Modern Hikaye Ve Halk Hikayeleri Arasındaki Farklar Ve Benzerlikler Nedir?

Modern Hikaye Ve Halk Hikayeleri Arasındaki Farklar Nelerdir,
Modern Hikaye Ve Halk Hikayeleri Arasındaki Benzerlikler

Modern Hikaye Ve Halk Hikayeleri Arasındaki Farklar Ve Benzerlikler

MODERN HİKAYE

Diğer oyku ceşitlerinden farklı olarak, insanların her gun gordukleri fakat duşunemedikleri bazı durumların gerisindeki gercekleri, hayaller ve bir takım olağanustuluklerle gosteren hikayelerdir
Hikayede bir tur olarak 1920’lerde ilk defa batıda gorulen bu anlayışın en guclu temsilcisi Fransız Kafka’dır Bizdeki ilk temsilcisi Haldun Taner’dir Genellikle buyuk şehirlerdeki yozlaşmış tipleri, sosyal ve toplumsal bozuklukları , felsefi bir yaklaşımla, ince bir yergi ve yer yer alay katarak, irdeler bicimde gozler onune serer
Oykuler,romanlara gore daha kısadırKahramanları bir ya da birkac kişiden meydana gelirOyku kahramanlarının kişilikleri derinliğine incelenmezHayatlarının tamamı yerine kısa bir bolumu anlatılırTek bir olay etrafında gelişir
Oykulerin serim (giriş),duğum (gelişme) ve cozum (sonuc) olmak uzere uc temel unsur uzerine kurulmuştur
Oyku konusu bulmak icin iyi bir gozlemci olmak ve cevrede gorulenler uzerinde kısaca duşunmek yeterli olacaktırOnemli olan ilgi uyandıracak konuları secmektirBunun icin secilen oyku konusunun ayrıntılarına,heyecan ve ilgi uyandırmasına dikkat etmek gerekirBu da ayrıntıların yerinde ve yeterince verilmesine bağlıdırAyrıca nakledilen olayın kimin ağzından ve dikkatiyle verilmesi de onemlidirOlay,bir mektup,bir anı defteri turunde ise birinci şahsın ağzından,yerine gore ikinci ve ucuncu şahıs ağzından verilebilir
Olay ilerledikce olayda yer alan kişilerin tanıtılmasına gecilirTasvirler ya konuşmaları vasıtasıyla ya da yeri geldikce yapılırYine oyku kişilerinin duşunceleri konuşturularak acıklanırYani cozumleme yapılırSoz gelişi iki arkadaş yıllar sonra karşılaşsınlarDavranışları,se vinc cığlıkları atmaları,heyecanlı konuşmaları,eski anıları tazelemeleri yazıda ayrıntılı olarak verilmelidirYahut bir manzaranın kişide bıraktığı tesir;intiba,renk,gorunum,duyg u yoğunluğu bakımından verilmelidirBu durumlar,davranış ve konuşmalarla verilirse de kimi zaman yazarın acıklamasını gerektirirAyrıca cozumleme,olayın akışını engelleyecek tarzda yoğun ve fazla olmamalıdır

Oykulerin başlangıcları birbirinden farklı olabilirYa yaşanılan yerin tasviri ile,ya kişilerin tanıtılması ile ya onların birbirleriyle olan ilişkilerinin verilmesi ile,ya da catışmaya konu olan olayın anlatılması ile başlanırKimi zaman da kişiler ve onların ilişki icinde bulundukları kimselerin hayatlarından bolumler sunulurBoylece oyku ortasından başlanır,sonra başa donulurKimi zaman ise oyku diyalogla başlarKonuşmalar vasıtasıyla mekan ve kişiler hakkında kısa bir acıklama yapılır ki buna dramatik metot adını veriyoruzYa da konu bir olayın dramatizasyonu yahut anlatımıyla başlar,olay zincirleri birbirine eklenerek temel olay cevresinde bir halka oluştururlar ve nihayet bir olay ile sona erer
Başlangıcta verilen olay,bir denge uzerine kurulmuşturSonra bu denge asli kişinin aleyhine bozulur,birtakım mucadeleler sonunda yeni bir denge kurulur ama bu yeni dengede asli kişinin konumu,başlangıctaki durumundan tamamen farklı olur

Oykuyu monotonluktan kurtarmak icin aynı olayı farklı kişiler ağzından nakletmek de mumkundurBazen bir olayda yer alan ve olaya tanık olan ikinci dereceden onemsiz bir kişinin ağzından da nakledilebilirVerilen bilgilerin anlatımının kultur seviyesi,soyleyiş tarzı,bilgi ve gorgusu de oyku ederken dikkate alınmalıdır

