Okul cağı cocuklarında şişmanlık

Okul cağı cocuklarında obezite
OKUL CAĞI COCUKLARINDA ŞİŞMANLIK (OBEZİTE)

Son zamanlarda giderek artan ve artmaya devam eden şişmanlık artık okul cağı cocuklarımızda da sıkca gorulmeye başladı Cocuklarımızı tehdit eden bu hastalığın sebepleri, etkileri ve tedavisi

Okul cağında cocuklarda gorulen şişmanlığın sebepleri:

Kucuk yaştan itibaren aile tarafından cocuğa yanlış beslenme alışkanlığının kazandırılması
Daha kolay tuketmesini sağlamak amacıyla tatlı besinlere yoneltme (sut yoğurt şeker karıştırma, gofret, şekerleme… vb verme)
Sağlıksız okul ve yuva menuleri
Ozellikle ozel okullarda acık bufe yemek servisi
Tatlı ağırlıklı menuler
Yemekhane ve kantinlerde yanlış besin bulundurulması, ister istemez cocuğa sağlıksız alternatiflerin sunulması ile onlar arasından secim yapma zorunda bırakılması
Kısa suren ders aralar nedeni ile cocukların hızlı tuketilebilir besin secimine yonelmesi (Gofret, cikolata, şekerleme vb)
Fiziksel aktivite azlığı (okula servis ile gidipgelme)
Beden eğitimi derslerinin olduğu saatlerde diğer derslerin yapılması
Şehirleşmeye bağlı cocukların oyun ve eğlence alanlarının azalması
Televizyon ve bilgisayar başında gecirilen zamanın cok fazla olması
Buyukanne, buyukbaba ve aile buyuklerinin cocuğun zayıf olduğu yonunde inanışları ve baskıları sonucu cocuğa kucuk yaştan itibaren aşırı ve zararlı gıdalarla beslenmesi
Diyetisyene danışmadan, kulaktan duyma bilgiler ve batıl inanışlarla, cocuğa zararlı olabilecek besinlerin verilmesi

Etkileri ve sebep olduğu hastalıklar:

Cok şekerli gıdalar kan şekeri uzerinde, cabuk yukselmesini ve devamında aynı hızda duşmesini sağlayan bir etki mekanizmasına sahiptirler Bu nedenle ders arasında ve oncesinde gofret, cikolata, şekerleme gibi coğunluğu basit şekerlerden oluşan gıdaların tuketimi, dersin başında cocuğunuzun kan şekeri seviyesinin artmasına, dersin sonuna doğru da iyice azalmasına sebep olacaktır Bu da elinde olmadan dikkat kaybına ve dersi takip zorluğuna yol acacaktır

Bununla birlikte kan şekeri duşen ve aclık hisseden cocuk fark etmeden yine bu besinlere yonelecek ve bu sağlıksız beslenme dongusu devam edecektir Bunun sonucunda da cocuklarınızın vucut ağırlığı artacak ve sağlıklarını ciddi şekilde tehdit eder boyutlara ulaşacaktır

Vucut ağırlığındaki bu artış ise cocuğunuzun, bazıları hemen, bazıları ise ilerleyen yaşlarda gorulen koroner kalp hastalığı, kolesterol, damar sertliği, hipertansiyon, diyabet, gut, kanser (goğus, rahim, safra, barsak, prostat …vb), mide rahatsızlıkları (ulser, gastirit …vb), karaciğer yağlanması, nefes darlığı, eklemlerde zorlanma gibi pek cok hastalığa yakalanmasına neden olacaktır

Cocuğunuzu şişmanlığa karşı korumak icin yapmamız gerekenler:

Başta anne, baba ve cocuk olmak uzere diğer aile bireylerinin de, gerek besin secimi, gerekse besin hazırlama, pişirme ve saklama yontemleri gibi konularda sureklilik gosteren eğitimleri almaları sağlanmalıdır
Genellikle buyuk ve yoğun olan porsiyonları, tabak boyutu ve doluluk bakımından azaltılarak ideal sınırlara cekin
Cocuğa ihtiyacı olduğu kadar besin verin (fazlasını veya azını vermeyin)
Cocuğun tek tip besinlerle beslenmesini engelleyin
Sevdiği tek bir besinden cok fazla vermek yerine besin ceşitliliği sağlayın
Cocuğunuzun sevmediği besinleri tuketmeye zorlamayın
Sevmediği besinler yerine benzer yararlılığa sahip besinleri tercih edin
Sevmediği ve yemediği besinleri değişik sunuş yontemleri ile sevdirin
Bu besinleri az miktarlarda sevdiği besinlerin icine karıştırın
Cocukları tatlı ve yağlı besinler (cikolata, gofret, şekerleme, cips vb) yerine , meyve ile odullendirin
Cocuğunuza yavaş yemek yeme alışkanlığını kazandırın
Cocuğunuzun televizyon ve bilgisayar karşısında oturma suresini azaltın
Sadece soylerek değil, kendiniz de uygulayarak egzersiz yapma alışkanlığının cocuğunuza kazandırılmasında yol gosterici olun
Beslenme uzmanı bulundurmaları yonunde okullardan ve yuvalardan talepte bulunun
Cocukların fast food besinlere ulaşmasını engellemek icin kafeterya, yemekhane ve kantinlerde bu besinlerin satılmamasını sağlayın
Cocuğunuzu okula yazdırırken oyun bahcesi olan ve cocuklar icin yeterli alan ayrılmış olanları tercih edin
Her mahallede cocukların oyun oynayıp, spor yapabilerceği alanların ayrılması icin talepte bulunun
Cocuğunuzun arkadaşları ile bilgisayar başında değil, dışarıda spor salonları veya acık alanlarda oyun oynamasını sağlayın
Cocuğunuza gunu ve zamanı planlamayı oğretin ve bu planın icinde her zaman beslenme, oyun, uyku ve egzersize yeterli vakit ayırmasını sağlayın
Cocuğunuz icin yemek pişirin
Kolaya kacıp dışarıdan beslenme alışkanlığını cocuğunuza kazandırmayın
Hazır besinleri (hazır meyve suları dahil) cocuğunuza vermekten kacının Taze meyve suyu hazırlayın
Mumkunse beslenme cantası hazırlayın veya yanına sağlıklı besinler verin
Cocuğunuzun gunluk besin oğesi gereksinimlerinin belirlenmesi, eğitimlerle besin tercihlerinin duzeltilmesi, sağlıklı ve dengeli beslenme alışkanlıklarının kazandırılması icin mutlaka diyetisyene danışınız

Cocuğa gore değişmekle birlikte gunluk en az tuketilmesi gereken miktarlar :

2 su bardağı sut veya yoğurt
23 kofte buyukluğunde et, tavuk veya balık
34 İnce dilim ekmek ve 56 yemek kaşığı pilav ya da makarna
810 yemek kaşığı sebze yemeği
34 adet orta boy meyve (uzum, cilek, kiraz vb taneli meyveler 1012 tane)

Bu miktarlar cocuğun hicbir (gecici veya kalıcı) rahatsızlığı olmadığı varsayılarak verilmiştir Besinleri oğunlere dağıtarak tuketiniz ( En az 3 ana, 2 ara oğun)
Dr Seren UksusAlman Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı​