iltasyazilim
FD Üye
Millî Çaba Hareketinin ve Cumhuriyetin Eğitime Yansıması
Bilindiği gibi, Osmanlı eğitiminin temel kurumu medrese olup eğitim düzeni dine dayanmaktadır Keza, semt okulları ve saray okulları mevcuttur Osmanlı yönetimi 18 yüzyılda; ilköğretimin zorunlu olması, orta okul, harbiye, tıbbiye gibi yüksek okulların açılması ve okulların sayıca artırılması gibi eğitim alanında bir takım yenilikler yapmıştır Fakat, eğitim hiçbir zaman orta devir kalıplarını aşamamış ve bilimsel düzeye ulaşamamıştır Birlikte sürdürülen eski ve yeni eğitim kurumları, eğitimde kargaşa oluşturmuştur Bu durumda Osmanlıdan tahsis alınan eğitim sistemi Cumhuriyetin ilkeleri ile bağdaşmamıştır
Millî uğraş hareketinin galibiyet ile sonuçlanması üzerine Türk toplumunu çağdaş medeniyet seviyesine ulaştırmak isteyen Atatürk, bu amacını gerçekleştirmek için köklü inkılâp hareketlerine başlamıştır Yeni idare biçiminin, kendi eğitim düzenini kurma zorunluluğu ortaya çıkmıştır Millî, lâik ve çağdaş bir toplumun millî bir eğitim ile gerçekleşebileceği düşüncesi ile 1921 ’de Ankara ’da millî bir eğitim programı oluşturmak nedeniyle Maarif Kongresi toplanmıştır Cumhuriyet ile beraber Millî eğitimin amacı; millî bağımsızlık ve bütün özgürlük ilkelerini benimsemiş, millî birlik ve bütünlüğe tartma veren nesillerin yetiştirilmesi olarak benimsenmiştir Bu durumda Millî Eğitimin modern ve lâik özellikler taşıması için çalışılmış, temelinde kültür ve uygarlık değişimi yatan Atatürk ilke ve inkılâplarının dayandığı esasları Türk Millî Eğitim Politikasının da özünü oluşturmuştur
14 Ağustos 1923 ’de TBMM ’de okunan icra vekilleri heyeti programının Millî Eğitim bölümünde Atatürk ’ün görünüm ve direktifleri doğrultusunda eğitimde izlenecek politika şöyle belirlenmiştir (4):
1Maarif siyaseti birlik esasına dayanacaktır
2Maarifin üç görevi; çocukların yetiştirilmesi, halkın eğitimi, millî güzidelerin yetiştirilmesidir
3Maarifin bu görevini yapması için zorunlu vasıtalar temin edilecektir
4 İlköğretim okulları ile orta okullara hoca ve ilköğretim müfettişi geliştirmek için kız ve erkek orta hoca okulları açılacaktır
5 Ülkenin belirlenmiş yerlerine kız ve erkek hoca okulları, bütün devreli liseler açılacaktır
6Bir karoser eğitimi öğretmeni yetiştiren okul açılacaktır
7Kadınların eğitimine yük verilecek, bunun için kız birincil öğretmen okulları ve kız liseleri açılacaktır *
Bilindiği gibi, Osmanlı eğitiminin temel kurumu medrese olup eğitim düzeni dine dayanmaktadır Keza, semt okulları ve saray okulları mevcuttur Osmanlı yönetimi 18 yüzyılda; ilköğretimin zorunlu olması, orta okul, harbiye, tıbbiye gibi yüksek okulların açılması ve okulların sayıca artırılması gibi eğitim alanında bir takım yenilikler yapmıştır Fakat, eğitim hiçbir zaman orta devir kalıplarını aşamamış ve bilimsel düzeye ulaşamamıştır Birlikte sürdürülen eski ve yeni eğitim kurumları, eğitimde kargaşa oluşturmuştur Bu durumda Osmanlıdan tahsis alınan eğitim sistemi Cumhuriyetin ilkeleri ile bağdaşmamıştır
Millî uğraş hareketinin galibiyet ile sonuçlanması üzerine Türk toplumunu çağdaş medeniyet seviyesine ulaştırmak isteyen Atatürk, bu amacını gerçekleştirmek için köklü inkılâp hareketlerine başlamıştır Yeni idare biçiminin, kendi eğitim düzenini kurma zorunluluğu ortaya çıkmıştır Millî, lâik ve çağdaş bir toplumun millî bir eğitim ile gerçekleşebileceği düşüncesi ile 1921 ’de Ankara ’da millî bir eğitim programı oluşturmak nedeniyle Maarif Kongresi toplanmıştır Cumhuriyet ile beraber Millî eğitimin amacı; millî bağımsızlık ve bütün özgürlük ilkelerini benimsemiş, millî birlik ve bütünlüğe tartma veren nesillerin yetiştirilmesi olarak benimsenmiştir Bu durumda Millî Eğitimin modern ve lâik özellikler taşıması için çalışılmış, temelinde kültür ve uygarlık değişimi yatan Atatürk ilke ve inkılâplarının dayandığı esasları Türk Millî Eğitim Politikasının da özünü oluşturmuştur
14 Ağustos 1923 ’de TBMM ’de okunan icra vekilleri heyeti programının Millî Eğitim bölümünde Atatürk ’ün görünüm ve direktifleri doğrultusunda eğitimde izlenecek politika şöyle belirlenmiştir (4):
1Maarif siyaseti birlik esasına dayanacaktır
2Maarifin üç görevi; çocukların yetiştirilmesi, halkın eğitimi, millî güzidelerin yetiştirilmesidir
3Maarifin bu görevini yapması için zorunlu vasıtalar temin edilecektir
4 İlköğretim okulları ile orta okullara hoca ve ilköğretim müfettişi geliştirmek için kız ve erkek orta hoca okulları açılacaktır
5 Ülkenin belirlenmiş yerlerine kız ve erkek hoca okulları, bütün devreli liseler açılacaktır
6Bir karoser eğitimi öğretmeni yetiştiren okul açılacaktır
7Kadınların eğitimine yük verilecek, bunun için kız birincil öğretmen okulları ve kız liseleri açılacaktır *