Oykulerde olayın sunuş bicimi kadar,olayın ne zaman,nerede gectiği de onemlidirOlayın gectiği yere mekan denirMekanda gereksiz tanıtımlar yerine olayın oluşundaki onemine gore belirgin ve ayırıcı vasıfları verilmelidir
Oykude kişi yahut kişilerin tanıtımı olayın akışı durdurularak ayrı ayrı değil,diyaloglar icinde verilmelidirZira diyaloglar oykuyu tekduzelikten kurtarır ve okuyanların ilgisini cekerAncak diyaloglar da “dedim,dedi gibi tekduze konuşmalardan ziyade konuşmanın ruh halini ve hareketlerini verecek nitelikte olmalıdır

Başarılı oyku yazarları sonuc bolumune okuru hazırlarlarSonuc bu yuzden pek surpriz olmazKonu iyi hazırlanmış ve planlanmışsa sonuc bir surprizle değil,olayların ve konuşmaların tabii bir sonucu olarak ortaya cıkar
Oyku umulmadık bir olay ile bitecekse yine okur buna hazırlanmalıdırKimi zaman olay bittikten sonra okur oyku kişilerinin ne olacağını duşunmeye terk edilirHatta kimi zaman sorularla sona erer

Kimi oyku yazarları oykulerini bir sonuca bağlarken;kimileri hayatın akışını ve butun olayların surekli yaşandığı intibaını vermek icin,oykunun başlangıcını ve sonunu vermemeyi yeğlerlerHayatın bir noktasından kesit halinde alınan olay bittikten sonra da hayat devam eder

Edebiyatımıza Batı edebiyatından gecen oyku zaman zaman geleneksel anlatma formu icinde yer alan kıssa ile karıştırılmaktadırİc ve dış gozlem yapılmadan anlatılan,sadece insanlara faydalı bir ders cıkarma amacı taşıyan boyle kısa oykulere,geleneksel kulturumuzde kıssa adı verilmektedirGeleneksel oykuculuk ve kıssa kulturumuzun en belirgin ozelliği,olayın gectiği yer ve zamana onem verilmemesidirBu tur oykulerde ağırlık kazanan tek şey,olay ve bu olaydan insanlara faydalı olacak bir ders cıkarmaktırModern tarzda yazılmış oykulerde ise ic ve dış gozlemlerden yararlanılır;kişi,zaman ve yer tasvirleri onem taşırKıssalar,bu yonleriyle de modern oykulerden ayrılırlar

Oykuler,konularını yazarın tasarladığı bir olaydan aldığı gibi,anılara da dayanabilirBu tur oykulere anı oyku,oykulerin manzume şeklinde yazılmış olanlarına ise manzum oyku adı verilir
Hikayelerde duşundurmekten cok, duygulandırmak ve heyecanlandırmak esastır Hikayeler, gercek ya da duş urunu bir olayı kısa şekilde anlatır Kısa oluşu, yalın bir olay orgusune sahip olması, genellikle onemli bir olay ya da sahne aracılığıyla tek ve yoğun bir etki uyandırması ve az sayıda karaktere yer vermesiyle roman ve diğer anlatı turlerinden ayrılır Hikayeler Batı’da romanla aşağı yukarı aynı donemde oluşmaya başlamıştır Ozelikle Realizm doneminde hikaye turu başlı başına bir tur olarak yetkinlik kazanmıştır

Hikaye anlatım olarak romana benzer; ama aslında onun romandan cok farklı yanları vardır:
• Hikaye turu, romandan daha kısadır
• Hikayede temel oğe olaydır Romanda ise temel oğe karakter, yani kişidir Hikayeler olay uzerine kurulur, romanlar ise kişi uzerine kurulur
• Hikayede tek olay bulunmasına karşılık romanda birbirine bağlı olaylar zinciri vardır Romandaki olaylardan her biri hikayeye konu olabilir
• Hikayede kahramanların tanıtımında ayrıntıya girilmez, kahramanlar her yonuyle tanıtılmaz Romanlarda ise kahramanlar ayrıntılı bir bicimde, hemen her yonuyle tanıtılır Romandan farklı olarak hikayede kişiler sadece olayla ilgili yonleriyle anlatılır Bu yuzden hikayelerdeki kişiler bir karakter olarak karşımıza cıkmaz
• Oykude, olayın gectiği yer (cevre) sınırlıdır ve ayrıntılı olarak anlatılmaz Romanlarda olaylar cok olduğu icin olayların gectiği cevre de geniştir Bu cevreler cok ayrıntılı olarak anlatılır
• Hikayeler kısa olduğu icin anlatım yalın, anlaşılır ve ozludur Romanlarda ise anlatım daha ağır ve sanatlıdır