O'nun Muhteşem Ahlâk'ı -1- (Hamd ve Şükür)

KABUL ÖLÇÜSÜ

Bir Ramazânı şerîfi daha uğurladık Cenâbı Hakk’ın lutfettiği, rahmet ve mağfiret tuğyânı olan bir mevsim yaşadık Bu mevsim Cenâbı Hakk’a yaklaşabilme mevsimiydi Menfî vasıflardan arınmak için riyâzat hâlinde yaşama mevsimiydi Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem Efendimiz’in ahlâkıyla ahlâklanma mevsimiydi

“Ben size yakınım, siz de Bana Kitap ve Sünnet içinde bir hayat ile yaklaşın (Bkz elBakara, 186) buyuran Rabbimiz’e icâbet için; ibâdetlerle, oruçlarla, terâvihlerle, tilâvetlerle, fıtır, zekât ve infaklarla, Rabbimiz’e yaklaşma yolunda mesafe almaya çalıştık

Şimdi gönlümüzdeki sual şu:

Ramazânı şerîfi ihyâ gayretlerimiz nezdi ilâhîde kabul oldu mu?

Bu hususta bize bir ölçü verecek şekilde Yahyâ bin Mu’âz rahmetullâhi aleyh der ki:

“Kişi diliyle tevbeistiğfar ettiği hâlde kalbinde günah işleme azmi varsa ve Ramazan’dan sonra günaha dönerse bilsin ki; orucu reddolunmuş, kabul kapısı yüzüne kapatılmıştır

Yine Mirzâ Mazhar Cânı Cânân rahmetullâhi aleyh şöyle buyurur:

“Ramazânı şerif; zikirle uyanık olarak geçirilirse, senenin kalan kısmında da bu güzel hâl devam eder Eğer bu ayda bir kusur ve gevşeklik olursa, bunun izi bütün sene boyunca görülür

Yani Ramazan’daki ibâdetlerimizin kabûlünün delili; Ramazan’dan sonraki hâl ve istikametimizdir

Unutulmamalıdır ki;

Amellerde asıl olan sonlarıdır, samimiyet ve ihlâs itibarıyla nasıl neticelendirildikleridir

İbâdetlerle geçirilen bir Ramazan’dan sonra tekrar yanlışlara, günahlara, gevşekliğe dûçâr olmak; doldurulan çuvalın ağzını bağlamadan terk etmeye benzer Biriktirilen, kazanılan ne varsa dökülür, elde sadece hüsran kalır

Edâ edilen ibâdetlerle gurur ve ucuba kapılmak, yani; “Ben yaptım! diyerek nefse pay çıkarmak ve enâniyete kapılmak da Ramazân’ı kaybetme bedbahtlığının bir başka şeklidir

Unutmamalıdır ki: İbrahim aleyhisselâm günahlardan korunmuş ve ilâhî teminat altına alınmış bir peygamber olduğu, hattâ «halîlullah» makamına erdiği hâlde, elde ettiği hiçbir şeye güvenmemiş;

????? ?????????? ?????? ???????????

“(Yâ Rabbî! Kulların) diriltilecekleri gün beni mahcup etme! (eşŞuarâ, 87) niyâzında bulunmuş, Hakk’a ilticâ etmiştir

Kulluk emri, son nefese kadardır İnsan hakkındaki ilâhî karar, son nefesi esas alır Bu sebeple, korku ve ümit arasında son nefesi îmân ile müslüman olarak verebilme gayretiyle; bir an dahî nefse, gaflete kapılmadan kulluğu devam ettirmekten başka bir yol yoktur

Zira Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem, bizlere emsalsiz bir nümûne olarak Cenâbı Hakk’a;

“Yâ Rabbî, beni, göz açıp kapayıncaya kadar bile nefsimin eline bırakma! diye ilticâ etmiştir

Çünkü;

Anlar var ki, büyük fütûhatlara vesile olur Diğer taraftan ise gaflet anları da vardır ki, onlar da büyük bir hüsrana sebep olur

Tek kurtuluş, kalbin Cenâbı Hak’la beraber olmasını temin etmek gayreti içinde olabilmek Nitekim âyeti kerîmede buyurulur:

????? ???????? ??????? ??????????? ??????????

