Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Kubilay Hanlığı hakkında veri
AltınOrdu kumandanlarından Nogay (ya da Nohay, köpekanlamında, Moğolca kişi adı), 1259'dan 1299'a dek öyle ya da böyle 40 sene bu devletin mukadderatına hâkim olmuş, ancak Cengiz sülâle geleneğine saygısı yüzünden tahta geçmediği halde, komşu tanıdık olmayan devletlerin birçoklarında o, AltınOrdu hükümdarı gibi kabul edilmiş, elçiler ve hediyeler kabul etmiştir Elçileri de hükümdar elçisi gibi karşılanmıştır Aslında o, resmen Don ile Dneyeper arasındaki bölgeleri idare eden bir tümen beyinden bir şey değilken, 1259 ve 1296'da Galiçya'da, 126163'de Kafkasya seferlerinde kazandığı üstün zaferlerle sivrilmiş ve Karadeniz'in doğu ve kuzeyinde yaşayan boyları AltınOrdu merkezinden ayıracak şekilde kendi hakimiyeti aşağı birleştirmiştir Nogay, Balkanlar'ka Bulgar ve Bizans işlerine karışmış ve savaşlarda yenmiş olduğu Bizans İmparatoru Mihail Paleolog'un kızı ile evlenerek arkasını güvenlik altına aldıktan daha sonra Rus Knezleri üstünde de dominant bir duruma gelmiştir Rus yıllıklarında onunla ilk olarak 1276'da bahsi geçmiştir 1288'de Rus Knezleri, Nogay'ın Lehistan'a aleyhinde seferine iştirak etmişlerdir Nogay'ın şahsî başarıları büyük olmakla beraber, AltınOrdu tahtına oturmayıp devlet içinde devlet gibi hareket etmesi, AltınOrdu'nun iç savaşlarla sarsılarak kuvvetsiz düşmesine sebep olmuştur Öteki hükümdarlar gibi, 1291'de yine Nogay'ın himayesinde AltınOrdu tahtına geçen Tohtu, daha sonra ona karşısında cephe almış, bu duruma son vermek maksadiyle uzun süren bir mücadeleye girişmiş ve sonuç olarak Nogay yenilerek öldürülmüştür (1299)
Nogay idaresinde toplanan boylar, onun ölümünden sonradan bu ad ile tanınmışlar ve AltınOrdu'nun parçalanması üzerine Nogay Hanlığıismi aşağıda ayrı bir devlet meydana gelmiştir
Nogay Hanlığı ve Nogaylar
Adını, AltınOrdu Devleti'nin (12231502) büyük kumandanlarından Nogay'dan (ölm 1299) alan ve bu devletin çöküşünden sonra kurulan Nogay Hanlığı, Volga'dan İrtiş'e ve Hazar Denizi'nden Aral gölüne dek uzanan sahaları içine alıyordu Merkezi, Yayık nehrinin mansabındaki Saraycık şehri idi Ahalisinin başlıca unsurunu Kazan, Kırım, Astrahan ve Sibir hanlıklarında olduğu gibi, Kıpçak zümresine ait Türk boyları teşkil etmekte olup, bunların içinde Türkleşmiş bir Moğol kabilesi olduğu varsayım edilen Mangıtlar sivrilmiş durumda idi
Kazan ve Astrahan Hanlıklarının Rusya'ya alt olmasından daha sonra (15521557), Nogay Hanlığı birkaç zümreye ayrılmış, Kafkasya'nın kuzeyindekiler Minik Orda, Emba gölü civarında bulunanlarına Altıul Ordasıdenmiş, İsmail Han'ın idaresinde kalanlar ise Büyük Nogay Ordasıadı altında birleşik ve IV İvan'ın hâkimiyetini tanımışlardır (15551557)
Ufak Orda Nogayları üstünde Rus nüfuzu oysa 18 yy'ın ikinci yarısından sonradan başlamış, bunlar Kazaklar göre batıya göçmeye zorlanarak Bucak Ordası, Yedisan Ordası, Canıbuyluk Ordası, Yedikul, Azak, Kubangibi bölümlere ayrılmış ve Kırım Hanlığı'na emrindeki olmuşlardır Sonraları önemli bir kısmı Türkiye'ye göç ederek Anadolu'da iskân edilmişlerdir Rusya'ya kalanlar, bugün Kuzey Kafkasya'nın dağıtılmış bölgelerinde yaşamaktadırlar *
