Okulda başarının sırrını açıklıyoruz! çocuklarda başarının sırrı okulda başarının sırrı okulda sırları Mektep öncesi çocukların % 15 17’sinde besin bozukluğu, okul çağı çocuklarının % 25’den fazlasında kansızlık problemi bulunmakta, öğrencilerin gıda alışkanlıkları incelendiğinde %40’ının sabahtan kahvaltısı yapmadığı görülmektedir Günlerinin büyük çoğunluğunu okulda geçiren öğrenci ve öğretmenlerin besin düzenlerinde de birtakım düzenlemelerin yapılması, dinç gıda ve sağlıklı yaşamın devamlılığı için oldukça önemlidir Bilhassa çocuklarda çabuk bir yükselme ve gelişmenin olduğu okul çağlarında yeterli ve dengeli besin, dinç gelişim ve büyümenin devamlılığı, gelişen enerji ve besin öğeleri gereksinimin karşılanması yanında, beslenmeye emrindeki sıhhat sorunlarının oluşmasının engellenmesi namına da önemlidir Yanlış veya beceriksiz gıda alışkanlıkları zayıflık ya da şişmanlık, diş çürükleri, anemi, kemik bozuklukları ve iyot yetersizliği gibi manâlı hastalıklara sebebiyet verebilir Sabahleyin okula yetişme heyecanı, erken kalkma sebebiyle görülen iştahsızlık, aç hissetmeme, azıcık daha fazla uyuyabilme, kilo vermeye egzersiz ya da tüketime hazır bir öğünün olmayışı gibi nedenler öğrenci ve öğretmenlerin kahvaltı öğününü atlayarak güne kahvaltısız başlamalarındaki ana nedenlerdir Oysa kahvaltı günün en uzun açlığı olan gece açlığını takip etmesi nedeniyle biten enerjinin yeniden alınabilmesini sağladığı için günün en manâlı öğündür Gece her tarafında sürekli açlığın ardından kahvaltı öğününü atlamak, kan şekerinin düşmesine ve buna alt olarak yüksek şeker ve yağ içerikli besinleri yeme arzusunun doğmasına, öğrenme ve konsantrasyon kabiliyetinin azalmasına neden olur Kahvaltı, kan şekeri olarak aşina glikoz için kaynak oluşturur Glikoz beyin için en manâlı ve tek enerji kaynağıdır ve bir depoya sahip değildir Çocuk veya erişkin her birey adi beyin fonksiyonları için yüksek oranda glikoza gereksinim duyar Kahvaltı yapan öğrencilerin konsantrasyon ve öğrenme kabiliyetlerinin daha yüksek olduğu, kavrayış ve algılamalarının ve sonuçta da okul başarılarının daha iyi olduğu yapılan pek çok çalışmayla ortaya konmuştur Kahvaltı yapan erişkin bireylerde ise meslek verimi ve gün içerisindeki performansın yapmayanlara oranla daha iyi olduğu saptama edilmiştir Yapılan araştırmalarda kahvaltı öğününü bitiren öğrencilerin; ● Derslik içerisindeki başarısının daha artı olduğu, ● Algı yeteneklerinin daha iyi olduğu, ● Problem çözme gibi konularda daha başarılı olduğu, ● Gıda bozukluklarından oluşan hastalıklara daha az yakalandıkları, ● Kilo kontrolünü daha iyi sağlayabildikleri belirtilmektedir Çocukluk döneminde kazanılan alışkanlıklar çoğunluk dönemindeki alışkanlıkların temelini oluşturduğu için kahvaltı yapma alışkanlığı edinmiş bir çocuk, öğrencilik hayatı her tarafında bu alışkanlığını devam ettirme eğiliminde olacağından gelecekte sağlıklı bir yetişkin olarak hayatını devam ettirecektir Yine kronik hastalıkların çoğu (şişmanlık, yürek damar hastalıkları, diyabet, yüksek kan basıncı gibi) çocukluk çağı kökenli olduğu için, çocukluk yıllarında bu alışkanlığı edinmiş bir erişkin daha o yıllardan kronik hastalıklara karşı bir önlem almış olacaktır Bütün bunlardan yola çıkıldığında, gün içerisinde sürekli ders dinleyen öğrencinin başarısında ve sürekli ders anlatan öğretmenin ders anlatabilme kabiliyeti ve performansında kahvaltının ne denli önemli olduğu ortaya çıkmaktadır Peki kahvaltıda ne yenmeli? Kahvaltının içeriği kişiden kişiye değişmekle beraber, genel olarak karbonhidrat kaynağı olarak çavdar veya bütün tahıllı ekmekleri, kahvaltılık gevrekleri, sebze ve meyveleri, protein kaynağı olarak peynir, yumurta, süt ve yoğurdu, yağ kaynağı olarak zeytin, ceviz, badem, fındık gibi besinleri içeren, doğal reçellerle ya da pekmez gibi dinç besinlerle zenginleştirilmiş bir menü tüketilmesi önerilir Evde kahvaltı yapma seçeneği olmayanlar için hazırlanabilecek sandviç veya tost servisarabada ya da okula gidince tüketilmek üzere hazırlanabilir Poğaça, simit, açma, hamburger, cheeseburger gibi besinler kahvaltı seçeneği olarak tercih edilmemelidir Okulda geçirilen süre uzundur ve kahvaltı gün boyu ihtiyaç duyulan enerjinin karşılanması için yetersiz kalır bu nedenle kahvaltı, ara öğünler ve tüketilen öğle yemeğiyle muhakkak desteklenmelidir Ara öğünler için; taze ve kuru meyveler, ceviz, badem, fındık gibi yağlı tohumlar, kutu sütler veya doğal meyve suları taşınma pratikliği olan besinlerdir Ev yapımı kek ya da kurabiye ya da sebzelipeynirli poğaçalar veya mini sandviçler de ara öğünler için tüketilebilecek alternatiflerdir Kahvaltı ve ara öğün verilen okullarda ise, menülerin içeriği aileler tarafından elbette denetim edilmelidir Öğle yemeği için okul kantininden fast food besinlerin tüketimi yerine, yemekhaneden yenebilecek ya da evden götürülebilecek öğünler tercih edilmelidir Mektep kantininde satılan besinler arasına dinç seçenekleri ekleyip (mesela süt, ayran, meyve gibi), sağlığa zararlı olanların kontrolünün sağlanmaya çalışılması önemlidir Okul yemekhanesinde sunulan yemeklerin ısı değerinin, sunumunun, temizliğinin ve içeriğinin yerinde koşullarda olması kantinler yerine yemekhanelerin tercihinde kayda değer rol oynayacaktır Evden yemek götürürken bozulacak, kokacak veya yerken hijyen sorunu yaşatabilecek yemeklerden kaçınılmalı, tahıllı ekmekler ile hazır sandviçler (içeriğine her gün öbür bir malzeme katarak bezginlik önlenmelidir), taze ve mevsiminde meyvesebze, söğüş yenebilecek sebzeler, kutu sütyoğurt ve ayranlar, katkısız meyve suları, kuru yemişler, kuru meyveler seçim edilmelidir id