Neden kuş gribi bizi endişelendiriyor?

1)Kuş Gribi Nedir?

İnfluenza (grip) virüsünün alt tipi olan H5N1 ( Avian İnfluenza ) tarafından oluşturulan griptir. Kuş gribi denmesinin nedeni, kuşlarda yüksek noktada mevtle sonuçlanan bir hastalık olmasıdır. İnsan vakaları nadir görülür. Kişiden beşere bulaşması çok zordur. Ama kümes hayvanlarından beşere çok kolay olmasa da bulaşabilir.

Ölümcül bir hayvan illetidir.

2)H5N1 Kişilere Nasıl Bulaşır?

İnfekte olmuş kişiler incelendiğinde, derhal hemen hepsi kümes hayvanlarıyla içli dışlı olan kişilerdir ( orantının paklığını yapan, orada çalışan insanlar ). Pişirilmiş kümes hayvanı eti ve yumurta ile bulaştığına dair hiçbir kanıt yoktur.

3)Neden Kuş Gribi (H5N1) Kişileri Bu Kadar Endişelendiriyor?

Türkiye’ye Rusya üzerinden gelen göçmen kuşlar ile geldiği düşünülmektedir,

Kişiye bulaşan H5N1 vakalarının mortalite ( öldürücülük ) nispeti %60’a yakındır.

Şayet beşerden kişiye bulaşabilen bir virüs olsaydı, tüm yerküreyi saran önemli bir tehdit oluştururdu.

Korkulan şey şu; İnfluenza ( grip ) virüsleri süratli ve sık genetik yapılarını değiştirebilirler. Şayet beşerden kişiye bulaşabilecek bir genetik yapıya geçerse, o hengam önemli bir halk sıhhati sorunu olur.

4)Semptomları Nedir?

Ateş > 38° C , öksürük, boğaz ağrısı, göğüs ağrısı, diyare.

Süratli ilerler ve önemli Pnömoni (zatürre)’ ye sebep olabilir.

5)Kümes Hayvanı Eti ve Yumurta Yemek Inançlı mi?

Bu virüs, birtakım evcil kuşlara bulaşabilir ( tavuk,ördek,hindi üzere ) Bunlarda ağır hastalık oluşturur ve öldürür.

Kişiler ise çok kolay enfekte olmaz.

Kişilerin en kıymetli avantajı pişirildiğinde ısıya hassas bir virüs olmasıdır.

Pişirme sırasında, pişirilen etin, yumurtanın 70° C’de pişirilmesi, virüsü öldürür.

Pişirilen ette pembe kısım kalmamalıdır. Yumurta ise sarısı da katı kıvamda olacak biçimde haşlanmalıdır.

Yemek hazırlarken, bu riskli et ve yumurta sair çiğ yiyeceklerden farklı bir alanda süreç görmeli, farklı kesme tahtası kullanılmalı ve eller şayet bu eserlere çıplak bir formda temas ettiyse en az 20 sn. boyunca sabunlu suyla yıkanmalıdır.

6)Nasıl Korunabiliriz?

Maruz kalan kuşların yok edilmelidir. Çiftliklerin dezenfeksiyonu yapılmalıdır.

Virus, serin havada ve etlerde 3 ay canlı kalabilir. Bu yüzden pişirmek değerlidir. Asya memleketlerine seyahat edenlerin kümes hayvanı çiftliklerinden, canlı azık marketlerindeki hayvanlarla temastan ve hayvan dışkılarıyla bulaşmış yüzeylerden uzak durulmalıdır.

2003’den beri 15 farklı memlekette 650 kişiye bulaş tespit edildi.

İnfekte olanların %60’ı öldü.

Beşerden kişiye bulaştığına dair bir kanıt gösterilmemiş.

7)Tedavisi Var Mı?

Oseltamavir, zanamivir denilen ilaçlar kullanılır. Tesirli olduğu kestirim edilmektedir. Ama daha çokça çalışmaya gerek var. Oseltamavir, Domuz Gribi’ nde de kullanılan ilaçtır.

8)Aşı Olabilir Miyiz?

Tayland’da aşı çalışmaları başladı lakin şimdi sonuçlanmadı.

Mevsimsel grip aşıları H5N1’e karşı korumaz.

Uzm.Dr.Şafak Göktaş

İnfeksiyon Illetleri ve Klinik Mikrobiyoloji