“Biliniz ki, kalpler ancak Allâh’ı anmakla huzur bulur (erRa‘d, 28)

Allâh’ı anmak olan zikrin bir mânâsı da Kur’ânı Kerim’dir Yani Allâh’ı Kur’ân ile meşgul olarak, onu yaşayarak anmak, kalpler için ömrün huzurudur Çünkü Kur’ân hem şifâ, hem rahmet Her kulun ve gönlün muhtaç olduğu iki büyük dermânı ilâhî Âyeti kerîmede buyurulur:

??????????? ???? ??????????? ??? ???? ??????? ?????????? ????????????????

“Biz, Kur’ân’dan öyle bir şey indiriyoruz ki o, mü’minler için şifâ ve rahmettir… (elİsrâ, 82)

Hâsılı gönül huzuru, işte ancak o rahmet ve şifâ içinde Allâh’ı zikr üzere yaşayışa bağlıdır

Bu itibarla mesele;

RAMAZÂNI ŞERÎFİ DEVAM ETTİRMEK

Elbette, Ramazânı şerifteki kadar yoğun bir ibâdet hayatını sürdürmek, bütün seneyi fiilen Ramazan hâline getirebilmek, yani her gün oruç tutmak, her gece terâvih gibi uzun nâfile namazlar kılmak, sürekli îtikâf hâlinde yaşamak ilh kolay değildir, belki matlûb olan da sadece bu değildir

Ancak Ramazân’ın rûhunu seneye ve hayata yaymak mümkündür ve ebedî bayrama ermek için bu zarûrîdir:

Orucun riyâzâtını bütün öğünlere taşır; oburluktan, israftan korunursak, Ramazân’ı devam ettirmiş oluruz Oruçken helâllerden dahî sakınma hassâsiyetini; sâir zamanlarda şüpheli ve mekruhlara karşı gözetebilirsek, Ramazan şuuru bizde devam etmiş olur

Terâvihlerdeki camiye koşma azmini; sene boyunca cemaate devam aşkına dönüştürebilirsek, Ramazânı şerifte kazandıklarımızı muhafaza edebiliriz

Sahurlardaki gönül uyanıklığını bütün seherlere yayabilirsek; Kadir Gecesi’ni aradığımız gibi, her gecenin kadrini bilirsek; bütün sene Ramazan bereketi yaşarız

Ramazan’daki zekât, fıtır ve infak vazifesini yerine getirme heyecanını, bütün aylara genişletebilir; dâimâ cömertlik, merhamet ve fedâkârlık içinde yaşayabilirsek, Ramazân’ı zâyî etmemiş oluruz

Ramazân’ın makbul bir şekilde ihyâ edildiğinin alâmeti de bunlar olacaktır

Ramazânı şerîfin ibâdet ibâdet bize kazandırdığı bir de ahlâkî vasıflar var… Ramazânı şerîfi bütün seneye yayabilmenin en güzel nişânesi, bu hasletleri devam ettirebilmekteki muvaffakiyet olacaktır

Şu kıssa bize güzel bir misaldir:

BİZDE RAMAZAN’DAN NE KALDI?

Pakistan’ın mânevî mimarı Muhammed İkbal, bir gün Medine’den dönen hacıları ziyaret ederek onlara kâmil bir mü’minin gönül ufkunu sergileyen şu sualleri sorar:

«–Medînei Münevvere’yi ziyaret ettiniz! Uhrevî Medine çarşısından gönlünüzü ne gibi hediyelerle doldurdunuz? Getirdiğiniz maddî hediyeler; takkeler, tesbihler, seccadeler bir müddet sonra eskiyecek, solacak ve bitecek Medine’nin; solmayan, gönüllere hayat veren, rûhânî hediyelerini getirdiniz mi?

Hediyeleriniz içinde Hazreti Ebûbekir’in sıdk ve teslîmiyeti; Hazreti Ömer’in adâleti; Hazreti Osman’ın hayâsı ve cömertliği; Hazreti Ali’nin heyecan ve cihâdı var mı? Bugün bin bir ızdırap içinde kıvranan İslâm dünyasına gönlünüzden bir asrı saâdet heyecanı verebilecek misiniz?»

Biz de Ramazânı şeriften sonra, kendimize sormalıyız:

Ramazânı şerif geldi geçti Şimdi bizim gönlümüzde kalan nedir? Bu mübârek günler bizde neler bıraktı? Hangi kötü huylardan bizi kurtardı, hangi hasletleri bize kazandırdı? Bir ıslah, bir düzelme yaşadı isek, bu Ramazân’a mahsus mu kaldı, yoksa onu devam ettirebildik mi?

Hazreti Mevlânâ şöyle buyurur:

“Hacca gidenler orada evin (yani Beytullâh’ın) sahibini arasınlar O’nu bulduktan sonra Kâbe’yi her yerde bulabilirler

Ramazan gibi mübârek zaman dilimlerini ihyâ gayretinde olanlar da, onu ikram eden Cenâbı Hakk’ın rızâsına erme, O’nun hoşnut olacağı vasıfları kazanma gayreti içinde olurlarsa, bütün sene onlar için Ramazânı şerif kıymetinde olacaktır İhyâ edilen her gece, Kadir Gecesi’ni idrâk için bir vesile olacaktır

Zira Cenâbı Hak;

????????????????????? ??????????????

“Seher vakitlerinde istiğfâr edenler, Allah’tan bağış dileyenler… (Âli İmran, 17) beyanıyla, seherlerdeki istiğfarlarla af ve mağfiret iklimine davet etmektedir

Ramazân’ı seneye ve ömre yayma hakikatini Muallâ bin Fadl rahmetullâhi aleyh şöyle anlatır:

“Selefi sâlihîn, Cenâbı Hakk’a, altı ay kendilerini Ramazân’a ulaştırması için duâ ederlerdi Geri kalan altı ayda da idrâk ettikleri Ramazân’ı kabul buyurması için duâ ederlerdi (Kıvâmu’ssünne, etTerğîb ve’tTerhîb, II, 354)

Nedir bizim de kaybetmemek için aylarca yalvaracağımız Ramazan ikramları?

Ramazan; Fahri Kâinat sallâllâhu aleyhi ve sellem Efendimiz’e benzeme mevsimiydi O’na ibâdette, ahlâkta, muâmelâtta, muâşerette benzemek; O’nun bizim için üsvei hasene, en güzel örnek olan ahlâkını tahsil etmek imkân ve fırsatıydı Bu imkândan ne kadar istifâde ettiğimizin ölçüsü, o kıvâmı muhafaza edip edemediğimiz olacaktır

Cenâbı Hak bizlere, Efendimiz’in ahlâkı hamîdesi ile ahlâklanarak bütün hayatımızı Ramazânı şerif kıvâmında yaşayabilmeyi ihsan buyursun

Cenâbı Hak, aleyhisselâtü vesselâm Efendimiz’e;

????????? ??????? ?????? ????????

“(Ey Habîbim!) Elbette Sen muhteşem bir ahlâk üzeresin (elKalem, 4) buyuruyor Bizim de o ahlâktan nasibimiz ne kadar?

Meselâ O’nun hamdi ve şükrü?

HAMD ve ŞÜKÜR

Namazın her rekâtında okuduğumuz Fâtiha, bize evvelâ «hamd»i telkin eder:

?????????? ??????? ????? ??????????????