AltınOrdu kumandanlarından Nogay (ya da Nohay, köpekanlamında, Moğolca kişi adı), 1259'dan 1299'a dek öyle ya da böyle 40 sene bu devletin mukadderatına hâkim olmuş, ancak Cengiz sülâle geleneğine saygısı yüzünden tahta geçmediği halde, komşu tanıdık olmayan devletlerin birçoklarında o, AltınOrdu hükümdarı gibi kabul edilmiş, elçiler ve hediyeler kabul etmiştir Elçileri de hükümdar elçisi gibi karşılanmıştır Aslında o, resmen Don ile Dneyeper arasındaki bölgeleri idare eden bir tümen beyinden bir şey değilken, 1259 ve 1296'da Galiçya'da, 126163'de Kafkasya seferlerinde kazandığı üstün zaferlerle sivrilmiş ve Karadeniz'in doğu ve kuzeyinde yaşayan boyları AltınOrdu merkezinden ayıracak şekilde kendi hakimiyeti aşağı birleştirmiştir Nogay, Balkanlar'ka Bulgar ve Bizans işlerine karışmış ve savaşlarda yenmiş olduğu Bizans İmparatoru Mihail Paleolog'un kızı ile evlenerek arkasını güvenlik altına aldıktan daha sonra Rus Knezleri üstünde de dominant bir duruma gelmiştir Rus yıllıklarında onunla ilk olarak 1276'da bahsi geçmiştir 1288'de Rus Knezleri, Nogay'ın Lehistan'a aleyhinde seferine iştirak etmişlerdir Nogay'ın şahsî başarıları büyük olmakla beraber, AltınOrdu tahtına oturmayıp devlet içinde devlet gibi hareket etmesi, AltınOrdu'nun iç savaşlarla sarsılarak kuvvetsiz düşmesine sebep olmuştur Öteki hükümdarlar gibi, 1291'de yine Nogay'ın himayesinde AltınOrdu tahtına geçen Tohtu, daha sonra ona karşısında cephe almış, bu duruma son vermek maksadiyle uzun süren bir mücadeleye girişmiş ve sonuç olarak Nogay yenilerek öldürülmüştür (1299)
Nogay idaresinde toplanan boylar, onun ölümünden sonradan bu ad ile tanınmışlar ve AltınOrdu'nun parçalanması üzerine Nogay Hanlığıismi aşağıda ayrı bir devlet meydana gelmiştir
Nogay Hanlığı ve Nogaylar
Adını, AltınOrdu Devleti'nin (12231502) büyük kumandanlarından Nogay'dan (ölm 1299) alan ve bu devletin çöküşünden sonra kurulan Nogay Hanlığı, Volga'dan İrtiş'e ve Hazar Denizi'nden Aral gölüne dek uzanan sahaları içine alıyordu Merkezi, Yayık nehrinin mansabındaki Saraycık şehri idi Ahalisinin başlıca unsurunu Kazan, Kırım, Astrahan ve Sibir hanlıklarında olduğu gibi, Kıpçak zümresine ait Türk boyları teşkil etmekte olup, bunların içinde Türkleşmiş bir Moğol kabilesi olduğu varsayım edilen Mangıtlar sivrilmiş durumda idi
Kazan ve Astrahan Hanlıklarının Rusya'ya alt olmasından daha sonra (15521557), Nogay Hanlığı birkaç zümreye ayrılmış, Kafkasya'nın kuzeyindekiler Minik Orda, Emba gölü civarında bulunanlarına Altıul Ordasıdenmiş, İsmail Han'ın idaresinde kalanlar ise Büyük Nogay Ordasıadı altında birleşik ve IV İvan'ın hâkimiyetini tanımışlardır (15551557)
Ufak Orda Nogayları üstünde Rus nüfuzu oysa 18 yy'ın ikinci yarısından sonradan başlamış, bunlar Kazaklar göre batıya göçmeye zorlanarak Bucak Ordası, Yedisan Ordası, Canıbuyluk Ordası, Yedikul, Azak, Kubangibi bölümlere ayrılmış ve Kırım Hanlığı'na emrindeki olmuşlardır Sonraları önemli bir kısmı Türkiye'ye göç ederek Anadolu'da iskân edilmişlerdir Rusya'ya kalanlar, bugün Kuzey Kafkasya'nın dağıtılmış bölgelerinde yaşamaktadırlar *
