolları devreye girmektedir.
Lakin günümüzde, evvelce ilerlemiş ve cerrahiye mütenasip olmadığı kabul edilen olgularda bile, ameliyat öncesi verilen kişisel tedaviler ile, hastalar ameliyata tutarlı hale getirilebilmektedir.
Bu nedenle marazın tedavisi multidisipliner yaklaşım gerektirmektedir. Tedavinin karışık ve çok disiplinli olması sebebiye, tedavi yapılacak hastanenin altyapı yeterliliği de gerekli bir faktördür. Illetin tedavisinin, cerrah, onkolog, radyasyon onkoloğu, gastroenterolog, radyolog ve anestezistten oluşan deneyimli ekiplerce, planlanarak, gerçekleştirilmesi, hastalık ile savaş etme de büyük kıymet taşımaktadır.
Prof. Dr. Metin Kapan
HANGİ HASTALAR TARAMA PROGRAMINA ALINMALIDIR?
Hastalık umumi olarak erkeklerde, hatunlara nazaran biraz daha sık görülmektedir. Sigara tasarrufu, şeker illeti, kronik pankreatit ve alkol tasarrufu, şişmanlık ve hareketsiz hayat, hastalık için en değerli risk faktörleridir. Ayrıyeten illetin birtakım kalıtsal sendromlara eşlik ettiği de bilinmektedir. Başkaca pankreas kanseri açısından aile hikayesi bulunan bireylerin de yakından takip edilmesi gereklidir.
Bu risk faktörlerini taşıyanların, marazın belirtileri açısından dikkatli olması ve gerekli takipleri devranında yaptırmsı, illetin erken tanısı için mutlak gereklidir.
ALERME EDİCİ BELİRTİLERE DİKKAT EDİLMELİDİR
Illete bağlı muayyen başlı belirtiler, ilerleyici tipte sarılık, koyu renkli idrar yapma, açık renk dışkılama, kaşıntı, bulantı, iştahsızlık, halsizlik, karın ağrısı, sırt ağrısı, kilo kaybı olarak sayılabilir. Münhasıran 55 yaş üstü insanlarda ani gelişen, orta şiddetteki, şeker marazı pankreas kanserinin malûm başlı belirtisi olabilir. Alkol tasarrufu ya da safra taşı olmaksızın ortaya çıkan akut pankreatitler de pankreas kanseri habercisi olabilir. Başkaca zayıflama, pis kokulu, yağlı ve sümüksü dışkılama da kanserin erken belirtilerinden biri olabilir.
BU OLGULARDA TANININ KONULMASI
Bu yakınmalar ile başvuran olgularda, karaciğer fonksiyon testleri, kan şekeri ve tümör belirteçleri (özellikle CA 19-9) bakılmalıdır. Kesin tanı için görüntüleme metotlarından Bilgisayarlı Tomografi yapılmalıdır. Bilgisayarlı Tomografi ile hem pankreastaki kütle tespit edilir, hemde marazın evresi tepit edilir.
TEDAVİNİN PLANLANMASI
Evrelemesi tamamlanan hastalarda, hastalık cerrahi tedaviye tutarlıysa, biyopsiye gerek duyulmaksızın ameliyatı planlanır. Ameliyatın öncelikli amacı, hastalıksız sağkalım vadesini arttırmaktır.
Ameliyat uzun süren, hayli karışık ve önemli bir ameliyattır. Ameliyat öncesi önemli bir hazırlık, ameliyat sonrasında da bir haftaya yakın mühlet bakım gerektiren, kimi komplikasyon riskleri olan bir teşebbüstür. Buna karşılık marazın tedavisinde, bugün için en tesirli tedavi yolu cerrahi tedavidir ve çıkartılması mümkün olan her olgu da ameliyat yapılmalıdır.
Ameliyatta çıkartılan dokuların patolojik incelemelerinden sonra ek, kemoterapi, radyoterapi üzere tedavilere muhtaçlık duyulabilir.
Ameliyat ile çıkartmaya müsait olmayan olgular da ise; farklı tedavi yolları devreye girmektedir.
Lakin günümüzde, evvelce ilerlemiş ve cerrahiye mütenasip olmadığı kabul edilen olgularda bile, ameliyat öncesi verilen kişisel tedaviler ile, hastalar ameliyata tutarlı hale getirilebilmektedir.
Bu nedenle marazın tedavisi multidisipliner yaklaşım gerektirmektedir. Tedavinin karışık ve çok disiplinli olması sebebiye, tedavi yapılacak hastanenin altyapı yeterliliği de gerekli bir faktördür. Illetin tedavisinin, cerrah, onkolog, radyasyon onkoloğu, gastroenterolog, radyolog ve anestezistten oluşan deneyimli ekiplerce, planlanarak, gerçekleştirilmesi, hastalık ile savaş etme de büyük kıymet taşımaktadır.
Prof. Dr. Metin Kapan