“Hamd, Âlemlerin Rabbi Allâh’a mahsustur

Bir başka âyeti kerîmede şöyle buyurulur:

“…Onların duâları; «Bütün hamd ü senâlar, âlemlerin Rabbi Allâh’a mahsustur» diye son bulur (Yûnus, 10)

Başta hamd… Sonda hamd…

Her gün defalarca bu niyâzın bize tekrar ettirilmesi işaret ediyor ki, biz dâimâ hamdimizi artırmalıyız

Hamde lâyık yegâne varlık, Allah Teâlâ’dır O Hamîd’dir Bütün varlıkların hamd ü senâsı O’nadır Diller ve gönüller, O’nu anmalı, zikretmeli, O’na hamd etmelidir

Mübârek isimleri «hamd» kökünden gelen; Muhammed, Mahmûd, Hamîd (çok övülmüş), Ahmed ve Hâmid (çok hamd eden) isimleriyle müsemmâ olan Peygamber Efendimiz de her fırsatta, Cenâbı Hakk’a hamd ederdi Bütün hutbelerine, hitâbelerine hamdele ile başlardı Yemek, abdest, defi hâcet gibi günlük meşgalelere varıncaya kadar her fırsatta, Cenâbı Hakk’a verdiği nimet, afiyet ve imkânlar için hamd ve şükrederdi

ABDİ ŞEKÛR

Âişeradıyallâhu anhâ şöyle anlatır:

“Bir gece Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem bana;

«–Ey Âişe! İzin verirsen, geceyi Rabbime ibâdet ederek geçireyim» dedi Ben de;

«–Vallâhi Sen’inle beraber olmayı çok severim, ancak Sen’i sevindiren şeyi daha çok severim» dedim

Sonra kalktı, güzelce abdest aldı ve namaza durdu Ağlıyordu… O kadar ağladı ki, elbisesi, mübârek sakalları, hattâ secde ettiği yer sırılsıklam ıslandı O, bu hâldeyken Hazreti Bilâl namaza çağırmaya geldi Ağladığını görünce;

«–Yâ Rasûlâllah! Allah Teâlâ sizin geçmiş ve gelecek günahlarınızı bağışladığı hâlde niçin ağlıyorsunuz?» dedi

Bunun üzerine Efendimiz sallâllâhu aleyhi ve sellem;

«–Allâh’a çok şükreden bir kul olmayayım mı? Vallâhi bu gece bana öyle âyetler indirildi ki, onu okuyup da üzerinde tefekkür etmeyenlere yazıklar olsun!» karşılığını verdi ve şu âyetleri okudu:

«Şüphesiz ki göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelişinde, aklı selîm sahipleri için (Allâh’ın birliğini gösteren) kesin deliller vardır

Onlar; ayakta dururken, otururken, yanları üzerine yatarken (her an) Allâh’ı zikrederler; göklerin ve yerin yaratılışı hakkında derin derin tefekkür ederler ve;

‘–Rabbimiz! Sen bunları boşuna yaratmadın Sen’i tesbîh ederiz; bizi cehennem azâbından koru!’ (derler)» (Âli İmrân, 190191) (İbni Hibbân, II, 386)

Hamd’in bir mânâsı da şükürdür Cenâbı Hakk’a karşı bir teşekkürdür O’nun sonsuz nimetleri karşısında hakkıyla şükretmemiz mümkün değil Ancak istiğfarlarla şükründen âciz olduğumuzu itiraf ve noksanımızı bir nebze olsun telâfi gayreti içerisinde olmamız îcâb eder

Maddîmânevî, sonsuz, sayısız nimetler içerisindeyiz ve âyeti kerîmede hepsinden hesaba çekileceğimiz bildirilmekte:

????? ?????????????? ?????????? ???? ???????????

“Sonra o gün (kıyâmet günü), nimetlerden mutlaka hesaba çekileceksiniz? (etTekâsür, 8)

Fahri Kâinat sallâllâhu aleyhi ve sellem Efendimiz dâimâ her nimetin hesabını tefekkür içinde yaşardı Onun Rabbe şükür hassâsiyetini Ebû Hüreyre radıyallâhu anh şöyle anlatır:

HELÂLİN HESABI VAR!

Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem bir gün, çıkılmayacak bir vakitte evinden dışarı çıkmıştı Baktı ki, Ebûbekir ve Ömer radıyallâhu anhuma da oradalar Onlara;

“–Bu saatte sizi evinizden dışarı çıkaran sebep nedir? diye sordu

Onlar;

“–Açlık, yâ Rasûlâllah! (Yani bir rızık bulabilmek için) dediler

Peygamberimiz;

“–Gücü ve kudretiyle canımı elinde tutan Allâh’a yemin ederim ki, sizi evinizden çıkaran sebep beni de evimden çıkardı; haydi kalkınız buyurdu

İkisi de kalkıp, Rasûli Ekrem’le birlikte ensardan birinin evine geldiler O zât da evinde değildi Fakat hanımı Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem’i görünce çok sevindi;

“–Hoş geldiniz! Buyurunuz dedi

Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem; beyinin nerede olduğunu sordu

Kadın;

“–Bize tatlı su getirmek için gitti dedi Tam o sırada evin sahibi olan Medineli sahâbî geldi, Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem’e ve iki arkadaşına baktıktan sonra;

“–Allâh’a hamdolsun, bugün, hiç kimse misafire ikram etme yönünden benden daha bahtiyar değildir! dedi Hemen gidip onlara içinde koruğu, olgunu ve yaşı bulunan bir hurma salkımı getirdi:

“–Buyurun, yiyiniz dedi ve eline bıçak aldı

Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem ona;

“–Sağılan hayvanlara sakın dokunma! buyurdu Ev sahibi, onlar için bir koyun kesti Onlar da koyunun etinden ve hurmadan yediler; tatlı sudan içtiler Hepsi yemeğe doyup suya kanınca, Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem; Ebûbekir ve Ömer radıyallâhu anhuma’ya hitâben şöyle buyurdu:

“–Gücü ve kudretiyle canımı elinde tutan Allâh’a yemin ederim ki, kıyâmet gününde bu nimetlerden sorguya çekileceksiniz Sizi evinizden açlık çıkardı, sonra evinize dönmeden şu nimetlere kavuştunuz (Müslim, Eşribe 140)

Fahri Kâinât Efendimiz; ashâbını şükredebilme hassâsiyetiyle öyle yetiştiriyordu ki, şu kıssadaki gibi hâdiseler yaşanıyordu:

Bir genç yeni müslüman olmuştu Rasûlullah Efendimiz ona Tekâsür Sûresi’ni öğretti Sonra da onu bir kadınla evlendirdi Bu genç, nikâhlandığı kadının yanına girip de orada büyük bir çeyiz ve birçok nimet görünce;

“Ben bunlardan (bu kadar şatafatlı dünya nimetlerinden korkarım ve) istemem diyerek çıktı geldi

Peygamberimiz sallâllâhu aleyhi ve sellem sebebini sorunca;

“(Yâ Rasûlâllah!) Siz bana; «Sonra o gün nimetlerden muhakkak sorulacaksınız» diye öğretmediniz mi? Ben onların cevabını vermeye güç yetiremem (Ne yapmamı uygun bulursunuz?) diyerek Efendimiz’in tavsiyesini aldı

Bu âyeti kerîmeyi Efendimiz’in ashâbına nasıl yüksek bir ölçüyle tâlim buyurduğunu da şu kıssadan öğreniyoruz:

Bu âyeti kerîme nâzil olduğunda hiçbir şeyi olmayan muhtaç bir sahâbî ayağa kalkarak;

“?(Yâ Rasûlâllah!) Benim üzerimde (hesabı verilecek) nimetlerden bir şey var mı? diye sordu

Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem Efendimiz ise hulâsaten;

“–Gölge, iki nalin ve soğuk su
cevabını verdi (Bkz Süyûtî, VIII, 619)

Gölgesinden istifade ettiğin bir ağaç dahî, Allâh’ın senin için yarattığı bir nimet… Şükrü gereken bir nimet…

İçtiğimiz su, yediğimiz meyve, sebze ve hayvânî gıdalar, yararlandığımız, giydiğimiz, kullandığımız türlü türlü eşyalar… Sıhhat, ömür, aile… Her biri ayrı ayrı şükür gerektiren sayısız nimet…

Cenâbı Hakk’ın nimetler husûsunda îkaz dolu şu hatırlatmaları ne kadar mânidar:

“Ya içtiğiniz suya ne dersiniz?

