iltasyazilim
FD Üye
Göktürk imparatorluğunun ünlü hükümdarı Bilge Kağan dönemine ait 6 adet yazılı*ve dikili anıtlardır Bu önemli eserlerden 3 adam başına fazla önemlidir Kül Tigin, Bilge Kağan*ve Tonyukuk Bu eserler Türk dili,edebiyatı,tarihi ve sanatı konusunda birçok bilgiyi bizlere*sunmaktadır Türkçe adı ilk olarak bu eserlerde yer almış ve bu anlamda da tarih açısından*manâlı değerler arasına girmeyi başarmıştır
Tonyukuk 716, Kültigin 732, Bilge Kağan eserleri 735 yılında dikilmiştir Kül Tigin yazıtı*Bilge Kağanın ağzından yazılmıştır*Bilge Kağan ’ın kardeşi olan Kül Tigin namına yazılan bu eser günümüzde hala önemini*kaybetmemiştir Tonyukuk ise; Bilge Kağan ’ın veziridir
Anıtların olduğu alanlarda yapılan çalışmalar sonucu sadece bu eserler değil,*heykeller,taşlar,balbal,kalıntılar ve su kanalları da bulunmuştur*1889 yılında Rus tarihçi Yardintsev kadar yer alan abideler 1893 yılında Danimarkalı bilgin Vilhelm Thomsen tarafından açılmış ve okunmuştur38 harflik alfabe ile
Kültigin Anıtı:
Yaklaşık 34 metre uzunluğunda olan bu anıt kireçtaşından yapılmıştırSatırların*uzunluğu 235 cm olarak ölçülmüştürKültigin yazıtında henüz de belirttiğim gibi*Bilge Kağan ağzından bir anlatım mevcuttur ve bu anıtta Göktürk tarihi,tarihe damga*vurmuş olaylar ve birlik,bütünlük taşıyan mesajlar verilmiştir*Zamanın yıprattığı eser bütün anlamıyla bütünlüğünü koruyamamıştır Üstünde*semboller ve bazı işaretler de mevcuttur*Emziren kadın ve dağ keçisi sembolleri bunlardan bazılarıdır
Bige Kağan Anıtı:
Bilge Kağan,oğlu Tenri Kağan ’a yaptırmıştı bu abideyiBu yazıtta ise;*devletin nasıl büyüdüğü ve geliştiği bunun yanı sıra kardeşi Kül Tigin ’in*ölümünden daha sonra yaşananlar kendi ağzından anlatılmıştır Yeğeni Yuluğ Tigin ’in*konuşmaları da eserde yer almıştır*Yazıtta olayları nakleden ve tavsiye veren başlıca birey Bilge Kağan ’dır Türkçe metinlerin*yanı sıra Çince metinlere de yer verilmiştir Abide Kültiginde olduğu gibi*34 metre uzunluğunda ve 4 cepheden oluşmaktadır*Göktürk devletinin gelişimi ve yine tarihi en fazla bahsi geçen konular arasındadır
Tonyukuk Anıtı:
Bilge Kağan ’ın buyrukçu ihtiyar veziri olarak tarihte yerini almıştır Tonyukuk*Bilge Kağan ona fazla artı değerinde vermekte ve onu yanından ayırmamaktadır Tarihe*geçecek bir eserde o da yerini almış ve Tonyukuk Anıtı olarak can bulmuştur*Tonyukuk Anıtı,4 taraflı ve 2 dikilitaş biçiminde oluşturulmuştur Araştırmalarda*yazıların diğer eserlere göre daha silik halde olduğu görülmüştürBu eser Tonyukuk ’un*kendisi göre ve kendi ricası ile yapılmıştırEserde savaşlardan ve Çin esaretinden nasıl kurtuldukları anlatılmıştır
Tonyukuk 716, Kültigin 732, Bilge Kağan eserleri 735 yılında dikilmiştir Kül Tigin yazıtı*Bilge Kağanın ağzından yazılmıştır*Bilge Kağan ’ın kardeşi olan Kül Tigin namına yazılan bu eser günümüzde hala önemini*kaybetmemiştir Tonyukuk ise; Bilge Kağan ’ın veziridir
Anıtların olduğu alanlarda yapılan çalışmalar sonucu sadece bu eserler değil,*heykeller,taşlar,balbal,kalıntılar ve su kanalları da bulunmuştur*1889 yılında Rus tarihçi Yardintsev kadar yer alan abideler 1893 yılında Danimarkalı bilgin Vilhelm Thomsen tarafından açılmış ve okunmuştur38 harflik alfabe ile
Kültigin Anıtı:
Yaklaşık 34 metre uzunluğunda olan bu anıt kireçtaşından yapılmıştırSatırların*uzunluğu 235 cm olarak ölçülmüştürKültigin yazıtında henüz de belirttiğim gibi*Bilge Kağan ağzından bir anlatım mevcuttur ve bu anıtta Göktürk tarihi,tarihe damga*vurmuş olaylar ve birlik,bütünlük taşıyan mesajlar verilmiştir*Zamanın yıprattığı eser bütün anlamıyla bütünlüğünü koruyamamıştır Üstünde*semboller ve bazı işaretler de mevcuttur*Emziren kadın ve dağ keçisi sembolleri bunlardan bazılarıdır
Bige Kağan Anıtı:
Bilge Kağan,oğlu Tenri Kağan ’a yaptırmıştı bu abideyiBu yazıtta ise;*devletin nasıl büyüdüğü ve geliştiği bunun yanı sıra kardeşi Kül Tigin ’in*ölümünden daha sonra yaşananlar kendi ağzından anlatılmıştır Yeğeni Yuluğ Tigin ’in*konuşmaları da eserde yer almıştır*Yazıtta olayları nakleden ve tavsiye veren başlıca birey Bilge Kağan ’dır Türkçe metinlerin*yanı sıra Çince metinlere de yer verilmiştir Abide Kültiginde olduğu gibi*34 metre uzunluğunda ve 4 cepheden oluşmaktadır*Göktürk devletinin gelişimi ve yine tarihi en fazla bahsi geçen konular arasındadır
Tonyukuk Anıtı:
Bilge Kağan ’ın buyrukçu ihtiyar veziri olarak tarihte yerini almıştır Tonyukuk*Bilge Kağan ona fazla artı değerinde vermekte ve onu yanından ayırmamaktadır Tarihe*geçecek bir eserde o da yerini almış ve Tonyukuk Anıtı olarak can bulmuştur*Tonyukuk Anıtı,4 taraflı ve 2 dikilitaş biçiminde oluşturulmuştur Araştırmalarda*yazıların diğer eserlere göre daha silik halde olduğu görülmüştürBu eser Tonyukuk ’un*kendisi göre ve kendi ricası ile yapılmıştırEserde savaşlardan ve Çin esaretinden nasıl kurtuldukları anlatılmıştır
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.