Siz mi onu buluttan indirdiniz, yoksa indiren Biz miyiz?

???? ??????? ??????????? ???????? ????????? ???????????

Dileseydik onu tuzlu ve acı bir su yapardık Şükretmeniz gerekmez mi?

Ya yaktığınız ateşe ne dersiniz?

Onun ağacını siz mi inşa ettiniz? Yoksa Biz miyiz inşa eden?

Biz onu bir ibret ve ıssız yerlerde yaşayanlara bir fayda kıldık

O hâlde, O yüce Rabbinin adını tesbîh et (yücelt) (elVâkıa, 6874)

Nimetler saymakla bitmez

Onlar sadece maddî olanlar değil Bir de hiç şüphesiz ki, başta hidâyet olmak üzere sonsuz mânevî nimetler var…

UHREVÎ NİMETLER

Dâimâ düşünmeliyiz ki, bir bedel ödemediğimiz hâlde, sırf lutfi ilâhî ile; insan olarak, mü’min olarak, ümmeti Muhammed olarak dünyaya geldik ve Kur’ânı Kerîm’e muhatap kılındık Bütün bunlar, şükründen âciz kalınacak nimetlerdir

Dünyevî bir şeyle ne kadar seviniyoruz; bizi ebedî saâdete götürecek olan îman nimetinin ve ümmeti Muhammed olmanın ne kadar minnettarlığı, sevinci ve şükrü içindeyiz?

Ramazân’ın kendisi de mânevî bir sofra, muhteşem bir ikram idi Onun da şükrünü edâ etmemiz zarurî Bunun şükrü de Ramazan’dan sonraki hâlimizi istikamet üzere muhafaza edebilmemiz

İslâm nimetinin teşekkürü nedir?

Onu ondan mahrum olanlara ulaştırmak…

Sahâbî; İslâm nimetinin teşekkürü için tâ Kayravan’a gitti, Semerkant’a gitti, Çin’e gitti Bizler de İslâm’ın güler yüzünü yaşamak ve yaşatmak üzere gayret etmezsek, nankörlüğe düşmüş oluruz

Gayret ederken de gerekli olan vazife hassâsiyeti, usûlünce riâyeti ve âdâbı çok mühimdir:

Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem ashâbının bir kısmını gazveye göndermişti İçlerinden biri geri kaldı Ailesine;

“–«Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem ile birlikte öğle namazını kılayım, sonra kendisine selâm verip vedâ edeyim» düşüncesiyle geri kalıyorum Bir de bana duâ buyursun ki, o duâ benim için kıyâmette şefaatçi olsun dedi

O zât, Rasûli Ekrem Efendimiz’le namaz kıldıktan sonra O’na yöneldi ve selâm verdi Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem:

“–Arkadaşlarının seni ne kadar geçtiğini biliyor musun? dedi

Sahâbî:

“–Evet, sabah erkenden aldıkları mesafe kadar beni geçtiler dedi Bunun üzerine Rasûlullah sallâllâhu aleyhi ve sellem;

“–Nefsimi elinde tutan Zât’a yemin ederim ki, onlar fazîlette seni, doğu ve batı arasındaki en uzak mesafe kadar geçtiler buyurdu (Ahmed, III, 438)

Diğer bir rivâyette ise:

“–Yeryüzündekilerin tümünü infâk etsen, onların o erken çıkışlarındaki fazîleti elde edemezsin buyurdu (Tirmizî, Cuma, 28527; Ahmed, I, 256; Beyhakî, III, 187)

Yine çok ibretlidir ki;

Tebük Seferi’ne münafık olmadığı hâlde iştirâk etmeyen üç kişi, Hazreti Peygamber’in tâlimâtıyla elli gün selâm ve muâmele dışında tutuldular O üç sahâbî ki, bir sefer hariç bütün seferlere katılmışlardı hâlbuki…

Demek ki, yüce nimetlere şükrün gerektirdiği ulvî vazifelere karşı bir kere de olsa bîgâne kalmak, çok büyük bir mes’ûliyet ve tehlike sınırı

Çünkü;

Şükür; kulun, kendisine lutfedilen nimetlere ve iyiliklere karşı sevinerek, onları ihsân eden Rabbine çeşitli söz ve davranışlarla yüce vazifelere riâyet ederek hâlisâne bir kullukta bulunmasıdır Bu da gösteriyor ki şükür, nimetin hakikî sahibini bilmektir

“Şükür, nimeti değil, nimeti vereni görmektir (İmâmı Şiblî)

Lâyıkıyla şükreden bir kul olabilmek için, sadece nâil olunan nimetlerin Allâh’ın lutfu olduğunu bilmek ve bunu dille ifâde etmek kâfî değildir Rabbimize karşı îcâb eden ibâdet ve davranış güzelliklerini îfâ etmek, yani ameli sâlihlerde bulunmak zarûrîdir

Bişri Hâfî Hazretleri bu husûsu şöyle îzâh eder:

“Âzâları içinde yalnız dili ile şükreden kimsenin şükrü kâfi değildir Çünkü;

Gözün şükrü, bir hayır gördüğü zaman hikmet ve nasîb almak, şer görürse ondan uzaklaşmaktır

Kulağın şükrü, bir hayır işittiği zaman onu ezberlemek, şer işitirse onu unutmaktır

Ellerin şükrü, onları haram ve kerâhetlere bulaştırmamaktır

Midenin şükrü, helâl ile gıdalanmak;

(Akıl ve kalbin şükrü) ilim ve irfan ile dolu olmak;

Ayakların şükrü de, hayır hasenat yolunda koşmaktır

Kim böyle yaparsa hakikaten şükredenlerden olur

Şükür, sonsuz bir gayret olmalıdır Çünkü Cenâbı Hakk’ın sonsuz nimetleri karşısında O’na ne kadar şükretsek, yine de şükür borcumuzu tam olarak ödeyemeyiz Çünkü şükredebilmek dahî şükrü gereken bir nimettir Onun da şükrü, sonra onun da şükrü, sonra onun da şükrü Bu, sonsuza kadar gider Yani kul, gerçek şükürden âcizdir Bu sebeple peygamberler hep istiğfar hâlinde yaşamışlardır

Hamd ve şükür en zor bir hâdisedir Şükrün de şükrünü îfâ edebilme zorluğu sebebiyle şükredenlerin azlığını Cenâbı Hak, âyeti kerîmede şöyle hatırlatır:

?????????? ???? ????????? ??????????

“Kullarımdan şükredenler pek azdır (esSebe, 13)

Şükürsüzlük hâli ise, Rabbimiz’in râzı olmadığı bir durumdur Rabbimizin ihsân ettiği nimetlerin elden gitmesine sebep olur Nitekim Cenâbı Hak, âyeti kerîmede şöyle buyurur:

“…Eğer şükrederseniz, elbette size olan (nimetlerimi) artırırım Eğer nankörlük ederseniz, hiç şüphesiz azâbım çok şiddetlidir! (İbrâhîm, 7)

Şükürden, teşekkürden mahrumiyet; vicdansızlıktır, nâdanlıktır, duygusuzluktur, alık ve abus bir hâlin neticesidir Cenâbı Hak cennetine davet ettiği mü’minlerde bu çirkin vasıfları asla istememektedir

Rabbimiz, bizleri; Habîbi Edîbi’nin sünneti seniyyesiyle müzeyyen ve muhteşem ahlâkıyla da mütehallık kullarından eylesin Her hâlükârda hamdeden ve nimetlerine şükreden kullarından eylesin

Âmîn!



Yüzakı Dergisi